How we can improve maternal healthcare -- before, during and after pregnancy | Elizabeth Howell

Translator: Denajda Leka Reviewer: Borana Shermadhi

It was chaos as I got off the elevator.

Ishte kaos sapo zbrita nga ashensori.

I was coming back on duty as a resident physician

Isha duke u rikthyer në detyrë si një mjeke rezidente

to cover the labor and delivery unit.

për të mbuluar njësinë e lindjeve.

And all I could see was a swarm of doctors and nurses

Dhe gjithçka që munda të shihja, ishte një turmë mjekësh dhe infermieresh

hovering over a patient in the labor room.

duke qëndruar mbi një pacient në sallën e lindjes.

They were all desperately trying to save a woman's life.

Ata ishin duke u përpjekur të shpëtonin jetën e një gruaje.

The patient was in shock.

Pacientja ishte në gjendje shoku.

She had delivered a healthy baby boy a few hours before I arrived.

Ajo kishte lindur një djalë të shëndetshëm pak orë para se unë të mbërrija.

Suddenly, she collapsed, became unresponsive,

Papritur, humbi ndjenjat, nuk po reagonte,

and had profuse uterine bleeding.

dhe kishte gjakderdhje të madhe uterine.

By the time I got to the room,

Para se të arrija ne sallë

there were multiple doctors and nurses, and the patient was lifeless.

aty ndodheshin doktorë, infermierë dhe pacientja e pajetë.

The resuscitation team tried to bring her back to life,

Skuadra e kujdesit intensiv u mundua ta risillte në jetë,

but despite everyone's best efforts,

por pavarësisht përpjekjeve maksimale të gjithkujt

she died.

ajo ndërroi jetë.

What I remember most about that day was the father's piercing cry.

Ajo çfarë kujtoj më tepër nga ajo ditë ishte e qara therrëse e të atit.

It went through my heart and the heart of everyone on that floor.

Ajo depërtoi në zemrën time dhe të kujtdo që ishte i pranishëm.

This was supposed to be the happiest day of his life,

Supozohet se ajo duhet të ishte dita më e bukur e jetës së tij,

but instead it turned out to be the worst day.

por u kthye në ditën më të keqe.

I wish I could say this tragedy was an isolated incident,

Do dëshiroja të mund të thoja se kjo tragjedi ishte një rast i vecantë,

but sadly, that's not the case.

por fatkeqësisht, nuk është ky rasti.

Every year in the United States,

Çdo vit, në Shtetet e Bashkuara

somewhere between 700 and 900 women die

diku ndermjet 700 dhe 900 grave vdesin

from a pregnancy-related cause.

nga nje shkak i lidhur me shtatzëninë.

The shocking part of this story

Dhe ajo që më habit

is that our maternal mortality rate is actually higher

është se shkalla e vdekshmërisë maternale është në fakt më e lartë

than all other high-income countries,

se çdo shtet tjetër me të ardhura të larta,

and our rates are far worse for women of color.

dhe shkalla jonë është shumë herë më keq për gratë me ngjyrë.

Our rate of maternal mortality actually increased over the last decade,

Shkalla jonë e vdekshmërisë maternale faktikisht u rrit gjatë dekadës së kaluar,

while other countries reduced their rates.

ndërkohë që vendet e tjera e ulën.

And the biggest paradox of all?

Dhe paradoksi i gjithë kësaj?

We spend more on health care than any other country in the world.

Ne shpenzojmë më shumë për kujdesin ndaj shëndetit se çdo shtet tjetër në botë.

Well, around the same time in residency that this new mother lost her life,

Afërsisht në të njëjtën kohë që kjo mama e re humbi jetën e saj në rezidencë,

I became a mother myself.

unë u bëra vetë nënë.

And even with all of my background and training in the field,

Dhe pavarsisht njohurive dhe trajnimet e mia në këtë fushë,

I was taken aback by how little attention was paid

u befasova nga sa pak vëmendja që iu kushtua

to delivering high-quality maternal health care.

shpërndarjes se kujdesit cilësor për nënat e reja.

