Will Wright: Spore, birth of a game

Will Wright'ın yaptığı oyuncaklar [yeni] dünyalar yaratıyor

Çeviri: Seyda Odabas Gözden geçirme: Meric Aydonat

I've always wanted to be a cyborg.

Hep sayborg olmak istemişimdir.

One of my favorite shows as a kid was "The Six Million Dollar Man,"

Çocukken en sevdiğim programlardan biri "The Six Million Dollar Man"di (Altı Milyon Dolarlık Adam).

eh, 240 dolarlık bir adama yakın sayılır, fakat...

and this is a little bit closer to the 240-dollar man or so, but --

(Laughter)

(Gülüşmeler)

At any rate, I would normally feel very self-conscious and geeky

Her neyse... Ve normalde bu şeyi giydiğim için kendimi...

wearing this around,

mahçup bir bilgisayar kurdu gibi hissederdim, ama birkaç gün önce

but a few days ago I saw one world-renowned statistician

burada dünyaca ünlü bir istatistikçiyi kılıç yutarken gördüm.

swallowing swords on stage here,

so I figure it's OK amongst this group.

dolayısıyla yaptığım şey bu grupta normal.

But that's not what I want to talk about today.

Ama bugün bahsetmek istediğim bu değil.

I want to talk about toys, and the power that I see inherent in them.

Oyuncaklar ve onların doğasında var olan güçten konuşmak istiyorum.

When I was a kid, I attended Montessori school

Çocukluğumda altıncı sınıfa kadar

up to sixth grade in Atlanta, Georgia.

Georgia, Atlanta'daki bir Montessori okuluna gittim.

And at the time I didn't think much about it,

O zamanlar buna pek kafa yormuyordum,

but then later, I realized that that was the high point of my education.

ama sonra bunun eğitimimin en keyifli kısmı olduğunu fark ettim.

From that point on, everything else was pretty much downhill.

Ondan sonraki her şey inişe geçmek gibiydi.

And it wasn't until later, as I started making games, that --

Ve oyun yapmaya başlayıncaya kadar şunu fark etmemiştim ki... aslında

I really actually think of them more as toys.

oyunları daha ziyade oyuncaklar olarak görüyorum.

People call me a game designer,

İnsanlar bana oyun tasarımcısı diyorlar, ama bunlar benim için daha çok oyuncak.

but I really think of these things more as toys.

I started getting very interested in Maria Montessori and her methods,

Derken, Maria Montessori ve metodları fazlasıyla ilgimi çekmeye başlamıştı.

Onun olaylara yaklaşımı...

and the way she went about things,

and the way she thought it very valuable for kids

Çocukların bir şeyleri açık açık öğretilmektense,

to discover things on their own

kendi kendilerine keşfetmesinin değerine inanması...

rather than being taught these things overtly.

İşte bu doğrultuda, çocukların oynarken

And she would design these toys, where kids in playing with the toys

hayatın ve doğanın temel prensiplerini kavradıkları

would come to understand these deep principles

oyuncaklar tasarladı.

of life and nature through play.

Çocuklar o prensipleri keşfettikçe ilgileri daha da arttı,

And since they discovered this, it stuck with them so much more,

ayrıca kendi hatalarını da deneyimlediler;

and also they would experience their own failures.

orada hataya dayalı öğrenme yaklaşımı söz konusuydu. Bu çok önemliydi.

There was a failure-based aspect to learning there. It was very important.

Ben de yaptığım oyunları daha ziyade modern Montessori oyuncakları olarak görüyorum.

And so, the games that I do,

I think of really more as modern Montessori toys.

And I really kind of want them to be presented in a way

Ve onların, çocukların kendi ilkelerini arayıp

to where kids can kind of explore and discover their own principles.

keşfedecekleri şekilde sunulmalarını istiyorum.

So a few years ago,

Bu doğrultuda, birkaç yıl önce

I started getting very interested in the SETI program.

SETI programıyla ilgilenmeye başladım. Benim çalışma yöntemimde,

And that's the way I work.

I get interested in different subjects, I dive in, research them,

farklı objelerle ilgilenmeye başlıyorum, derinlerine dalıyorum,

araştırıyorum, sonra başka insanların da benim öğrenirken yaşadığım keşif duygusunu

and then try to figure out how to craft a toy around that,

deneyimlemeleri için o objelerden nasıl oyuncak yapabileceğime

so that other people can experience the same sense of discovery

kafa yoruyorum.

that I did as I was learning that subject.

Bu da beni, evrendeki muhtemel yaşamları inceleyen astrobiyolojiye yöneltti.

And it led me to astrobiology,

the study of possible life in the universe.

Ve Drake Denklemi'ne. Biliyorsunuz, bu denklem gezegenlerde yaşam olasılığı,

And then Drake's equation,

looking at the probability of life arising on planets,

bu yaşamın ne kadar süreceği, kaç gezegen olduğu gibi

how long it might last, how many planets are out there.

varsayımlarda bulunuyor.

