I leapt from the stratosphere. Here's how I did it | Alan Eustace

Çeviri: kutay dimitoka Gözden geçirme: Sancak Gülgen

So I grew up in Orlando, Florida.

Orlando, Florida'da büyüdüm.

I was the son of an aerospace engineer.

Bir havacılık mühendisinin oğluydum.

I lived and breathed the Apollo program.

Apollo programını yaşadım ve soludum.

We either saw the launches from our backyard

Ya arka bahçemizden kalkışları izlerdik,

or we saw it by driving in the hour over to the Cape.

ya da onu araba ile bir saat gittikten sonra Cape üzerinden izlerdik.

I was impressed by, obviously, space and everything about it,

Açıkçası uzay ve onun hakkındaki her şeyden etkilenirdim,

but I was most impressed by the engineering that went into it.

fakat onun içine mühendislikle girdiğimde daha da fazla etkilendim.

Behind me you see an amazing view,

Arkamda harika bir manzara görüyorsunuz.

a picture that was taken from the International Space Station,

Bu resim Uluslararası Uzay İstasyonundan çekildi,

and it shows a portion of our planet

bu nadiren görünen ve nadiren çalışılan

that's rarely seen and rarely studied

ve neredeyse hiç keşfedilmemiş

and almost never explored.

gezegenimizin bir parçasını gösterir.

That place is called the stratosphere.

Bu yer stratosfer olarak isimlendirilir.

If you start on the planet and you go up and up and up,

Eğer yeryüzünden başlayıp, yukarı doğru giderseniz

it gets colder and colder and colder,

gitgide daha da soğur

until you reach the beginning of the stratosphere,

ve stratosferin başlangıcına ulaşınca

and then an amazing thing happens.

harika bir şey olur.

It gets colder at a much slower rate, and then it starts warming up,

Soğuma oranı daha da düşer ve ardından ısınma başlar

and then it gets warmer and warmer

ve gittikçe daha da ısınır.

until the point where you can almost survive without any protection,

Öyle ki herhangi bir koruma olmadan hayat kalınabilinir.

about zero degrees,

Yaklaşık sıfır derecedir

and then you end up getting colder and colder,

ve ardından soğuma sonlanır

and that's the top of the stratosphere.

ve burası stratosferin tepesidir.

It is one of the least accessible places on our planet.

Gezegenimizin üzerinde en az ulaşılabilir yerlerden biridir.

Most often, when it's visited,

Çoğu kez, muhtemelen farklı ses hızlarındaki

it's by astronauts who are blazing up at it

alevler içerisindeki astronotlar

at probably several times the speed of sound,

tarafından ziyaret edildiğinde

and they get a few seconds on the way up,

onların burada kalacak birkaç saniyeleri vardır,

and then they get this blazing ball of fire coming back in,

ve ardından bir alev topuna dönüşerek geri dönerler,

on the way back in.

geldikleri yoldan.

But the question I asked is, is it possible to linger in the stratosphere?

Fakat sorduğum soru, Stratosferde oyalanmak mümkün mü ?

Is it possible to experience the stratosphere?

Stratosferi deneyimlemek mümkün mü ?

Is it possible to explore the stratosphere?

Stratosferi keşfetmek mümkün mü ?

Bir telefon görüşmesi yaptım.

I studied this using my favorite search engine

Bunu favori arama motorumu kullanarak

for quite a while, about a year,

uzunca bir süre, yaklaşık bir yıl çalıştım

and then I made a scary phone call.

ve ardından korkutucu bir telefon konuşması yaptım.

It was a reference from a friend of mine to call Taber MacCallum

Bir arkadaşımın referansı ile "Paragon Uzay Geliştirme Şirketinden"

from Paragon Space Development Corporation,

Taber MacCallum ile

and I asked him the question:

ona bir soru sordum:

is it possible to build

Stratosfere gitmek için

a system to go into the stratosphere?

bir sistem geliştirmek mümkün mü ?

