How to seek truth in the era of fake news | Christiane Amanpour

Translator: Chai Skulchokchai Reviewer: Sritala Dhanasarnsombut

Chris Anderson: Christiane, great to have you here.

คริส แอนเดอร์สัน: คริสติน ดีใจที่ได้พบคุณ

So you've had this amazing viewpoint,

คือ คุณมีมุมมองที่วิเศษมาก

and perhaps it's fair to say that in the last few years,

และก็อาจบอกได้ว่าในไม่กี่ปีที่ผ่านมา

there have been some alarming developments that you're seeing.

มีหลายสิ่งเกิดขึ้นซึ่งทำให้คุณตื่นตระหนก

What's alarmed you most?

ทั้งหมดนี่ คุณตกใจอะไรที่สุด

Christiane Amanpour: Well, just listening to the earlier speakers,

คริสเทน อมานปัวร์: จากที่ฟังผู้พูดคนก่อนหน้านี้

I can frame it in what they've been saying:

ฉันเห็นกรอบโดยคร่าว ๆ ของเรื่องที่เขาพูด

climate change, for instance -- cities, the threat to our environment

ภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง ส่งผลกับ เมือง หรือเป็นภัยต่อสิ่งแวดล้อม

and our lives.

และชีวิตของเรา

It basically also boils down to understanding the truth

จริง ๆ แล้วมันก็แค่เรื่องการเข้าใจความจริง

and to be able to get to the truth of what we're talking about

และความสามารถในการเข้าถึง ความจริงในเรื่องที่เราพูดถึง

in order to really be able to solve it.

เพื่อที่จะแก้ไขมันได้จริง ๆ

So if 99.9 percent of the science on climate

ฉะนั้น ถ้า 99.9 เปอร์เซ็นต์ ของวิทยาศาสตร์ด้านภูมิอากาศ

is empirical, scientific evidence,

จะเห็นชัดและมีหลักฐาน

but it's competing almost equally with a handful of deniers,

แต่มันต้องแข่งกับผู้ปฎิเสธไม่กี่คน

that is not the truth;

มันไม่ใช่ความจริง

that is the epitome of fake news.

นั่นคือตัวอย่างหลัก ๆ ของข่าวปลอม

And so for me, the last few years -- certainly this last year --

สำหรับฉัน ไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะปีที่แล้ว

has crystallized the notion of fake news in a way that's truly alarming

ที่รูปแบบข่าวปลอมได้ตกผลึก ไปในทิศทางที่น่าตกใจ

and not just some slogan to be thrown around.

และมันไม่ใช่สโลแกน ที่พูดอย่างทิ้งขว้างอีกต่อไป

Because when you can't distinguish between the truth and fake news,

เพราะว่าเมื่อคุณไม่สามารถแยก ความจริงกับข่างลวงได้

you have a very much more difficult time trying to solve

คุณจะลำบากขึ้นมากในการแก้ไข

some of the great issues that we face.

ประเด็นใหญ่ต่าง ๆ ที่เราพบเจอ

CA: Well, you've been involved in this question of,

แอนเดอร์สัน: แต่คุณก็ได้เข้าไป มีส่วนร่วมกับคำถามว่า

what is balance, what is truth, what is impartiality,

อะไรคือความสมดุล อะไรคือความจริง อะไรคือความยุติธรรม

for a long time.

มาอย่างยาวนาน

You were on the front lines reporting the Balkan Wars 25 years ago.

คุณรายงานข่าวอยู่ที่แนวหน้าของ สงครามบอลข่านเมื่อ 25 ปีก่อน

And back then, you famously said,

ในตอนนั้นคุณได้กล่าวไว้อย่างโด่งดัง

by calling out human right abuses,

ให้หยุดการละเมิดสิทธิมนุษยชน

you said, "Look, there are some situations one simply cannot be neutral about,

คุณว่า "ดูสิ บางอย่างเกิดขึ้น ไม่มีใครสามารถเป็นกลางได้

because when you're neutral,

เพราะถ้าคุณเป็นกลาง

you are an accomplice."

คุณคือผู้ร่วมกระทำผิด"

So, do you feel that today's journalists aren't heeding that advice

แล้วคุณรู้สึกไหมว่าสื่อมวลชนปัจจุบันนี้ ไม่สนใจในคำแนะนำ

about balance?

เรื่องความสมดุล

CA: Well, look, I think for journalists, objectivity is the golden rule.

อมานปัวร์: ฉันคิดว่าสำหรับสื่อมวลชนแล้ว กฎทองคือการที่ต้องเป็นกลาง

But I think sometimes we don't understand what objectivity means.

แต่ฉันคิดว่าในบางครั้งเราไม่เข้าใจว่า ความเป็นกลางคืออะไร

And I actually learned this very, very young in my career,

และฉันได้รู้ความหมายของมัน ตั้งแต่เริ่มต้นอาชีพของฉันเลย

which was during the Balkan Wars.

ในช่วงสงครามบอลข่าน

I was young then.

ตอนฉันยังสาว

It was about 25 years ago.

ก็ประมาณ 25 ปีก่อน

And what we faced was the wholesale violation, not just of human rights,

และสิ่งที่เราพบเห็นไม่ใช่ การละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างเดียว

but all the way to ethnic cleansing and genocide,

แต่ไปไกลถึงขนาดล้างเผ่าพันธุ์

and that has been adjudicated in the highest war crimes court

ท้ายที่สุดก็ถูกพิพากษาใน ศาลอาชญากรสงครามที่สูงสุด

in the world.