And I started looking at how interesting Drake's equation was,

Drake Denklemi'nin ne kadar ilginç olduğunu,

because it spanned all these different subjects --

çünkü bir sürü farklı alanı kapsadığını fark ettim -- bildiğiniz gibi,

physics, chemistry, sociology, economics, astronomy.

fizik, kimya, sosyoloji, ekonomi, astronomi.

And another thing that really impressed me a long time ago

Beni uzun zaman önce gerçekten etkileyen bir başka şey de,

was "Powers of Ten," Charles and Ray Eames' film.

hatırlarsınız, Charles ve Ray Earnes'ün filmi "Powers of Ten" [10'un Gücü]'di.

And I started putting those two together and wondering, could I build a toy

Bu ikisini bir araya getirmeye ve

çocukların hayatın tüm bu ilginç prensipleri arasında,

where kids would trip across all these interesting principles of life,

-mevcut ve gelecekteki muhtemel halleriyle- gezinebileceği

as it exists and as it might go in the future.

bir oyuncak yapıp yapamayacağımı düşünmeye başladım.

Things where you might trip across things

Kopernik Prensibi, Fermi Paradoksu, Antropik Prensibi,

like the Copernican principle, the Fermi paradox,

hayatın kökeni gibi şeyler arasında

the anthropic principle, the origin of life.

gezinebileceğiniz oyuncaklar.

And so I'm going to show you a toy today that I've been working on,

Bugün size üzerinde çalışmakta olduğum

ve gerçek anlamda felsefi olduğuna inandığım bir oyuncak göstereceğim.

that I think of more as kind of a philosophy toy.

Playing this toy will bring up philosophical questions in you.

Bununla oynarken -- bu oyuncak felsefi sorular sormanıza yol açacak.

The game is "Spore." I've been working on it for several years.

Oyunun adı "Spore." Üzerinde yıllardır çalışıyorum.

It's getting pretty close to finished now.

Bitmek üzere.

Öncelikle, bir sürü farklı ölçekte var oluyor;

It occurs at all these different scales, from very small to very large.

çok çok küçükten çok çok büyüğe kadar.

Direkt oyunun başına geçeceğim.

I'm going to pop in at the start of the game.

Oyuna su damlası olarak başlıyorsunuz;

And you actually start this game in a drop of water,

as a very, very small single-cell creature,

çok çok küçük, tek hücreli bir yaratık olarak.

and right off the bat you basically just have to live, survive, reproduce.

Ve bir an önce yaşamak, hayatta kalmak, üremek zorundasınız.

So here we are, at a very microscopic scale,

İşte, şu anda mikroskobik ölçekteyiz,

swimming around.

etrafta yüzüyoruz. Hücrelerin gözlerinin olmadığını elbette biliyorum,

And I actually realize that cells don't have eyes,

but it helps to make it cute.

ama böyle daha sevimli oluyor.

The players are going to play through every generation of this species,

Oyuncular bu türün her neslini oynayacaklar

and as you play the game,

ve oynadığınız sırada, yaratık azar azar büyüyecek.

the creature is actually growing bit by bit.

And as we start growing,

Büyümeye başladığımızda, kamera uzaklaşmaya başlayacak,

the camera will actually start zooming out,

and things that you see in the background there

ve fonda gördüğünüz şeyler

will start slowly pulling into the foreground,

size büyüdükçe nelerle haşır neşir olacağınızı göstermek için

showing you a little bit of what you'll be interacting with as you grow.

yavaş yavaş öne doğru gelmeye başlayacaklar.

So as we eat, the camera starts pulling out,

Yemeğimizi yedikçe kamera uzaklaşıyor ve

and then we start interacting with larger and larger organisms.

giderek daha büyük organizmalarla etkileşime girmeye başlıyoruz.

We actually play through many generations here,

Aslında burada, hücre ölçeğindeki bir sürü nesli oynuyoruz.

at the cellular scale.

I'm going to skip ahead here.

Burayı geçeceğim. Bir noktada büyüyoruz ve

At some point we get larger,

and we actually get to a macroevolution scale.

bir tür makro evrim ölçeğine geçiyoruz.

Now, at this point we're leaving the water,

Tam burada sudan ayrılıyoruz.

and one thing that's kind of important about this game is that, at every level,

Önemli bir nokta da, oyunun her seviyesinde

the player is designing their creature,

oyuncunun kendi yaratığını tasarlayabiliyor olması.

and that's a fundamental aspect of this.

Bu aslında oyunun temel özelliklerinden biri.

Now, in the evolution game here, the creature scale,

Şimdi, bu evrim oyununda, yaratık ölçeğinde, temel olarak yemek,

basically you have to eat, survive, and then reproduce.

hayatta kalmak ve üremek zorundasınız. Görüyorsunuz, fazlasıyla Darwinci.

You know, very Darwinian.

One thing we noticed with "The Sims," a game I did earlier,

Daha önce yaptığım bir oyun olan "The Sims"te,

is that players love making stuff.

oyuncuların nesne yapmayı sevdiklerini gördük.

