The true cost of financial dependence | Estelle Gibson

95,324 views ・ 2020-06-23

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Camille Martínez
0
0
7000
Çeviri: Helin Erden Gözden geçirme: Can Boysan
00:12
I grew up in a family where my father managed all of the money.
1
12755
3587
Büyüdüğüm ailede, tüm parayı babam yönetirdi
00:16
But for some reason, when I was eight or nine years old,
2
16366
2621
ama nedense, sekiz veya dokuz yaşımdayken
kendisi bana parayla ilgili şeyler öğretmeye başladı.
00:19
he started showing me things about money.
3
19011
2362
00:21
We would sit at the kitchen table, and he'd show me all the bank books.
4
21397
3421
Mutfak masasında otururduk ve bana banka defterlerini gösterirdi.
00:24
Now, that was back in the day before the internet,
5
24842
2689
Tabii bunlar, internet öncesi günlerdi,
00:27
when we used to have little books that we used to keep our information in.
6
27555
3477
o zamanlarda bilgilerimizi küçük defterlerde saklardık.
00:31
And he would show me how he saved in these accounts,
7
31963
2462
Babam bana o hesaplarda nasıl para biriktirdiğini
00:34
and he'd pay bills out of these.
8
34449
1874
ve faturaları nasıl ödediğini gösterirdi.
00:36
And every time he would show me something about money,
9
36347
2587
Bana ne zaman parayla ilgili bir şey öğretse
00:38
he would end by saying, "And don't you tell your mother."
10
38958
3377
"Annene sakın söyleme," diyerek bitirirdi.
00:42
(Laughter)
11
42359
1671
(Gülüşmeler)
00:44
Now, to this day, I really don't know why he said that,
12
44054
3897
Bunu neden söylediğini bugün bile bilmiyorum
00:47
but what I do know is,
13
47975
1259
ama bildiğim şey şu ki,
00:49
to that eight-year-old girl sitting at the kitchen table,
14
49258
2728
mutfak masasında oturan o sekiz yaşındaki kız için
00:52
it meant, "Don't say a word."
15
52010
3682
bu "Tek kelime bile etme," anlamına geliyordu.
00:56
Years later, when I got my first job, my father said,
16
56738
2494
Yıllar sonra, ilk kez bir işe girdiğimde babam şöyle dedi:
00:59
"You'll bring me your check, and I'll put it in the bank for you."
17
59256
3202
"Bana çekini getir, senin adına bankaya yatırırım."
01:02
But because of what he taught me years before, I said,
18
62776
3962
Yıllar önce bana öğrettiği şeyler yüzünden,
01:06
"I'd like my bank book."
19
66762
1574
ona "Hesap defterimi istiyorum," dedim.
01:08
And to my surprise, he gave it to me.
20
68360
2468
Şaşırtıcı bir şekilde, onu bana verdi.
01:10
Right then, at 16 years old,
21
70852
1769
O andan itibaren, 16 yaşımda
01:12
I began managing my own money.
22
72645
2740
kendi paramı yönetmeye başladım.
01:15
I went on to college and then to start my new career as a CPA,
23
75409
4356
Üniversiteye devam ettim ve sonra mali müşavir olarak kariyerime başladım
01:19
but now, with students loans, getting an apartment and a new job,
24
79789
4802
ancak öğrenci borçları, kendi daireme taşınmak ve yeni bir işe girmek derken
01:24
I began the roller-coaster ride of accumulating debt, paying it off
25
84615
4037
borçlarımın biriktiği, onları ödediğim, daha sonra daha da çok borç biriktirdiğim
01:28
and accumulating more.
26
88676
1460
bir hızlı trene binmiş gibi oldum.
01:30
Many years later, after getting married, I went through an unexpected divorce,
27
90557
3874
Yıllar sonra, evlendikten ve hiç beklemediğim bir anda boşandıktan sonra,
01:35
and I was left with a house I couldn't afford
28
95177
2173
masraflarını karşılayamadığım bir ev ve ödeyemediğim faturalarla kalakaldım.
01:37
and bills I couldn't pay.
