How women are revolutionizing Rwanda | Agnes Binagwaho

Çeviri: Selin Güleroğlu Gözden geçirme: Can Boysan

I came back to my home of Rwanda

Tutsilere karşı 1994 katliamından iki yıl sonra

two years after the 1994 genocide against the Tutsi.

evim Ruanda'ya geri döndüm.

The country was devastated.

Ülke tahrip edildi.

The children I was caring for in the hospitals

Hastanede baktığım çocuklar,

were dying from treatable conditions,

tedavi edilebilir hastalıklardan ölüyorlardı

because we didn't have equipment or medicine to save them.

çünkü onları kurtaracak ilaç ya da malzememiz yoktu.

I was tempted to pack my bag and run away.

Çantamı topladım ve kaçmak istedim.

But I debated with myself.

Ama kendimle çatıştım.

And because I'm really dedicated to social justice and equity,

Çünkü kendimi gerçekten sosyal eşitliğe ve adalete adamıştım

and there were only five pediatricians in total

ve Ruanda'daki milyonlarca çocuk için

for millions of children in Rwanda,

toplamda sadece 5 çocuk doktoru vardı.

I decided to stay.

Bu yüzden kalmaya karar verdim.

But among the people who have motivated my decision to stay,

Ama insanlar arasında, kalma kararımda beni motive eden,

there were some fantastic women of Rwanda,

katliamla yüzleşmiş ve hayatta kalmış

some women who had faced the genocide and survived it.

Ruanda'nın bazı şahane kadınları vardı.

They had to overcome unbelievable pain and suffering.

Onlar, inanılmaz acı ve ıstırabın üstesinden gelmek zorundaydı.

Some of them were raising children conceived through rape.

Bazıları, tecavüzle hamile kalmış çocukları büyütüyordu.

Others were dying slowly with HIV

Diğerleri ise yavaşça HIV'den ölüyordu

and forgave the perpetrators, who voluntarily infected them

ve tecavüzü ile HIV'i silah olarak kullanıp

using HIV and rape as a weapon.

onlara kasten bulaştıran insanları affettiler.

So, they inspired me.

Bu yüzden onlar bana ilham verdiler.

If they can do that,

Eğer onlar bunu yapabiliyorsa

I can stay and try to do my best.

kalabilirim ve en iyisini yapmak için uğraşabilirim.

Those ladies were really activists

Bu kadınlar, gerçekten de

of peace and reconciliation.

uzlaşma ve barışın aktivistiydi.

They show us a way to rebuild a country

Bize, çocuklarımız ve bir gün sahip olacağımız torunlarımız için,

for our children and grandchildren to have, one day,

evleri olarak adlandırabilecekleri bir ülkeyi,

a place they can call home, with pride.

yeniden inşa etmenin yolunu gururla gösteriyorlar.

And you can ask yourself

Zihniyetin bu denli değişiminin ülkemizi nereye getirdiğini

where this shift of mindset has brought our country.

kendinize sorabilirsiniz.

Today in Rwanda,

Bugün Ruanda'da

we have the highest percentage of women in parliament.

Parlamentodaki kadınların en yüksek yüzdesine sahibiz.

(Applause)

(Alkış)

Wait till I tell you the percentage --

Durun daha yüzdeyi söylemedim.

sixty-one percent.

%61.

(Applause)

(Alkış)

Today, we have the best campaign for the vaccination of children

Bugün, çocukların aşısı için en iyi kampanyaya sahibiz,

with, among our success, 93 percent of our girls vaccinated against HPV --

başarılarımız arasında, kızlarımızın %93'ü HPV'ye karşı aşılandı

(Applause)

(Alkış)

to protect them against cervical cancer.

çünkü rahim ağzı kanserine karşı korunmalarını istiyoruz.

In this country, it's 54.

Bu ülkede oran 54.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

We have reduced child mortality by 75 percent,

Çocuk ölüm oranını %75'e kadar,

maternal mortality by 80 percent.

anne ölüm oranını %80'e kadar azalttık.

In early 2000s,

2000'lerin başında,

there were nine women who were dying every day

doğum ve gebelikten

around delivery and pregnancy.

her gün 9 kadın ölüyordu.

Today, it's around two.

Bugün ise yaklaşık 2 kişi ölüyor.

It's an unfinished agenda.

Bu aslında bitmemiş bir gündem.

We still have a long way to go.

Hâlâ ilerlemek için çok uzun yolumuz var.

Two is still too much.

2 kişi hâlâ çok fazla.

But, do I believe that those results

Ama güçlü pozisyonlarda bulunan kadınlara

are because we had a big number of women

çok sayıda sahip olduğumuzdan,

in power positions?

bu sonuçlara inanıyor muyum?

I do.

Tabii ki.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

There is -- yes --

Evet.

(Applause)

(Alkış)

there is a study in the developing world

Gelişen dünyadaki bir çalışma gösteriyor ki,

that shows that if you improve the status of women,

eğer kadınların statüsünü geliştirirseniz

you improve the status of the community where they live.

onların yaşadığı toplumun statüsünü geliştirirsiniz.