When they were able to make stuff in the game,

Oyunda nesne yapabildiklerinde, o nesneyle

they had a lot of empathy in connection to it.

inanılmaz oranda empatik bağ kurdular; bu nesne

Even if it wasn't as pretty

başkalarının -profesyonel bir ressamın- yapacağı kadar

as a professional artist would make for games,

it really stuck with them

sevimli olmasa da -- çok bağlanıyorlar

and they really cared about what would happen to it.

ve onun başına gelebilecekleri gerçekten önemsiyorlar.

At this point, we've left the water, and now with this little creature --

Bu noktada, sudan ayrıldık ve şimdi bu küçük yaratıkla --

sesi biraz açabiliriz -- şimdi yemek yemeyi deneyebiliriz,

we could bring up the volume a little bit --

and now we might try to eat.

We might sneak up on this little guy over here maybe,

belki şuradaki küçük varlığa gizlice yaklaşıp --onu yiyebiliriz.

and try and eat him.

Tamam, kavga var.

OK, well, we fight.

(Creatures grunting)

OK, we got him.

İşte onu yendik. Artık aç değiliz.

Now we get a meal.

Oyunun bu kısmında yaptığımız şey

So really, at this part of the game,

what we're doing is we're running around and surviving,

ortalıkta koşturup hayatta kalmak ve bir sonraki nesile geçmek,

and also getting to the next generation,

çünkü bu yaratığın tüm nesillerini oynayacağız.

because we're going to play through every generation of this creature.

Çiftleşebiliriz, dolayısıyla bakalım

We can mate, so I'm going to see

bu yaratıklardan biri benimle çiftleşmek ister mi.. Evet.

if one of these creatures wants to mate with me. Yeah.

(Creatures grunting)

We didn't want to replay actual evolution with humans and all that,

Açıkçası insanlardaki gerçek evrimi taklit etmek

istemedik, çünkü evrim sürecindeki farklı olasılıklara

because it's almost more interesting

to look at alternate possibilities in evolution.

bakmak çok daha ilginç.

Evolution is usually presented as this one path that we took through,

Evrim genellikle bizim kat ettiğimiz tek bir yol olarak sunuluyor,

but really it represents this huge set of possibilities.

ama gerçekte içinde geniş bir olasılıklar dizisi barındırıyor.

Now, once we mate, we click on the egg.

Çiftleştikten sonra yumurtaya tıklıyoruz.

And this is where the game starts getting interesting,

Ve buradan itibaren oyun ilginçleşmeye başlıyor,

çünkü burada üzerine düştüğümüz şeylerden biri de oyunculara

because one of the things we really focused on here

was giving the players very high-leverage tools,

bir hayli geliştirilebilir aletler vermekti, ki böylece oyuncu çok az çabayla

so that for very little effort, the player can make something very cool.

çok havalı bir şey yapabilecekti. Bu, işin alet kısmında fazlaca zeka gerektiriyor.

And it involves a lot of intelligence on the tool side.

Bu, yaratığımızın bir sonraki neslini

But basically, this is the editor

where we're going to design the next generation.

tasarlayacağımız editör. Yaratığın küçük bir omurgası var,

So it has a little spine. I can move around, I can extend.

böyle hareket edebiliyor, uzayabiliyor.

I can also inflate or deflate it with the mouse wheel,

Farenin tekerleğiyle şişip inebiliyor, yani onu çamur gibi

so you sculpt it like clay.

We have parts here that I can put on or pull off.

şekillendirebiliyorsunuz.

The idea is that the player can basically design

Ana fikir şu: Oyuncu bu editörde aklına gelen

anything they can think of in this editor,

her şeyi tasarlayabilir ve biz de onu hayata geçiririz.

and we'll basically bring it to life.

So I might put some limbs on the character here.

Örneğin, bu karaktere kol takabilirim.

I'll inflate them kind of large.

Bu kolları şişirip genişleteceğim.

And in this case I might decide I'm going to put --

Bu kez kollara --

I'll put mouths on the limbs.

ağız takmaya karar verebilirim.

So pretty much players are encouraged to be very creative in the game.

Kısaca, oyuncular oyun boyunca yaratıcılığa teşvik ediliyorlar.

Here, I'll give it one eye in the middle, maybe scale it up a bit. Point it down.

Şimdi alnının ortasına tek göz koyacağım, belki biraz şekillendirip aşağı baktırarak...

And I'll also give it a few legs.

Ve ona birkaç bacak takacağım.

So in some sense

Sadede gelirsek, bunun bir nevi oyuncunun hayal gücünün

we want this to feel like an amplifier for the player's imagination,

güçlendiricisi olmasını istiyoruz.

so that with a very small number of clicks a player can create something

O kadar ki, oyuncu birkaç tıkla daha önce olanaksız

that they didn't really think was possible before.

gördüğü bir şey yaratabiliyor.

