Can we stop climate change by removing CO2 from the air? | Tim Kruger

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Ramazan Şen

To avoid dangerous climate change,

Tehlikeli iklim değişikliğinden kaçınmak için

we're going to need to cut emissions rapidly.

hızlı bir şekilde emisyonları kesmemiz gerek.

That should be a pretty uncontentious statement,

Bu oldukça tartışmasız bir açıklama olmalı,

certainly with this audience.

özellikle bu dinleyici kitlesi için.

But here's something that's slightly more contentious:

Ancak biraz daha tartışmalı bir konu var:

it's not going to be enough.

Bu yeterli olmayacak.

We will munch our way through our remaining carbon budget

Bir kaç yıl içinde kalan karbon bütçemizin

for one and a half degrees

1,5 katını

in a few short years,

yaklaşık 20 yıl içinde de

and the two degree budget

bütçenin iki katını

in about two decades.

tüketmiş olacağız.

We need to not only cut emissions extremely rapidly,

Emisyonları çok hızlı bir şekilde kesmemiz

we also need to take carbon dioxide out of the atmosphere.

ayrıca atmosferden karbondioksit temizlememiz gerekiyor.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I work assessing a whole range of these proposed techniques

İşe yarayıp yaramadıklarını görmek için geniş yelpazede teklif edilen

to see if they can work.

teknikler üstünde çalışıyorum.

We could use plants to take CO2 out,

Karbondioksiti tenizlemesi için bitkileri kullanabiliriz

and then store it in trees,

sonra da onu ağaçların içine hapsedip

in the soil, deep underground or in the oceans.

yerin altına, okyanusun derinliklerine saklayabiliriz.

We could build large machines, so-called artificial trees,

Havadaki karbondioksiti kazıyacak büyük makineler

that will scrub CO2 from the air.

sözümona yapay ağaçlar yapabiliriz.

For these ideas to be feasible,

Bu fikirlerin yapılabilir olması için

we need to understand whether they can be applied

kitlelerce güvenli, ekonomik ve sosyal olarak

at a vast scale in a way that is safe, economic and socially acceptable.

uygulanabilir olup olmadığını anlamamız gerekiyor.

All of these ideas come with tradeoffs.

Tüm bu fikirlerde ödün veriliyor.

None of them are perfect,

Hiçbiri kusursuz değil,

but many have potential.

ama çoğunda potansiyel var.

It's unlikely that any one of them will solve it on its own.

Kendi kendilerine çözüme ulaşma ihtimalleri pek yok.

There is no silver bullet,

Ortada sihirli bir değnek yok,

but potentially together, they may form the silver buckshot

ama birlikte hareket edersek iklim değişikliğini sona erderecek

that we need to stop climate change in its tracks.

sihirli güce sahip olabiliriz.

I'm working independently on one particular idea

Ben karbondioksiti havadan temizleyecek şekilde

which uses natural gas to generate electricity

elektrik üretmek için doğal gaz kullanan

in a way that takes carbon dioxide out of the air.

belli bir fikir üzerinde bağımsız olarak çalışıyorum.

Huh? How does that work?

Nasıl yani? İşe yarar mı?

So the Origen Power Process feeds natural gas into a fuel cell.

Origen Elektrik Süreci doğal gazı bir yakıt deposuna gönderiyor.

About half the chemical energy is converted into electricity,

Kimyasal enerjinin yaklaşık yarısı elektriğe,

and the remainder into heat,

kalan ise ısıya dönüştürülüyor,

which is used to break down limestone

bu da kireç taşlarını kireç ve karbondioksite

into lime and carbon dioxide.

ayrıştırmak için kullanılıyor.

Now at this point, you're probably thinking that I'm nuts.

İşte bu noktada muhtemelen çıldırmış olduğumu düşünüyorsunuz.

It's actually generating carbon dioxide.

Bu şey aslında karbon dioksit üretiyor.