And he said it was.

O olduğunu söyledi.

And after a period of about three years, we proceeded to do just that.

Bu görüşmeden sonra yaklaşık 3 yıl süresince sadece bunu gerçekleştirmek için çalıştık.

And on October 24 of last year,

Geçen yıl 24 Ekim' de

in this suit,

bu giysinin içerisinde,

I started on the ground,

Yer üzerinde başladım,

I went up in a balloon to 135,890 feet --

bir balonla 41 kilometreye e çıktım

but who's counting?

fakat kim sayıyordu ki ?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Came back to Earth at speeds of up to 822 miles an hour.

Saat de 1321 kilometreden daha fazla

bir hızla Dünya' ya geri döndüm.

It was a four-minute and 27-second descent.

Bu dört dakika 27 saniye süren bir inişti.

And when I got to 10,000 feet, I opened a parachute and I landed.

300 metreye geldiğimde, bir paraşüt açtım ve indim.

(Applause)

(Alkışlar)

But this is really a science talk, and it's really an engineering talk,

Fakat bu gerçekten bir bilim konuşması, ve o gerçekten bir mühendislik konuşması,

and what was amazing to me about that experience

ve bu inanılmaz deneyim hakkında Taber' in söylediği

is that Taber said, yes, I think we can build a stratospheric suit,

"Evet, stratosferik bir elbise yapabileceğimizi düşünüyorum.

and more than that, come down tomorrow

ve bundan daha da fazlası, yarın buraya gel

and let's talk to the team that formed the core of the group

ve bunu inşa edecek çekirdek

that actually built it.

ekibi oluşturan insanlarla konuş."

And they did something which I think is important,

Onlar önemli olduğunu düşündüğüm bir şey yaptılar,

which is they took the analogy of scuba diving.

tüplü dalışın benzerliğini aldılar.

So in scuba diving,

Tüplü dalışta,

you have a self-contained system.

siz kendi kendine yeten bir sisteme sahipsinizdir.

You have everything that you could ever need.

Siz ihtiyacınız olabilecek herşeye sahipsiniz.

You have a scuba tank.

Bir skuba tüpüne sahipsiniz.

You have a wetsuit.

Bir ıslak elbiseye sahipsiniz.

You have visibility.

Görüşe sahipsiniz.

And that scuba is exactly this system,

Ve Strotosfere çıkaracağımız sistem,

and we're going to launch it into the stratosphere.

kesinlikle bu skuba sistemidir.

Three years later, this is what we have.

3 yıl sonra, buna sahip olduk.

We've got an amazing suit that was made by ILC Dover.

ILC Dover tarafından üretilen harika bir uzay elbisesine sahibiz.

ILC Dover was the company that made all of the Apollo suits

ILC Dover Apollo uzay elbiselerini ve

and all of the extravehicular activity suits.

elbise dışı aktivasyonun hepsini yapan şirketdir.

They had never sold a suit commercially,

Onlar bugüne kadar hiçbir ticari uzay elbisesi satmamışlardı,

only to the government,

sadece hükümete,

but they sold one to me, which I am very grateful for.

fakat bunun için çok müteşekkir olduğum bir elbiseyi bana sattılar.

Up here we have a parachute. This was all about safety.

Tam burada bir paraşütümüz var. Tüm güvenlik buydu.

Everyone on the team knew

Takımdaki herkes benim 10 ve 15

that I have a wife and two small children --

yaşlarından iki küçük çoçuğum ve

10 and 15 --

eşimin olduğunu biliyordu.

and I wanted to come back safely.

Güvenli bir şekilde geri dönmek istiyordum.

So there's a main parachute and a reserve parachute,

Bir ana paraşüt ve bir yedek paraşüt var

and if I do nothing,

eğer hiçbir şey yapamazsam

the reserve parachute is going to open because of an automatic opening device.

otomatik açılma sistemi olduğundan yedek paraşüt açılacak.