This is almost like designing something like Maya --

Bu biraz, sekiz yaşındaki bir çocuğun kulanabileceği

that an eight-year-old can use.

Maya gibi bir şey tasarlamaya benziyor.

But really the goal here was,

Buradaki gerçek amaç -- kişinin bir dakika içinde, bir ressamın yapmak

within about a minute, I wanted somebody to replicate

what typically takes a pictorial artist several weeks to create.

için haftalarca uğraşacağı bir şeyi kopyalamasını istedim.

OK, now I'll put some hands on it.

Şimdi ona el koyalım.

OK, so here I've basically thrown together a little creature.

Evet, işte birlikte bir yaratık yaptık.

Kuyruğuna da küçük bir silah yerleştireyim ki kavga edebilsin.

Let me give it a little weapon on the tail here, so it can fight.

OK, so that's the complete model.

Tamam, kabası çıktı. Şimdi boyama aşamasına geçebiliriz.

Now we can actually go to the painting phase.

At this phase, the program has some understanding

Bu aşamada, program yaratığın topolojisinden az çok haberdar.

of the topology of this creature.

Bel kemiğinin,

It knows where the backbone is, where the spine, the limbs are,

omurganın, kolların yerini biliyor.

how stripes should run, how it should be shaded.

Çizgilerin nasıl hareket etmesi gerektiğini, nasıl gölgelendirileceğini biliyor.

Yöntemsel olarak doku eşlemi yapıyoruz --

And so we're procedurally generating the texture map,

ki bu bir doku ressamının günlerce çalışmasını gerektiren bir şey.

something a texture artist would take many days to work on.

Sonra onu test edebiliriz ve ardından etrafta nasıl dolaştığını görebiliriz.

And then we can test it out, and see how it would move around.

And so at this point the computer is procedurally animating this creature.

Bu noktada, bilgisayar usulen bu yaratığı canlandırıyor.

Tasarladığım şeye bakıp onu hayata geçiriyor.

It's looking at whatever I've designed. It will actually bring it to life.

Onun nasıl dans ettiğine bakabilirim...

And I can see how it might dance.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

How it might show emotions, how it might fight.

Duygularını nasıl gösterdiğine, nasıl kavga ettiğine.

So it's acting with its two mouths there.

İşte şimdi de iki ağzıyla birden hareket ediyor.

I can even have it pose for a photo.

Ona poz bile verdirebilirim -- bir fotoğrafını çekelim.

Snap a little photo of it.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So then I bring this back into the game.

Her neyse... Sonra da onu oyuna geri getiririm, artık doğdu,

It's born, and I play the next generation of my creature through evolution.

ve yaratığımın evrim yolculuğundaki bir sonraki neslini oynarım.

Now again, the empathy that the players have

Yine, içeriği kendileri yarattıklarında oyuncuların hissettiği empati

when they create the content is tremendous.

çok büyük. Bu oyunda, oyuncular içerik yarattıklarında

When players create content in this game, it's automatically sent up to a server

bu içerik otomatikman bir sunucuya yollanıyor ve

and then redistributed to all the other players transparently.

sonra da, görebilecekleri şekilde tüm diğer oyunculara yeniden dağıtılıyor.

So in fact, as I'm interacting in this world with other creatures,

İşin özü, bu dünyada diğer yaratıklarla etkileşime girmek ilgimi çektiği için,

these creatures are transparently coming from other players as they play.

bu yaratıklar oynadıkları sırada diğer oyunculardan geliyor.

So the process of playing the game

Kısacası, bu oyunu oynama süreci, bu dev içerik veritabanını oluşturma

is a process of building up this huge database of content.

süreci aslında. Ve oyunda göreceğiniz her şey için,

And pretty much everything you're going to see in this game,

there's an editor for that the player can create,

oyuncunun tüm uygarlık süreci boyunca

up through civilization.

bir şeyler yaratabileceği bir editör var. Bu benim bebeğim.

This is my baby. When I eat, I'll actually start growing.

Yemek yediğimde, büyümeye başlıyorum. Bu, bir sonraki nesil.

This is the next generation. But I'm going to skip ahead here.

Ama burayı geçeceğim. Normalde olan, bu yaratıkların gelişip

Normally what would happen is these creatures would work their way up,

giderek daha zeki hale gelmeleri.

eventually become intelligent.

Zaman içinde kabilelerle, şehirlerle ve uygarlıklarla haşır neşir olmaya başlıyorum.

I'd start dealing with tribes, cities and civilizations of them over time.

I'm going to skip way ahead to the space phase.

Burayı atlayıp uzay aşamasına geçeceğim.

Nihayetinde uzaya gidip kolonileşmeye ve evreni keşfetmeye başlıyorlar.

Eventually they would go out into space,

and start colonizing and exploring the universe.

Now, really, in some sense,

Yapmak istediğim bir anlamda, oyuncuların hayallerinde kurdukları bu dünyayı

I want the players to be building this world in their imagination,

and then extracting it from them with the least amount of pain.

onlara asgari zahmet vererek

hayata geçirmek.