29
97374
1392
01:39
You might be wondering,
30
99180
1315
Merak ediyor olabilirsiniz,
01:40
"How does that happen to someone
31
100519
1560
"İnsanların parasını yönetme konusunda eğitimli,
01:42
that's educated and skilled at managing people's money?"
32
102103
3032
beceri sahibi bir insanın başına bu nasıl gelir?"
01:45
I had reverted back to what I learned growing up:
33
105658
3049
Küçükken öğrendiğim yaşam tarzına geri dönmüştüm:
01:48
that one person managed all the money.
34
108731
3027
tüm parayı bir kişinin yönettiği düzene.
01:51
I had handed over my financial power,
35
111782
2317
Ekonomik gücümü başkasına devretmiştim
01:54
and I had become financially dependent.
36
114123
3127
ve ekonomik olarak bağımlı bir duruma gelmiştim.
01:57
Financial dependency is when someone is dependent on a person,
37
117917
3279
Ekonomik bağımlılık, kişinin parasal durumunun
02:01
a job or a situation for money,
38
121220
2546
bir insana, bir işe veya bir duruma bağlı olması
02:03
and they feel trapped.
39
123790
1733
ve kapana kısılmış hissetmesidir.
02:05
People fall into two categories:
40
125547
1669
Bu insanlar iki kategoriye ayrılır:
02:07
dependent with choice and dependent without a choice.
41
127240
3231
Kendi seçimi ile bağımlı olanlar ve seçim hakkı olmadan bağımlı olanlar.
02:11
Someone is dependent with choice when they hand over their financial power
42
131104
3900
Kendi seçimi ile bağımlı olanlar,
ekonomik güçlerini ve katılım haklarını başkasına devretmiş olanlardır.
02:15
and their participation.
43
135028
1959
02:17
It can happen in personal or business relationships
44
137508
3024
Kişisel ilişkilerde veya iş ilişkilerinde bu görülebilir,
02:20
when one person doesn't want to be involved with the money,
45
140556
2802
bir insan para ile ilgilenmek istemez,
02:23
so they hand over the responsibility to a spouse, a partner or a professional,
46
143382
5156
bu yüzden sorumluluğu bir eşe, partnere
veya muhasebeci ya da menajer gibi bir profesyonele bırakır.
02:28
like an accountant or a manager.
47
148562
1992
02:30
This was my situation.
48
150578
1491
Benim durumum buydu.
02:32
I spent all day long managing other people's money,
49
152093
2381
Ben tüm günümü insanların paralarını idare ederek geçiriyordum,
02:34
so I was relieved
50
154498
1388
02:35
that my husband was interested and good at managing ours.
51
155910
3899
bu yüzden kocamın bizim paramızı yönetmekle ilgilenmesi
ve bu işte iyi olması beni rahatlamıştı.
02:39
I was free!
52
159833
1153
Ben özgürdüm!
02:41
For the first time since that first job at 16 years old,
53
161010
2949
16 yaşımdaki o ilk işimden beri ilk defa
02:43
I didn't have to be responsible for managing my money.
54
163983
2738
paramı yönetmekle yükümlü olmak zorunda değildim.
02:47
But what I failed to realize was what felt like freedom
55
167253
3365
Anlamayı başaramadığım şey ise özgürlükmüş gibi hissettiğim şeyin
02:50
was really dependency.
56
170642
2374
aslında bağımlılık oluşuydu.
02:53
My mistake is that I didn't stay involved
57
173040
2724
Hatam, paramızla ne olup bittiğiyle ilgilenmemem ve bunu anlamamamdı.
02:55
or understand what was going on with our money.
58
175788
3144
02:59
You may have experienced this yourself,
59
179514
1894
Bunu kendiniz de yaşamış olabilirsiniz
03:01
or you may have heard stories of celebrities or professional athletes
60
181432
3540
veya ünlülerin ve profesyonel sporcuların paralarını yönetmeleri için
03:04
that have relied on family, friends and others to manage their money,
61
184996
3786
ailelerine, arkadaşlarına veya başkalarına güvenip
ekonomik güçlerini devretmeyi seçtikleri için
03:08
and they are left broke, bankrupt and betrayed
62
188806
3620
sonunda beş parasız, iflas etmiş ve ihanete uğramış durumda kaldıkları
03:12
because they made the choice to hand over their financial power.