The suit itself can protect me from the cold.

Elbisenin kendisi beni soğuktan koruyabilir.

This area in the front here has thermal protection.

Burada öndeki bu alan termal korumaya sahiptir.

It will actually heat water that will wrap around my body.

O aslında vücudumun çevresini saracak sıcak su olacak.

It has two redundant oxygen tanks.

O iki fazladan oksijen tüpüne de sahip.

Even if I was to get a quarter-inch hole in this suit,

Elbise de çeyrek inch' lik (6,35 mm) bir deliğim oluşsa bile,

which is extremely unlikely,

ki onun olma ihtimali son derece düşüktür,

this system would still protect me from the low pressure of space.

bu sistem uzayın düşük basınç ortamında, hala beni koruyacak idi.

The main advantage of this system is weight and complexity.

Bu sistemin ana avantajı ağırlığı ve karmaşıklığıdır.

So the system weighs about 500 pounds,

Yaklaşık ağırlığı 226.8kg

and if you compare it to the other attempt recently to go up in the stratosphere,

Eğer son zamanlarda kapsül kullanılarak stratosfere çıkma

they used a capsule.

girişimleri ile karşılaştırırsanız,

And to do a capsule, there's an amazing amount of complexity that goes into it,

içerisine bir kapsül yapmak için girdiğinizde inanılmaz miktarda karmaşıklık vardır,

and it weighed about 3,000 pounds,

ve ağırlığı yaklaşık 1360 kg

and to raise 3,000 pounds to an altitude of 135,000 feet,

1360 kg benim hedef irtifam olan 41 km'lik

which was my target altitude,

bir irtifaya çıkarmak için

it would have taken a balloon that was 45 to 50 million cubic feet.

1,27 ile 1,41 milyon metreküp

hacminde bir balonu içerirdi.

Because I only weighed 500 pounds in this system,

bu sistemin içerisinde sadece 225 kg ağırlığında olduğumdan

we could do it with a balloon that was five times smaller than that,

bundan 5 kat daha küçük bir balon ile bunu yapabildik,

and that allowed us to use a launch system that was dramatically simpler

Çok daha büyük bir balon için yapılması gerekenlerden

than what needs to be done for a much larger balloon.

ve bu oldukça basit bir kalkış sistemi kullanımına izin verdi

So with that, I want to take you to Roswell, New Mexico, on October 24.

Onunla beraber sizi 24 Ekim Roswell New Mexico' ya götürmek istiyorum.

We had an amazing team that got up in the middle of the night.

Gecenin ortasında hazırlanmış harika bir ekibimiz vardı.

And here's the suit.

Ve bu da uzay elbisesi. Ayrıca,

Again, this is using the front loader that you'll see in a second,

birkaç saniye içinde izleyeceğiniz ön yükleme kullanımıdır.

and I want to play you a video of the actual launch.

Videoyu güncel kalkış videosuna kadar oynatmak istiyorum

Roswell's a great place to launch balloons,

Roswell balon kalkışı ve paraşütle iniş

but it's a fantastic place to land under a parachute,

için fantastik bir yer

especially when you're going to land 70 miles away from the place you started.

özellikle başlangıç noktanızdan 112 km uzağa indiğinizde.

That's a helium truck in the background.

Arkadaki bir helyum kamyonudur.

It's darkness.

karanlık

I've already spent about an hour and a half pre-breathing.

Halihazırda yaklaşık 1,5 saati yarı ön nefes yaparak geçirdim.

And then here you see the suit going on.

Ve burada elbisenin gittiğini görüyorsunuz

It takes about an hour to get the suit on.

Uzay elbisesini giymek yaklaşık bir saat sürer.

Astronauts get this really nice air-conditioned van

Astronotlar fırlatma sahasına bu gerçekten güzel havalandırmalı

to go to the launch pad, but I got a front loader.

kamyonet ile gider fakat ben ön koltuğu kaptım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

You can see the top. You can see the balloon up there.