So that's kind of what these tools are about.

Bu araçlar işte bunun için. Oyun oynamayı, yani aslında oyuncunun

How do we make the gameplay,

hayal gücünü nasıl güçlendirebiliriz?

you know, basically the player's imagination amplifier?

And how do we make these tools, these editors,

Bu araçları, editörleri nasıl

something that are just as fun as the game itself?

oyunun kendisi kadar eğlenceli kılabiliriz?

So this is the planet that we've been playing on

Şimdi... Bu noktaya kadar oynadığımız gezegen buydu.

up to this point in the game.

So far the entire game has been played on the surface of this little world here.

Şimdiye kadar tüm oyun buradaki küçük dünyanın yüzeyinde oynandı.

At this point we're actually dealing with a very little toy planet.

Bu noktada, çok küçük boyutta bir oyuncak gezegenle uğraşıyoruz;

Almost, again, like the Montessori toy idea.

neredeyse, yine söylüyorum, Montessori oyuncağı bir şey.

What happens if you give somebody a toy planet,

Birine oyuncak bir gezegen verip oradaki pek çok dinamikle

and let them play with a lot of dynamics on it?

oynamasını sağlarsanız ne olur?

What could they discover? What might they learn on this?

Ne keşfeder? Bundan neler öğrenir?

Bu dünya aslında oyuncunun hayal gücünden ortaya çıktı.

This world was actually extracted from the player's imagination.

Yani, oyuncunun evrimleştiği gezegen bu.

So, this is the planet that the player evolved on.

Things like the buildings, the vehicles, the architecture, civilizations

Binalar, taşıtlar, mimari, uygarlıklar...

were all designed by the player up to this point.

Hepsi buraya kadar oyuncu tarafından tasarlandı.

So here's a little city with some of our guys walking around in it.

İşte adamlarımızdan bazılarının ortalıkta dolaştığı küçük bir şehir.

And most games put the player in the role of Luke Skywalker,

Çoğu oyun oyuncuyu Luke Skywalker rolüne sokar,

this protagonist playing through this story.

bilirsiniz, hikayenin baş karakteri.

This is more about putting the player in the role of George Lucas.

İşin gerçeği, bizimki daha çok oyuncuyu

George Lucas rolüne sokmakla ilgili.

I want them, after they've played this game,

Oyuncuların, bu oyunu oynadıktan sonra,

hayal ettikleri bütün bir dünyayı hayata geçirmiş olmalarını istiyorum.

to have extracted an entire world that they're now interacting with.

Buraya inersek, hâlâ gezegen yüzeyinde yaşayan

As we pull down here,

we still have a whole set of creatures living on the surface of the planet.

bir dizi yaratığımız var, dolayısıyla farklı devinimler söz konusu.

All these different dynamics going on here.

Buraya baktığımda görüyorum ki, yaratıklar arasında sürüp giden şey

I can look over here, and this is a little simplified food web

basitleştirilmiş bir tür besin ağı.

that's going on with the creatures.

I can open this up and then scan what exists on the surface.

Bunu açıp yüzeyde mevcut olan her şeye göz atabilir ve

You get some sense of the diversity of creatures that were brought in.

gezegene ayak basan farklı yaratıklar hakkında fikir edinebilirim.

Bunlardan bazıları oyuncu tarafından yaratıldı,

Some of these were created by the player,

diğerleri başka oyuncular tarafından yaratılıp otomatikman gönderildiler.

others by other players, automatically sent over here.

Yine de bazı küçük hesaplamalar yapmak gerekti; nelerin gerekli olduğu,

But there's a very simple calculation of what's required,

otoburların hayatta kalması için ne kadar bitki gerektiği,

how many plants are required for the herbivores to live,

etoburların kaç tane otobur yiyeceği gibi

how many herbivores for the carnivores to eat, etc.,

normalde de dengelemeniz gereken konularda.

that you have to balance actively.

Bu aşamada, oyuncuya giderek daha fazla tanrısal güç veriyoruz ve bu gezegende de,

Also with this phase,

we're getting more and more God-like powers for the player,

dediğim gibi, bir oyuncakmış gibi deneyler yapabiliyorsunuz.

and you can experiment with this planet as a toy.

So I can come in and I can do things,

İçeri girebilir, bir şeyler yapabilir ve bu gezegene bir avuç çamurmuş gibi davranabilirim.

and just treat this planet as a lump of clay.

Burada gördüğünüz gibi, çok minik hava sistemlerimiz var;

We have very simple weather systems, simple geology.

jeolojinin çok basit hali. Örneğin, buradaki araçlarımdan birini açabilir ve

For instance, I could open one of my tools here and then carve out rivers.

nehirler yaratabilirim.

So this whole thing is kind of like a big lump of clay, a sculpture.

Bu bütünüyle büyük bir avuç çamur gibi, bir nevi heykel.

I can also play with the dynamics in this world over time.

Ayrıca, zaman içinde bu dünyanın dinamikleriyle oynayabilirim.