63
192450
3997
hikâyeleri duymuş olabilirsiniz.
03:17
Someone that's dependent without a choice feels trapped
64
197153
3687
Kendi seçimleri olmadan ekonomik açıdan bağımlı olanlar
03:20
because of their financial situation.
65
200864
2570
ekonomik durumları yüzünden kapana kısılmış hisseder.
03:23
They can be in a job or career where they're unhappy or being harassed
66
203458
4122
Mutsuz oldukları veya tacize uğradıkları bir iş veya kariyerde olabilirler
03:27
but they can't afford to leave.
67
207604
2890
ancak oradan ayrılmaya güçleri yetmez.
03:31
Or, someone that's had to move in with family and friends
68
211001
2734
Başka bir durumda da,
hastalık, boşanma veya başka bir kötü olay yaşadığı için
03:33
because they've had an illness
69
213759
1711
ailesinin veya arkadaşlarının yanına taşınmak zorunda kalmış bir kişi
03:35
or gone through a divorce or experienced a tragedy,
70
215494
2900
03:38
and now they're financially dependent on others.
71
218418
2837
ekonomik yönden başkalarına bağımlı olmuş olabilir.
03:41
And how many of us know someone that has an elderly parent or a relative
72
221279
4172
Kaçımız, artık kendine bakamayacak durumda
03:45
that can no longer take care of themselves,
73
225475
2304
ve başkalarına güvenmek zorunda olan,
03:47
and they're left to rely on others,
74
227803
2266
hatta bazen onlara paralarını, evlerini ve diğer varlıklarını devreden
03:50
sometimes handing over their homes, their money and other assets.
75
230093
4641
yaşlı bir ebeveyne veya akrabaya sahip birini tanıyoruz?
03:55
Another type of dependency without a choice is financial abuse.
76
235500
4119
Seçim olmadan oluşan başka bir ekonomik bağımlılık türü de finansal istismardır.
04:00
Financial abuse is a pattern of abusive behavior
77
240111
3339
Finansal istismar, bir partneri korkutmak ve kontrol etmek için kullanılan,
04:03
used to control and intimidate a partner.
78
243474
3732
taciz temelli bir davranış örüntüsüdür.
04:07
Victims are in a relationship, and the other person has power over them,
79
247688
4942
Kurbanları bir ilişki içindedir ve karşı taraf onlar üzerinde güç sahibidir
04:12
because they don't have access to money, information
80
252654
3385
çünkü ayrılmak için ihtiyaç duydukları paraya, bilgiye, kaynaklara ve desteğe
04:16
or the resources and support they need to leave.
81
256063
4517
erişimleri yoktur.
04:21
The Allstate Foundation has a program called the Purple Purse
82
261858
3615
Allstate Foundation'ın Purple Purse adında, aile içi şiddet kurbanlarına
04:25
that helps victims of domestic violence
83
265497
2587
mali güçlendirme yoluyla yardım etmeyi hedeflediği bir programı var.
04:28
through financial empowerment.
84
268108
3044
04:31
They report that 99 percent --
85
271876
1978
Raporlarına göre yüzde 99 oranında,
04:33
in 99 out of one hundred domestic violence cases --
86
273878
3671
yani her yüz aile içi şiddet vakasının 99'unda,
04:37
financial abuse helps keep victims trapped in their relationship.
87
277573
5068
finansal istismar, kurbanları ilişkide kalmaya zorluyor.
04:43
The Purple Purse has coined financial abuse "the invisible weapon,"
88
283702
4526
Purple Purse, finansal istismara "görünmez silah" diyor
04:48
because visible abuse leaves bruises and scars
89
288252
3136
çünkü görünür istismar morluk ve yaralar bırakırken
04:51
but financial abuse doesn't.
90
291412
2282
finansal istismar bırakmıyor.
04:53
Financial abuse and financial dependency leave emotional scars that you can't see.
91
293718
4975
Finansal istismar ve finansal bağımlılık gözle görülmeyen duygusal izler bırakıyor.
04:58
They include hopelessness, guilt, shame, depression,
92
298717
4900
Bunlardan bazıları umutsuzluk, suçluluk, utanç, depresyon,
05:03
lack of confidence and self-esteem.