But the key point is, all of the carbon dioxide generated,

Ancak burada önemli nokta, hem yakıt deposu hem de kireç ocağında

both from the fuel cell and from the lime kiln, is pure,

üretilen karbondioksitin saf olduğu

and that's really important,

ve bu gerçekten önemli,

because it means you can either use that carbon dioxide

çünkü ya o karbondioksiti kullanacağız,

or you can store it away deep underground at low cost.

ya da düşük maliyetle yerin altına depolayacağız.

And then the lime that you produce can be used in industrial processes,

Ürettiğimiz kireç endüstriyel süreçlerde kullanılabilir

and in being used, it scrubs CO2 out of the air.

ve kullanıldığı takdirde havadan karbondioksiti temizler.

Overall, the process is carbon negative.

Yani süreç karbon negatif.

It removes carbon dioxide from the air.

Havadan karbondioksit temizliyor.

If you normally generate electricity from natural gas,

Genellikle doğal gazdan elektrik elde ettiğinizde,

you emit about 400 grams of CO2 into the air

saatte her kliowatt için havaya

for every kilowatt-hour.

400 gr karbondioksit salarsınız.

With this process, that figure is minus 600.

Bu süreç ile bu sayı eksi 600.

At the moment, power generation is responsible

Şu anda elektrik üretimi

for about a quarter of all carbon dioxide emissions.

tüm CO2 emisyonlarının dörtte birinden sorumlu.

Hypothetically, if you replaced all power generation with this process,

Tüm elektrik üretimini bu süreçle yenilediğimiz takdirde,

then you would not only eliminate all of the emissions from power generation

sadece elektrik üretiminden kaynaklı emisyonların tamamını durdurmakla birlikte

but you would start removing emissions from other sectors as well,

diğer sektörlerdeki emisyonları da kaldırmaya başlarız,

potentially cutting 60 percent of overall carbon emissions.

potansiyel olarak tüm karbondioksit emisyonlarının yüzde 60'ını kesebiliriz.

You could even use the lime

Hatta bu kireci

to add it directly to seawater to counteract ocean acidification,

okyanus asitleşmesine ters tepkime yapması için deniz suyuna ekleyebiliriz,

one of the other issues that is caused by CO2 in the atmosphere.

atmosferde CO2 sebebiyle oluşan başka sorunlardan biri bu.

In fact, you get more bang for your buck.

Aslında amaçlanandan daha fazlasını elde ediyoruz.

You absorb about twice as much carbon dioxide when you add it to seawater

Endüstriyel amaçlı kullanıma kıyasla deniz suyuna eklediğimizde

as when you use it industrially.

iki kat daha fazla CO2 absorbe ediyoruz.

But this is where it gets really complicated.

Ancak bu noktada işler gerçekten karışıyor.

While counteracting ocean acidification is a good thing,

Okyanus asitleşmeşine ters tepkime yapmak iyi bir şey olsa da

we don't fully understand what the environmental consequences are,

bunun çevresel sonuçlarını tam olarak anlamış değiliz,

and so we need to assess whether this treatment

o yüzden bu tedavi yönteminin iyileştireceği hastalıktan

is actually better than the disease that it is seeking to cure.

daha iyi olup olmadığını değerlendirmemiz gerek.

We need to put in place step-by-step governance

Adım adım yönetişimle deneyler yaparak

for experiments to assess this safely.

bunu güvenli şekilde değerlendirmeliyiz.

And the scale:

Peki ölçeklendirilmesi;

tehlikeli iklim değişikliğinden kaçınmak için

to avoid dangerous climate change,

we are going to need to remove trillions --

trilyonlarca ton korbondioksiti

and yes, that's trillions with a T --

- yanlış duymadınız -

trillions of tons of carbon dioxide from the atmosphere in the decades ahead.

önümüzdeki uzun yıllar boyunca atmosferden temizlememiz gerekecek.

It will cost a few percent of GDP -- think defense-sized expenditure,

Bu yüzde birkaç gayri safi milli hasılaya mal olacak, milli savunma harcaması gibi,

lots of industrial activity

çok sayıda endüstriyel aktivite gerekecek

and inevitably harmful side effects.

ve bunun kaçınılmaz yan etkileri olacak.