Up to 47 percent of decrease in child mortality.

Çocuk ölümündeki azalma %47.

And even in this country where we are now,

Şu anda bulunduğumuz ülkede bile,

it's true.

bu doğru.

There is a study by a lady called Patricia Homan,

Patricia Homan adında bir kadının

who projected that if women and men

tasarladığı bir çalışma var ki;

were at parity in state legislatures,

eğer kadınlar ve erkekler parlamentoda eşit olsaydı

there would be a drop of 14.5 percent in child mortality --

Amerika'daki çocuk ölümünde

%14,5 oranında düşüş olurdu.

in America!

So we know that women,

Bu yüzden o kadını biliyoruz.

when they use their skills in leadership positions,

Onlar liderlik pozisyonlarında hünerlerini kullandıklarında,

they enhance the entire population they are in charge of.

sorumlu oldukları tüm nüfusu geliştirirler.

And imagine what would happen

Kadınlar ile erkekler tüm dünyada eşit olsaydı

if women were at parity with men all over the world.

ne olurdu hayal edin.

What a huge benefit we could expect.

Ümit edebileceğimiz ne büyük bir fayda.

Hmm?

Hmm?

Oh, yeah.

Evet ya.

(Applause)

(Alkış)

Because in general,

Çünkü genellikle,

we have a different style of leadership:

biz liderliğin farklı bir tarzına sahibiz:

more inclusive,

daha kapsamlı,

more empathetic,

daha anlayışlı,

more caring for little children.

küçük çocuklarla daha çok ilgilenen.

And this makes the difference.

Bu da farklılık yaratır.

Unfortunately, this ideal doesn't exist in the world,

Maalesef bu ideal, dünyada mevcut değil

and the difference between men and women in leadership positions

ve liderlik pozisyonlarında,

kadınlarla erkekler arasındaki farklılık çok büyük.

is too big.

Gender inequity is the norm in the majority of professions,

Cinsiyet eşitsizliği, mesleklerin çoğunda bir kural,

even in global health.

global sağlıkta bile böyle.

I have learned that if we focus on women's education,

Öğrendim ki, eğer kadınların eğitimine odaklanırsak

we improve their life positively

onların refahını geliştirmenin yanı sıra

as well as the well-being of their community.

hayatlarını da olumlu yönde geliştiririz.

This is why now I dedicate my life to education.

Bu nedenle hayatımı şimdi eğitime adıyorum

And this is totally aligned with my sense of equity

ve bu tamamen, eşitlik anlayışıma

and my pursuit of social justice,

ve de sosyal adalet arayışıma uygun hale geliyor

because if you want to increase access to health services,

çünkü eğer sağlık servislerine erişimi arttırmak istiyorsanız

you need first to increase access to health education.

ilk önce sağlık eğitimine erişimi arttırmaya ihtiyacınız var.

So with friends and partners, we are building a beautiful university

Bu yüzden, arkadaşlarımız ve ortaklarımızla

Ruanda'nın kuzey kırsalında güzel bir üniversite inşa ediyoruz.

in the rural north of Rwanda.

We educate our students

Kimseyi dışta bırakmadan ve savunmasızlara odaklanarak,

to provide quality, equitable, holistic care

özellikle tarih boyunca

hizmetin en son verildiği kadınlara ve çocuklara

to everyone, leaving no one out,

focusing on the vulnerable, especially women and children,

kaliteyi, eşitliği ve bütünsel bakımı sağlamak için

who are historically the last to be served.

öğrencilerimizi eğitiyoruz.

We transform them into leaders

Bulunacakları toplumda,

and give them managerial skills and advocacy skills

kusursuz bir "değişim yaratan" olmaları için,

for them to be smooth changemakers

yönetimsel beceriler ve savunma becerileri kazandırıyoruz

in the society where they will be,

ve onları liderlere dönüştürüyoruz.

so that they can build health systems

Böylece, savunmasızlarla ilgilenmelerine izin veren

that allow them to care about the vulnerable where they are.

sağlık sistemleri kurabiliyorlar.

And it's really transformative.

Bu gerçekten de dönüştürücü.

Because currently,

Çünkü şu anda,

medical education, for example,

örneğin tıp eğitimi,

is given in institutions based in cities,

kaliteli sağlık hizmetlerine,

focused on quality health services and skills, clinical skills,

becerilere ve klinik becerilere odaklanmış

to be given in institutions.

kent merkezli enstitülerde verilmektedir.

We also focus on quality clinical skills

Biz, kaliteli klinik becerilere de odaklanıyoruz

but with biosocial approach to the condition of patient,

ancak bunu, yalnızca gerekli olduğu zaman

for care to be given in communities where the people live,

ve hastanede tedavi uygulayarak insanların yaşadığı toplumda,

hastanın durumuna göre verilen tedavi ve biyososyal yaklaşımla yapıyoruz.

with hospitalization only when necessary.