Siz yukarıyı, yukarıdaki balonu görebilirsiniz.

That's where the helium is.

Helyum burada

This is Dave clearing the airspace with the FAA for 15 miles.

Bu Dave hava sahasının 25 km'si

FAA (Amerika sivil havacılık idaresi) ile temizledi.

And there we go.

Ve burada gidiyoruz

(Laughter)

(Gülüşmeler)

That's me waving with my left hand.

Sol elini sallayan ben

The reason I'm waving with my left hand

Sol elimi sallamamın sebebi

is because on the right hand is the emergency cutaway.

sağ elin acil kesme için olmasıdır.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

My team forbade me from using my right hand.

Benim takımım sağ elimi kullanmamı yasakladı.

So the trip up is beautiful. It's kind of like Google Earth in reverse.

Yukarıya yolculuk harikaydı. Google Earth' un tersi gibiydi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It took two hours and seven minutes to go up,

Yukarıya çıkmak 2 saat 7 dakika sürdü,

and it was the most peaceful two hours and seven minutes.

çok huzurlu 2 saat 7 dakika idi.

I was mostly trying to relax.

Çoğu zamanında rahatlamaya çalıştım.

My heart rate was very low

Kalp atışlarım çok düşüktü

and I was trying not to use very much oxygen.

ve çok fazla oksijen kullanmamaya çalıştım.

You can see how the fields in the background

Benim arkamdaki bu noktada göreceli büyük olan

are relatively big at this point,

alanın nasıl olduğunu görebilirsiniz

and you can see me going up and up.

ve benim yukarı daha da yukarı yükselişimi görebilirsiniz.

It's interesting here, because if you look,

Burası ilginç, Çünkü eğer bakarsanız,

I'm right over the airport, and I'm probably at 50,000 feet,

Ben muhtemelen havaalanının tam 15 km üzerindeyim

but immediately I'm about to go into a stratospheric wind

fakat hemen ardından saat de 190 km

üzerinde esen stratosferik

of over 120 miles an hour.

rüzgarların içerisine giriyorum.

This is my flight director telling me that I had just gone higher

Bu bana uçuş yöneticisinin söylediği bu güne kadar balon ile herhangi birinin

than anybody else had ever gone in a balloon,

çıktığı yükseklikten daha da yükseğe çıktım

and I was about 4,000 feet from release.

Daha önceki serbest düşüşlerin yaklaşık 1,2 km üzerindeydim.

This is what it looks like.

Burada nasıl göründüğünü görüyorsunuz.

You can see the darkness of space, the curvature of the Earth,

Uzayın karanlığını görebilirsiniz, Dünyanın eğiminden

the fragile planet below.

kırılgan gezegenimiz aşağıda

I'm practicing my emergency procedures mentally right now.

acil durum prosedürlerimin alıştırmasını zihinsel olarak burada yapıyorum.

If anything goes wrong, I want to be ready.

Eğer herhangi bir şey yanlış gider ise, hazır olmak istiyorum.

And the main thing that I want to do here

Ve burada yapmak isteğim esas şey

is to have a release and fall and stay completely stable.

bırakmak, düşüş ve tamamen dengeli kalmak

(Video) Ground control. Everyone ready?

(Video) Yer kontrol. Herkes hazır mı ?

Five. Four. Three. Two. One.

Beş, Dört, Üç, İki, Bir

Alan Eustace: There's the balloon going by, fully inflated at this point.

Alan Eustace: bu noktada tamamen şişmiş giden bir balon var

And there you can see a drogue parachute, which I'll demonstrate in just a second,

ve gerçekten önemli olduğundan burada sadece birkaç saniye içerisinde

because that's really important.

demosunu yapacağım bir hava freni paraşütünü görebilirsiniz.

There's the balloon going by a second time.

Burada 2. kez görünen balon.

Right now, I'm about at the speed of sound.