But if the scale seems enormous,

Bu ölçeğin devasa gözükmesinin nedeni

it is only because of the scale of the problem

çözmeye çalıştığımız sorunun ölçeğinin de

that we are seeking to solve.

devasa olmasından kaynaklanıyor.

It's enormous as well.

Çünkü sorun da devasa.

We can no longer avoid these thorny issues.

Bu sıkıntılı sorunu daha fazla görmezden gelemeyiz.

We face risks whichever way we turn:

Hangi yöne dönsek risk faktörü var:

a world changed by climate change

iklim değişikliğiyle değişmiş bir dünya

or a world changed by climate change and our efforts to counter climate change.

veya iklim değişikliği ve bizim buna karşı yaptığımız çalışmalarla değişmiş dünya.

Would that it were not so,

Keşke böyle olmasaydı,

but we can no longer afford to close our eyes, block our ears,

fakat artık gözlerimizi kapayıp kulaklarımızı tıkıyarak

and say la-la-la.

sorunu görmezden gelemeyiz.

We need to grow up and face the consequences of our actions.

Olgun davranmalı ve yaptıklarımızın sonuçlarıyla yüzleşmeliyiz.

(Applause)

(Alkışlar)

Does talk of curing climate change undermine the will to cut emissions?

İlkim değişikliğini iyileştirme konuşması emisyonları kesme iradesini baltalıyor mu?

This is a real concern,

Bu gerçek bir merak konusu,

so we need to emphasize the paramount importance of reducing emissions

emisyonları azaltmanın inanılmaz önemi ve bu fikirlerin

and how speculative these ideas are.

ne kadar spekülatif olduğunu göstermemiz gerekiyor.

But having done so, we still need to examine them.

Bunu başarsak dahi yine de çözümleri gözden geçirmemiz lazım.

Can we cure climate change?

İklim değişikliğine çare bulabilir miyiz?

I don't know, but we certainly can't if we don't try.

Bilmiyorum ama eğer denemezsek bulamayacağımız kesin.

We need ambition without arrogance.

Kibirlenmeden hırslanmamız lazım.

We need the ambition to restore the atmosphere,

Atmosferi iyileştirip karbondioksit düzeylerini

to draw down carbon dioxide

dengeli bir iklim ve sağlıklı okyanuslarla

back to a level that is compatible with a stable climate and healthy oceans.

uygun bir düzeye indirmek için hırslanmamız lazım.

This will be an enormous undertaking.

Bu çok büyük bir sorumluluk olacak.

You could describe it as a cathedral project.

Bunu bir katedral projesi olarak tanımlayabilirsiniz.

Those involved at the outset

Başlangıçta var olanlar

may draft the plans and dig the foundations,

planları çizip temelleri kazıyabilirler

but they will not raise the spire to its full height.

ama kuleyi tamamıyla yükseltemeyecekler.

That task, that privilege,

Bu görev, bu imtiyaz

belongs to our descendants.

bizden sonrakilere ait.

None of us will see that day, but we must start in the hope

Hiçbirimiz o günü görmeyecek ama gelecek nesillerin

that future generations will be able to finish the job.

bu işi bitirebileceği umuduyla işe koyulmalıyız.

So, do you want to change the world?

Dünyayı değiştirmek istiyor musunuz?

I don't.

Ben istemiyorum.

I do not seek the change the world,

Dünyayı değiştirme amacım yok,

but rather keep it as it's meant to be.

amacım onu olması gereken hâle getirmek.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)

Chris Anderson: Thanks. I just want to ask you a couple of other questions.

Chris Anderson: Teşekkürler. Sana bir iki soru sormak istiyorum.

Tell us a bit more about this idea of putting lime in the ocean.

Okyanusa kireç koyma fikrini biraz açabilir misin?

