How women in rural India turned courage into capital | Chetna Gala Sinha

Tłumaczenie: Ewa Swirydczuk Korekta: Barbara Guzik

I'm here to tell you not just my story

Chcę opowiedzieć nie tyle swoją historię,

but stories of exceptional women from India whom I've met.

ile historie wyjątkowych kobiet z Indii, które miałam okazję poznać.

They continue to inspire me,

One ciągle mnie inspirują,

teach me, guide me in my journey of my life.

uczą mnie i prowadzą w życiu.

These are incredible women.

To niesamowite kobiety.

They never had an opportunity to go to school,

Nie miały możliwości chodzenia do szkoły,

they had no degrees,

nie mają żadnych stopni naukowych,

no travel, no exposure.

nie podróżowały, nie miały kontaktu ze światem.

Ordinary women who did extraordinary things

Zwyczajne kobiety, które dokonały niezwykłych rzeczy,

with the greatest of their courage,

zdobywając się na ogromną odwagę,

wisdom and humility.

mądrość i pokorę.

These are my teachers.

To moje nauczycielki.

For the last three decades,

Przez ostatnie 30 lat

I've been working, staying and living in India

mieszkam i pracuję w Indiach.

and working with women in rural India.

Pracuję z kobietami z wiejskich terenów Indii.

I was born and brought up in Mumbai.

Urodziłam się i wychowywałam w Bombaju.

When I was in college,

Kiedy byłam na studiach,

I met Jayaprakash Narayan,

poznałam Jayaprakash Narayan,

famous Gandhian leader

znanego lidera gandyjskiego,

who inspired youth to work in rural India.

który inspirował młodych ludzi do pracy na indyjskich wsiach.

I went into the villages to work in rural India.

Pojechałam na wieś i zaczęłam tam pracować.

I was part of land rights movement,

Byłam częścią ruchu praw do gruntów,

farmers' movement

ruchu rolników

and women's movement.

oraz ruchu kobiet.

On the same line,

W tym samym czasie

I ended up in a very small village,

osiedliłam się w małej wiosce,

fell in love with a young, handsome, dynamic young farmer-leader

zakochałam w młodym, przystojnym i dynamicznym przywódcy rolników,

który nie był zbyt wykształcony,

who was not very educated,

but he could pull the crowd.

ale potrafił pociągać za sobą tłumy.

And so in the passion of youth,

Oddając się młodzieńczej namiętności,

I married him

poślubiłam go

and left Mumbai,

i opuściłam Bombaj.

and went to a small village which did not have running water

Zamieszkałam w małej wiosce bez dostępu do wody bieżącej

and no toilet.

i kanalizacji.

Honestly, my family and friends were horrified.

Prawdę mówiąc, moja rodzina i przyjaciele byli przerażeni.

(Laughter)

(Śmiech)

I was staying with my family,

Mieszkaliśmy w wiosce

with my three children in the village,

z trójką dzieci.

and one day,

Pewnego dnia,

a few years later one day,

kilka lat później,

a woman called Kantabai came to me.

przyszła do mnie kobieta o imieniu Kantabai.

Kantabai said, "I want to open a saving account.

Powiedziała, że chce założyć konto oszczędnościowe,

I want to save."

bo chce oszczędzać.

I asked Kantabai:

Powiedziałam:

"You are doing business of blacksmith.

"Jesteś kowalem.

Do you have enough money to save?

Czy masz wystarczająco dużo pieniędzy?

You are staying on the street.

Mieszkasz na ulicy.

Czy jesteś w stanie oszczędzać?".

Can you save?"

Kantabai was insistent.

Kantabai nalegała:

She said, "I want to save because I want to buy a plastic sheet

"Chcę oszczędzać, żeby kupić plastikową folię,

before the monsoons arrive.

zanim zacznie się pora monsunowa.

I want to save my family from rain."

Chcę uchronić moją rodzinę przed deszczem".

I went with Kantabai to the bank.

Poszłam z Kantabai do banku.

Kantabai wanted to save 10 rupees a day --

Kantabai planowała oszczędzać 10 rupii dziennie,

less than 15 cents.

czyli mniej niż 15 centów.

Bank manager refused to open the account of Kantabai.

Kierownik banku odmówił jej założenia konta.

He said Kantabai's amount is too small

Powiedział, że suma, o której mówi, jest za mała,

and it's not worth his time.

i że nie jest warta jego czasu.

Kantabai was not asking any loan from the bank.

Kantabai nie prosiła o kredyt.

She was not asking any subsidy or grant from the government.

