The unpaid work that GDP ignores -- and why it really counts | Marilyn Waring

Translator: Metha Assabamrungrat Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant

(In Maori: My mountain is Taupiri.)

(ภาษาเมารี: ทาวพิรี่ คือภูเขาของฉัน)

(Waikato is my river.)

(วายคาโต้ คือแม่น้ำของฉัน)

(My name is Marilyn.)

(ชื่อของฉันคือมาริลิน)

(Hello.)

(สวัสดีค่ะ)

As you've heard, when I was very young,

อย่างที่คุณทราบ ตอนสมัยฉันสาวๆ

I was elected to the New Zealand Parliament.

ฉันได้รับเลือกตั้งเป็น สมาชิกรัฐสภานิวซีแลนด์

And at that age, you learn mostly by listening to others' stories.

ความที่ยังอายุน้อย ฉันเรียนรู้จากการฟังเรื่องราวคนอื่น

I remember a woman who'd been injured in a farm accident,

ฉันยังจำเรื่องของผู้หญิง ที่ได้รับอุบัติเหตุจากงานในฟาร์มได้

and it was coming up to shearing time

ตอนนั้นใกล้ถึงฤดูตัดขนแกะ

on the farm,

ที่ฟาร์ม

and she had to be replaced by a shepherd,

เธอเลยต้องมีคนเลี้ยงแกะมาช่วย

by a rousie in the woolshed,

ต้องมีคนงานมาช่วยตัดขนแกะ

and of course there was still someone needed to manage the household

งานบ้านก็ต้องหาคนมาช่วยด้วยเช่นกัน

and to prepare the food for the shearing gangs.

แล้วไหนจะต้องเตรียมอาหารให้คนงานอีก

And her mother came to help with that.

เธอได้แม่ของเธอมาช่วย

But the family got no compensation for the mother,

แม่มาช่วยโดยที่ไม่ได้รับค่าแรงอะไร

because that's what mothers and family members are supposed to do.

เพราะไม่ว่าแม่คนไหน หรือใครในครอบครัวต้องมาช่วยกันอยู่แล้ว

One year, a company called Gold Mines New Zealand

แล้วมีอยู่ปีหนึ่ง มีบริษัทชื่อ "เหมือนทองนิวซีแลนด์"

applied for a prospecting license on our beautiful Mt. Pirongia.

ยื่นขอใบอนุญาตสำรวจ ในพื้นที่ภูเขาพิรอนเกียที่สวยงาม

It is a mountain

ตรงนั้นเป็นพื้นที่ภูเขา

full of extraordinary ecosystems,

ที่เต็มไปด้วยระบบนิเวศที่ไม่เหมือนใคร

of verdant, virgin native forests.

เป็นผืนป่าบริสุทธิ์เขียวขจี

It produced oxygen, it was a carbon sink,

เป็นแหล่งผลิตออกซิเจน ช่วยดูดซับคาร์บอน

it was a home for endangered species and for pollinating species

เป็นถิ่นที่อยู่ของสัตว์ที่ใกล้สูญพันธ์ และแมลงที่ช่วยผสมเกสร

in the farmland around.

ให้แก่พื้นที่เพาะปลูกใกล้เคียง

And the mining company put up this great economic prospectus

ในขณะที่บริษัทเหมือง วาดภาพเศรษฐกิจอันรุ่งเรือง

that was about how much money could be made

เพราะจะมีเงินทองมากมายสะพัด

from mining our mountain,

จากการทำเหมืองบนภูเขานี้

about all the growth and development

จะเกิดการเติบโตและพัฒนาการ

that would show in New Zealand's budgetary forecasts,

ที่จะเห็นได้ในประมาณการณ์เศรษฐกิจ ของนิวซีแลนด์

and we were just left with the language

แต่ถึงตอนนั้นเราก็จะเหลือแต่คำเล่าขาน

of all that we valued about our mountain.

ถึงความสมบูรณ์งดงามของภูเขาแห่งนี้

Fortunately, we stopped.

