How we can improve maternal healthcare -- before, during and after pregnancy | Elizabeth Howell

67,037 views

2019-08-29 ・ TED


New videos

How we can improve maternal healthcare -- before, during and after pregnancy | Elizabeth Howell

67,037 views ・ 2019-08-29

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: Denajda Leka Reviewer: Borana Shermadhi
00:12
It was chaos as I got off the elevator.
0
12664
2752
Ishte kaos sapo zbrita nga ashensori.
00:15
I was coming back on duty as a resident physician
1
15773
2865
Isha duke u rikthyer në detyrë si një mjeke rezidente
00:18
to cover the labor and delivery unit.
2
18662
2195
për të mbuluar njësinë e lindjeve.
00:20
And all I could see was a swarm of doctors and nurses
3
20881
3141
Dhe gjithçka që munda të shihja, ishte një turmë mjekësh dhe infermieresh
00:24
hovering over a patient in the labor room.
4
24046
2438
duke qëndruar mbi një pacient në sallën e lindjes.
00:26
They were all desperately trying to save a woman's life.
5
26508
3455
Ata ishin duke u përpjekur të shpëtonin jetën e një gruaje.
00:29
The patient was in shock.
6
29987
1762
Pacientja ishte në gjendje shoku.
00:31
She had delivered a healthy baby boy a few hours before I arrived.
7
31773
4903
Ajo kishte lindur një djalë të shëndetshëm pak orë para se unë të mbërrija.
00:36
Suddenly, she collapsed, became unresponsive,
8
36700
3095
Papritur, humbi ndjenjat, nuk po reagonte,
00:39
and had profuse uterine bleeding.
9
39819
2640
dhe kishte gjakderdhje të madhe uterine.
00:42
By the time I got to the room,
10
42483
1722
Para se të arrija ne sallë
00:44
there were multiple doctors and nurses, and the patient was lifeless.
11
44229
4300
aty ndodheshin doktorë, infermierë dhe pacientja e pajetë.
00:48
The resuscitation team tried to bring her back to life,
12
48553
3282
Skuadra e kujdesit intensiv u mundua ta risillte në jetë,
00:51
but despite everyone's best efforts,
13
51859
1752
por pavarësisht përpjekjeve maksimale të gjithkujt
00:53
she died.
14
53635
1449
ajo ndërroi jetë.
00:55
What I remember most about that day was the father's piercing cry.
15
55108
4171
Ajo çfarë kujtoj më tepër nga ajo ditë ishte e qara therrëse e të atit.
00:59
It went through my heart and the heart of everyone on that floor.
16
59303
3650
Ajo depërtoi në zemrën time dhe të kujtdo që ishte i pranishëm.
01:02
This was supposed to be the happiest day of his life,
17
62977
2811
Supozohet se ajo duhet të ishte dita më e bukur e jetës së tij,
01:05
but instead it turned out to be the worst day.
18
65812
2804
por u kthye në ditën më të keqe.
01:10
I wish I could say this tragedy was an isolated incident,
19
70278
3569
Do dëshiroja të mund të thoja se kjo tragjedi ishte një rast i vecantë,
01:13
but sadly, that's not the case.
20
73871
2237
por fatkeqësisht, nuk është ky rasti.
01:16
Every year in the United States,
21
76132
1845
Çdo vit, në Shtetet e Bashkuara
01:18
somewhere between 700 and 900 women die
22
78001
3517
diku ndermjet 700 dhe 900 grave vdesin
01:21
from a pregnancy-related cause.
23
81542
1929
nga nje shkak i lidhur me shtatzëninë.
01:23
The shocking part of this story
24
83882
1961
Dhe ajo që më habit
01:25
is that our maternal mortality rate is actually higher
25
85867
3350
është se shkalla e vdekshmërisë maternale është në fakt më e lartë
01:29
than all other high-income countries,
26
89241
2421
se çdo shtet tjetër me të ardhura të larta,
01:31
and our rates are far worse for women of color.
27
91686
2808
dhe shkalla jonë është shumë herë më keq për gratë me ngjyrë.
01:35
Our rate of maternal mortality actually increased over the last decade,
28
95189
4994
Shkalla jonë e vdekshmërisë maternale faktikisht u rrit gjatë dekadës së kaluar,
01:40
while other countries reduced their rates.
29
100207
2672
ndërkohë që vendet e tjera e ulën.
01:43
And the biggest paradox of all?
30
103380
2119
Dhe paradoksi i gjithë kësaj?
01:45
We spend more on health care than any other country in the world.
31
105523
4175
Ne shpenzojmë më shumë për kujdesin ndaj shëndetit se çdo shtet tjetër në botë.
01:50
Well, around the same time in residency that this new mother lost her life,
32
110582
4092
Afërsisht në të njëjtën kohë që kjo mama e re humbi jetën e saj në rezidencë,
01:54
I became a mother myself.
33
114698
1998
unë u bëra vetë nënë.