And I thought about what that meant, not just for myself

Dhe mendova se çfarë kjo do të thoshte, jo vetëm për mua

but for so many other women.

po per shumë gra të tjera.

Maybe it's because my dad was a civil rights attorney

Ndoshta sepse babai im ishte avokat për mbrojtjen e të drejtave të njeriut

and my parents were socially conscious

dhe prindërit e mi ishin të ndergjegjshëm

and demanded that we stand up for what we believe in.

dhe kërkonin që ne të ngriheshim për atë që besonim.

Or the fact that my parents were born in Jamaica,

Ose fakti se prindërit e mi kanë lindur në Xhamaika,

came to the United States

erdhën në Shtetet e Bashkuara

and were able to realize the American Dream.

dhe ishin të aftë të kuptonin ëndrrën amerikane.

Or maybe it was my residency training,

Ose ndoshta ishte trajnimi im mjekësor,

where I saw firsthand

ku fillimisht pashë

how poorly so many low-income women of color were treated

se sa keq trajtoheshin gratë me të ardhura të pakta

by our healthcare system.

nga sistemi ynë i kujdesit shëndetësor.

For whatever the reason, I felt a responsibility to stand up,

Cilado qoftë aryseja, ndjeja një përgjegjësi të çohesha,

not just for myself,

jo vetëm për vete,

but for all women,

po për të gjitha gratë,

and especially those marginalized by our healthcare system.

dhe veçanërisht ato të perjashtuara nga sistemi ynë i kujdesit shëndetsor.

And I decided to focus my career on improving maternal health care.

Dhe vendosa ta fokusoj karrierën time në përmirësimin e kujdesit shëndetësor maternal.

So what's killing mothers?

Pra, çfarë po i vret nënat?

Cardiovascular disease, hemorrhage,

Sëmundjet kardiovaskulare, hemorragjia,

high blood pressure causing seizures and strokes,

presioni i lartë i gjakut që shkakton goditje ose hemoragji,

blood clots and infection

mpiksja e gjakut dhe infeksioni

are some of the major causes of maternal mortality in this country.

janë disa nga shkaqe madhore të vdekshmërisë maternale në këtë shtet.

But a maternal death is only the tip of the iceberg.

Por një vdekje maternale është vetëm maja e ajsbergut.

For every death, over a hundred women suffer a severe complication

Për çdo vdekje, mbi 100 gra vuajnë një komplikim të rëndë

related to pregnancy and childbirth,

lidhur me shtatzëninë apo lindjen,

resulting in over 60,000 women every year having one of these events.

duke rezultuar që mbi 60 000 gra çdo vit të përjetojnë një nga këto evente.

These complications, called severe maternal morbidity,

Këto komplikacione, të quajtura sëmundje të rënda maternale,

are on the rise in the United States, and they're life-altering.

janë në rritje ne Shtetet e Bashkuara dhe janë jetë-ndryshuese.

It's estimated that somewhere between 1.5 and two percent

Është vlerësuar se diku mes 1.5 dhe 2 përqind

of the four million deliveries that occur every year in this country

e 4 milion lindjeve që ndodhin çdo vit në këtë shtet

are associated with one of these events.

janë të lidhur me një nga këto ngjarje.

That is five or six women every hour having a blood clot, a seizure, a stroke,

Kjo do të thotë që 5 ose 6 gra çdo orë që përjetojnë mpiksje gjaku, kriza epileptike, goditje,

receiving a blood transfusion,

që marrin transfuzion gjaku

having end-organ damage such as kidney failure,

që kanë dëmtim të organeve fundore si psh dëmtim të veshkave,

or some other tragic event.

apo ndonjë tjetër ndodhi tragjike.

Now, the part of this story that's frankly unforgivable

Tani, pjesa e kësaj historie që është sinqerisht e pafalshme

is the fact that 60 percent of these deaths and severe complications

është fakti se 60% e këtyre vdekjeve dhe komplikacioneve të rënda

are thought to be preventable.

mendohet të jenë të parandalueshme.

