Technology that knows what you're feeling | Poppy Crum

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

What happens when technology knows more about us than we do?

Teknoloji bizim bildiğimizden daha fazlasını bilirse ne olur?

A computer now can detect our slightest facial microexpressions

Mesela en belirsiz mimiklerimizi dahi fark edebilen

and be able to tell the difference between a real smile and a fake one.

ve gerçek bir gülümsemeyle sahtesi arasındaki farkı bilen bir bilgisayar.

That's only the beginning.

Bu yalnızca bir başlangıç olur.

Technology has become incredibly intelligent

Teknoloji inanılmaz zeki bir hâle geldi

and already knows a lot about our internal states.

ve içsel durumumuz hakkında zaten çok şey biliyor.

And whether we like it or not,

Biz bunu sevsek de sevmesek de

we already are sharing parts of our inner lives

iç dünyamızın bir kısmını paylaşıyoruz,

that's out of our control.

bu kontrolümüz dışında.

That seems like a problem,

Bir sorun gibi görünüyor,

because a lot of us like to keep what's going on inside

çünkü pek çoğumuz iç dünyamızda yaşadıklarımızı

from what people actually see.

insanlardan saklı tutmak istiyoruz.

We want to have agency over what we share and what we don't.

Ne paylaşıp paylaşmayacağımız konusunda yetkimiz olsun istiyoruz.

We all like to have a poker face.

İfadesiz bir yüze sahip olmayı seviyoruz.

But I'm here to tell you that I think that's a thing of the past.

Ancak bunun artık geçmişte kaldığını anlatmak için buradayım.

And while that might sound scary, it's not necessarily a bad thing.

Kulağa ne kadar korkunç gelse de bu kötü bir şey olmak zorunda değil.

I've spent a lot of time studying the circuits in the brain

Her birimizde var olan eşsiz algısal gerçeklikleri yaratan

that create the unique perceptual realities that we each have.

beyin devrelerini araştırarak oldukça çok zaman geçirdim.

And now I bring that together

Şimdi ise üzerinde çalıştığım,

with the capabilities of current technology

mevcut teknolojinin yetileriyle

to create new technology that does make us better,

bizi daha iyi kılacak bir teknoloji yaratmak,

daha fazla hissetmemizi ve bağlanmamızı sağlamak.

feel more, connect more.

And I believe to do that,

Bunu yapabilmek için

we have to be OK losing some of our agency.

yetkilerimizin bir kısmını kaybetmemiz gerektiğine inanıyorum.

With some animals, it's really amazing,

Bazı hayvanlar üzerinde harika sonuç alıyoruz.

and we get to see into their internal experiences.

Onların içsel tecrübelerinizi görebiliyoruz.

We get this upfront look at the mechanistic interaction

Dış dünyaya verdikleri tepki

between how they respond to the world around them

ve biyolojik sistemlerinin durumu arasındaki

mekanik etkileşimi bariz şekilde gözlemliyoruz.

and the state of their biological systems.

This is where evolutionary pressures like eating, mating

Bu noktada, yemek yemek, çiftleşmek

and making sure we don't get eaten

ve avlanmamak gibi evrimsel dürtülerin

drive deterministic behavioral responses to information in the world.

karar mekanizmalı davranışsal tepkimeler sonucu olabildiğini gösteriyor.

And we get to see into this window,

Biz bu pencereden bakarak

into their internal states and their biological experiences.

iç dünyaları ve biyolojik deneyimlerine göz atabiliyoruz.

It's really pretty cool.

Gerçekten güzel bir şey.

Now, stay with me for a moment -- I'm a violinist, not a singer.

Bir dakika durun, ben şarkıcı değilim, viyolonistim.

But the spider's already given me a critical review.

Ama örümcek performansımı eleştirdi bile.

(Video) (Singing in a low pitch)

(Video) (Düşük tonda şarkı söylüyor)

(Singing in a middle pitch)

(Orta tonda şarkı söylüyor)

(Singing in a high pitch)

(Yüksek tonda şarkı söylüyor)

(Singing in a low pitch)

(Düşük tonda şarkı söylüyor)

(Singing in a middle pitch)

(Orta tonda şarkı söylüyor)

(Singing in a high pitch)

(Yüksek tonda şarkı söylüyor)

(Laughter)

(Kahkahalar)

Poppy Crum: It turns out, some spiders tune their webs like violins

Poppy Crum: Görünüşe göre bazı örümcekler ağlarını viyolin gibi kullanarak

to resonate with certain sounds.

belli sesleri yankı yapıyorlar.