So one of the things I can do

Yapabileceklerimden biri, atmosfere daha fazla karbondioksit gazı

is start pumping more CO2 gases into the atmosphere,

vermek. İşte yapıyorum.

and so that's what I'm doing here.

There's actually a little readout down there

Burada bir miktar gezegenimizin atmosferini,

of our planetary atmosphere, pressure and temperature.

basıncını ve ısısını temsil eden grafikler var.

So as I start pumping in more atmosphere,

Ardından daha fazla atmosfer veriyorum,

we're going to start pushing up the greenhouse gases here

buradaki sera gazını artırmaya başlayacağız ve

and if you'll start noticing,

belki fark etmeye başlamışsınızdır -- zamanla okyanus seviyelerinin yükseldiğini göreceğiz.

we start seeing the ocean levels rise over time.

And our cities are going to be at risk too,

Şehirlerimiz de risk altında olacak, çünkü şehirlerin çoğu kıyıda.

because a lot of these are coastal cities.

Görüyorsunuz, şu anda okyanus seviyeleri yükseliyor ve sular şehirlere girdikçe

You can see the ocean levels are rising now

and as they encroach upon the cities, I'll start losing cities here.

buradaki şehirleri kaybetmeye başlayacağım.

So basically, I want the players to be able to experiment and explore

İşin özünde, oyuncuların bol miktarda hata yapabilecekleri

a huge amount of failure space.

bir ortamı keşfedip deneyler yapmalarını istiyorum -- işte bir şehir gitti.

So there goes one city.

Now, over time, this is going to heat up the planet.

Bu olay zaman içinde gezegenin ısınmasına yol açacak.

So at first what we're going to see

Dolayısıyla, bu küçük oyuncak gezegende ilk önce göreceğimiz şey

is a global ocean rise here on this little toy planet,

küresel okyanus taşması.

Ama zamanla -- biraz hızlandırabilirim--

but then over time -- I can speed it up --

olayın ısısal anlamdaki etkilerine de şahit olacağız.

we'll see the heat impact of that as well.

Not only will it get hotter,

gezegen ısınmakla kalmayacak,

but at some point it's going to get so hot the oceans will evaporate.

bir noktada o kadar ısınacak ki, okyanuslar tamamen buharlaşacak.

They'll go up, and then they'll evaporate, and that'll be my planet.

Yani ilk önce yükselecekler, sonra buharlaşacaklar ve o topraklar benim gezegenim olacak.

So basically, what we're getting here

Bütün bunlardan çıkarılabilecek sonuç, denilebilir ki,

is the sequel to "An Inconvenient Truth," in about two minutes,

"An Inconvenient Truth"un [Uygunsuz Gerçek] iki dakikalık devamı gibi ve

and that actually brings up an interesting point about games.

bu da oyunlarla ilgili önemli bir noktayı gözler önüne seriyor.

Now here, our entire oceans are evaporating off the surface,

İşte, tüm okyanuslarımız buharlaşıp yok oluyor ve

ısı artmaya devam ettikçe, belli bir yerde bütün gezegen eriyip gidecek.

and as it keeps getting hotter,

at some point the entire planet is going to melt down. Here it goes.

İşte gidiyor.

So we're not only simulating biological dynamics --

Kısacası, sadece biyolojik dinamikleri -- besin ağları vesaire -- değil,

food webs and all that --

but also geologic, you know, on a very simple core scale.

aynı zamanda jeolojik dinamikleri de çok basit, temel ölçekte taklit ediyoruz.

And what's interesting to me about games

Oyunlarda bana ilginç gelen taraf şu ki,

is that I think we can take a lot of long-term dynamics

uzun vadeli bir sürü dinamiği alıp

and compress them into very short-term experiences.

çok kısa vadeli deneyimlere sıkıştırabiliyoruz.

Because it's so hard for people to think 50 or 100 years out,

İnsanlar için 50 - 100 yıl sonrasını düşünmek zordur,

but when you can give them a toy,

fakat ellerine oyuncak verdiğinizde bu uzun vadeli dinamikleri

and they can experience these long-term dynamics in just a few minutes,

birkaç dakika içinde deneyleyebilirler.

Bence bu -eşleme yaptığımız yer, tamamıyla farklı bir bakış açısı;

I think it's an entirely different point of view,

where we're actually using the game to remap our intuition.

sezgilerimizi yeniden eşlemek için oyunu kullanmak...

It's almost in the same way

Bu tıpkı bir teleskobun ya da mikroskobun görüş gücünüzü

that a telescope or microscope recalibrates your eyesight;

yeniden ayarlamasına benziyor; bence bilgisayar simülasyonları sezgilerinizi

I think computer simulations can recalibrate your instinct

çok büyük uzay ve zaman ölçeklerinde yeniden ayarlayabilir.

across vast scales of both space and time.

So here's our little solar system,

Evet, erimiş gezegenimizden uzaklaşırken, küçük güneş sistemimizi görüyoruz.

as we pull away from our melted planet here.