When I say 60 percent are preventable,

Kur them se 60% janë të parandalueshme,

I mean there are concrete steps and standard procedures

nënkuptoj se ekzistojnë hapa konkretë dhe procedura standarte

that we could implement

që mund të aplikohen

that could prevent these bad outcomes from occurring

për të parandaluar ndodhinë e këtyre rezultate të këqija

and save women's lives.

dhe të shpëtojnë jetët e grave.

And it doesn't require fancy new technology.

Dhe kjo nuk kërkon ndonjë teknologji të re të sofistikuar.

We just have to apply what we know

Ne thjesht duhet të aplikojmë atë çfarë dimë

and ensure equal standards between hospitals.

dhe të sigurojmë standarte të barabarta në spitale.

For example, if a pregnant woman in labor has really high blood pressure

Për shembull, nëse një grua shtatzënë në punë ka presion të lartë të gjakut

and we treat her with the right antihypertensive medication

dhe e kurojmë me mjekimin e duhur kundër tensionit të lartë

in a timely fashion,

në kohën e duhur,

we can prevent stroke.

mund të parandalojmë goditjen.

If we accurately track blood loss during delivery,

Nëse mund të gjurmojmë saktësisht humbjen e gjakut gjatë lindjes,

we can detect a hemorrhage sooner and save a woman's life.

mund të zbulojmë hemorragjinë më shpejt dhe të shpëtojmë jetën e gruas.

We could actually lower the rates of these catastrophic events tomorrow,

Ne faktikisht mund të ulim nivelet e këtyre ngjarjeve katastrofike në të ardhmen,

but it requires that we value the quality of care

por kjo kërkon që ne të vlerësojmë cilësinë e kujdesit

we deliver to pregnant women

që shpërndajmë drejt grave shtatzëna

before, during and after pregnancy.

përpara, gjatë dhe pas shtatzënisë.

If we raise quality of care universally to what is supposed to be the standard,

Nëse risim cilësinë e kujdesit universalisht drejt asaj që supozohet të jetë standarti,

we could bring the rates of these deaths and severe complications way down.

ne mund çojmë drejt uljes se shkallës së vdekshmërisë dhe komplkacioneve të rënda.

Well, there is some good news.

Epo, ka edhe disa lajme të mira.

There are some success stories.

Ka edhe disa histori suksesi.

There are some places that have actually adopted these standards,

Ekzistojnë në fakt disa vende që kanë adoptuar këto standarte,

and it's really making a difference.

dhe kanë bërë ndryshime.

A few years ago, the American College of Obstetricians and Gynecologists

Disa vite më parë, Universiteti Amerikan i Obstetërve dhe Gjinkelogëve

joined forces with other healthcare organizations,

bashkëpunoi me organizata të tjera shndetësore,

researchers like myself and community organizations.

studiues si unë dhe organziatave komunitare.

They wanted to implement standard care practices

Ata donin të implementonin praktika standarte të kujdesit

in hospitals and health systems throughout the country.

në spitale dhe në sistemet shëndetësore në të gjithë shtetin.

And the vehicle they're using is a program called

Dhe mjeti që po përdorim është një program i quajtur

the Alliance for Innovation in Maternal Health, the AIM program.

Alenaca për Inovacion në Shëndetin Maternal, programi AIM.

Their goal is to lower maternal mortality and severe maternal morbidity rates

Objektivi i tyre është të ulin vdekshmërinë dhe sëmunfjet e rënda maternale

through quality and safety initiatives across the country.

nëpërmjet disa iniciativave cilësore dhe të sigurta në të gjithë vendin.

The group has developed a number of safety bundles

Grupi ka zhvilluar një numër paketash sigurie

that target some of the most preventable causes of a maternal death.

që targetojnë disa nga shkaqet më të parandalueshme te vdekjes maternale.