ในโลก

So, we know what we were seeing.

เพราะฉะนั้นเรารู้ว่าเรามองอะไรอยู่

Trying to tell the world what we were seeing

การพยายามบอกโลกว่าเราเห็นอะไรอยู่

brought us accusations of bias,

ทำให้เราโดนกล่าวหาว่ามีอคติ

of siding with one side,

กับฝ่ายหนึ่ง

of not seeing the whole side,

และไม่มองที่ภาพรวม

and just, you know, trying to tell one story.

และ การพยายามจะเล่าเรื่องหนึ่งเรื่อง

I particularly and personally was accused of siding with,

ฉันคุ้นเคย และเคยโดนกล่าวหา ว่าเลือกข้าง

for instance, the citizens of Sarajevo --

เช่น เข้าข้างชาวเมืองซาราเยโว

"siding with the Muslims,"

"เข้าข้างพวกมุสลิม"

because they were the minority who were being attacked

เพราะว่าพวกเขาเป็นชนกลุ่มน้อยและโดนทำร้าย

by Christians on the Serb side

โดยชาวคริสเตียนที่อยู่ฝ่ายเซิร์บ

in this area.

ในบริเวณนั้น

And it worried me.

มันทำให้ฉันกังวล

It worried me that I was being accused of this.

กังวลว่าที่ฉันโดนกล่าวหาเนี่ย

I thought maybe I was wrong,

ฉันเป็นคนผิดเอง

maybe I'd forgotten what objectivity was.

ฉันอาจจะเป็นคนที่ลืมไปว่า ความเป็นกลางคืออะไร

But then I started to understand that what people wanted

แต่แล้วฉันก็เริ่มเข้าใจว่า สิ่งที่ผู้คนต้องการจริงๆ

was actually not to do anything --

คือการไม่ทำอะไรเลย

not to step in,

ไม่เข้าไปยุ่ง

not to change the situation,

ไม่เข้าไปแก้ไขสถานการณ์

not to find a solution.

ไม่หาทางออก

And so, their fake news at that time,

มันเลยมีแต่ข่าวลวงในตอนนั้น

their lie at that time --

เต็มไปด้วยคำโกหก

including our government's, our democratically elected government's,

รวมถึงรัฐบาลของเรา ที่ได้รับเลือกตามระบอบประชาธิปไตย

with values and principles of human rights --

ซึ่งให้ความสำคัญกับหลักการ ของสิทธิมนุษยชน

their lie was to say that all sides are equally guilty,

คำโกหกของพวกเขาคือ ทั้งสองฝ่ายผิดพอ ๆ กัน

that this has been centuries of ethnic hatred,

ว่าตรงนั้นมีความเกลียดชัง ทางชาติพันธุ์มาเป็นร้อยปีแล้ว

whereas we knew that wasn't true,

ทั้ง ๆ ที่เรารู้ว่ามันไม่จริง

that one side had decided to kill, slaughter and ethnically cleanse

ว่ามีฝั่งหนึ่งเลือกที่จะฆ่า สังหาร กวาดล้าง

another side.

อีกฝั่ง

So that is where, for me,

สำหรับฉัน นี่คือจุดที่

I understood that objectivity means giving all sides an equal hearing

ฉันเข้าใจว่าความเป็นกลางคือ การฟังความทั้งสองด้าน

and talking to all sides,

และคุยกับทั้งสองด้าน

but not treating all sides equally,

แต่ไม่ใช่การปฎิบัติกับ ข้อมูลเหล่านั้นเท่ากัน

not creating a forced moral equivalence or a factual equivalence.

ไม่สรุปว่าสองฝ่ายมีศีล เท่ากัน หรือมีอะไรที่เห็นได้เท่า ๆ กัน

And when you come up against that crisis point

แล้วเมื่อคุณเจอจุดวิกฤต

in situations of grave violations of international and humanitarian law,

ในสถาณการณ์ที่กฎหมายระหว่างประเทศ และสิทธิมนุษยชนถูกละเมิดอย่างหนัก

if you don't understand what you're seeing,

ถ้าคุณไม่เข้าใจถึงสิ่งที่คุณเห็นอยู่

if you don't understand the truth

ถ้าคุณไม่เข้าใจความจริง

and if you get trapped in the fake news paradigm,

และหลงไปกับเนื้อหาของข่าวปลอม

then you are an accomplice.

ตอนนั้นแหละคุณคือผู้สมคบคิด

And I refuse to be an accomplice to genocide.

และฉันขอปฎิเสธการ เป็นผู้สมรู้ร่วมคิดการล้างเผ่าพันธุ์

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

CH: So there have always been these propaganda battles,

แอนเดอร์สัน: มันมีสงครามการชวนเชื่อเกิดขึ้น

and you were courageous in taking the stand you took back then.

และคุณก็กล้าหาญพอที่จะ หยัดยืนในประเด็นของคุณ

Today, there's a whole new way, though,

ทุกวันนี้ ข่าวต่าง ๆ ดูเหมือนจะปลอมมากขึ้น

in which news seems to be becoming fake.

ในรูปแบบใหม่ ๆ

How would you characterize that?

คุณนิยามมันอย่างไรหรือครับ

CA: Well, look -- I am really alarmed.

อมานปัวร์: คือ อย่างที่เห็นฉันตื่นตัวมาก

And everywhere I look,

และทุก ๆ ที่ที่ฉันมองผ่าน

you know, we're buffeted by it.