โชคดีที่เรายุติโครงการนี้

And then I remembered

มันทำให้ฉันนึกถึง

a woman who had three children under five

ผู้หญิงที่มีลูกเล็กๆ 3 คน

who was caring for her elderly parents,

แล้วยังต้องดูแลพ่อแม่ที่แก่เฒ่า

and nobody seemed to think that at some stage

โดยที่ไม่เคยมีใครสนใจเลยว่าบางครั้ง

she might actually need some assistance with childcare,

เธอก็อาจต้องการคนมาช่วยดูแลลูก

because she wasn't in the paid workforce.

นี่เพราะเธอไม่ได้เป็นแรงงานในระบบ

And there began to be a pattern in all of these stories I was being told.

ฉันได้ฟังเรื่องราวลักษณะนี้ซ้ำแล้วซ้ำเล่า

And I started to ask enough questions

จนฉันต้องเริ่มตั้งคำถาม

to try and track to the core of this pattern of values

เพื่อหาว่าต้นตอสาเหตุของมันว่าคืออะไร

that was part of all of these stories.

ที่ทำให้เกิดเรื่องราวแบบนี้อยู่ร่ำไป

And I found it

แล้วฉันก็พบว่า

in an economic formula called the "gross domestic product,"

มันมีการคำนวณทางเศรษฐศาสตร์ ที่เรียกว่า ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ

or the GDP.

หรือ จีดีพี

Most of you will have heard of it.

คุณส่วนมากคงเคยได้ยินชื่อนี้

Many of you won't have any idea what it actually means.

แต่หลายคนก็อาจไม่รู้ว่ามันคืออะไร

The rules were drawn up by Western-educated men in 1953.

วิธีคำนวณนี้ถูกคิดขึ้นโดย ชายที่ได้รับการศึกษาแบบตะวันตก ในปี 1953

They established a boundary of production

เขากำหนดเกณฑ์ของ สิ่งที่ถือเป็นผลิตผล

in drawing up these rules.

เพื่อใช้ในการคำนวณ

What they were keen to measure

โดยเขาจะนับเฉพาะ

was everything that involved a market transaction.

สิ่งที่ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนในตลาด

So on one side of the boundary,

เพราะฉะนั้นเกณฑ์ก็คือ

everything where there was a market exchange was counted.

ทุกสิ่งที่นำมาแลกเปลี่ยนในตลาดได้ จะถูกนับ

It doesn't matter whether the exchange is legal or illegal.

โดยไม่สนใจว่ามันเป็น รายการที่ถูกหรือผิดกฎหมาย

Market exchange in the illegal trade in armaments, [munitions],

การค้าที่แม้จะผิดกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็นการค้าอาวุธ

drugs, endangered species,

การค้ายาเสพติด การค้าสัตว์ใกล้สูญพันธ์

trafficking of people --

การค้ามนุษย์

all of this is great for growth

การค้าในลักษณะนี้ถือว่ามีมูลค่า

and it all counts.

และถูกนับรวมเข้า

On the other side of the boundary of production,

และมีผลิตผลที่ถูกแยกออกมา

there was this extraordinary phrase in the rules

กฏเกณฑ์นี้มีกำหนดคำเรียกเฉพาะ

that the work done by the people they called "nonprimary producers"

สำหรับผลิตผลที่ทำโดยคน ที่เขาจะเรียกว่า "ผู้ไม่ใช่ผู้ผลิตขั้นต้น"

was "of little or no value."

เป็นผลิตผลที่มีมูลค่าน้อยหรือไม่มีเลย

So I thought, let's see how many nonprimary producers we have here today.

มาดูกันว่าเรามีผู้ไม่ใช่ผู้ผลิตขั้นต้น อยู่กันที่นี่สักเท่าไหร่

So in the last week or so,

มีใครบ้างที่อาทิตย์ที่แล้วมา

how many of you have transported members of your household or their goods

ขับรถรับส่งคนในครอบครัว หรือช่วยขนข้าวของให้

without payment?

โดยไม่ได้รับค่าตอบแทน

How many of you have done a bit of cleaning, a bit of vacuuming,

มีใครบ้างที่ทำความสะอาดเล็ก ๆ น้อย ๆ

a bit of sweeping, a bit of tidying up the kitchen?

ปัดกวาดอะไรต่ออะไร จัดเก็บข้าวของในครัว

Yeah?

ใครบ้าง

How about going shopping for members of the household?