The AIM program currently has the potential to reach

Programi AIM momentalisht gëzon potencialin për të arritur

over 50 percent of US births.

mbi 50% lindjeve në SHBA.

So what's in a safety bundle?

Pra, çfarë është një paketë sigurie?

Evidence-based practices, protocols, procedures,

Praktikat e bazuara në evidenca, protokolle, procedura,

medications, equipment

mjekime, pajisje

and other items targeting these conditions.

dhe artikuj të tjerë për gjurmimin e këtyre kushteve.

Let's take the example of a hemorrhage bundle.

Le të marrim shembullin e një pakete hemorragjie.

For a hemorrhage, you need a cart

Për hemorragjinë, ju nevojitet një kuti

that has everything a doctor or nurse might need in an emergency:

që ka në të gjithçka që një doktor apo infermiere mund të ketë nevojë në rast emergjence:

an IV line, an oxygen mask, medications,

një tub intravenoz, maskë oksigjeni, mjekime,

checklists, other equipment.

listat e plota kontrolluese, ose pajisje të tjera.

Then you need something to measure blood loss:

Më pas nevojitet diçka për të matur humbjen e gjakut:

sponges and pads.

sfungjera dhe fasho.

And instead of just eyeballing it,

Dhe në vend që thjesht t'i shohin,

the doctors and nurses collect these sponges and pads

doktorët dhe infermierët i mbledhin këto sfungjera dhe fasho

and either weigh them

dhe ose i peshojnë

or use newer technology to accurately assess how much blood has been lost.

ose përdorin teknologji të reja që të përcaktojnë se sa gjak është humbur.

The hemorrhage bundle also includes crises protocols for massive transfusions

Paketa e hemorragjisë përfshin gjithashtu protokollet e krizave për transfuzionet masive

and regular trainings and drills.

dhe trajnimet dhe stërvitjet e rregullta.

Now, California has been a leader in the use of these types of bundles,

Tani, Kalifornia ka qene lider në përdorimin e këtyre lloj paketash,

and that's why California saw a 21 percent reduction

dhe kjo është arsyeja pse Kalifornia pa nje reduktim me 21%

in near death from hemorrhage

në vdekjet e afërta prej hemorragjisë

among hospitals that implemented this bundle in the first year.

nëpër spitalet që implementuan këtë paketë vitin e parë.

Yet the use of these bundles across the country is spotty or missing.

Përsëri përdorimi i këtyre paketave përgjatë gjithë vendit është i pabarabartë ose mungues.

Just like the fact that the use of evidence-based practices

Njësoj si fakti që përdorimi i praktikave të bazuara në prova

and the emphasis on safety

dhe fokusimi te siguria

differs from one hospital to the next,

ndryshon nga njëri spital në tjetrin,

quality of care differs.

sic ndryshon edhe cilësia e kujdesit.

And quality of care differs greatly for women of color in the United States.

Cilësia e kujdesit ndryshon masivisht për gratë me ngjyrë në Shtetet e Bashkuara.

Black women who deliver in this country

Gratë me ngjyrë që lindin në këtë vend

are three to four times more likely to suffer a pregnancy-related death

kanë 3-4 herë më tepër gjasa për të vuajtur nga një vdekje e lidhur me shtatzëninë

than are white women.

sesa kanë gratë e bardha.

This statistic is true for all black women who deliver in this country,

Kjo statistikë është e vërtetë për të gjitha gratë me ngjyrë në këtë vend,

whether they were born in the United States

qofshin të lindura në Shtetet e Bashkuara

or born in another country.

ose në ndonjë shtet tjetër.

Many want to think that income differences drive these disparities,

Shume duan të mendojnë që ndryshimet në të ardhura shkaktojnë keto pabarazi,

but it goes beyond class.

por kjo shkon përtej klasave shoqërore.