93
303641
2703
özgüven eksikliği ve öz saygı.
05:06
Financial dependency is also invisible, because no one's talking about it.
94
306831
4274
Ekonomik bağımlılık da görünmez çünkü kimse bu konuda konuşmuyor.
05:11
Why?
95
311129
1151
Peki neden?
05:12
Because no one wants to show their emotional scars,
96
312304
3193
Çünkü kimse duygusal yaralarını göstermek istemiyor
05:15
and because we're taught in our homes, on our jobs and in our community
97
315521
4213
ve evlerimizde, işlerimizde ve topluluklarımızda
05:19
not to talk about money.
98
319758
2680
bize para konusunu açmamamız öğretildi.
05:23
So many people that I talk to about this issue,
99
323235
2266
Bu sorun hakkında konuştuğum birçok insan
05:25
they can relate and they have a story,
100
325525
2173
durumu anlayabiliyor ve kendi hikâyeleri de var
05:27
but they're not telling anyone their story.
101
327722
2630
ancak kendi hikâyelerini kimseye anlatmıyorlar.
05:31
When I was told at the kitchen table, "Don't you tell,"
102
331083
3120
Mutfak masasında bana "Sakın anlatma," denildiğinde
05:34
I never told anyone.
103
334227
2915
kimseye anlatmadım.
05:37
It's even hard for me right now to break that rule that I learned so long ago.
104
337992
4809
Çok uzun zaman önce öğrendiğim bu kuralı çiğnemek, benim için şu an bile zor.
05:43
So, what can I do? What can you do?
105
343364
1945
Peki, ne yapabilirim? Siz ne yapabilirsiniz?
05:45
What can we all do to disarm this invisible weapon?
106
345333
3331
Bu görünmez silahı etkisiz hale getirmek için topluca ne yapabiliriz?
05:48
We can solve three problems.
107
348688
2159
Üç sorunu çözebiliriz.
05:50
The first problem is lack of awareness,
108
350871
2085
İlk sorun, farkındalığın az olması
05:52
because knowing about money and having money
109
352980
3003
çünkü para hakkında bilgi sahibi olmak ve para sahibi olmak
05:56
aren't always the solution.
110
356007
1664
her zaman çözüm değil.
05:58
In my situation, I was educated and experienced in managing money,
111
358084
3946
Örneğin ben, para idaresi konusunda eğitimli ve tecrübeliydim
06:02
but that didn't stop me from becoming financially dependent.
112
362054
3383
ama bu ekonomik olarak bağımlı olmamı engellemedi.
06:05
Why?
113
365461
1151
Peki neden?
06:06
Because of the beliefs and experiences I had growing up:
114
366636
3163
Büyürken sahip olduğum inançlar ve deneyimler yüzünden.
06:09
one person manages all the money.
115
369823
2481
Tüm parayı tek kişi yönetir.
06:13
After my divorce, I had to rebuild my life financially and emotionally.
116
373250
4275
Boşandıktan sonra, hayatımı ekonomik ve duygusal olarak baştan kurmam gerekti.
06:18
So I took every self-development course
117
378117
2612
O yüzden her kişisel gelişim kursuna gittim
06:20
and I read every self-help book I could find.
118
380753
2377
ve bulabildiğim tüm kişisel gelişim kitaplarını aldım.
06:23
And that's when I began to understand the dynamics of the family I grew up in
119
383923
4671
İçinde büyüdüğüm ailenin dinamiklerini
ve onların ekonomik gücümü devretmemde nasıl bir rol oynadığını
06:28
and how they played a role in me handing over my financial power.
120
388618
4532
o zaman anlamaya başladım.
06:33
When you become aware of your inner bruises and scars,
121
393952
2796
İçinizdeki yaraların, berelerin farkına vardıkça
06:36
you can begin to break free from financial dependency.
122
396772
3959
ekonomik bağımlılıktan kurtulmaya başlayabiliyorsunuz.
06:41
The next problem is lack of information about financial literacy.
123
401310
4784
Diğer sorun, finansal okuryazarlık hakkında bilgi eksikliği.