มีใครออกไปซื้อของให้คนในบ้าน

Preparing food? Cleaning up afterwards?

ทำอาหารให้ ล้างจานให้

Laundry? Ironing?

ซักผ้าให้ รีดผ้าให้

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Well, as far as economics is concerned,

เอาล่ะค่ะ ในแง่เศรษฐศาสตร์นะคะ

you were at leisure.

นั่นพวกคุณกำลังพักผ่อน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

(Applause and cheers)

(เสียงปรบมือโห่ร้อง)

Now, how about the women

ทีนี้ถามคุณผู้หญิงบ้าง

who have been pregnant and who have had children?

มีใครกำลังท้อง ใครบ้างที่มีลูก

Yes.

ใครบ้างค่ะ

Now, I really hate to tell you this,

ฉันเสียใจที่จะบอกคุณแม่ๆ ว่า

because it might well have been hard labor,

ถึงแม้นั่นจะเป็นงานที่หนักมาก

but at that moment, you were unproductive.

แต่เขาถือว่าคุณไม่มีประสิทธิผล

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And some of you may have breastfed your infant.

แม่บางคนเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

Now, in the New Zealand national accounts --

ในผลผลิตประชาชาติของนิวซีแลนด์

that's what the figures are called, that's where we get the GDP --

หรือที่เขาเรียกกันว่า จีดีพี

in the New Zealand national accounts,

ในผลผลิตรวมของนิวซีแลนด์

the milk of buffalo, goats, sheep and cows

น้ำนมของควาย แพะ แกะ และวัว

is of value

ถือว่ามีมูลค่า

but not human breast milk.

แต่น้ำนมมนุษย์นั้นไม่มีมูลค่า

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

It is the very best food on the planet.

ทั้งที่นั่นเป็นอาหารสุดวิเศษ

It is the very best investment that we can make in the future health

ทั้งที่นั่นคือการลงทุนลงแรง ที่เกินคุ้มต่อสุขภาพ

and education of that child.

และสติปัญญาของทารกของเรา

It doesn't count at all.

แต่ไม่ถูกนับว่ามีมูลค่าอะไรเลย

All of those activities are on the wrong side of the production boundary.

กิจกรรมที่ว่ามาทั้งหมด ไม่ถูกนับว่ามีมูลค่าอะไร

And something that's very important to know

มีสิ่งหนึ่งที่สำคัญและควรรู้

about this accounting framework:

เกี่ยวกับแนวคิดทางบัญชีนี้

they call it "accounts,"

เขาเรียกมันว่า "บัญชี"

but there's no debit side.

แต่กลับเป็นบัญชีที่ไม่มีด้านเดบิต

We just keep market exchanges going,

เราสนใจแค่ว่า ขอให้มีกิจกรรมการค้าขาย

and it's all good for growth.

ให้ตัวเลขเติบโตขึ้นเรื่อยๆ

We're in Christchurch,

เราอาศัยกันอยู่ที่ไครสต์เชิร์ช

where people have lived through a devastating natural disaster

เราต้องเผชิญกับภัยพิบัติทางธรรมชาติ

and recovered.

และการฟื้นฟู

And ever since that time,

นับตั้งแต่ที่

New Zealand has been told

ชาวนิวซีแลนด์ถูกบอกว่า

our growth figures are great, because we're rebuilding Christchurch.

ตัวเลขการเติบโตของเราดีเยี่ยม เพราะมีกิจกรรมการฟื้นฟูเมือง

Nothing was ever lost

ไม่มีอะไรกระทบกิจกรรมทางเศรษฐกิจ

from the national accounting framework

ตามมุมมองของผลผลิตประชาชาติ

because of the loss of lives,

ไม่ว่าจากการสูญเสียชีวิต

the loss of land,

การสูญเสียที่ดิน

the loss of buildings,

การสูญเสียอาคารบ้านเรือน

the loss of special spaces.

การพังทลายของสิ่งต่างๆ

Now, it might also be becoming obvious to you

ตอนนี้พวกคุณคงพอนึกภาพออก

that this boundary of production works in terms of our environment.