อย่างที่คุณรู้ เราโดนข้อมูลกลืนเรา

Obviously, when the leader of the free world,

เห็นได้ชัดว่า เมื่อผู้นำโลกเสรี

when the most powerful person in the entire world,

ผู้มีอำนาจสูงสุดบนโลกนี้

which is the president of the United States --

ซึ่งก็คือประธานาธิบดีสหรัฐฯ

this is the most important, most powerful country in the whole world,

สหรัฐฯ ซึ่งเป็นประเทศสำคัญที่สุด ทรงอำนาจที่สุดบนโลกใบนี้

economically, militarily, politically in every which way --

ทั้งด้านเศรษฐกิจ ทหาร การเมือง ง่าย ๆ คือทุกด้าน

and it seeks to, obviously, promote its values and power around the world.

และสหรัฐฯ พยายามอย่างมากที่จะสนับสนุน คุณค่าและอำนาจของสหรัฐไปทั่วโลก

So we journalists, who only seek the truth --

ฉะนั้นสื่อมวลชนอย่างเราที่หาแต่ความจริง

I mean, that is our mission --

อย่างต่ำก็ตั้งเป้า

we go around the world looking for the truth

เราเดินทางหาความจริงไปทั่วโลก

in order to be everybody's eyes and ears,

เพื่อที่จะเป็นหูเป็นตาให้คนทั้งโลก

people who can't go out in various parts of the world

คนที่ไม่สามารถเดินทางไปจุด ๆ นั้น

to figure out what's going on about things that are vitally important

เพื่อจะหาคำตอบว่าเกิดอะไรขึ้น ในเรื่องที่สำคัญจริง ๆ ต่อ

to everybody's health and security.

สุขภาพและความปลอดภัยของทุกคน

So when you have a major world leader accusing you of fake news,

ฉะนั้นเมื่อผู้นำชั้นนำ กล่าวหาคุณด้วยข่าวปลอม

it has an exponential ripple effect.

มันเกิดปรากฏการณ์คลื่นสะท้อนขึ้นมา

And what it does is, it starts to chip away

สิ่งที่มันทำคือ มันค่อย ๆ ลดทอน

at not just our credibility,

ตั้งแต่ความน่าเชื่อถือของเรา

but at people's minds --

จนถึงความน่าเชื่อถือที่ผู้คนมีให้เรา

people who look at us, and maybe they're thinking,

ผู้คนที่มองมาที่เรา อาจจะคิดแบบนี้

"Well, if the president of the United States says that,

"ก็ ถ้าประธานาธิบดีแห่งสหรัฐฯ พูดแบบนั้น

maybe somewhere there's a truth in there."

มันก็น่าจะมีความจริงอยู่ในนั้นแหละ"

CH: Presidents have always been critical of the media --

แอนเดอร์สัน: ประธานาธิบดีถูกวิจารณ์ โดยสื่อเสมอมานะ

CA: Not in this way.

อมานปัวร์: แต่ไม่ใช่ในแบบนี้

CH: So, to what extent --

แอนเดอร์สัน: ถ้าแบบนั้น ควรโดนประมาณไหม

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

CH: I mean, someone a couple years ago looking at the avalanche of information

แอนเดอร์สัน: ผมหมายถึง เมื่อไม่กี่ปี คลื่นข้อมูลถล่ม

pouring through Twitter and Facebook and so forth,

ผ่านทวิตเตอร์และเฟสบุ๊คและอีกมากมาย

might have said,

จนอาจกล่าวได้ว่า

"Look, our democracies are healthier than they've ever been.

"ดูสิ ประชาธิปไตยของเราดู แข็งแรงขึ้นกว่าแต่ก่อนนะ"

There's more news than ever.

มีข่าวเรื่องต่าง ๆ มากกว่าเดิม

Of course presidents will say what they'll say,

แน่นอน ประธานาธิบดีจะพูดในสิ่งที่เขาจะพูด

but everyone else can say what they will say.

แต่ทุกคนก็สามารถพูด ในเรื่องที่อยากพูดได้เช่นกัน

What's not to like? How is there an extra danger?"

มันไม่ดีตรงไหนเหรอ มันมีอะไรอันตรายมากขึ้นเหรอ

CA: So, I wish that was true.

อมานปัวร์:หวังว่ามันจะเป็นจริง

I wish that the proliferation of platforms upon which we get our information

ฉันหวังว่าการเพิ่มขึ้นของพื้นที่ ของสื่อที่เราได้ข้อมูลมา

meant that there was a proliferation of truth and transparency

จะหมายความว่าความจริง ความโปร่งใส ทั้งในเชิงลึกของข้อมูลและ

and depth and accuracy.

ความถูกต้องจะเพิ่มขึ้นเช่นกัน

But I think the opposite has happened.

แต่ฉันคิดว่าสิ่งที่เกิดขึ้นมันตรงกันข้าม

You know, I'm a little bit of a Luddite,

รู้ไหม ฉันเป็นพวกหัวโบราณ

I will confess.

สารภาพเลย

Even when we started to talk about the information superhighway,

ตั้งแต่ตอนที่เราพูดถึง ทางด่วนข้อมูลสารสนเทศ

which was a long time ago,

ซึ่งมันก็นานมาแล้ว

before social media, Twitter and all the rest of it,

ก่อนที่จะมีโซเชียลมีเดีย ทวิตเตอร์ และอื่น ๆ

I was actually really afraid

ฉันกลัวจริง ๆ

that that would put people into certain lanes and tunnels

ว่ามันจะทำให้คนไปอยู่ใน ถนนบางเลนและอุโมงค์

and have them just focusing on areas of their own interest

และทำให้พวกเขาจดจ่ออยู่กับ ข้อมูลที่พวกเขาสนใจ

instead of seeing the broad picture.