And likely, the harmonics of my voice as it went higher

Muhtemelen ses tonum yükselirken oluşan harmoni

coupled with how loud I was singing

yüksek sesle söylememle birleşince

recreated either the predatory call of an echolocating bat or a bird,

ekolokasyondan yararlanan bir yarasa veya bir kuşun avcı algısını yarattı

and the spider did what it should.

ve örümcek yapması gerekeni yaptı.

It predictively told me to bug off.

Beni geri çekilmem konusunda uyardı.

I love this.

Buna bayıldım.

The spider's responding to its external world

Örümceğin dış dünyaya verdiği tepkiyi

in a way that we get to see and know what's happening to its internal world.

iç dünyasında neler olduğunu anlayacak şekilde görebiliyoruz.

Biology is controlling the spider's response;

Örümceğin tepkimesini biyoloji kontrol ediyor;

it's wearing its internal state on its sleeve.

İç dünyasını bacağında görebiliyorsunuz.

But us, humans --

Ama biz insanlar...

we're different.

biz farklıyız.

We like to think we have cognitive control over what people see, know and understand

İnsanların iç dünyamızla ilgili gördükleri ve anladıkları şeyler konusunda

bilişsel kontrolümüz olduğunu düşünürüz,

about our internal states --

our emotions, our insecurities, our bluffs, our trials and tribulations --

duygularımız, kaygılarımız, korkularımız, iç çekişmelerimiz ve sıkıntılarımız

and how we respond.

ve bunlara nasıl tepki verdiğimiz.

We get to have our poker face.

İfadesiz yüzümüzü kullanıyoruz.

Or maybe we don't.

Ama belki de kullanmıyoruz.

Try this with me.

Şunu bir deneyin.

Your eye responds to how hard your brain is working.

Gözleriniz beyninizin ne kadar çalıştığına göre yanıt veriyor.

The response you're about to see is driven entirely by mental effort

Şimdi göreceğiniz tepkime tamamen zihinsel çabayla oluşturuldu

and has nothing to do with changes in lighting.

ve ışıklandırmayla hiçbir ilgisi yok.

We know this from neuroscience.

Bunu nörobilimden zaten biliyoruz.

I promise, your eyes are doing the same thing as the subject in our lab,

Sizi temin ederim sizin gözleriniz de denekle aynı tepkiyi veriyor,

whether you want them to or not.

siz isteseniz de istemeseniz de.

At first, you'll hear some voices.

Önce bazı sesler duyacaksınız.

Try and understand them and keep watching the eye in front of you.

Anlamaya çalışın ve önünüzdeki gözlere bakın.

It's going to be hard at first,

İlk başta biraz zor olabilir,

one should drop out, and it should get really easy.

bırakmak isteyebilirsiniz ama kolaylaşması lazım.

You're going to see the change in effort in the diameter of the pupil.

Söz konusu değişikliği göz bebeğinin çapında göreceksiniz.

(Video) (Two overlapping voices talking)

(Video) (Birbirine geçen iki konuşma)

(Single voice) Intelligent technology depends on personal data.

(Tek ses) Akıllı teknoloji kişisel verilere dayanıyor.

(Two overlapping voices talking)

(Birbirine geçen iki konuşma)

(Single voice) Intelligent technology depends on personal data.

(Tek ses) Akıllı teknoloji kişisel verilere dayanıyor.

PC: Your pupil doesn't lie.

PC: Göz bebeğiniz yalan söylemez.

Your eye gives away your poker face.

Göz bebeğiniz duygularınızı ele veriyor.

When your brain's having to work harder,

Beyniniz daha çok çalışmak zorunda kalınca

your autonomic nervous system drives your pupil to dilate.

oto sinir sisteminiz göz bebeğinizi genişletiyor.

When it's not, it contracts.

Tersi durumda küçülüyor.

When I take away one of the voices,

Seslerden birin çıkardığımda

the cognitive effort to understand the talkers

konuşanları anlamaya yönelik bilişsel çaba

gets a lot easier.

çok daha kolaylaşıyor.

I could have put the two voices in different spatial locations,

İki sesi iki farklı alandan gelecek şekilde ayarlayıp

I could have made one louder.

birini daha yükses sesli yapabilirdim.

You would have seen the same thing.

Yine aynı şey olurdu.

We might think we have more agency over the reveal of our internal state

Duygularımızı dışa göstermede

bu örümcekten daha fazla yetkimiz olduğunu düşünüyor olabiliriz

than that spider,

but maybe we don't.

ama belki de öyle değil.