01:56
And even with all of my background and training in the field,
34
116720
3370
Dhe pavarsisht njohurive dhe trajnimet e mia në këtë fushë,
02:00
I was taken aback by how little attention was paid
35
120114
3539
u befasova nga sa pak vëmendja që iu kushtua
02:03
to delivering high-quality maternal health care.
36
123677
2948
shpërndarjes se kujdesit cilësor për nënat e reja.
02:06
And I thought about what that meant, not just for myself
37
126649
2708
Dhe mendova se çfarë kjo do të thoshte, jo vetëm për mua
02:09
but for so many other women.
38
129381
1981
po per shumë gra të tjera.
02:11
Maybe it's because my dad was a civil rights attorney
39
131781
3404
Ndoshta sepse babai im ishte avokat për mbrojtjen e të drejtave të njeriut
02:15
and my parents were socially conscious
40
135209
2255
dhe prindërit e mi ishin të ndergjegjshëm
02:17
and demanded that we stand up for what we believe in.
41
137488
2802
dhe kërkonin që ne të ngriheshim për atë që besonim.
02:20
Or the fact that my parents were born in Jamaica,
42
140314
2478
Ose fakti se prindërit e mi kanë lindur në Xhamaika,
02:22
came to the United States
43
142816
1407
erdhën në Shtetet e Bashkuara
02:24
and were able to realize the American Dream.
44
144247
2986
dhe ishin të aftë të kuptonin ëndrrën amerikane.
02:27
Or maybe it was my residency training,
45
147257
2150
Ose ndoshta ishte trajnimi im mjekësor,
02:29
where I saw firsthand
46
149431
2193
ku fillimisht pashë
02:31
how poorly so many low-income women of color were treated
47
151648
3184
se sa keq trajtoheshin gratë me të ardhura të pakta
02:34
by our healthcare system.
48
154856
1737
nga sistemi ynë i kujdesit shëndetësor.
02:36
For whatever the reason, I felt a responsibility to stand up,
49
156617
3760
Cilado qoftë aryseja, ndjeja një përgjegjësi të çohesha,
02:40
not just for myself,
50
160401
1454
jo vetëm për vete,
02:41
but for all women,
51
161879
1274
po për të gjitha gratë,
02:43
and especially those marginalized by our healthcare system.
52
163177
3557
dhe veçanërisht ato të perjashtuara nga sistemi ynë i kujdesit shëndetsor.
02:46
And I decided to focus my career on improving maternal health care.
53
166758
4501
Dhe vendosa ta fokusoj karrierën time në përmirësimin e kujdesit shëndetësor maternal.
02:52
So what's killing mothers?
54
172726
1906
Pra, çfarë po i vret nënat?
02:54
Cardiovascular disease, hemorrhage,
55
174656
2375
Sëmundjet kardiovaskulare, hemorragjia,
02:57
high blood pressure causing seizures and strokes,
56
177055
2990
presioni i lartë i gjakut që shkakton goditje ose hemoragji,
03:00
blood clots and infection
57
180069
1429
mpiksja e gjakut dhe infeksioni
03:01
are some of the major causes of maternal mortality in this country.
58
181522
3769
janë disa nga shkaqe madhore të vdekshmërisë maternale në këtë shtet.
03:05
But a maternal death is only the tip of the iceberg.
59
185796
3537
Por një vdekje maternale është vetëm maja e ajsbergut.
03:09
For every death, over a hundred women suffer a severe complication
60
189357
4912
Për çdo vdekje, mbi 100 gra vuajnë një komplikim të rëndë
03:14
related to pregnancy and childbirth,
61
194293
2026
lidhur me shtatzëninë apo lindjen,
03:16
resulting in over 60,000 women every year having one of these events.
62
196343
4715
duke rezultuar që mbi 60 000 gra çdo vit të përjetojnë një nga këto evente.
03:21
These complications, called severe maternal morbidity,
63
201506
2970
Këto komplikacione, të quajtura sëmundje të rënda maternale,
03:24
are on the rise in the United States, and they're life-altering.
64
204500
3838
janë në rritje ne Shtetet e Bashkuara dhe janë jetë-ndryshuese.
03:28
It's estimated that somewhere between 1.5 and two percent
65
208362
3677
Është vlerësuar se diku mes 1.5 dhe 2 përqind
03:32
of the four million deliveries that occur every year in this country
66
212063
3722
e 4 milion lindjeve që ndodhin çdo vit në këtë shtet
03:35
are associated with one of these events.
67
215809
2180
janë të lidhur me një nga këto ngjarje.
03:38
That is five or six women every hour having a blood clot, a seizure, a stroke,
68
218539
5554
Kjo do të thotë që 5 ose 6 gra çdo orë që përjetojnë mpiksje gjaku, kriza epileptike, goditje,
03:44
receiving a blood transfusion,
69
224117
1819
që marrin transfuzion gjaku
03:45
having end-organ damage such as kidney failure,
70
225960
2895
që kanë dëmtim të organeve fundore si psh dëmtim të veshkave,
03:48
or some other tragic event.
71
228879
2119
apo ndonjë tjetër ndodhi tragjike.