06:46
Financial literacy is having the skills and the knowledge
124
406564
2706
Finansal okuryazarlık, kişinin parası konusunda bilinçli kararlar vermesi için
06:49
to make informed decisions about your money.
125
409294
3130
gerekli olan bilgi ve beceriye sahip olmasıdır.
06:52
It includes topics like savings and investing,
126
412448
2746
Birikim, yatırım, bütçe oluşturma ve borçlanma gibi konuları içerir.
06:55
budgeting and debt.
127
415218
1519
06:57
In 2018, only 17 states required financial literacy
128
417674
4657
2018'de, yalnızca 17 eyalet
lise müfredatında finansal okuryazarlık dersini zorunlu tuttu.
07:02
in high school curriculums.
129
422355
1965
07:04
This corresponds with recent studies that show that 66 percent of Americans
130
424344
5502
Bu bilgi, Amerikalıların yüzde 66'sının finansal okuryazar olmadığını gösteren
07:09
are financially illiterate.
131
429870
2427
son araştırmalarla uyuşuyor.
07:13
If you are in a financial dependency situation,
132
433067
3351
Eğer ekonomik olarak bağımlı bir durumdaysanız
07:16
start by looking and going through your finances,
133
436442
5456
paranızın durumunu gözden geçirerek
paranızla ilgili kendi kararlarınızı vererek
07:21
making decisions, participate in making decisions about your money.
134
441922
4133
veya karar verilmesine katkıda bulunarak işe başlayın.
Eğer bir finansal istismar durumundaysanız
07:26
If you are in a financial abuse situation,
135
446079
3348
07:29
get access to your information.
136
449451
2135
bilginize erişim sağlayın.
07:31
Look for financial documents like bank credit card statements,
137
451610
3942
Kredi kartı ekstreleri, sosyal sigorta bilgileri ve hesap şifreleri gibi
07:35
social security information and account pass codes.
138
455576
3187
finansal belgeleri arayın.
07:39
The last problem is lack of giving and getting support.
139
459232
5046
Son sorun, destek verme ve alma konusundaki eksiklik.
07:44
Many people don't know that there are free resources
140
464302
2580
Birçok insan, internette ve yerel topluluklarında, onlara para konusunda
07:46
online and in your local community
141
466906
1623
sağlıklı alışkanlıklar edinmek ve bunları sürdürmekte yardımcı olabilecek
07:48
to help you learn and establish healthy money habits.
142
468553
4131
ücretsiz kaynaklar olduğunu bilmiyor.
07:53
There are also free resources if you are a victim of financial abuse,
143
473192
4397
Eğer finansal istismar mağduruysanız
Purple Purse gibi ücretsiz kaynaklar da var.
07:57
like the Purple Purse.
144
477613
1611
07:59
Giving support includes listening to others that are financially dependent
145
479951
4321
Destek vermek ise
ekonomik yönden bağımlı kişileri, yargılamadan ve eleştirmeden dinlemektir.
08:04
without judgment or criticism.
146
484296
3063
08:07
It also involves sharing your story,
147
487383
2350
Bu, kendi hikâyenizi paylaşmayı da içerir
08:09
because when you share your story, you empower others,
148
489757
3308
çünkü hikâyenizi paylaştığınız zaman başkalarını güçlendirirsiniz
08:13
and you give them the permission
149
493089
1810
ve onlara, kendi hikâyelerini baştan yazma iznini vermiş olursunuz.
08:14
to rewrite their own.
150
494923
1857
08:17
It's my hope that by sharing my story,
151
497534
1983
Umuyorum ki kendi hikâyemi paylaşmam sayesinde
08:19
more people will learn about financial dependency,
152
499541
2413
daha çok insan ekonomik bağımlılığın ne olduğunu öğrenecek,
08:21
will share their own stories
153
501978
1774
kendi hikâyesini paylaşacak
08:23
and will connect with others to shed a light on this hidden issue
154
503776
3842
ve hepimizin ekonomik olarak özgür olabilmesi için
bu gizli kalmış soruna ışık tutma amacıyla başkalarıyla bağlantı kuracak.
08:27
so that we can all have financial freedom.
155
507642
3417
(Alkış)
08:32
(Applause)
156
512094
2477
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7