แทนที่จะเห็นภาพรวม

And I'm afraid to say that with algorithms, with logarithms,

ฉันเกรงว่า อัลกอริธิม ลอการิทึม

with whatever the "-ithms" are

หรือ ริทึ่ม อะไรก็ตาม

that direct us into all these particular channels of information,

จะยิ่งพาเราไปหาจุดข้อมูลเล็ก ๆ พวกนั้น

that seems to be happening right now.

และมันกำลังเกิดขึ้น

I mean, people have written about this phenomenon.

คือ ผู้คนเขียนถึงปรากฏการณ์นี้

People have said that yes, the internet came,

กล่าวว่า ใช่แล้ว อินเตอร์เน็ตมาแล้ว

its promise was to exponentially explode our access to more democracy,

ให้คำมั่นกับเราว่า จะเพิ่มการเข้าถึง ของเราที่เป็นประชาธิปไตยมากขึ้น

more information,

มีข้อมูลมากขึ้น

less bias,

มีอคติน้อยลง

more varied information.

ข้อมูลได้รับการตรวจสอบมากขึ้น

And, in fact, the opposite has happened.

แต่ในความเป็นจริง สิ่งที่เกิดขึ้นมันตรงกันข้าม

And so that, for me, is incredibly dangerous.

และสำหรับฉัน มันอันตรายมาก

And again, when you are the president of this country and you say things,

อีกครั้งหนึ่ง เมื่อคุณเป็นประธานาธิบดี ของประเทศนี้และสิ่งที่คุณพูด

it also gives leaders in other undemocratic countries the cover

เป็นที่สิ่งป้องกันผู้นำของประเทศ ที่ไม่อยู่ระบอบประชาธิปไตยด้วย

to affront us even worse,

ในการดูหมิ่นเรามากกว่าเดิม

and to really whack us -- and their own journalists --

ข้อมูลเหล่านี้หวดเราแรงมาก และนักข่าวของพวกเขา

with this bludgeon of fake news.

หวดเราเต็มแรงด้วยข้อมูลเท็จมากมาย

CH: To what extent is what happened, though,

แอนเดอร์สัน: ตอนนี้ มันเกิดขึ้นขนาดไหนแล้วครับ

in part, just an unintended consequence,

ในฐานะผลตามมาที่ไม่คาดคิด

that the traditional media that you worked in

สื่อแบบดั้งเดิมที่คุณทำงานอยู่

had this curation-mediation role,

มีฐานะเป็นผู้ควบคุมและจัดการข้อมูล

where certain norms were observed,

ซึ่งสามารถพบบรรทัดฐานบางอย่างได้

certain stories would be rejected because they weren't credible,

แบบว่าเรื่องบางเรื่องจะถูก ปฎิเสธเพราะไม่น่าเชื่อถือพอ

but now that the standard for publication and for amplification

แต่ปัจจุบันมาตรฐานสำหรับ การตีพิมพ์และการเป็นที่รู้จัก

is just interest, attention, excitement, click,

ก็แค่เรื่องความสนใจ ความสนุก และยอดคลิก

"Did it get clicked on?"

"นี่จะทำให้ได้คลิกไหม"

"Send it out there!"

"ส่งออกไปเลย"

and that's what's -- is that part of what's caused the problem?

นั่นแหละ แล้วอะไรที่ทำให้เกิดปัญหานี้ขึ้น

CA: I think it's a big problem, and we saw this in the election of 2016,

อมานปัวร์:ฉันว่าปัญหาใหญ่เลย และเราเจอมาแล้วตอนเลือกตั้งปี 2016

where the idea of "clickbait" was very sexy and very attractive,

ในเวลาที่ไอเดียของ "คลิกเบ็ด" ได้รับความสนใจสูงมาก

and so all these fake news sites and fake news items

และเรื่องราวข่าวเท็จทั้งหมด

were not just haphazardly and by happenstance being put out there,

ไม่ได้แต่งขึ้นมาโดยบังเอิญ หรือการที่มันไปโผล่ตรงนั้นก็เช่นกัน

there's been a whole industry in the creation of fake news

มันมีอุตสาหกรรมทั้งระบบเพื่อ สร้างข่าวลวงขึ้นมา

in parts of Eastern Europe, wherever,

อยู่ในยุโรปตะวันออก สักที่

and you know, it's planted in real space and in cyberspace.

แล้วคุณรู้ไหมว่า มันอยู่ทั้ง ในโลกแห่งความเป็นจริงและโลกไซเบอร์

So I think that, also,

นั่นคือที่ฉันคิด แล้วก็

the ability of our technology to proliferate this stuff

ความสามารถของเทคโนโลยีในการ เผยแพร่เรื่องพวกนี้

at the speed of sound or light, just about --

ไปเร็วระดับความเร็วเสียงหรือแสง มันเป็นอะไร

we've never faced that before.

ที่เราไม่เคยเห็นมาก่อนเลย

And we've never faced such a massive amount of information

และเราไม่เคยพบเจอปริมาณข้อมูลเยอะขนาดนั้น

which is not curated

ที่ไม่ได้รับการดูแลจัดการดูแล

by those whose profession leads them to abide by the truth,

โดยบุคลากรที่โดยอาชีพแล้ว ต้องยึดถือความจริง

to fact-check

ในการตรวจสอบหาข้อเท็จจริง

and to maintain a code of conduct and a code of professional ethics.

ทำตามจริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพ

CH: Many people here may know people who work at Facebook

แอนเดอร์สัน: หลายคนในนี้อาจรู้จัก คนที่ทำงานในเฟซบุ๊ค

or Twitter and Google and so on.

หรือทวิตเตอร์ หรือกูเกิล ไม่ก็สักเว็ป

They all seem like great people with good intention --

ดูแล้วพวกเขาก็ดูเหมือนคนดีที่ตั้งใจดี

let's assume that.

สมมุติว่าเป็นแบบนั้นนะ

If you could speak with the leaders of those companies,

ถ้าคุณพูดกับหัวหน้าองค์กรณ์เหล่านั้นได้

what would you say to them?

คุณจะบอกว่าอะไร

CA: Well, you know what --

อมานปัวร์: คือ คุณรู้ไหม

I'm sure they are incredibly well-intentioned,

ฉันว่าพวกเขามีเจตนารมณ์ที่ดีมาก ๆ

and they certainly developed an unbelievable, game-changing system,

และแน่นอนว่าพวกเขาสร้างระบบ ที่เปลี่ยนแปลงโลกอย่างไม่น่าเชื่อ

where everybody's connected on this thing called Facebook.

ที่ซึ่งทุก ๆ คนเชื่อมต่อกัน รู้จักกัน ในนามเฟสบุ๊ค

And they've created a massive economy for themselves

และพวกเขาก็ได้สร้างระบบเศรษฐกิจ ขนาดยักษ์ของเขาเอง

and an amazing amount of income.

ระบบที่สร้างเม็ดเงินจำนวนมากให้พวกเขา

I would just say,

ฉันจะบอกแค่ว่า

"Guys, you know, it's time to wake up and smell the coffee

"พวกคุณรู้ไหม มันถึงเวลาแล้ว ที่จะตื่นขึ้นมาจิบกาแฟ"

and look at what's happening to us right now."

แล้วมองไปรอบ ๆ ว่า เกิดอะไรขึ้นกับเราบ้างตอนนี้

Mark Zuckerberg wants to create a global community.

มาร์ก ซักเคอร์เบิร์กอยากสร้างประชาคมโลก

I want to know: What is that global community going to look like?

ฉันอยากรู้นะว่า ประชาคมโลกจะหน้าตาเป็นไง

I want to know where the codes of conduct actually are.

ฉันอยากรู้ว่าจรรยาบรรณจะไปอยู่ตรงไหน

Mark Zuckerberg said --

มาร์ก ซักเคอร์เบิร์กบอก

and I don't blame him, he probably believed this --

...ซึ่งฉันไม่โทษเขา เขาอาจจะเชื่อสิ่งนี้

that it was crazy to think

ว่ามันบ้าที่จะคิด

that the Russians or anybody else could be tinkering and messing around

ว่าพวกรัสเซียหรือใครก็ตาม จะเข้ามายุ่งวุ่นวายกับ

with this avenue.

ระบบของเขาได้

And what have we just learned in the last few weeks?

แล้วเราได้เรียนรู้อะไร เมื่อไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา

That, actually, there has been a major problem in that regard,

ได้รู้ว่าจริงๆ แล้ว ระบบมีปัญหาใหญ่ในเรื่องนี้

and now they're having to investigate it and figure it out.

และตอนนี้พวกเขากำลังสอบสวนอยู่ และพยายามแก้

Yes, they're trying to do what they can now

ใช่แล้ว พวกเขาพยายามที่จะทำ ในสิ่งที่พวกเขาต้องทำ

to prevent the rise of fake news,

ในการหยุดยั้งการเพิ่มขึ้นของข่าวลวง

but, you know,

แต่คุณรู้ไหม

it went pretty unrestricted for a long, long time.

มันค่อนข้างไม่ได้ถูกควบคุมมานาน นานมาก

So I guess I would say, you know,

เพราะฉะนั้นฉันจะพูดว่า อย่างที่พวกคุณรู้

you guys are brilliant at technology;

พวกคุณใช้งานเทคโนโลยีเก่งมาก

let's figure out another algorithm.

เราลองมาสร้างอัลกอริธึมใหม่กัน

Can we not?

เราทำได้ใช่ไหม

CH: An algorithm that includes journalistic investigation --

แอนเดอร์สัน: อัลกอริธึมที่รวมถึง การตรวจสอบข่าวสาร

CA: I don't really know how they do it, but somehow, you know --

อมานปัวร์: ฉันไม่รู้จริง ๆ ว่าเขาทำอย่างไร แต่ด้วยบางอย่างพวกเขาทำได้

filter out the crap!

เอาพวกข้อมูลขยะออกไปได้

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And not just the unintentional --

และไม่ใช่แค่พวกที่ไม่ได้ตั้งใจ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

but the deliberate lies that are planted

แต่คำกล่าวเท็จโดยเจตนานั้นถูกฝังไว้แล้ว

by people who've been doing this as a matter of warfare

โดยคนที่สร้างเรื่องแบบนี้เพื่อสงคราม

for decades.

มาเป็นทศวรรษแล้ว

The Soviets, the Russians --

พวกโซเวียต พวกรัสเซีย

they are the masters of war by other means, of hybrid warfare.