A black woman with a college education

Një grua me ngjyrë me edukim universitar

is nearly twice as likely to die as compared to a white woman

ka afërsisht dy herë më tepër gjasa të vdesë krahasuar me një grua të bardhë

with less than a high school education.

me një edukim jo më të lartë se arsimi i mesëm.

And she is two to three times more likely to suffer a severe pregnancy complication

Dhe ajo ka 2-3 herë më tepër gjasa të vuajë nga një komplikacion i rëndë

with her delivery.

gjatë lindjes.

Now, I was always taught to think that education was our salvation,

Më kanë mësuar gjithmonë të mendoj se edukimi ishte shpëtimi yne,

but in this case, it's simply not true.

por në këtë rast, nuk është e vërtetë.

This black-white disparity

Kjo pabarazi mes njerëzve të bardhë dhe me ngjyrë

is the largest disparity

është pabarazia më e madhe

among all population perinatal health measures,

në masat shendetsore të paralidjeve

according to the CDC.

sipas CDC.

And these disparities are even more pronounced

Dhe këto pabarazi janë më tepër të theksuara

in some of our cities.

në disa nga qytetet tona.

For example, in New York City,

Për shembull, në New York,

a black woman is eight to 12 times more likely to die

një grua me ngjyrë ka më tepër gjasa të vdesë

from a pregnancy-related cause than is a white woman.

nga një shkak i lidhur me shtatzëninë sesa ka një grua e bardhë.

Now, I think many of you are probably familiar with

Tani, mendoj se shumë prej jush ka mundësi të jenë familjarizuar me

the heart-wrenching story of Dr. Shalon Irving,

historinë pikëlluese të Dr. Shalon Irving,

a CDC epidemiologist who died following childbirth.

një epidemologe e CDC që vdiq pas lindjes.

Her story was reported in ProPublica and NPR

Historia e saj u publikua te ProPublica dhe NPR

a little less than a year ago.

më pak se një vit më parë.

Recently, I was at a conference

Së fundmi, isha në një konferencë

and I had the privilege of hearing her mother speak.

dhe kisha privilegjin të dëgjoja mamanë e saj teksa fliste.

She brought the entire audience to tears.

Preku të gjithë publikun.

Shalon was a brilliant epidemiologist,

Shalon ishte një epidemologe e shkëlqyer,

committed to studying racial and ethnic disparities in health.

e angazhuar me studimin e pabarazive etnike dhe racore në çështjet shëndetësore.

She was 36 years old, this was her first baby,

Ajo ishte 36 vjeç, ky ishte fëmija i saj i parë,

and she was African-American.

dhe ajo ishte Afrikano-Amerikane.

Now, Shalon did have a complicated pregnancy,

Shalon kishte një shtatzëni të komplikuar,

but she delivered a healthy baby girl and was discharged from the hospital.

por ajo lindi një vajzë të shëndetshme dhe doli nga spitali.

Three weeks later, she died from complications of high blood pressure.

Tre jave më vonë, ajo vdiq nga presioni i lartë i gjakut.

Shalon was seen four or five times by healthcare professionals

Shalon ishte kontrolluar 4-5 herë nga profesionistët e kujdesit shëndetësor

in those three weeks.

në ato tre javë.

She was not listened to,

Ajo nuk u dëgjua,

and the severity of her condition was not recognized.

dhe askush se kuptoi gjëndjen e saj të rënde.

Now, Shalon's story is just one of many stories

Tani, historia e Shalon ishte një nga shumë historitë

about racial and ethnic disparities in health and health care

për pabarazitë etnike dhe racore në çështjet e shëndetit dhe kujdesit shëndetsor

in the United States,

në Shtetet e Bashkuara,

and there's a growing recognition that the social determinants of health,

dhe ka një njohje në rritje se determinantët socialë të shëndetit,

such as racism, poverty, education, segregated housing,

si racizmi, varfëria, edukimi, strehimi i veçuar,

contribute to these disparities.

kontribuojnë te këto pabarazi.