Şu anda, yaklaşık ses hızındayım

There's nothing for me to tell it's the speed of sound,

Bunun ses hızı olduğunu bana söyleyecek birşey yok

and very soon I will actually be as fast as I ever get,

ve çok yakında ulaşabileceğim maksimum hız olan

822 miles an hour.

saat de 1522 km' ye ulaşacağım

(Video) Ground control: We lost the data.

(Video) Yer kontrol: Veriyi kaybettik.

AE: So now I'm down low right now

AE: Öyleyse şimdi ben şu anda alçalırım

and you can basically see the parachute come out right there.

ve tam burada paraşütün açıldığını görebilirsiniz.

At this point, I'm very happy that there's a parachute out.

Bu noktada, açılmış bir paraşütümün olmasından dolayı çok mutluyum.

I thought I was the only one happy,

Sadece bir kişinin mutlu olduğunu düşünmüştüm,

but it turns out mission control was really happy as well.

fakat kontrol merkezi de gerçekten mutlu olmuştu.

The really nice thing about this is the moment I opened --

Bu an gerçekten güzeldi

I had a close of friend of mine, Blikkies, my parachute guy.

Yakın bir arkadaşım vardı, Blikkies, benim paraşütçü adamım.

He flew in another airplane, and he actually jumped out

O başka bir uçakta uçtu ve atladı

and landed right next to me.

benim yanıma indi.

He was my wingman on the descent.

O inişte benim ekürimdi.

This is my landing, but it's probably more properly called a crash.

Bu benim inişim, fakat onun çarpışma olarak adlandırılması daha uygun

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I hate to admit it, but this wasn't even close to my worst landing.

İtiraf etmekten nefret ediyorum ama bu benim en kötü inişime yakın bile değildi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

(Video) Man: How are you doing?

(Video) Adam: Nasılsın ?

AE: Hi there!

AE: Merhaba millet

Yay.

Oley

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So I want to tell you one thing

Size belki de video da görmediğiniz

that you might not have seen in that video,

bir şeyi anlatmak istiyorum,

but one of the most critical parts of the entire thing was the release

Serbest düşüşe başlama anından hemen sonra

and what happens right after you release.

düşüşteki tüm parçaların içerisinde en kritik olan şey

And what we tried to do was use something called a drogue parachute,

Drogue(denge) paraşütü olarak adlandırılan bir şeyi kullanarak

and a drogue parachute was there to stabilize me.

dengede tutunmaya çalıştım.

And I'll show you one of those right now.

Ve bunlardan birini şimdi size göstereceğim.

If any of you have ever gone tandem skydiving,

Eğer içinizden herhangi biri ardışık (tandem) hava dalışı yaptıysa

you probably used one of these.

muhtemelen bunlardan bir tane kullanmıştır.

But the problem with one of these things

Fakat bu tip şeylerde problem

is right when you release, you're in zero gravity.

sıfır yerçekimi ortamında düşüşe başladığınızda

So it's very easy for this to just turn right around you.

çevrenizde çok kolay bir şekilde döner.

And before you know it, you can be tangled up or spinning,

Bunu bilmeden, sarılabilirsiniz ve karışabilirsiniz

or you can release this drogue late,

veya sonunda denge paraşütünü bırakabilirsiniz

in which case what happens is you're going down at 800 miles an hour,

Bu durum olurken saat de 1300 km hızla aşağıya inmektesiniz

and this thing is going to destroy itself

ve bu şey kendi kendini yok eder

and not be very useful.

ve çok kullanışlı değildir.

But the guys at United Parachute Technologies came up with this idea,

Fakat "Birleşik Paraşüt Teknoloji" firmasından arkadaşlar bu fikirle geldiler

and it was a roll that looks like that,

O bunun gibi ruloydu

but watch what happens when I pull it out.

ben onu çektiğimde ne olduğunu izleyin

It's forming a pipe.

O bir boru formundadır.