พวกเขาคือเจ้าแห่งสงครามแบบ ไม่เหมือนใคร สงครามแบบผสม

And this is a --

และมันคือ

this is what they've decided to do.

นี่คือสิ่งที่พวกเขาตัดสินใจทำ

It worked in the United States,

และมันสำเร็จในสหรัฐฯ

it didn't work in France,

มันไม่สำเร็จในฝรั่งเศส

it hasn't worked in Germany.

มันไม่สำเร็จในเยอรมันนี

During the elections there, where they've tried to interfere,

ระหว่างการเลือกตั้งที่นั่น ที่พวกเขาพยายามแทรกแซง

the president of France right now, Emmanuel Macron,

ประธานาธิบดีแห่งฝรั่งเศสคนปัจจุบัน คุณเอ็มมานูเอล มาครง

took a very tough stand and confronted it head on,

ยึดมั่นในจุดยืนและเผชิญหน้ากับมัน เหมือนที่

as did Angela Merkel.

อังเกลา แมร์เคิล ทำ

CH: There's some hope to be had from some of this, isn't there?

แอนเดอร์สัน: มันมีหวังใช่ไหมครับ จากการที่มีการเผชิญหน้า

That the world learns.

ที่โลกจะเรียนรู้

We get fooled once,

พวกเราโดนหลอก

maybe we get fooled again,

และอาจจะโดนหลอกอีก

but maybe not the third time.

แต่ครั้งที่สามคงไม่อีกต่อไป

Is that true?

คุณคิดว่านั่นจริงไหม

CA: I mean, let's hope.

อมานปัวร์:ฉันหมายความว่า

But I think in this regard that so much of it is also about technology,

ได้แต่หวัง แต่ในเรื่องนี้หลายส่วน เกี่ยวกับเทคโนโลยี

that the technology has to also be given some kind of moral compass.

และเทคโนโลยีก็ต้องนำทางด้วย เข็มทิศจริยธรรม

I know I'm talking nonsense, but you know what I mean.

ฉันรู้ว่าสิ่งที่ฉันพูดมันไม่เป็นเหตุเป็นผล

CH: We need a filter-the-crap algorithm with a moral compass --

แอนเดอร์สัน: เราต้องการอัลกอริธึมตัวกรอง เรื่องขยะที่มีเข็มทิศทางจริยธรรม

CA: There you go.

อมานปัวร์: นั่นแหละค่ะ

CH: I think that's good.

แอนเดอร์สัน: ผมว่าดีมาก

CA: No -- "moral technology."

อมานปัวร์: "เทคโนโลยีด้านจริยธรรม"

We all have moral compasses -- moral technology.

พวกเราทุกคนมีเข็มทิศด้านจริยธรรม เทคโนโลยีด้านจริยธรรม

CH: I think that's a great challenge. CA: You know what I mean.

แอนเดอร์สัน:นั่นเป็นเรื่องที่ท้าทาย อมานปัวร์:คุณรู้ว่าคืออะไร

CH: Talk just a minute about leadership.

แอนเดอร์สัน:คุยเรื่อง ความเป็นผู้นำดีกว่า

You've had a chance to speak with so many people across the world.

คุณมีโอกาสคุยกับผู้คน มากมายทั่วโลก

I think for some of us --

ผมคิดแทนพวกเราบางคน

I speak for myself, I don't know if others feel this --

แล้วก็ตัวเอง เพราะผมไม่รู้ว่า คนอื่นรู้สึกอย่างไรหรอก

there's kind of been a disappointment of:

มันมีความรู้สึกผิดหวังแบบ

Where are the leaders?

ไหนผู้นำของเรา

So many of us have been disappointed --

และพวกเราผิดหวังกับ

Aung San Suu Kyi, what's happened recently,

ออง ซาน ซู จี เรื่องเมื่อไม่นานมานี้

it's like, "No! Another one bites the dust."

มันเหมือนแบบ "เกิดอะไรขึ้นเนี่ย"

You know, it's heartbreaking.

คุณรู้ใช่ไหม มันทำให้ใจสลาย

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Who have you met

ในหมู่คนที่คุณได้พบเจอ

who you have been impressed by, inspired by?

ใครที่คุณประทับใจ ได้รับแรงบรรดาลใจที่สุด

CA: Well, you talk about the world in crisis,

อมานปัวร์: ก็ ถ้าคุณพูดถึงวิกฤตการบนโลกนี้

which is absolutely true,

ซึ่งมันเกิดขึ้นแล้ว

and those of us who spend our whole lives immersed in this crisis --

และพวกเราที่ใช้ทั้งชีวิต อยู่ในโลกที่เต็มไปด้วยวิกฤตนี้

I mean, we're all on the verge of a nervous breakdown.

คือฉันหมายถึง พวกเราทุกคน ใกล้จะสติแตกแล้ว

So it's pretty stressful right now.

คือ ตอนนี้มันค่อนข้างเครียดมากนะ

And you're right --

และถูกต้องแล้ว

there is this perceived and actual vacuum of leadership,

มันมีสูญญากาศด้านผู้นำ ทั้งของจริงและที่เรารู้สึก

and it's not me saying it, I ask all these --

และฉันไม่ได้พูดเอง เออเอง ฉันถามคำถามพวกนี้

whoever I'm talking to, I ask about leadership.