ว่ามุมมองแบบนี้จะกระทบกับสิ่งแวดล้อมยังไง

When we're mining it,

การทำเหมือง

when we're deforesting,

การถางทำลายป่า

when we're deleting our environment,

การทำลายสิ่งแวดล้อม

when we're fishing out our marine resources,

การทำประมงแบบทำลายล้าง

legal or illegal,

ไม่ว่าถูกหรือผิดกฎหมาย

as long as market is exchanged, it's all good for growth.

ตราบเท่าที่มีกิจกรรมทางเศรษฐกิจ นั่นถือว่าเป็นเรื่องที่ดี

To leave our natural environment alone,

การไม่เข้าไปตักตวงทรัพยากรธรรมชาติ

to sustain it, to protect it,

การรักษา การปกป้อง

is apparently worth nothing.

ไม่ถือว่ามีมูลค่าอะไรเลย

Now, how and what can we do about this?

แล้วเราจะทำอะไรและอย่างไรกับเรื่องนี้ได้

Well, I wrote first about it 30 years ago.

ฉันเคยเขียนเอาไว้เมื่อ 30 ปีก่อน

Then in 2008, after the global financial crisis,

จนเมื่อปี 2008 ที่เกิดวิกฤตเศรษฐกิจโลก

President Sarkozy of France

ประธานาธิบดีซาร์กอซีของฝรั่งเศส

asked three men who had all won Nobel Prizes in Economics --

ขอคำปรึกษาจากนักเศรษฐศาสตร์ ระดับรางวัลโนเบล 3 คน

Sen, Fitoussi and Stiglitz --

เซน ฟิตตูสซี่ และสติกลิตซ์

to discover what I'd written about

แล้วก็ได้คำตอบเดียว กับที่ฉันได้เขียนไว้

30 years ago.

เมื่อ 30 ปีก่อน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

"Relying on per capita GDP, relying on these growth figures," they said,

พวกเขาบอกว่า การสนใจแต่ ตัวเลขการขยายตัวของจีดีพี

"doesn't appear to be the best way to proceed

ไม่ใช่ตัวชี้วัดที่ดี

to make public policy."

ในการกำหนดนโยบายของรัฐ

And I totally agree with them.

ซึ่งฉันเห็นด้วยกับพวกเขาอย่างยิ่งเลย

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

One of the things that you notice about these rules --

ฉันจะบอกอะไรให้อีกอย่าง เกี่ยวกับการคำนวณจีดีพี

they are revised; 1968 they were revised, 1993, 2008 --

มันเคยถูกทบทวนเมื่อปี 1968 แล้วก็ในปี 1993 กับปี 2008

is that the revisions are mostly done by statisticians,

ส่วนใหญ่ทำการทบทวนโดยนักสถิติ

and the statisticians do know what is wrong with the data,

แล้วพวกนักสถิติก็รู้ว่า มันมีปัญหากับตัวเลขพวกนี้

but hardly any of the economists ever stop to ask that same question.

แต่นักเศรษฐศาสตร์ยังสนใจแต่ว่า ตัวเลขการเติบโตเป็นเท่าไหร่

So, in 2019,

พอมาปี 2019

the GDP is in even worse shape.

การใช้จีดีพีก็ยิ่งมีปัญหา

You see, to measure GDP,

อย่างนี้ค่ะ การคำนวณจีดีพี

you have to assume that some kind of production

คุณต้องกำหนดว่า การผลิตใด

or service delivery or consumption

การบริการหรือการบริโภคใด

occurs inside a nation-state,

เกิดขึ้นภายในเขตประเทศ

and you know where that is.

ที่คุณรู้ได้ชัดเจน

But trillions of dollars are circling the globe,

แต่เงินหลายล้านล้านดอลล่าร์ กำลังหมุนเวียนในโลก

in many part from our Googles, our Facebooks, our Twitters,

บางส่วนหมุนเวียนผ่าน กูเกิล เฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์

siphoned through a number of tax shelters,

ที่ถ่ายเทผ่านช่องทางปลอดภาษีต่างๆ

so that when we click on our computer

ดังนั้นตอนเราคลิกคอมพิวเตอร์เรา

and go to download some software,

เพื่อดาวน์โหลดซอฟต์แวร์

we don't know where it was produced,

เราไม่รู้ว่ามันผลิตขึ้นที่ไหน

and frankly, no one knows where we are as we're consuming it, either.