Ortaya çıkıyor ki, bu güneş sisteminde birkaç gezegen daha var.

We actually have a couple of other planets in this solar system.

Gelin bir tanesine uçalım.

Let's fly to another one.

We're going to have this unlimited number of worlds you can explore here.

Diyeceğim o ki, burada keşfedebileceğimiz sınırsız sayıda

dünya olacak. Şimdi, geleceğe doğru ilerlerken

As we move into the future,

and we start going out into space and doing stuff,

ve bu uzayda dolaşıp nesneler yaparken,

we're drawing a lot from things like science fiction.

bilim-kurgu gibi şeylerden fazlasıyla yararlanıyoruz.

Ve benim favori bilim-kurgu filmlerimin hepsi --

And all my favorite science fiction movies

Ben burada farklı dinamiklerle oynamak istiyorum.

I want to play out here as different dynamics.

Bu gezegende bir miktar yaşam var.

This planet actually has some life on it.

Here it is, some indigenous life down here.

İşte burada, belli oranda doğal yaşam söz konusu.

One of the tools I can eventually earn for my UFO

UFO'mdan zamanla elde edebileceğim araçlardan biri de,

is a monolith that I can drop down.

düşürebileceğim bir monolit.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Now, as you can see,

Gördüğünüz gibi, bu arkadaşlar yanına gidip

these guys are actually starting to go up and bow to it,

önünde saygıyla eğilmeye hazırlanıyorlar. Zaman içinde, ona bir kez dokunduklarında zeki hale gelecekler.

and over time, once they touch it, they will become intelligent.

So I can actually pick a species on a planet

Yani, gezegendeki bir türü alıp duyarlı hale getirebiliyorum.

and then make them sentient.

Now they've actually gone to tribal dynamics.

Gördüğünüz gibi, şimdi kabilesel hareketlerde bulundular.

And now, because I'm actually the one here,

Ve, burada farklı bir tek ben olduğum için, istersem UFO'dan inip

I can get out of the UFO and walk up,

yürüyebilirim. Bu durumda bana tanrı muamelesi yapıp tapınmaları gerekiyor.

and they should be worshipping me at this point as a god.

(Gülüşmeler)

At first they're a little freaked out.

İlk başta biraz ödleri kopuyor.

OK, well maybe they're not worshipping me.

Peki, belki de bana tapınmıyorlar.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I think I'll leave before they get hostile.

Onları kızdırmadan gitsem iyi olur.

But we basically want a diversity of activities

Ama biz işin özünde oyuncuların aktivite çeşitliliğiyle oynamalarını istiyoruz.

the players can play through this.

Temel olarak, bilirsiniz, "The Day the Earth Stood Still" [Dünyanın Durduğu Gün],

I want to be able to play

"The Day the Earth Stood Still," "2001: A Space Odyssey,"

"2001 Space Odyssey" [2001 Bir Uzay Destanı],

"Star Trek," "War Of the Worlds."

"Star Trek,", "War of the Worlds" [Dünyalar Savaşı] oynayabimek istiyorum.

Now, as we pull away from this world --

Evet, bu dünyadan uzaklaşırken --yıldızdan uzaklaşmaya devam edeceğiz--

we're going to keep pulling away from the star now.

One of the things that always frustrated me about astronomy

çocukluğumda astronomiyle ilgili beni bir miktar hayal kırıklığına uğratan

when I was a kid

şeylerden biri, onun daima iki boyutlu ve durağan şekilde sunulmasıydı.

is how it was always presented so two-dimensionally and so static.

Yıldızdan uzaklaşırken, aynı zamanda yıldızlar arası

As we pull away from the star here,

we're actually going now out into interstellar space,

ortamın dışına çıkıyoruz

ve kendi evimizin yıldızının etrafında uzayın varlığını hissediyoruz.

and we're getting a sense of the space around our home star.

Yapmak istediğim şey, aslında, size bunu

What I really wanted to do is to present this, basically,

as wonderfully 3D as it is actually is.

gerçekte olduğu gibi muhteşem 3D haliyle sunabilmek.

And also show the dynamics,

Sadece bu da değil; az çok gerçekçi frekans ve ölçeklerde

and a lot of the interesting objects that you might find, like, in the Hubble,

dinamikleri ve belki Hubble'da olsaydınız karşısınıza çıkabilecek pek çok ilginç objeyi,

göstermeyi de istiyorum.

at pretty much realistic frequencies and scales.

So most people have no idea of the difference

Çoğu insanın, emisyon nebulası ve

between an emission nebula and a planetary nebula.

gezegen nebulası arasındaki farka dair hiçbir fikri yok.

But these are the things

that we can put in this little galaxy here.

Oysa bunlar bizim bu küçük galaksiye koyabileceğimiz şeyler.

Şimdi bu kara delik gibi görünen yere uçuyoruz.

So we're flying over here to what looks like a black hole.