กับใครก็ตามที่ฉันคุยด้วย เรื่องความเป็นผู้นำ

I was speaking to the outgoing president of Liberia today,

ฉันกำลังพูดถึงประธานาธิบดีแห่งไลบีเรีย คนปัจจุบัน

[Ellen Johnson Sirleaf,]

(เอลเล็น จอห์นสัน เซอร์ลีฟ)

who --

ผู้ซึ่ง

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

in three weeks' time,

ภายในสามสัปดาห์นี้

will be one of the very rare heads of an African country

จะกลายเป็นหนึ่งในไม่กี่คน ของผู้นำของประเทศในแอฟริกา

who actually abides by the constitution

ที่จะทำตามรัฐธรรมนูญจริง ๆ

and gives up power after her prescribed term.

และยอมปล่อยวางอำนาจของคนไป หลังจากหมดวาระ

She has said she wants to do that as a lesson.

เธอเคยกล่าวว่าเธอต้องการให้เป็นบทเรียน

But when I asked her about leadership,

แต่พอฉันถามถึงความเป็นผู้นำ

and I gave a quick-fire round of certain names,

ฉันลองไล่ชื่อบางชื่อเร็ว ๆ

I presented her with the name of the new French president,

ฉันพูดถึงชื่อของประธานาธิบดีคนใหม่ ของฝรั่งเศส

Emmanuel Macron.

เอ็มมานูเอล มาครง

And she said --

แล้วเธอก็ตอบ

I said, "So what do you think when I say his name?"

ฉันถามว่า "แล้วคุณคิดอย่างไร เวลาฉันเอ่ยถึงชื่อนี้"

And she said,

แล้วเธอตอบว่า

"Shaping up potentially to be

"ดูแล้วเป็นไปได้มากขึ้นที่

a leader to fill our current leadership vacuum."

ผู้นำคนนี้จะเติมเต็มภาวะสูญญากาศทางผู้นำ"

I thought that was really interesting.

ฉันคิดว่ามันเป็นเรื่องที่น่าสนใจจริง ๆ

Yesterday, I happened to have an interview with him.

เมื่อวานนี้ บังเอิญว่าฉันได้สัมภาษณ์เขา

I'm very proud to say,

ฉันภูมิใจนะที่จะพูดว่า

I got his first international interview. It was great. It was yesterday.

เขาสัมภาษณ์กับสื่อต่างชาติครั้งแรกกับฉัน มันเยี่ยมมาก เกิดขึ้นเมื่อวานนี้

And I was really impressed.

และฉันประทับใจมาก

I don't know whether I should be saying that in an open forum,

ฉันไม่รู้ว่าฉันควรพูดในฟอรั่มแห่งนี้ไหม

but I was really impressed.

แต่มันน่าประทับใจจริง ๆ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And it could be just because it was his first interview,

และมันอาจจะเป็นเพราะเป็นการให้สัมภาษณ์ ครั้งแรกของเขา

but -- I asked questions, and you know what?

แต่ฉันก็ถามคำถามไปนะคุณว่าเกิดอะไรขึ้น

He answered them!

เขาตอบฉัน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

There was no spin,

ไม่วกไปวนมา

there was no wiggle and waggle,

ไม่มีการนอกเรื่อง

there was no spend-five-minutes- to-come-back-to-the-point.

ไม่มีการอ้อมโลกยาวห้านาที

I didn't have to keep interrupting,

ฉันไม่จำเป็นที่จะต้องขัดคอเขา

which I've become rather renowned for doing,

ซึ่งเป็นเรื่องที่ฉันโด่งดังมากนะ

because I want people to answer the question.

เพราะว่าฉันอยากให้พวกเขาตอบคำถาม

And he answered me,

และเขาตอบฉัน

and it was pretty interesting.

และมันน่าสนใจพอควรเลย

And he said --

เขาพูดว่า

CH: Tell me what he said.

แอนเดอร์สัน: บอกผมหน่อยว่าเขาพูดว่า

CA: No, no, you go ahead.

อมานปัวร์: ไม่ คุณก่อนเลย

CH: You're the interrupter, I'm the listener.

แอนเดอร์สัน: คุณคือนักขัดจังหวะ ส่วนผมคือนักฟัง

CA: No, no, go ahead.

อมานปัวร์: ไม่ คุณก่อน

CH: What'd he say?

แอนเดอร์สัน: เขาพูดว่า

CA: OK. You've talked about nationalism and tribalism here today.

อมานปัวร์:: โอเค วันนี้คุณได้พูด ถึงชาตินิยมและชาติพันธ์นิยม

I asked him, "How did you have the guts to confront the prevailing winds

ฉันถามเขา "ทำอย่างไรคุณถึงจะกล้าพอ ที่จะเผชิญหน้ากับสายลม

of anti-globalization, nationalism, populism

แห่งการต่อต้านโลกาภิวัฒน์ ชาตินิยม ประชานิยม

when you can see what happened in Brexit,

ในเมื่อคุณเห็นว่าเกิดอะไรขึ้นกับเบร็กซิท

when you could see what happened in the United States

ในเมื่อคุณเห็นว่าเกิดอะไรขึ้นกับสหรัฐฯ

and what might have happened in many European elections

และอะไรหลายอย่าง ที่อาจเกิดขึ้นกับการเลือกตั้งในยุโรป

at the beginning of 2017?"

หลายประเทศช่วงต้นปี ค.ศ. 2017"

And he said,

เขาตอบว่า

"For me, nationalism means war.

"สำหรับผม ชาตินิยมคือสงคราม

We have seen it before,

เราเคยเจอมาแล้ว

we have lived through it before on my continent,

เราเคยใช้ชีวิตผ่านมันมาแล้วในทวีปนี้

and I am very clear about that."