Today's technology is starting to make it really easy

Günümüz teknolojisi bizi ele veren sinyalleri görmeyi

to see the signals and tells that give us away.

gerçekten çok kolaylaştırmaya başladı.

The amalgamation of sensors paired with machine learning

Sensörlerin alaşımlanmasıyla birlikte üzerimizdeki ve çevremizdeki

on us, around us and in our environments,

makine öğrenimi birleştiğinde

is a lot more than cameras and microphones tracking our external actions.

kamera ve mikrofonların hareketlerimizi takip etmesinden çok dafa fazlası oluyor.

Our bodies radiate our stories

Fizyolojimizdeki ısı değişklikleriyle

from changes in the temperature of our physiology.

bedenlerimiz, hikâyelerimizi dışarı saçıyor.

We can look at these as infrared thermal images

Arkamda beliren bu görsellere

infrared ısı görselleri olarak bakabiliriz,

showing up behind me,

where reds are hotter and blues are cooler.

kırmızıların daha sıcak, maviler daha soğuk.

The dynamic signature of our thermal response

Sıcaklık tepkimemizin dinamik gösterimi

gives away our changes in stress,

stres değişikliklerimiz,

how hard our brain is working,

beynimizin ne kadar çalıştığı,

whether we're paying attention

dikkatimizi verip vermediğimiz

and engaged in the conversation we might be having

ve sohbetin içine girip girmediğimiz

and even whether we're experiencing a picture of fire as if it were real.

hatta bir yangın resmini gerçekmiş gibi görüp görmediğimizi bile gösteriyor.

We can actually see people give off heat on their cheeks

Bir yangın resmine tepki olarak

insanların yanaklarındaki kızarıklıktan vücut ısılarının arttığını görebiliyoruz.

in response to an image of flame.

But aside from giving away our poker bluffs,

Ancak poker blöflerini bir yana bırakalım,

what if dimensions of data from someone's thermal response

ya bir kişinin termal tepkimesinden edinilen veriler bütünü

gave away a glow of interpersonal interest?

o kişinin kişilerle ilgili çıkarlarını açığa çıkarırsa?

Tracking the honesty of feelings in someone's thermal image

Bir kişinin termal görseli üzerinden hislerinin dürüstlüğünü izlemek

might be a new part of how we fall in love and see attraction.

birinden hoşlanmak ve aşık olmak konusunda yeni bir sayfa açacaktır.

Our technology can listen, develop insights and make predictions

Teknolojimiz fiziksel ve ruhsal sağlığımız hakkında

about our mental and physical health

bizi dinliyor, görüş bildiriyor ve tahminlerde bulunuyor,

just by analyzing the timing dynamics of our speech and language

bunu da sadece mikrofonla topladığı

konuşma ve dilin zamanlama dinamiklerini analiz ederek yapıyor.

picked up by microphones.

Groups have shown that changes in the statistics of our language

Grup çalışmaları, dilimizin istatistiklerine dair değişikliklerin

paired with machine learning

makine öğrenimiyle birlikte

can predict the likelihood someone will develop psychosis.

birinin psikoz geçirme ihtimalini tahmin edebildiğini gösterdi.

I'm going to take it a step further

Bir adım daha ileriye giderek

and look at linguistic changes and changes in our voice

çok farklı koşullarda ortaya çıkan dilbilimsel değişikliklere

that show up with a lot of different conditions.

ve sesimizdeki değişikliklere göz atacağım.

Dementia, diabetes can alter the spectral coloration of our voice.

Demans ve diyabet sesimizdeki spektral renklenmeyi değiştirebilir.

Changes in our language associated with Alzheimer's

Dilimizde Alzheimer ile ilişkilendirilen değişiklikler

can sometimes show up more than 10 years before clinical diagnosis.

teşhis edilmeden önce 10 yıla kadar kendini gösterebilir.

What we say and how we say it tells a much richer story

Ne söylediğimiz ve nasıl söylediğimiz daha önce düşündüğümüzden

çok daha zengin bir durum ortaya koyuyor.

than we used to think.

And devices we already have in our homes could, if we let them,

İzin versek evlerimizdeki cihazlarımız da

give us invaluable insight back.

bize çok değerli görüşlerde bulunacak.

The chemical composition of our breath

Nefesimizdeki kimyasal bileşenler

gives away our feelings.

hislerimiz ele veriyor.