เอาเข้าจริงแล้ว ก็ไม่มีใครรู้ว่า เรากำลังซื้อจากที่ไหนด้วย

These tax-free havens

ช่องทางปลอดภาษีเหล่านี้

distort the GDP to such an extent

บิดเบือนตัวเลขจีดีพียิ่งขึ้น

that about three years ago,

อย่างเมื่อสามปีก่อน

Europe looked askance at Ireland

ยุโรปเริ่มตั้งข้อสังเกตกับไอร์แลนด์

and said, "We don't think you're reporting correctly,"

"เราว่าคุณไม่ได้รายงานตัวเลขจริงนะ"

and in the next year, their GDP went up 35 percent.

พอปีถัดมาเท่านั้น จีดีพีก็กระโดดขึ้นไป 35%

Now, all that work that you're doing

ตอนนี้งานทุกอย่างที่คุณทำ

when you were at leisure and unproductive,

งานที่ไม่เคยถูกนับเป็นผลิตผล

we can measure this,

เราสามารถนับรวมได้

and we can measure this in time use surveys.

ด้วยการใช้แบบสำรวจเวลา

When we look at the amount of time that's taken

เมื่อเรานับรวมจากการใช้เวลา

in the unpaid sector,

ในภาคการทำงานที่ไม่มีค่าจ้าง

what we find is that in almost every country where I've ever seen the data,

เราพบในเกือบทุกประเทศที่เราได้เห็นข้อมูล

it is the single largest sector of the nation's economy.

ว่านี่คือภาคส่วนที่ใหญ่ที่สุด ของเศรษฐกิจของประเทศ

In the last three years, for example,

จากตัวอย่างเช่น สามปีที่ผ่านมา

the UK statistician has declared

นักสถิติของอังกฤษได้เปิดเผยว่า

that all of that unpaid work is the equivalent of all manufacturing

ขนาดภาคส่วนที่ไม่มีค่าจ้าง มีขนาดใหญ่เท่ากับภาคการผลิต

and all retailing in the UK.

และภาคการค้าปลีกทั้งหมดของอังกฤษ

In Australia,

ในออสเตรเลีย

the single largest sector of Australia's economy is unpaid childcare,

ภาคส่วนที่ใหญ่ที่สุดของเศรษฐกิจออสเตรเลีย คือการดูแลเด็กเล็ก ซึ่งไม่มีค่าจ้าง

and the second-largest sector is all the rest of the unpaid work,

ภาคส่วนที่ใหญ่เป็นลำดับที่สอง คือการทำงานที่ไม่มีค่าจ้างอื่นๆ

before banking and insurance and financial intermediation services

ใหญ่กว่าภาคบริการทางการเงิน

clock in at the largest part of the market sector.

ที่เคยถือว่าเป็นภาคส่วนที่ใหญ่ที่สุด

Just last year, the Premier of the Victoria state of Australia

เมื่อปีที่ผ่านมานี่เอง ผู้ว่าการรัฐวิกตอเรีย ที่ออสเตรเลีย

declared that half of that state's GDP

แถลงว่ามูลค่าของ งานที่ไม่มีการจ่ายค่าจ้าง

was, in fact, the value of all the unpaid work.

มีมูลค่าเท่ากับ ครึ่งหนึ่งของจีดีพีของรัฐ

Now, as a policy maker,

เอาล่ะ สำหรับคนกำหนดนโยบาย

you cannot make good policy

คุณมีนโยบายที่ดีไม่ได้

if the single largest sector of your nation's economy

ถ้าภาคส่วนเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดของคุณ

is not visible.

ถูกมองข้าม

You can't presume to know where the needs are.

คุณจะไม่อาจรู้ว่า มีความต้องการเกิดขึ้นที่ไหน

You can't locate time poverty.

คุณมองไม่เห็นคุณภาพชีวิตผู้คน

You can't address the most critical issues of need.

คุณจะจัดการประเด็นปัญหา ของความต้องการไม่ได้

So what can go in the place of GDP?

แล้วเราจะเอาจีดีพีไปใช้ทำอะไรได้

Well, GDP has got many other problems, OK?

ตัวเลขจีดีพียังมีปัญหาอื่นๆ อีก

We don't behave in a way that assists GDP.