I mean, on the face of it, it's pretty compelling --

Baktığımız zaman oldukça makul görünüyor

anti-ocean acidification --

- okyanus asitleşmesini önlemek -

and it absorbs more CO2.

ve daha çok CO2 emiyor.

You talked about, we need to do an experiment on this.

Buna dair deneyler yapman gerektiğinden bahsettin.

What would a responsible experiment look like?

Sorumlu bir deney nasıl olurdu?

Tim Kruger: So I think you need to do a series of experiments,

Tim Kruger: Bence bir dizi deney yapılması gerekiyor

ama adım adım ve küçük adımlar halinde.

but you need to do them just very small stage-by-stage.

In the same way, when you're trialing a new drug,

Tıpkı yeni bir ilacın denenmesi gibi,

you wouldn't just go into human trials straight off.

doğrudan insanlar üzerinde test etmeyiz.

You would do a small experiment.

Küçük bir deney yaparız.

And so the first things to do are experiments entirely on land,

Bu yüzden ilk yapmamız gereken toprak üstünde deneyler,

in special containers, away from the environment.

özel konteynerler içinde, çevreden uzakta.

And then once you are confident that that can be done safely,

Güvenli uygulanabilirliğinden emin olduktan sonra,

you move to the next stage.

sonraki aşamaya geçebiliriz.

If you're not confident, you don't.

Emin değilseniz, geçmezsiniz.

But step by step.

Ancak her şey adım adım olacak.

CA: And who would fund such experiments?

CA: Bu deneyleri kim finanse edebilir?

Because they kind of impact the whole planet at some level.

Çünkü tüm gezegeni etkiliyorlar.

Is that why nothing is happening on this?

Bu konuda hiçbir şey yapılmayışının sebebi bu olabilir mi?

TK: So I think you can do small-scale experiments in national waters,

TK: Milli su kaynaklarında küçük ölçekli deneyler yapılabilir

and then it's probably the requirement of national funders to do that.

sonra muhtemelen ulusal finansmanların olaya et atmaları gerek.

But ultimately, if you wanted to counter ocean acidification in this way

Sonuç olarak okyanus asitliğine küresel boyutta

on a global scale,

bu şekilde çare bulacaksak

you would need to do it in international waters,

bunu uluslararası sularda yapmamız gerekecek,

and then you would need to have an international community working on it.

bunun için de uluslararası bir komitenin olaya el atması gerek.

CA: Even in national waters, you know, the ocean's all connected.

CA: Milli su kaynaklarında bile okyanuslar tamamen bağlantılı.

That lime is going to get out there.

Kireç mutlaka dışarı karışacak.

And people feel outraged about doing experiments on the planet,

Duyduğumuz kadarıyla insanlar gezegen üstünde deney yapılmasına

as we've heard.

çok kızıyorlar.

How do you counter that?

Bunun üstesinden nasıl geleceksin?

TK: I think you touch on something which is really important.

TK: Bence çok önemli bir noktaya değindiniz.

It's about a social license to operate.

Faaliyet göstermek için genel bir kabul gerekiyor.

And I think it may be that it is impossible to do,

Bunu başarmak imkansız olabilir

but we need to have the courage to try,

ama deneyecek cesarete sahip olmamız gerekiyor

to move this forward,

bu fikri ileri taşımak adına

to see what we can do,

ne yapabileceğimizi görmek adına

and to engage openly.

ve açık bir şekilde kaynaşmak adına.

And we need to engage with people in a transparent way.

İnsanlarla şeffaf bir şekilde kaynaşmalıyız.

We need to ask them beforehand.

Önceden fikirlerini almalıyız.

And I think if we ask them,

Onlara fikrini sorduğumuz zaman

we have to be open to the possibility that the answer will come back,

''Hayır, yapmayın'' cevabını almaya hazırlıklı olmalıyız.

"No, don't do it."

CA: Thanks so much. That was really fascinating.

CA: Çok teşekkürler. Bu çok ilgi çekiciydi.

TK: Teşekkür ederim. (Alkışlar)

TK: Thank you. (Applause)