There's a dynamic mixture of acetone, isoprene and carbon dioxide

Nefesimizde aseton, izopren ve karbondioksit karışımı var,

that changes when our heart speeds up, when our muscles tense,

bu oran, kalp atışımız hızlanıp kaslarımız gerildiğinde

and all without any obvious change in our behaviors.

davranışımızda hiçbir değişiklik olmasa dahi değişiyor.

Alright, I want you to watch this clip with me.

Bu klibi benimle izlemenizi rica ediyorum.

Some things might be going on on the side screens,

Yan taraftaki ekranlarda başka bir şeyler oluyor

but try and focus on the image in the front

ama siz asıl görsele odaklanmaya çalışın,

and the man at the window.

penceredeki adama.

(Eerie music)

(Ürkütücü müzik)

(Woman screams)

(Kadın çığlık atıyor)

PC: Sorry about that. I needed to get a reaction.

PC: Kusura bakmayın. Tepkinizi ölçmem gerekiyordu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I'm actually tracking the carbon dioxide you exhale in the room right now.

Aslında şu an salona saldığınız karbon dioksiti takip ediyorum.

We've installed tubes throughout the theater,

Salonun her yanına tüp yerleştirdik,

lower to the ground, because CO2 is heavier than air.

yere yakınlar, çünkü karbondioksit havadan daha ağır.

But they're connected to a device in the back

Bu tüpler arka tarafta bir cihaza bağlı,

that lets us measure, in real time, with high precision,

bu cihaz, sürekli değişen karbondioksit konsantrasyonunu

the continuous differential concentration of CO2.

yüksek doğruluk oranıyla gerçek zamanda ölçmeye yarıyor.

The clouds on the sides are actually the real-time data visualization

Yan kısımlarda gördüğünüz bulutlar aslında karbondioksit yoğunluğunun

of the density of our CO2.

gerçek zamanlı veri gösterimi.

You might still see a patch of red on the screen,

Ekranda bir ton kırmızı görmeye devam edebilirsiniz,

because we're showing increases with larger colored clouds,

çünkü daha geniş renkli bulutlarla artışları gösteriyoruz,

larger colored areas of red.

kırmızılı daha büyük alanlar.

And that's the point where a lot of us jumped.

İşte bu aşamada çoğumuz sıçradık.

It's our collective suspense driving a change in carbon dioxide.

Karbon dioksit değişikliğine yön veren toplu hâlde heyecanlı bekleyişimiz.

Alright, now, watch this with me one more time.

Şimdi bir kez daha izleyelim.

(Cheerful music)

(Neşeli müzik)

(Woman laughs)

(Kadın gülüyor)

PC: You knew it was coming.

PC: Ne olacağını biliyordunuz.

But it's a lot different when we changed the creator's intent.

Ancak yapımcının niyetini değiştirdiğimiz zaman durum çok farklı.

Changing the music and the sound effects

Müziği ve ses efektlerini değiştirmek

completely alter the emotional impact of that scene.

bu sahnenin duygusal etkisini tamamen değiştiriyor.

And we can see it in our breath.

Bunu nefesimizde de görebiliyoruz.

Suspense, fear, joy

Heyecan, korku, zevk...

all show up as reproducible, visually identifiable moments.

Bunların tümü yeniden üretilebilir, görsel olarak tanımlanabilir anlar.

We broadcast a chemical signature of our emotions.

Duygularımıza dair kimyasal bir gösterim sunuyoruz.

It is the end of the poker face.

İfadesiz yüzün sonuna geldik.

Our spaces, our technology will know what we're feeling.

Teknolojimiz ne hissettiğimizi anlayacak.

We will know more about each other than we ever have.

Daha önce olduğundan daha fazla birbirimizi tanıyacağız.

We get a chance to reach in and connect to the experience and sentiments

Duygusal ve sosyal bir şekilde biz insanların hislerinde yer eden

that are fundamental to us as humans

tecrübeler ve duygusal anlara

in our senses, emotionally and socially.

daha fazla yönelip bağlanma şansını elde ediyoruz.

I believe it is the era of the empath.

Empati çağına girdiğimizi düşünüyorum.

And we are enabling the capabilities that true technological partners can bring

Gerçek teknolojik ortaklarımızın birbirimizle ve teknolojiyle

to how we connect with each other and with our technology.

nasıl bağlanacağımıza yönelik yeteneklerine artık izin veriyoruz.

If we recognize the power of becoming technological empaths,

Teknolojik empati uzmanlarına dönüşme gücünü anlarsak

we get this opportunity

öyle bir fırsat ediniyoruz ki

where technology can help us bridge the emotional and cognitive divide.

teknoloji duygusal ve bilişsel ayrım arasında köprü görevi görüyor.