จีดีพีไม่สะท้อนวิถีในปัจจุบันแล้ว

Large numbers of people around the planet

ตอนนี้ผู้คนจำนวนมากทั่วทั้งโลก

are now using household assets -- their cars, their homes, themselves --

กำลังใช้สินทรัพย์ของเขา เช่น รถ บ้าน หรือตัวเขาเอง

for Uber, for Airbnb.

ทำธุรกิจผ่าน อูเบอร์ แอร์บีเอ็นบี

And no, we're not supposed to use assets from the unpaid sector

แต่ไม่ซิ เราไม่เอาสินทรัพย์ จากภาคที่ไม่มีการจ้างงาน

to make money in the market sector.

ไปใช้สร้างรายได้จากตลาดนี่นา

This is confusing!

มันทำให้สับสน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And very difficult to measure.

แล้วมันก็วัดยาก

So economists don't want to know

พวกนักเศรษฐศาสตร์ก็เลยปิดหูปิดตา

what's wrong with their most important GDP,

ไม่รับรู้ว่าตัวเลขจีดีพีสุดประเสริฐของเขา มีปัญหาอะไร

and I think they've got so many problems, they can just move off to a quiet corner

ฉันว่าเขาก็คงเจอปัญหามาก เลยไปแอบอยู่เงียบ ๆ ตรงมุมห้อง

and continue to publish that

แล้วก็คำนวณตัวเลขจีดีพีไป

and not come anywhere near the rest of us

โดยที่ไม่สนใจรับรู้โลกข้างนอก

with this talk of capitals

ที่กำลังพูดถึงการใช้สินทรัพย์

and natural assets

และทรัพยากรธรรมชาติ

and other ways in which to colonize the rest of our lives.

และหาตัวชี้วัดอื่นที่ครอบคลุม ทุกแง่มุมการใช้ชีวิตของผู้คน

I think time use is the most important indicator going forward.

ตัวฉันเห็นว่า เวลาที่ใช้ เป็นตัวชี้วัดที่ดีที่น่าพิจารณา

Every one of us has exactly the same amount of it.

เราแต่ละคนมีเวลาที่เท่ากัน

If there are going to be critical issues as we move forward,

แต่การนำมาใช้จะก่อให้เกิดการถกเถียง

we need a solid database,

ดังนั้นเราต้องมีข้อมูลที่ชัดเจน

because whatever we change away from the GDP,

เพราะถ้าเราเปลี่ยนตัวชี้วัดไปจากจีดีพี

we're going to be stuck with it for about 50 years,

เราก็ต้องใช้มันกันไปอีกนาน อาจจะ 50 ปี

and we need something that's solid and immutable

ดังนั้นตัวชี้วัดใหม่ จะต้องชัดเจน ไม่เปลี่ยนไปมา

and that everybody understands,

แล้วทุกคนก็เข้าใจได้ง่าย

because if I put time use data in front of you,

เพราะถ้าฉันเอาข้อมูลการใช้เวลา มาวางให้คุณดู

you'll immediately start nodding.

คุณก็จะพยักหน้ารับทันที

You'll immediately start recognizing what it means.

คุณพอจะเข้าใจได้ทันทีว่ามันหมายถึงอะไร

And, honestly,

บอกตามตรง

if I put the GDP data in front of you,

ถ้าเปลี่ยนเป็นข้อมูลจีดีพีมาแทน

a lot of you would prefer to leave for morning tea.

คุณแทบทุกคนก็คงอยากจะลุก ออกไปหาชากินแทนดีกว่า

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

We also need to be looking at the quality of our environment.

เราต้องให้ความสนใจกับ คุณภาพของสิ่งแวดล้อมด้วย

As every year goes past, we get much better

เวลาที่ผ่านมา เราได้พัฒนา

at measuring the devastation of it,

ตัวชี้วัดระดับความเสื่อมลง ของสิ่งแวดล้อม

of measuring how little we protect anymore.

และรู้ว่าเราล้มเหลวในการปกป้องมัน

And yet, with climate change,

ด้วยภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป

we don't all have to be scientists to see, to feel, to know

เราไม่ต้องเป็นนักวิทยาศาสตร์ ก็ยังเห็นได้ ยังรู้สึกได้ ยังรู้ได้

what is happening to our beautiful planet.