And also,

Ayrıca, kentlerdeki klinik eğitimden 4 ile 7 yıl sonra

after four to seven years of clinical education in cities,

young graduates don't want to go back to rural area.

genç mezunlar kırsal alana geri gitmeyi istemiyorlar.

So this is why we have built the University of Global Health Equity,

İşte bu yüzden, "UGHE" olarak adlandırılan

an initiative of Partners in Health, called UGHE,

Küresel Sağlık Eşitliği Üniversitesi'ni

in the rural north of Rwanda.

Kuzey Ruanda'nın kırsalında kurduk.

(Applause)

(Alkış)

Our students

Gidip dünyayı değiştirecek olan

are meant to go and change the world.

öğrencilerimizden bahsediyoruz.

They will come from all over -- it's a global university --

Dünyanın her yerinden gelecekler -- burası küresel bir üniversite --

and will get the medical education for free

ve bir koşulu sağlarlarsa tıbbi eğitimi ücretsiz alacaklar:

at one condition:

they have to serve the vulnerable across the world

Dünya çapında, altı ile dokuz yıl boyunca

during six to nine years.

savunmasızlara hizmet etmek zorundalar.

They will keep the salary for themselves and their families

Onlar, aileleri ve kendileri için maaşlarını saklayacaklar.

but turn the education we give in quality clinical services,

Ancak eğitim dönüşünde biz özellikle savunmasızlar için

especially for the vulnerable.

kaliteli klinik hizmetleri vereceğiz.

And doing so,

Ve böyle yaparak

they sign an agreement at the start that they will do that,

bunu uygulayacaklarına dair

başlangıçta, bağlayıcı bir antlaşma imzalıyorlar.

a binding agreement.

We don't want money.

Biz para istemiyoruz.

We have to go and mobilize the money.

Gidip parayı hareketlendirmek zorundayız.

But they will turn this in quality service delivery for all.

Ancak onlar bunu herkes için kaliteli hizmete çevirecekler.

For this, of course,

Bunun için, güçlü bir cinsiyet eşitliği gündemine

we need a strong gender equity agenda.

tabii ki ihtiyacımız var.

And in all our classes, master's course,

Tüm sınıflarımızda, yüksek lisans bölümünün

minimum of 50 percent of women.

minimum %50'si kadınlardan oluşuyor.

(Applause)

(Alkış)

And I'm proud to say

Ve 5 ay önce başlayan tıp okulu için

that for the medical school that started five months ago,

kızların %70'ini kaydettiğimizi

we have enrolled 70 percent girls.

söylemekten gurur duyuyorum.

(Applause)

(Alkış)

This is a statement against the current inequity

Bu, şu anki eşitsizliğe karşı,

for women to access medical education in our continent.

kıtamızda kadınların tıp eğitimine erişmesi için bir beyanat.

I believe in women's education.

Kadınların eğitimine inanıyorum.

This is why I applaud African ladies who go all over the world

Bu yüzden eğitimlerini, becerilerini, bilgilerini arttırmak için

to increase their education, their skills and their knowledge.

dünyanın her yerine giden Afrikalı kadınları alkışlıyorum.

But I hope they will bring that back to Africa

Ama umutluyum ki, onlar bunu, kıtayı daha güçlü yapmak

to build the continent

ve inşa etmek için

and make the continent a strong continent,

Afrika'ya geri getirecek.

because I'm sure

Çünkü eminim ki,

a stronger Africa will make the world stronger.

daha güçlü bir Afrika daha güçlü bir dünya yaratacak.

(Applause)

(Alkış)

Twenty-three years ago,

23 yıl önce,

I went back to Rwanda,

şu an hala fakir bir ülke olan

to a broken Rwanda,

ve yıkılmış Ruanda'ya

that now is still a poor country

geri döndüm.

but shining with a bright future.

Ama parlak bir gelecekle ışıldayan Ruanda'ya geri döndüm.

And I am full of joy to have come back,

İnsanlar ölürken ve işler iyi gitmezken

even if some days were very difficult,

bir çözüm bulamadığım için,

and even if some days I was depressed, because I didn't find a solution

bazı günler çok üzgün olsam da

and people were dying,

ve çok zor günler olsa bile,

or things were not moving enough.

geri döndüğüm için neşe doluydum.

But I'm so proud to have contributed to improve my community.

Ancak halkımın gelişmesine katkı sağladığım için çok gururluydum

And this makes me full of joy.

ve bu beni neşe dolu yapıyordu.

So, African women from the diaspora,

Bu yüzden, diaspora halindeki Afrikalı kadınlar,

if you hear me,

eğer beni duyuyorsanız,

never forget your homeland.

asla vatanınızı unutmayın

And when you are ready, come back home.

ve hazır olduğunuzda, geri dönün.

I did so.

Ben de yaptım.

It has fulfilled my life.

Bu, hayatımı tamamladı.

So, come back home.

Bu yüzden, evinize geri dönün.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)