And in that way, we get to change how we tell our stories.

Bu şekilde hikâyelerimizi anlatma şansı elde ediyoruz.

We can enable a better future for technologies like augmented reality

Artırılmış gerçeklik gibi teknolojilerle daha iyi bir gelecek kurabilir

to extend our own agency and connect us at a much deeper level.

ve kendi yetkilerimizi genişleterek çok daha sağlam bağlantılar kurabiliriz.

Imagine a high school counselor being able to realize

Lisede bir rehber öğretmenin neşeli görünen bir öğrencinin

that an outwardly cheery student really was having a deeply hard time,

aslında çok zor durumda olduğunu anladığını düşünün,

where reaching out can make a crucial, positive difference.

bu durumda ona yardımcı olmak çok önemli pozitif bir etki yapacaktır.

Or authorities, being able to know the difference

Yetkili makamların bir sinir krizi ile

between someone having a mental health crisis

başka tür bir agresiflik arasındaki farkı

and a different type of aggression,

anlayabildiklerini

and responding accordingly.

ve ona göre davrandıklarını düşünün.

Or an artist, knowing the direct impact of their work.

Eserinin doğrudan etkisini anlayabilen bir sanatçı düşünün.

Leo Tolstoy defined his perspective of art

Leo Tolstoy sanata olan bakış açısını

by whether what the creator intended

eserle tanışan kişinin

was experienced by the person on the other end.

sanatçının niyetini anlayıp anlamaması olarak tanımlamıştı.

Today's artists can know what we're feeling.

Günümüzün sanatçıları ne hissettiğimizi anlayabilir.

But regardless of whether it's art or human connection,

Ancak konu sanat veya insan ilişkileri olsun,

today's technologies will know and can know

günümüzün teknolojileri diğer taraftan ne tecrübe ettiğimizi

what we're experiencing on the other side,

anlayabilir ve anlayacak,

and this means we can be closer and more authentic.

bu da daha yakın ve otantik olabileceğimiz anlamına geliyor.

But I realize a lot of us have a really hard time

Ancak pek çoğumuz verilerimizi paylaşma konusunda

with the idea of sharing our data,

çok zorluk çekiyoruz,

and especially the idea that people know things about us

özellikle de aktif olarak paylaşmayı tercih etmediğimiz şeylerin

that we didn't actively choose to share.

başka insanlar tarafından bilinmesi konusunda.

Anytime we talk to someone,

Biriyle ne zaman konuşsak

look at someone

birine ne zaman baksak

or choose not to look,

veya bakmamayı tercih etsek

data is exchanged, given away,

veri alışverişi gerçekleşiyor,

that people use to learn,

insanlar bunu kullanmayı öğreniyor,

make decisions about their lives and about ours.

hem kendi hayatları hem de bizimki hakkında kararlar veriyorlar.

I'm not looking to create a world where our inner lives are ripped open

İç dünyamızın herkese açıldığı bir dünya yaratma peşinde değilim

and our personal data and our privacy given away

ve kişisel verilerimizin veya gizliliğimizin

to people and entities where we don't want to see it go.

istemediğimiz şahıs ve kurumlara gitmesini savunmuyorum.

But I am looking to create a world

Yaratmak istediğim dünya,

where we can care about each other more effectively,

birbirimizi daha etkili bir şekilde önemseyebileceğimiz bir dünya,

we can know more about when someone is feeling something

birisi dikkat vermemiz gereken bir şeyler hissettiği zaman

that we ought to pay attention to.

daha iyi anlayabileceğimiz bir dünya.

And we can have richer experiences from our technology.

Teknolojimiz sayesinde daha kapsamlı tecrübeler elde edebiliriz.

Any technology can be used for good or bad.

Her teknoloji iyilik ve kötülük için kullanılabilir.

Transparency to engagement and effective regulation

Bunun kullanımı ve düzenlemesi için

are absolutely critical to building the trust for any of this.

şeffaflık, güven yaratma konusunda çok önemli bir husus.

But the benefits that "empathetic technology" can bring to our lives

Ancak ''empati kuran teknoloji''nin hayatlarımıza getireceği faydalar

are worth solving the problems that make us uncomfortable.

bizi rahatsız eden sorunları çözmeye değer.

And if we don't, there are too many opportunities and feelings

Şayet çözemezsek...

çok fazla duygu ve çok fırsat kaçıracağız.

we're going to be missing out on.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)