03:52
Now, the part of this story that's frankly unforgivable
72
232758
3209
Tani, pjesa e kësaj historie që është sinqerisht e pafalshme
03:55
is the fact that 60 percent of these deaths and severe complications
73
235991
4303
është fakti se 60% e këtyre vdekjeve dhe komplikacioneve të rënda
04:00
are thought to be preventable.
74
240318
1967
mendohet të jenë të parandalueshme.
04:02
When I say 60 percent are preventable,
75
242309
2496
Kur them se 60% janë të parandalueshme,
04:04
I mean there are concrete steps and standard procedures
76
244829
3238
nënkuptoj se ekzistojnë hapa konkretë dhe procedura standarte
04:08
that we could implement
77
248091
1468
që mund të aplikohen
04:09
that could prevent these bad outcomes from occurring
78
249583
2551
për të parandaluar ndodhinë e këtyre rezultate të këqija
04:12
and save women's lives.
79
252158
1575
dhe të shpëtojnë jetët e grave.
04:14
And it doesn't require fancy new technology.
80
254361
2677
Dhe kjo nuk kërkon ndonjë teknologji të re të sofistikuar.
04:17
We just have to apply what we know
81
257062
2108
Ne thjesht duhet të aplikojmë atë çfarë dimë
04:19
and ensure equal standards between hospitals.
82
259194
2980
dhe të sigurojmë standarte të barabarta në spitale.
04:23
For example, if a pregnant woman in labor has really high blood pressure
83
263260
4182
Për shembull, nëse një grua shtatzënë në punë ka presion të lartë të gjakut
04:27
and we treat her with the right antihypertensive medication
84
267466
2956
dhe e kurojmë me mjekimin e duhur kundër tensionit të lartë
04:30
in a timely fashion,
85
270446
1582
në kohën e duhur,
04:32
we can prevent stroke.
86
272052
1491
mund të parandalojmë goditjen.
04:34
If we accurately track blood loss during delivery,
87
274300
3219
Nëse mund të gjurmojmë saktësisht humbjen e gjakut gjatë lindjes,
04:37
we can detect a hemorrhage sooner and save a woman's life.
88
277543
3601
mund të zbulojmë hemorragjinë më shpejt dhe të shpëtojmë jetën e gruas.
04:41
We could actually lower the rates of these catastrophic events tomorrow,
89
281700
4525
Ne faktikisht mund të ulim nivelet e këtyre ngjarjeve katastrofike në të ardhmen,
04:46
but it requires that we value the quality of care
90
286249
2775
por kjo kërkon që ne të vlerësojmë cilësinë e kujdesit
04:49
we deliver to pregnant women
91
289048
1849
që shpërndajmë drejt grave shtatzëna
04:50
before, during and after pregnancy.
92
290921
3107
përpara, gjatë dhe pas shtatzënisë.
04:54
If we raise quality of care universally to what is supposed to be the standard,
93
294052
4821
Nëse risim cilësinë e kujdesit universalisht drejt asaj që supozohet të jetë standarti,
04:58
we could bring the rates of these deaths and severe complications way down.
94
298897
3806
ne mund çojmë drejt uljes se shkallës së vdekshmërisë dhe komplkacioneve të rënda.
05:03
Well, there is some good news.
95
303695
1910
Epo, ka edhe disa lajme të mira.
05:06
There are some success stories.
96
306403
1863
Ka edhe disa histori suksesi.
05:08
There are some places that have actually adopted these standards,
97
308972
3108
Ekzistojnë në fakt disa vende që kanë adoptuar këto standarte,
05:12
and it's really making a difference.
98
312104
1755
dhe kanë bërë ndryshime.
05:13
A few years ago, the American College of Obstetricians and Gynecologists
99
313883
4331
Disa vite më parë, Universiteti Amerikan i Obstetërve dhe Gjinkelogëve
05:18
joined forces with other healthcare organizations,
100
318238
2764
bashkëpunoi me organizata të tjera shndetësore,
05:21
researchers like myself and community organizations.
101
321026
3313
studiues si unë dhe organziatave komunitare.
05:24
They wanted to implement standard care practices
102
324363
2939
Ata donin të implementonin praktika standarte të kujdesit
05:27
in hospitals and health systems throughout the country.
103
327326
3376
në spitale dhe në sistemet shëndetësore në të gjithë shtetin.
05:30
And the vehicle they're using is a program called
104
330726
2329
Dhe mjeti që po përdorim është një program i quajtur
05:33
the Alliance for Innovation in Maternal Health, the AIM program.
105
333079
4241
Alenaca për Inovacion në Shëndetin Maternal, programi AIM.
05:37
Their goal is to lower maternal mortality and severe maternal morbidity rates
106
337344
4761
Objektivi i tyre është të ulin vdekshmërinë dhe sëmunfjet e rënda maternale
05:42
through quality and safety initiatives across the country.
107
342129
3201
nëpërmjet disa iniciativave cilësore dhe të sigurta në të gjithë vendin.
05:45
The group has developed a number of safety bundles
108
345959
2966
Grupi ka zhvilluar një numër paketash sigurie
05:48
that target some of the most preventable causes of a maternal death.