และผมชัดเจนกับเรื่องนี้"

So he was not going to, just for political expediency,

เพราะอย่างนั้น เขาไม่ได้พยายามเพื่อความ ได้เปรียบทางการเมือง

embrace the, kind of, lowest common denominator

เขาเข้าดูส่วนที่ประกอบอื่น ๆ ที่เหมือนกัน

that had been embraced in other political elections.

ที่ได้เข้าถึงการเลือกตั้ง

And he stood against Marine Le Pen, who is a very dangerous woman.

เขาได้ยืนต้าน มารีน เลอแปง ซึ่งเป็นผู้หญิงที่อันตรายมาก

CH: Last question for you, Christiane.

แอนเดอร์สัน: คำถามสุดท้ายของคุณ คริสติน

TED is about ideas worth spreading.

บอกเรื่องความคิดควรค่าเผยแพร่หน่อย

If you could plant one idea into the minds of everyone here,

ถ้าคุณสามารถปลูกฝังความคิดนึง ให้กับทุกคนในนี้ได้

what would that be?

มันจะเป็นอะไร

CA: I would say really be careful where you get your information from;

อมานปัวร์: ฉันจะบอกว่า จงระวังแหล่งข้อมูลของคุณ

really take responsibility for what you read, listen to and watch;

จงมีความรับผิดชอบ ต่อสิ่งที่คุณอ่าน ฟังและดู

make sure that you go to the trusted brands to get your main information,

ทำให้มั่นใจว่าคุณจะไปหา แหล่งข้อมูลที่มียี่ห้อที่เชื่อถือได้

no matter whether you have a wide, eclectic intake,

ไม่ว่าคุณจะสนใจภาพรวมหรือส่วนไหนก็ตาม

really stick with the brand names that you know,

จงติดตามยี่ห้อนั้น พวกชื่อที่พวกคุณรู้จัก

because in this world right now, at this moment right now,

เพราะว่าโลก ณ ตอนนี้ ในขณะนี้

our crises, our challenges, our problems are so severe,

วิกฤตต่าง ๆ ความท้าทายทั้งหลาย ปัญหาของพวกเรามันช่างรุนแรง

that unless we are all engaged as global citizens

ในระดับที่ว่า นอกจากว่าพวกเราจะ กลายเป็นประชากรโลก

who appreciate the truth,

ผู้ซึ่งเห็นคุณค่าของความจริง

who understand science, empirical evidence and facts,

ผู้ซึ่งเข้าใจวิทยาศาสตร์ หลักฐานที่หนาแน่นและการพิสูจน์

then we are just simply going to be wandering along

ไม่อย่างนั้น เราก็แค่เดินดุ่ม ๆ ไปเรื่อย

to a potential catastrophe.

หาความฉิบหายตามโอกาส

So I would say, the truth,

ฉันคงอยากพูด ความจริง

and then I would come back to Emmanuel Macron

กลับมาพูดถึงเรื่องของ เอ็มมานูเอล มาตรงกัน

and talk about love.

พูดถึงความรัก

I would say that there's not enough love going around.

ฉันขอบอกเลยว่ารอบ ๆ ตัวเรายังมีความรักไม่พอ

And I asked him to tell me about love.

ฉันขอให้เขาบอกฉันเกี่ยวกับความรัก

I said, "You know, your marriage is the subject of global obsession."

ฉันพูดว่า "รู้ไหม การแต่งงานของคุณ กลายเป็นประเด็นที่โลกหมกมุ่น"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

"Can you tell me about love?

"บอกฉันเรื่องความรักหน่อย"

What does it mean to you?"

มันมีความหมายอย่างไรกับคุณ

I've never asked a president or an elected leader about love.

ฉันไม่เคยถามประธานาธิบดีหรือ ผู้นำที่ถูกเลือกเรื่องความรักเลย

I thought I'd try it.

ฉันเลยคิดว่าขอลองหน่อย

And he said -- you know, he actually answered it.

แล้วเขาก็พูดว่า รู้ไหม เขาตอบจริง ๆ

And he said, "I love my wife, she is part of me,

และเขาพูดว่า "ผมรักภรรยาผม เธอเป็นส่วนหนึ่งของผม

we've been together for decades."

พวกเราอยู่ร่วมกันนับสิบปีแล้ว"

But here's where it really counted,

แต่อันนี้คือสิ่งที่สุด ๆ

what really stuck with me.

มันยังติดอยู่ในหัวฉัน

He said,

เขาพูดว่า

"It is so important for me to have somebody at home

"มันสำคัญกับผมมากที่จะมีบางคนที่บ้าน

who tells me the truth."

ที่พูดความจริงกับผม"

So you see, I brought it home. It's all about the truth.

เห็นไหม ผมนำพาสิ่งนี้เข้าบ้าน มันล้วนเป็นเรื่องของความจริง

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

CH: So there you go. Truth and love. Ideas worth spreading.

แอนเดอร์สัน: ฉะนั้น ความจริงและ ความรัก ควรค่าแก่การเผยแพร่

Christiane Amanpour, thank you so much. That was great.

ขอบคุณมากครับ คริสเทน อมานปัวร์ มันเยี่ยมมาก

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

CA: Thank you. CH: That was really lovely.

อมานปัวร์: ขอบคุณค่ะ แอนเดอร์สัน: มันเยี่ยมจริง ๆ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

CA: Thank you.

อมานปัวร์: ขอบคุณค่ะ