But Shalon's story highlights an additional underlying cause:

Por, historia e Shalonit vë në pah një nënçështje shtesë:

quality of care.

cilësinë e kujdesit.

Lack of standards in postpartum care.

Mungesa e standarteve në kujdesin pas lindjes.

Shalon was seen multiple times by clinicians in those three weeks,

Shalon u kontrollua disa herë nga mjekët në ato tre javë,

and she still died.

dhe përsëri ajo vdiq.

Quality of care in the setting of childbirth

Cilësia e kujdesit në mjedisin e lindjes

is an underlying cause of racial and ethnic disparities

është një nënshkak i pabarazive etnike dhe racore

in maternal mortality and severe maternal morbidity

në vdekshmërinë dhe sëmundjet e rënda maternale

in the United States,

në Shtetet e Bashkuara,

and it's something we can address now.

dhe është diçka që mund ta adresojmë tani.

Research by our team and others

Kërkimet nga skuadra jonë dhe të tjerë

has documented that, for a variety of reasons,

kanë dokumentuarse, për një varg arsyesh,

black women tend to deliver in a specific set of hospitals,

gratë me ngjyrë kanë tendencën të lindin në një grup të veçntë spitalesh

and those hospitals often have worse outcomes for both black and white women,

dhe këto spitale shpesh kanë rezultate më të këqija për gratë e bardha dhe me ngjyrë

regardless of patient risk factors.

së bashku, pavarësisht faktorëve riskues të pacientes.

This is true overall in the United States,

Kjo është e vërtetë në gjithë Shtetet e Bashkuara,

where about three quarters of all black women

ku rreth 3/4 e të gjitha grave me ngjyrë

deliver in a specific set of hospitals,

lindin në një grup të veçantë spitalesh,

while less than one-fifth of white women deliver in those same hospitals.

ku më pak se 1/5 e grave të bardha lindin në të njëjtat spitale.

In New York City, a woman's risk of having a life-threatening complication

Në New York, rreziku për një grua që të ketë një komplikacion jetë-rrezikues

during delivery

gjatë lindjes

can be six times higher in one hospital than another.

mund të jetë 6 herë më i lartë në një spital sesa në një tjetër.

Not surprisingly, black women are more likely to deliver

Jo çuditërisht, gratë me ngjyrë kanë më tepër gjasa të lindin

in hospitals with worse outcomes.

në spitale me rezultate më të këqija.

In fact, differences in delivery hospital

Në fakt, diferencat në spitalet e lindjes

explain nearly one-half of the black-white disparity.

shpjegojnë afërsisht gjysmën e pabarazive te gratë me ngjyrë.

While we must address social determinants of health

Ndërkohë që ne duhet të adresojmë determinantët socialë të shëndetit

if we're ever going to truly have equitable health care in this country,

nëse ne ndonjëherë do të kemi me të vërtetë kujdes të paanshëm shëndetësor në vend

many of these are deep-seated and they will take some time to resolve.

shumë prej tyre janë rrënjosur thellë dhe do të marrin kohë për t'u zgjidhur.

In the meantime, we can tackle quality of care.

Ndërkohë, ne mund të punojmë me cilësinë e kujdesit.

Providing high-quality care across the care continuum

Sigurimi i kujdesit cilësor në gjithë vazhdimësinë e kujdesit

means providing access to safe and reliable contraception

nënkupton sigurimin e aksesit të sigurt dhe kontraceptivë të sigurtë

throughout women's reproductive lives.

gjatë jetës ripordhuese të gruas.

Before pregnancy, it means providing preconception care,

Para shtatzënisë, nënkupton sigurimin e kujdesit paraprak,

so we can manage chronic illness and optimize health.

që të mund të menaxhojmë sëmundjet kronike dhe të optimizojmë shëndetin.

During pregnancy, it includes high-quality prenatal and delivery care

Përgjatë shtatzënisë, përfshin kujdesin cilësor para lindjes dhe gjatë lindjes

so we can produce healthy moms and babies.

që të mund të nxjerrim mama dhe beba të shëndetshëm.