109
348949
3552
që targetojnë disa nga shkaqet më të parandalueshme te vdekjes maternale.
05:53
The AIM program currently has the potential to reach
110
353148
3032
Programi AIM momentalisht gëzon potencialin për të arritur
05:56
over 50 percent of US births.
111
356204
2313
mbi 50% lindjeve në SHBA.
05:59
So what's in a safety bundle?
112
359443
1993
Pra, çfarë është një paketë sigurie?
06:01
Evidence-based practices, protocols, procedures,
113
361460
2753
Praktikat e bazuara në evidenca, protokolle, procedura,
06:04
medications, equipment
114
364237
1534
mjekime, pajisje
06:05
and other items targeting these conditions.
115
365795
2174
dhe artikuj të tjerë për gjurmimin e këtyre kushteve.
06:08
Let's take the example of a hemorrhage bundle.
116
368537
2599
Le të marrim shembullin e një pakete hemorragjie.
06:11
For a hemorrhage, you need a cart
117
371660
1920
Për hemorragjinë, ju nevojitet një kuti
06:13
that has everything a doctor or nurse might need in an emergency:
118
373604
3537
që ka në të gjithçka që një doktor apo infermiere mund të ketë nevojë në rast emergjence:
06:17
an IV line, an oxygen mask, medications,
119
377165
3583
një tub intravenoz, maskë oksigjeni, mjekime,
06:20
checklists, other equipment.
120
380772
2199
listat e plota kontrolluese, ose pajisje të tjera.
06:22
Then you need something to measure blood loss:
121
382995
2160
Më pas nevojitet diçka për të matur humbjen e gjakut:
06:25
sponges and pads.
122
385179
1542
sfungjera dhe fasho.
06:26
And instead of just eyeballing it,
123
386745
1833
Dhe në vend që thjesht t'i shohin,
06:28
the doctors and nurses collect these sponges and pads
124
388602
2983
doktorët dhe infermierët i mbledhin këto sfungjera dhe fasho
06:31
and either weigh them
125
391609
1588
dhe ose i peshojnë
06:33
or use newer technology to accurately assess how much blood has been lost.
126
393221
4335
ose përdorin teknologji të reja që të përcaktojnë se sa gjak është humbur.
06:39
The hemorrhage bundle also includes crises protocols for massive transfusions
127
399320
5210
Paketa e hemorragjisë përfshin gjithashtu protokollet e krizave për transfuzionet masive
06:44
and regular trainings and drills.
128
404554
1945
dhe trajnimet dhe stërvitjet e rregullta.
06:46
Now, California has been a leader in the use of these types of bundles,
129
406914
3743
Tani, Kalifornia ka qene lider në përdorimin e këtyre lloj paketash,
06:50
and that's why California saw a 21 percent reduction
130
410681
3762
dhe kjo është arsyeja pse Kalifornia pa nje reduktim me 21%
06:54
in near death from hemorrhage
131
414467
1658
në vdekjet e afërta prej hemorragjisë
06:56
among hospitals that implemented this bundle in the first year.
132
416149
3421
nëpër spitalet që implementuan këtë paketë vitin e parë.
07:00
Yet the use of these bundles across the country is spotty or missing.
133
420276
4407
Përsëri përdorimi i këtyre paketave përgjatë gjithë vendit është i pabarabartë ose mungues.
07:04
Just like the fact that the use of evidence-based practices
134
424707
2905
Njësoj si fakti që përdorimi i praktikave të bazuara në prova
07:07
and the emphasis on safety
135
427636
1846
dhe fokusimi te siguria
07:09
differs from one hospital to the next,
136
429506
2660
ndryshon nga njëri spital në tjetrin,
07:12
quality of care differs.
137
432190
1710
sic ndryshon edhe cilësia e kujdesit.
07:14
And quality of care differs greatly for women of color in the United States.
138
434359
4262
Cilësia e kujdesit ndryshon masivisht për gratë me ngjyrë në Shtetet e Bashkuara.
07:19
Black women who deliver in this country
139
439121
2107
Gratë me ngjyrë që lindin në këtë vend
07:21
are three to four times more likely to suffer a pregnancy-related death
140
441252
4326
kanë 3-4 herë më tepër gjasa për të vuajtur nga një vdekje e lidhur me shtatzëninë
07:25
than are white women.
141
445602
1376
sesa kanë gratë e bardha.
07:27
This statistic is true for all black women who deliver in this country,
142
447649
4054
Kjo statistikë është e vërtetë për të gjitha gratë me ngjyrë në këtë vend,
07:31
whether they were born in the United States
143
451727
2129
qofshin të lindura në Shtetet e Bashkuara
07:33
or born in another country.
144
453880
1356
ose në ndonjë shtet tjetër.
07:35
Many want to think that income differences drive these disparities,
145
455823
3689
Shume duan të mendojnë që ndryshimet në të ardhura shkaktojnë keto pabarazi,
07:39
but it goes beyond class.
146
459536
1888
por kjo shkon përtej klasave shoqërore.