ว่าเกิดอะไรขึ้นกับโลกที่สวยงามของเรา

We need, in this country,

เรา ในประเทศนี้

the paramountcy of what we can learn from kaitiakitanga,

ควรได้เรียนรู้อย่างมากจาก แนวคิด คาเทียอาคิทังก้า (การปกป้อง)

from whanaungatanaga,

แนวคิด วานัวกาทังอก้า (การร่วมมือกัน)

from what Maori, who have been here for centuries, can teach us.

เรียนรู้จากชาวเมารี ที่อาศัยอยู่ที่นี่มานับร้อยๆ ปี

When you're in parliament,

เมื่อคุณเป็นผู้แทนในรัฐสภา

and you're not in an economist's frame of mind,

คุณจะไม่มองเฉพาะมุมมองด้านเศรษฐกิจ

you make decisions across a range of data.

คุณตัดสินใจจากข้อมูลที่หลากหลาย

You look at the trade-offs.

คุณมองถึงผลดีผลเสีย

You think deeply about implications

คุณใคร่ครวญถึงผลกระทบ

way beyond whether or not GDP is up or down.

ที่มากกว่าเหตุผลว่าจีดีพีจะขึ้นหรือลง

Economists want to turn everything into a monetary exchange,

นักเศรษฐศาสตร์ต้องการเปลี่ยน ให้ทุกอย่างวัดได้จากการซื้อขายแลกเปลี่ยน

even time use data,

แม้แต่ข้อมูลการใช้เวลา

so that they can carry on trying to decide

เพียงเพื่อจะนำตัวเลขไปคำนวณ

whether GDP is up or down.

ว่าจีดีพีเพิ่มขึ้นหรือลดลง

That's not a great way to go.

นั้นไม่ใช่หนทางที่ดีเลย

And others have said to me,

มีบางคนเคยพูดกับฉันว่า

"Marilyn, why don't you just work on a system

มาริลินน์ ทำไมคุณไม่หาทางให้

that includes all the unpaid work

ตัวเลขการทำงานที่ไม่มีค่าจ้าง

and the pregnancy and the birth and the lactation

การตั้งครรถ์ การให้กำเนิด การให้นมลูก

in the GDP?"

ถูกรวมอยู่ใน จีดีพี

There's a very important moral and ethical answer to that,

เป็นเรื่องสำนึกผิดชอบมากทีเดียว ที่จะตอบคำถามนี้

and it is that I do not want the most valuable things on earth,

เพราะฉันไม่ต้องการให้ สิ่งที่มีคุณค่ามากที่สุดในโลก

the things I treasure,

สิ่งที่ฉันเชิดชู

sitting in an accounting framework that thinks that war is great for growth.

ถูกจัดรวมเข้ากับแนวคิดที่เห็นว่า สงครามทำให้เศรษฐกิจเฟื่องฟู

(Applause and cheers)

(เสียงปรบมือโห่ร้อง)

So from now on,

ฉะนั้นนับจากนี้

whenever you listen to the news,

เมื่อคุณฟังข่าว

you're not going to go blank when they say GDP.

คุณจะไม่งงเมื่อได้ยินคำว่า จีดีพี

You're going to think,

แต่คุณจะบอกว่า

"I know what they're talking about, and it's not good."

"ฉันรู้ว่าเขาพูดถึงอะไร และมันไม่ได้เรื่องหรอก"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

I know that there are alternatives,

ฉันรู้ว่ามีทางเลือกอื่นอยู่

and I'm going to spend my time correcting people,

ฉันจะใช้เวลาให้ความรู้กับผู้คน

talking to them about this value base

ทำความเข้าใจกับเขาเรื่องเกณฑ์การให้คุณค่า

and talking to them about what the alternatives can be,

เสนอว่ามีทางเลือกอื่นๆ อะไรได้บ้าง

because humankind

เพราะมนุษยชาติ

and our planet

และโลกของเรา

need another way.

ต้องการทางเลือกใหม่

Thank you.

ขอบคุณค่ะ

(Applause and cheers)

(เสียงปรบมือโห่ร้อง)