And finally, after pregnancy, it includes postpartum and inter-pregnancy care

Dhe në fund, pas shtatzënisë, përfshin kujdesin postpartum dhe ndër-shtatzënor

so we can set moms up to have a healthy next baby

që t'u mundësojmë mamave lindjen e shëndetshme të bebave të tjerë

and a healthy life.

dhe një jetë të shëndetshme.

And it can literally spell the difference between life and death,

Dhe mund literalisht të përcaktojë diferencën mes jetës dhe vdekjes,

as it did in the case of Maria,

siç bëri në rastin e Marias,

who checked into the hospital after having an elevated blood pressure

që u kontrollua në spital pasi pati ngritje të presionit të gjakut

during a prenatal visit.

gjatë një vizite prenatale.

Maria was 40, and this was her second pregnancy.

Maria ishte 40, dhe kjo ishte shtatzënia e saj e dytë.

During Maria's first pregnancy that had happened two years earlier,

Gjatë shtatzënisv së saj të parë që ndodhi dy vite më parë,

she also didn't feel so well in the last few weeks of her pregnancy,

përsëri nuk u ndje mirë në javët e fundit të shtatzënisë së saj,

and she had a few elevated blood pressures,

dhe pati disa ngritje të presionit të gjakut,

but nobody seemed to pay attention.

por askush nuk u pa të kushtonte vëmendje.

They just said, "Maria, don't worry, you'll be fine.

Ata thjesht thanë "Maria , mos u shqetëso, do të jesh mirë.

This is your first pregnancy. You're a little nervous."

Kjo është shtatzënia jote e parë. Je thjesht pak nervoze."

But it did not end well for Maria last time.

Por gjërat nuk përfunduan mirë për herën e fundit të Marias.

She seized during labor.

Ajo pati një krizë gjatë punës.

Well, this time her team really listened.

Epo, këtë herë skuadra e saj me të vërtetë e dëgjoi.

They asked smart and probing questions.

Ata i bënë pyetje të zgjuara dhe ekzaminuese.

Her doctor counseled her about the signs and symptoms of preeclampsia

Doktori i saj e këshilloi për shenjat dhe simptomat e pre-eklampsisë

and explained that if she was not feeling well,

dhe i shpjegoi se nëse ajo nuk po ndjehej mirë,

she needed to come in and be seen.

ajo kishte nevojë të shkonte dhe të kontrollohej.

And this time Maria came in,

Dhe herën e fundit , Maria erdhi,

and her doctor immediately sent her to the hospital.

dhe doktori i saj e dërgoi menjëherë në spital.

At the hospital, her doctor ordered urgent lab tests.

Në spital, doktori i saj urdhëroi teste urgjente laboratorike.

They hooked her up to multiple different monitors

Ata e lidhën me disa monitorë

and paid special attention to her blood pressure,

dhe i kushtuan vëmendje të veçantë presionit të lartë të gjakut,

the fetal heart rate tracing

gjurmimit të rrahjeve të zemrës së fetusit

and gave her IV medication to prevent a seizure.

dhe i dhane mjekin intravenoz për të parandaluar ndonjë krizë.

And when Maria's blood pressure got so high it put her at risk for a stroke,

Dhe kur presioni i gjakut të Marias u rrit aq shumë saqë kishte rrezik për goditje në zemër,

her doctors and nurses jumped into action.

doktorët dhe infermieret e saj u hodhën në veprim.

They repeated her blood pressure in 15 minutes

Ata përsëritën presionin e saj të gjakut në 15 minuta

and declared a hypertensive emergency.

dhe deklaruan një emergjencë hipertensive.

They gave her the right IV medication according to the latest correct protocol.

Ata i dhanë mjekimin e duhur intravenoz sipas protokollit korrekt më të fundit.

They worked smoothly together as a coordinated team

Ata punuan pa probleme së bashku si një grup i koordinuar

and successfully lowered her blood pressure.

dhe në mënyrë të suksseshme e ulën presionin e saj të gjakut.