07:41
A black woman with a college education
147
461833
2636
Një grua me ngjyrë me edukim universitar
07:44
is nearly twice as likely to die as compared to a white woman
148
464493
3747
ka afërsisht dy herë më tepër gjasa të vdesë krahasuar me një grua të bardhë
07:48
with less than a high school education.
149
468264
2532
me një edukim jo më të lartë se arsimi i mesëm.
07:50
And she is two to three times more likely to suffer a severe pregnancy complication
150
470820
5534
Dhe ajo ka 2-3 herë më tepër gjasa të vuajë nga një komplikacion i rëndë
07:56
with her delivery.
151
476378
1301
gjatë lindjes.
07:58
Now, I was always taught to think that education was our salvation,
152
478407
4221
Më kanë mësuar gjithmonë të mendoj se edukimi ishte shpëtimi yne,
08:02
but in this case, it's simply not true.
153
482652
2585
por në këtë rast, nuk është e vërtetë.
08:06
This black-white disparity
154
486271
2110
Kjo pabarazi mes njerëzve të bardhë dhe me ngjyrë
08:08
is the largest disparity
155
488405
1732
është pabarazia më e madhe
08:10
among all population perinatal health measures,
156
490161
2432
në masat shendetsore të paralidjeve
08:12
according to the CDC.
157
492617
1516
sipas CDC.
08:14
And these disparities are even more pronounced
158
494990
2220
Dhe këto pabarazi janë më tepër të theksuara
08:17
in some of our cities.
159
497234
1518
në disa nga qytetet tona.
08:18
For example, in New York City,
160
498776
2154
Për shembull, në New York,
08:20
a black woman is eight to 12 times more likely to die
161
500954
3403
një grua me ngjyrë ka më tepër gjasa të vdesë
08:24
from a pregnancy-related cause than is a white woman.
162
504381
3425
nga një shkak i lidhur me shtatzëninë sesa ka një grua e bardhë.
08:28
Now, I think many of you are probably familiar with
163
508822
2417
Tani, mendoj se shumë prej jush ka mundësi të jenë familjarizuar me
08:31
the heart-wrenching story of Dr. Shalon Irving,
164
511263
2597
historinë pikëlluese të Dr. Shalon Irving,
08:33
a CDC epidemiologist who died following childbirth.
165
513884
3985
një epidemologe e CDC që vdiq pas lindjes.
08:37
Her story was reported in ProPublica and NPR
166
517893
3584
Historia e saj u publikua te ProPublica dhe NPR
08:41
a little less than a year ago.
167
521501
1909
më pak se një vit më parë.
08:43
Recently, I was at a conference
168
523434
1672
Së fundmi, isha në një konferencë
08:45
and I had the privilege of hearing her mother speak.
169
525130
2643
dhe kisha privilegjin të dëgjoja mamanë e saj teksa fliste.
08:47
She brought the entire audience to tears.
170
527797
2540
Preku të gjithë publikun.
08:50
Shalon was a brilliant epidemiologist,
171
530909
2256
Shalon ishte një epidemologe e shkëlqyer,
08:53
committed to studying racial and ethnic disparities in health.
172
533189
3261
e angazhuar me studimin e pabarazive etnike dhe racore në çështjet shëndetësore.
08:56
She was 36 years old, this was her first baby,
173
536474
3150
Ajo ishte 36 vjeç, ky ishte fëmija i saj i parë,
08:59
and she was African-American.
174
539648
1837
dhe ajo ishte Afrikano-Amerikane.
09:02
Now, Shalon did have a complicated pregnancy,
175
542070
3027
Shalon kishte një shtatzëni të komplikuar,
09:05
but she delivered a healthy baby girl and was discharged from the hospital.
176
545121
3979
por ajo lindi një vajzë të shëndetshme dhe doli nga spitali.
09:09
Three weeks later, she died from complications of high blood pressure.
177
549710
4381
Tre jave më vonë, ajo vdiq nga presioni i lartë i gjakut.
09:14
Shalon was seen four or five times by healthcare professionals
178
554864
4280
Shalon ishte kontrolluar 4-5 herë nga profesionistët e kujdesit shëndetësor
09:19
in those three weeks.
179
559168
1548
në ato tre javë.
09:20
She was not listened to,
180
560740
1649
Ajo nuk u dëgjua,
09:22
and the severity of her condition was not recognized.
181
562413
3258
dhe askush se kuptoi gjëndjen e saj të rënde.
09:27
Now, Shalon's story is just one of many stories
182
567169
3000
Tani, historia e Shalon ishte një nga shumë historitë
09:30
about racial and ethnic disparities in health and health care
183
570193
3414
për pabarazitë etnike dhe racore në çështjet e shëndetit dhe kujdesit shëndetsor
09:33
in the United States,
184
573631
1690
në Shtetet e Bashkuara,
09:35
and there's a growing recognition that the social determinants of health,
185
575345
4368
dhe ka një njohje në rritje se determinantët socialë të shëndetit,
09:39
such as racism, poverty, education, segregated housing,
186
579737
4303
si racizmi, varfëria, edukimi, strehimi i veçuar,
09:44
contribute to these disparities.