This pipe is so solid

Bu boru çok katıdır

that you can take this drogue parachute and wrap it around,

bu marş paraşütünü alıp etrafına sarabilirsiniz,

and there's no way it will ever tangle with you.

ve onun size dolaşmasının hiç bir yolu yoktur.

And that prevented a very serious potential problem.

Bu çok ciddi potansiyel problemleri önledi.

So nothing is possible without an amazing team of people.

Bu inanılmaz insanlardan oluşan takımsız hiçbir şey olamazdı.

The core of this was about 20 people

Yaklaşık 20 kişiden oluşan çekirdek ekip

that worked on this for the three years,

3 yıl boyunca bunun için çalıştılar.

and they were incredible.

ve onlar inanılmazdılar.

People asked me what the best part of this whole thing was,

İnsanlar bana tüm bu olan şeyler içinde en iyi kısmının ne olduğunu sordular

and it was a chance to work with the best experts

yüksek irtifa tıbbı, çevresel sistemler,

in meteorology and ballooning and parachute technology

balon ve paraşüt teknolojisi ve meteoroloji konusunun

and environmental systems and high altitude medicine.

en iyi uzmanlarıyla çalışmak bir şans idi

It was fantastic. It's an engineer's dream to work with that group of people.

O olağanüstü idi. Bu insanlarla beraber çalışmak bir mühendislik rüyasıdır.

And I also at the same time wanted to thank my friends at Google,

Ve ayrıca aynı zamanda Google' daki arkadaşlara da

both for supporting me during this effort

hem bu süreç boyunca ki destekleri

and also covering for me in the times that I was away.

hem de uzakta olduğum zamanlarda beni korudukları için teşekkür ederim.

But there's one other group I wanted to thank, and that's my family.

Teşekkür etmek istediğim başka bir grup ise ailem.

Yay.

Oley

(Applause)

(Alkışlar)

I would constantly give them speeches about the safety of technology,

Güvenlik teknolojileri hakkında onlara sürekli konuşmalar yapardım

and they weren't hearing any of it.

ve onlar bunların herhangi birini duymadılar.

It was super hard on them,

Onlar için çok zordu.

and the only reason that my wife put up with it

Eşimin bunlara katlanmasının yegane sebebi

was because I came back incredibly happy after each of the 250 tests,

250 testin her birinden sonra inanılmaz mutlu bir şekilde dönmem nedeniyledir.

and she didn't want to take that away from me.

O beni bundan uzaklaştırmak istemedi.

So I want to close with a story.

Bir hikaye ile bitirmek istiyorum.

My daughter Katelyn, my 15-year-old, she and I were in the car,

Benim 15 yaşındaki kızım Katelyn ile arabadayız,

and we were driving down the road, and she was sitting there,

Yolda gidiyoruz, o hemen yanımda oturuyor,

and she had this idea, and she goes, "Dad, I've got this idea."

Onun aklına bir fikir geldi ve "Baba benim bir fikrim var." dedi

And so I listened to her idea and I said, "Katelyn, that's impossible."

Onun fikrini dinledim ve "Katelyn, bu imkansız." dedim.

And she looks at me

O bana baktı ve

and she goes, "Dad, after what you just did,

"Yaptığın şeyden sonra,

how can you call anything impossible?"

Nasıl herhangi bir şeye imkansız diyebilirsin ?"

And I laughed, and I said, "OK, it's not impossible,

Ben güldüm ve "Tamam o imkansız değil

it's just very, very hard."

o sadece çok ama çok zor." dedim.

And then I paused for a second, and I said, "Katelyn,

Bir kaç saniye için durdum, ve "Katelyn,

it may not be impossible, it may not even be very, very hard,

belki imkansız değildir, belki çok fazla zor bile değildir,

it's just that I don't know how to do it."

sadece onun nasıl yapıldığını bilmiyorum." dedim.

Thank you.

Teşekkürler

(Applause)

(Alkışlar)