I want to basically have the entire zoo of Hubble objects

İşin aslı, insanların etkileşime girip oyuncak gibi oynayabilecekleri,

Hubble objeleriyle dolu bir hayvanat bahçesi yaratmak istiyorum.

that people can interact with and play with, again, as toys.

So here's a little black hole

Burada, muhtemelen çok yakınına gitmek istemeyeceğimiz bir kara delik var.

that we probably don't want to get too close to.

But we also have stars and things as well.

Ama yıldızlar ve başka şeyler de var.

If we pull all the way back, we start seeing the entire galaxy here,

İyice geri çekilirsek, tüm galaksiyi

kind of slowly in motion.

yavaş yavaş hareket ederken görebiliriz.

Typically, when people present galaxies,

İnsanlar galaksileri takdim ederken, hep bu güzel fotoları görüyoruz.

it's always beautiful photos, but they're always static.

Ama hep durağanlar. Zamanı öne alıp

And when you bring it forward in time and start animating it,

hareketlendirdiğinizde, hızla ileri hareket eden

it's amazing what a galaxy would look like fast forwarded.

bir galaksinin görünümü cidden büyüleyici.

This would be about a million years a second,

Zamanı yaklaşık saniyede bir milyon yıl hızlandırıyorsunuz,

çünkü kabaca her yüz yılda bir tane süpernova oluyor.

because you have about one supernova every century.

And so you'd have this wonderful sparkling thing,

Ve işte bu harika, ışıl ışıl şeyi, yavaş dönüş hareketiyle görüyorsunuz.

with the disk slowly rotating,

and this is roughly what it would look like.

Gerçekte de kabaca böyle görünüyor. İnanın bana,

oyunun bir parçası da, insanlara bunun, doğal yaşamın güzelliğini

Part of this is about bringing the beauty of the natural world

yaratıcı bir şekilde göstermek. Böylece, bu çok büyük ölçekteki uzay ve zamanda

to somebody in a very imaginative way,

so that they can start calibrating their instinct

sezgilerini gözden geçirebilirler.

across these vast scales of space and time.

Chris, oyuncuların ne tür tanrılar haline geleceğini merak ediyordu.

Chris was wondering what kind of gods the players would become.

Because if you think about it,

Düşünürseniz, bu evrende oradan oraya uçacak 15 yaşında,

you're going to have 15-year-olds, 20-year-olds flying around this universe.

20 yaşında, her neyse, tipler olacak.

They might be a nurturing god.

Bunlar besleyici tanrılar olabilirler. Gezegen yüzeyinde ve atmosferde gerekli değişiklikleri yaparak

They might be bootstrapping life on planets,

yaşam başlatıyor ve uygarlığı yaymaya çalışıyor olabilirler.

trying to terraform and spread civilization.

You might be a vengeful god, conquesting,

Dışarı çıkıp her yeri ele geçiren intikamcı bir tanrı olabilirsiniz,

because you actually can do that, you can attack other intelligent races.

çünkü bu olanağınız var; gidip diğer zeki ırklara saldırabilirsiniz.

İşbirlikleri kuran, arabulucu bir tanrı olabilirsiniz,

You might be a networking god, building alliances,

ki bu da oyunda imkan dahilinde. Ya da etrafta öylece dolanan ve

or just curious, going around and wanting to explore as much as you possibly can.

mümkün olduğu kadar çok keşif yapmak isteyen meraklı bir tanrı olabilirsiniz.

But basically, the reason why I make toys like this

İşin aslı, bunun gibi oyuncaklar yapıyorum, çünkü

is because I think if there's one difference

dünyada bir nebze olsun fark yaratabileceksem

I could possibly make in the world,

that I would choose to make,

ve bunun için tek seçeneğim varsa, insanların uzun-vadeli düşünme yetisini

it's that I would like to somehow give people

just a little bit better calibration on long-term thinking.

biraz daha iyileştirmeyi isterim.

Because I think most of the problems that our world is facing right now

Çünkü dünyamızda karşılaştığımız bir çok sorunun

kısa vadeli düşünmekten; bizim için 50,100 veya 1000 yıl

are the result of short-term thinking,

and the fact that it is so hard for us to think 50, 100, or 1,000 years out.

ötesini düşünmenin bu denli zor olmasından kaynaklandığına inanıyorum.

And I think by giving kids toys like this and letting them replay dynamics,

Ve, çocuklara böyle oyuncaklar sunarak

dinamiklerle, kısa vadeli olanlar yerine

very long-term dynamics over the short term,

çok uzun vadeli dinamiklerle yeniden oynamalarına

and getting some sense of what we're doing now,

ve şimdi olanlar ile bundan 100 yıl sonra olabilecekler hakkında fikir edinmelerine izin vererek,

what it's going to be like in 100 years,

I think probably is the most effective thing I can be doing to help the world.

yaptığım belki de en etkili şey,

dünyamıza yardım etmek.

And so that's why I think that toys can change the world.

İşte bu yüzden, oyuncakların dünyayı değiştirebileceğine inanıyorum.

Thank you.

Teşekkürler.