187
584064
1899
kontribuojnë te këto pabarazi.
09:46
But Shalon's story highlights an additional underlying cause:
188
586419
4085
Por, historia e Shalonit vë në pah një nënçështje shtesë:
09:50
quality of care.
189
590528
1475
cilësinë e kujdesit.
09:52
Lack of standards in postpartum care.
190
592027
3016
Mungesa e standarteve në kujdesin pas lindjes.
09:55
Shalon was seen multiple times by clinicians in those three weeks,
191
595067
3288
Shalon u kontrollua disa herë nga mjekët në ato tre javë,
09:58
and she still died.
192
598379
1897
dhe përsëri ajo vdiq.
10:00
Quality of care in the setting of childbirth
193
600300
2701
Cilësia e kujdesit në mjedisin e lindjes
10:03
is an underlying cause of racial and ethnic disparities
194
603025
3243
është një nënshkak i pabarazive etnike dhe racore
10:06
in maternal mortality and severe maternal morbidity
195
606292
2818
në vdekshmërinë dhe sëmundjet e rënda maternale
10:09
in the United States,
196
609134
1172
në Shtetet e Bashkuara,
10:10
and it's something we can address now.
197
610330
2278
dhe është diçka që mund ta adresojmë tani.
10:14
Research by our team and others
198
614073
2147
Kërkimet nga skuadra jonë dhe të tjerë
10:16
has documented that, for a variety of reasons,
199
616244
2534
kanë dokumentuarse, për një varg arsyesh,
10:18
black women tend to deliver in a specific set of hospitals,
200
618802
3472
gratë me ngjyrë kanë tendencën të lindin në një grup të veçntë spitalesh
10:22
and those hospitals often have worse outcomes for both black and white women,
201
622298
4156
dhe këto spitale shpesh kanë rezultate më të këqija për gratë e bardha dhe me ngjyrë
10:26
regardless of patient risk factors.
202
626478
2454
së bashku, pavarësisht faktorëve riskues të pacientes.
10:29
This is true overall in the United States,
203
629379
2556
Kjo është e vërtetë në gjithë Shtetet e Bashkuara,
10:31
where about three quarters of all black women
204
631959
2245
ku rreth 3/4 e të gjitha grave me ngjyrë
10:34
deliver in a specific set of hospitals,
205
634228
2290
lindin në një grup të veçantë spitalesh,
10:36
while less than one-fifth of white women deliver in those same hospitals.
206
636542
3778
ku më pak se 1/5 e grave të bardha lindin në të njëjtat spitale.
10:40
In New York City, a woman's risk of having a life-threatening complication
207
640850
4058
Në New York, rreziku për një grua që të ketë një komplikacion jetë-rrezikues
10:44
during delivery
208
644932
1159
gjatë lindjes
10:46
can be six times higher in one hospital than another.
209
646115
3710
mund të jetë 6 herë më i lartë në një spital sesa në një tjetër.
10:49
Not surprisingly, black women are more likely to deliver
210
649849
4070
Jo çuditërisht, gratë me ngjyrë kanë më tepër gjasa të lindin
10:53
in hospitals with worse outcomes.
211
653943
1604
në spitale me rezultate më të këqija.
10:55
In fact, differences in delivery hospital
212
655571
2073
Në fakt, diferencat në spitalet e lindjes
10:57
explain nearly one-half of the black-white disparity.
213
657668
2933
shpjegojnë afërsisht gjysmën e pabarazive te gratë me ngjyrë.
11:01
While we must address social determinants of health
214
661757
2648
Ndërkohë që ne duhet të adresojmë determinantët socialë të shëndetit
11:04
if we're ever going to truly have equitable health care in this country,
215
664429
3913
nëse ne ndonjëherë do të kemi me të vërtetë kujdes të paanshëm shëndetësor në vend
11:08
many of these are deep-seated and they will take some time to resolve.
216
668366
3739
shumë prej tyre janë rrënjosur thellë dhe do të marrin kohë për t'u zgjidhur.
11:12
In the meantime, we can tackle quality of care.
217
672129
2873
Ndërkohë, ne mund të punojmë me cilësinë e kujdesit.
11:15
Providing high-quality care across the care continuum
218
675373
4011
Sigurimi i kujdesit cilësor në gjithë vazhdimësinë e kujdesit
11:19
means providing access to safe and reliable contraception
219
679408
3521
nënkupton sigurimin e aksesit të sigurt dhe kontraceptivë të sigurtë
11:22
throughout women's reproductive lives.
220
682953
2438
gjatë jetës ripordhuese të gruas.
11:25
Before pregnancy, it means providing preconception care,
221
685801
4728
Para shtatzënisë, nënkupton sigurimin e kujdesit paraprak,
11:30
so we can manage chronic illness and optimize health.
222
690553
3156
që të mund të menaxhojmë sëmundjet kronike dhe të optimizojmë shëndetin.
11:34
During pregnancy, it includes high-quality prenatal and delivery care
223
694081
4158
Përgjatë shtatzënisë, përfshin kujdesin cilësor para lindjes dhe gjatë lindjes
11:38
so we can produce healthy moms and babies.