As a result, what could have been a tragedy became a success story.

Si rezultat, ajo që mund të rezultonte në një tragjedi u shndërrua në histori suksesi.

Maria's dangerous symptoms were controlled,

Simptomat e rrezikshme të Marias u kontrolluan,

and she delivered a healthy baby girl.

dhe ajo lindi një vajzë të shëndetshme.

And before Maria was discharged from the hospital,

Dhe para se Maria të dilte nga spitali,

her doctor counseled her again about the signs and symptoms of preeclampsia,

doktori e këshilloi atë përsëri për simptomat dhe shenjat e pre-eklampsisë,

the importance of having her blood pressure checked,

dhe rëndësisë së të paturit nën kontroll të presionit të gjakut,

especially in this first week postpartum

veçanërisht në javën e parë pas lindjes

and gave her education about postpartum health and what to expect.

dhe i dha asaj edukimin për shëndetin postpartum dhe se çfarë duhet të priste.

And in the weeks and months that followed,

Dhe në javët dhe muajt që pasuan,

naturally, Maria had follow-up visits with her pediatrician

natyrshëm,Maria pati vizita të mëtejshme me mjekun pediatër

to check in on her baby's health.

për të kontrolluar shëndetin e fëmijës.

But just as important,

Por, po aq e rëndësishme,

she had follow-up visits with her ob-gyn

ajo pati vizita pasuese me mjekun obstetër dhe gjinekologun

to check in on her health, her blood pressure,

për të kontrolluar shëndetin e saj, presionin e saj të gjakut,

and her cares and concerns as a new mother.

dhe kujdesin dhe shqetësimet e saj si një mama e re.

This is what high-quality care across the care continuum looks like,

Kjo është ajo se si kujdesi cilësor duket përgjatë kudjesit të vazhdueshëm,

and this is how it can look.

dhe se si duhet të duket.

If every pregnant woman in every community

Nëse çdo grua shtatzënë në çdo komunitet

received this kind of high-quality care

do merrte këtë lloj kujdesi cilësor

and delivered at facilities that utilized standard care practices,

dhe do lindte me facilitetet që përdorin praktika standarte kujdesi,

our maternal mortality and severe maternal morbidity rates would plummet.

shkalla e vdekshmërisë dhe sëmundshmërisë së rëndë maternale do të binte menjëherë.

Our international ranking would no longer be an embarrassment.

Rankimi ynë ndërkombëtar nuk do të ishte kaq turpërues për ne.

But the truth is, we've had decades of unacceptably high rates

Por, e vërteta është se, ne kemi pasur dekada të niveleve papranueshmërisht të larta

of maternal death and life-threatening complications during delivery

të vdekjeve dhe komplikacioneve jetë-kërcënuese maternale gjatë lindjeve

and decades of devastating consequences for moms, babies and families,

dhe dekada të pasojave shkatërruese për mamat, bebat dhe familjet,

and we have not been moved to action.

dhe nuk kemi lëvizur për të vepruar.

The recent media attention on our poor performance on maternal mortality

Vëmendja së fundmi e medias në performancën tonë të vakët në vdekshmërinë maternale

has helped the public to understand:

ka ndihmuar publikun të kuptojë:

high-quality maternal health care is within reach.

kujdesi shëndetësor cilësor maternal është i ofrueshëm brenda mundësive.

The question is:

Pyetja është:

Are we as a society ready to value pregnant women from every community?

A jemi ne si shoqëri gati të vlerësojmë gratë shtatzëna nga çdo komunitet?

For my part, I'm doing everything I can to ensure that when we do,

Sa për pjesën time, jam duke bërë gjithçka mundem për t'u siguruar që po, ne jemi,

we have the tools and evidence base ready

ne kemi mjetet dhe bazën evidenciale gati

to move forward.

për të ecur përpara.

Thank you.

Faleminderit!

(Applause)

(Duartrokitje)