224
698263
2836
që të mund të nxjerrim mama dhe beba të shëndetshëm.
11:41
And finally, after pregnancy, it includes postpartum and inter-pregnancy care
225
701123
5326
Dhe në fund, pas shtatzënisë, përfshin kujdesin postpartum dhe ndër-shtatzënor
11:46
so we can set moms up to have a healthy next baby
226
706473
3337
që t'u mundësojmë mamave lindjen e shëndetshme të bebave të tjerë
11:49
and a healthy life.
227
709834
1490
dhe një jetë të shëndetshme.
11:51
And it can literally spell the difference between life and death,
228
711348
3120
Dhe mund literalisht të përcaktojë diferencën mes jetës dhe vdekjes,
11:54
as it did in the case of Maria,
229
714492
1963
siç bëri në rastin e Marias,
11:56
who checked into the hospital after having an elevated blood pressure
230
716479
3309
që u kontrollua në spital pasi pati ngritje të presionit të gjakut
11:59
during a prenatal visit.
231
719812
1817
gjatë një vizite prenatale.
12:01
Maria was 40, and this was her second pregnancy.
232
721653
2814
Maria ishte 40, dhe kjo ishte shtatzënia e saj e dytë.
12:05
During Maria's first pregnancy that had happened two years earlier,
233
725044
3576
Gjatë shtatzënisv së saj të parë që ndodhi dy vite më parë,
12:08
she also didn't feel so well in the last few weeks of her pregnancy,
234
728644
3387
përsëri nuk u ndje mirë në javët e fundit të shtatzënisë së saj,
12:12
and she had a few elevated blood pressures,
235
732055
2371
dhe pati disa ngritje të presionit të gjakut,
12:14
but nobody seemed to pay attention.
236
734450
2323
por askush nuk u pa të kushtonte vëmendje.
12:16
They just said, "Maria, don't worry, you'll be fine.
237
736797
2467
Ata thjesht thanë "Maria , mos u shqetëso, do të jesh mirë.
12:19
This is your first pregnancy. You're a little nervous."
238
739288
2695
Kjo është shtatzënia jote e parë. Je thjesht pak nervoze."
12:22
But it did not end well for Maria last time.
239
742007
2436
Por gjërat nuk përfunduan mirë për herën e fundit të Marias.
12:24
She seized during labor.
240
744467
1916
Ajo pati një krizë gjatë punës.
12:26
Well, this time her team really listened.
241
746910
2434
Epo, këtë herë skuadra e saj me të vërtetë e dëgjoi.
12:29
They asked smart and probing questions.
242
749368
2417
Ata i bënë pyetje të zgjuara dhe ekzaminuese.
12:31
Her doctor counseled her about the signs and symptoms of preeclampsia
243
751809
3904
Doktori i saj e këshilloi për shenjat dhe simptomat e pre-eklampsisë
12:35
and explained that if she was not feeling well,
244
755737
2236
dhe i shpjegoi se nëse ajo nuk po ndjehej mirë,
12:37
she needed to come in and be seen.
245
757997
1724
ajo kishte nevojë të shkonte dhe të kontrollohej.
12:40
And this time Maria came in,
246
760065
1990
Dhe herën e fundit , Maria erdhi,
12:42
and her doctor immediately sent her to the hospital.
247
762079
2616
dhe doktori i saj e dërgoi menjëherë në spital.
12:45
At the hospital, her doctor ordered urgent lab tests.
248
765418
3937
Në spital, doktori i saj urdhëroi teste urgjente laboratorike.
12:49
They hooked her up to multiple different monitors
249
769379
2437
Ata e lidhën me disa monitorë
12:51
and paid special attention to her blood pressure,
250
771840
2294
dhe i kushtuan vëmendje të veçantë presionit të lartë të gjakut,
12:54
the fetal heart rate tracing
251
774158
1642
gjurmimit të rrahjeve të zemrës së fetusit
12:55
and gave her IV medication to prevent a seizure.
252
775824
3190
dhe i dhane mjekin intravenoz për të parandaluar ndonjë krizë.
12:59
And when Maria's blood pressure got so high it put her at risk for a stroke,
253
779038
3982
Dhe kur presioni i gjakut të Marias u rrit aq shumë saqë kishte rrezik për goditje në zemër,
13:03
her doctors and nurses jumped into action.
254
783044
2557
doktorët dhe infermieret e saj u hodhën në veprim.
13:05
They repeated her blood pressure in 15 minutes
255
785625
2170
Ata përsëritën presionin e saj të gjakut në 15 minuta
13:07
and declared a hypertensive emergency.
256
787819
2160
dhe deklaruan një emergjencë hipertensive.
13:10
They gave her the right IV medication according to the latest correct protocol.
257
790003
4195
Ata i dhanë mjekimin e duhur intravenoz sipas protokollit korrekt më të fundit.
13:14
They worked smoothly together as a coordinated team
258
794222
2958
Ata punuan pa probleme së bashku si një grup i koordinuar
13:17
and successfully lowered her blood pressure.
259
797204
2481
dhe në mënyrë të suksseshme e ulën presionin e saj të gjakut.
13:21
As a result, what could have been a tragedy became a success story.
260
801246
3730
Si rezultat, ajo që mund të rezultonte në një tragjedi u shndërrua në histori suksesi.
13:25
Maria's dangerous symptoms were controlled,
261
805000
2238
Simptomat e rrezikshme të Marias u kontrolluan,
13:27
and she delivered a healthy baby girl.
262
807262
2585
dhe ajo lindi një vajzë të shëndetshme.
13:30
And before Maria was discharged from the hospital,
263
810489
2531
Dhe para se Maria të dilte nga spitali,
13:33
her doctor counseled her again about the signs and symptoms of preeclampsia,
264
813044
3897
doktori e këshilloi atë përsëri për simptomat dhe shenjat e pre-eklampsisë,
13:36
the importance of having her blood pressure checked,
265
816965
2664
dhe rëndësisë së të paturit nën kontroll të presionit të gjakut,
13:39
especially in this first week postpartum
266
819653
2195
veçanërisht në javën e parë pas lindjes
13:41
and gave her education about postpartum health and what to expect.
267
821872
4317
dhe i dha asaj edukimin për shëndetin postpartum dhe se çfarë duhet të priste.
13:46
And in the weeks and months that followed,
268
826213
2077
Dhe në javët dhe muajt që pasuan,
13:48
naturally, Maria had follow-up visits with her pediatrician
269
828314
2788
natyrshëm,Maria pati vizita të mëtejshme me mjekun pediatër
13:51
to check in on her baby's health.
270
831126
2229
për të kontrolluar shëndetin e fëmijës.
13:53
But just as important,
271
833379
1310
Por, po aq e rëndësishme,
13:54
she had follow-up visits with her ob-gyn
272
834713
2672
ajo pati vizita pasuese me mjekun obstetër dhe gjinekologun
13:57
to check in on her health, her blood pressure,
273
837409
2421
për të kontrolluar shëndetin e saj, presionin e saj të gjakut,
13:59
and her cares and concerns as a new mother.
274
839854
3004
dhe kujdesin dhe shqetësimet e saj si një mama e re.
14:02
This is what high-quality care across the care continuum looks like,
275
842882
3839
Kjo është ajo se si kujdesi cilësor duket përgjatë kudjesit të vazhdueshëm,
14:06
and this is how it can look.
276
846745
1902
dhe se si duhet të duket.
14:08
If every pregnant woman in every community
277
848671
2578
Nëse çdo grua shtatzënë në çdo komunitet
14:11
received this kind of high-quality care
278
851273
3176
do merrte këtë lloj kujdesi cilësor
14:14
and delivered at facilities that utilized standard care practices,
279
854473
3626
dhe do lindte me facilitetet që përdorin praktika standarte kujdesi,
14:18
our maternal mortality and severe maternal morbidity rates would plummet.
280
858123
4202
shkalla e vdekshmërisë dhe sëmundshmërisë së rëndë maternale do të binte menjëherë.
14:22
Our international ranking would no longer be an embarrassment.
281
862349
3564
Rankimi ynë ndërkombëtar nuk do të ishte kaq turpërues për ne.
14:25
But the truth is, we've had decades of unacceptably high rates
282
865937
4819
Por, e vërteta është se, ne kemi pasur dekada të niveleve papranueshmërisht të larta
14:30
of maternal death and life-threatening complications during delivery
283
870780
4746
të vdekjeve dhe komplikacioneve jetë-kërcënuese maternale gjatë lindjeve
14:35
and decades of devastating consequences for moms, babies and families,
284
875550
5118
dhe dekada të pasojave shkatërruese për mamat, bebat dhe familjet,
14:40
and we have not been moved to action.
285
880692
2142
dhe nuk kemi lëvizur për të vepruar.
14:43
The recent media attention on our poor performance on maternal mortality
286
883336
3838
Vëmendja së fundmi e medias në performancën tonë të vakët në vdekshmërinë maternale
14:47
has helped the public to understand:
287
887198
2334
ka ndihmuar publikun të kuptojë:
14:49
high-quality maternal health care is within reach.
288
889556
3001
kujdesi shëndetësor cilësor maternal është i ofrueshëm brenda mundësive.
14:52
The question is:
289
892581
1205
Pyetja është:
14:53
Are we as a society ready to value pregnant women from every community?
290
893810
5208
A jemi ne si shoqëri gati të vlerësojmë gratë shtatzëna nga çdo komunitet?
14:59
For my part, I'm doing everything I can to ensure that when we do,
291
899042
4671
Sa për pjesën time, jam duke bërë gjithçka mundem për t'u siguruar që po, ne jemi,
15:03
we have the tools and evidence base ready
292
903737
3092
ne kemi mjetet dhe bazën evidenciale gati
15:06
to move forward.
293
906853
1363
për të ecur përpara.
15:09
Thank you.
294
909001
1182
Faleminderit!
15:10
(Applause)
295
910207
4999
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7