Nie prosiła o dotację ani o zasiłek od rządu.

Prosiła o bezpieczne miejsce

What she was asking was to have a safe place

to save her hard-earned money.

dla swoich ciężko zarobionych pieniędzy.

And that was her right.

I miała do tego prawo.

And I went --

Powiedziałam, że jeśli banki nie chcą otworzyć konta dla Kantabai,

I said if banks are not opening the account of Kantabai,

why not start the bank

to dlaczego nie otworzyć nowego banku,

which will give an opportunity for women like Kantabai to save?

który da możliwość oszczędzania kobietom takim jak Kantabai.

And I applied for the banking license to Reserve Bank of India.

Postarałam się o stosowną licencję w Banku Rezerw Indii.

(Applause)

(Brawa)

No, it was not an easy task.

To nie było łatwe zadanie.

Our license was rejected --

Odmówiono nam udzielenia pozwolenia.

(Laughter)

(Śmiech)

Jako przyczynę odmowy Bank Rezerw podał

on the grounds --

Reserve Bank said that we cannot issue a license

niechęć do promowania analfabetyzmu wśród klientów banku.

to the bank whose promoting members who are nonliterate.

I was terrified.

Byłam przerażona.

I was crying.

Płakałam.

And by coming back home,

Wchodząc do domu,

I was continuously crying.

ciągle płakałam.

I told Kantabai and other women

Powiedziałam Kantabai i innym kobietom,

that we couldn't get the license because our women are nonliterate.

że nie dostałyśmy pozwolenia z powodu ich analfabetyzmu.

Our women said, "Stop crying.

Kobiety powiedziały, żebym przestała płakać,

We will learn to read and write

że nauczą się czytać i pisać

and apply again, so what?"

i złożymy nowe podanie.

(Applause)

(Brawa)

We started our literacy classes.

Zaczęłyśmy lekcje czytania i pisania.

Every day our women would come.

Kobiety przychodziły każdego dnia.

They were so determined that after working the whole day,

Były tak zdeterminowane, że po całym dniu pracy

they would come to the class and learn to read and write.

przychodziły na zajęcia i uczyły się czytać i pisać.

After five months,

Po pięciu miesiącach

we applied again,

ponownie złożyłyśmy podanie.

but this time I didn't go alone.

Tym razem nie poszłam sama.

Fifteen women accompanied me to Reserve Bank of India.

W drodze do Banku Rezerw Indii towarzyszyło mi piętnaście kobiet.

Kobiety powiedziały urzędnikowi:

Our women told the officer of Reserve Bank,

"You rejected the license because we cannot read and write.

"Odrzuciliście nasze podanie, bo nie potrafimy czytać ani pisać.

You rejected the license because we are nonliterate."

Nie daliście nam pozwolenia, bo jesteśmy analfabetkami".

But they said, "There were no schools when we were growing,

Dodały: "Nie było żadnych szkół, kiedy dorastałyśmy,

so we are not responsible for our noneducation."

więc nie jesteśmy odpowiedzialne za brak wykształcenia.

And they said, "We cannot read and write,

Nie potrafimy czytać ani pisać,

but we can count."

ale potrafimy liczyć".

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

And they challenged the officer.

I mówiły dalej:

"Then tell us to calculate the interest of any principal amount."

"Możemy teraz obliczyć oprocentowanie od jakiejkolwiek kwoty głównej".

(Laughter)

(Śmiech)

"If we are unable to do it,

Jeśli nam się nie uda,

don't give us license.

nie przydzielicie nam licencji.

Tell your officers to do it without a calculator

Powiedz swoim pracownikom, żeby zrobili to bez użycia kalkulatora.

and see who can calculate faster."

Zobaczymy, kto zrobi to szybciej".

(Applause)

(Brawa)

Needless to say,

Oczywiście

we got the banking license.

otrzymałyśmy licencję.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

Today, more than 100,000 women are banking with us

Obecnie ponad 100 000 kobiet ma konta w naszym banku.

and we have more than 20 million dollars of capital.

Mamy ponad 20 milionów dolarów kapitału.

This is all women's savings,

To są oszczędności samych kobiet,

women capital,

fundusz kobiet,

no outside investors asking for a business plan.

żadnych zewnętrznych inwestorów, którzy żądają biznes planu.

No.

Nie.

It's our own rural women's savings.

To oszczędności naszych wiejskich kobiet.

(Applause)

(Brawa)

I also want to say that yes,

Chcę też powiedzieć, że dzisiaj,

after we got the license,

po tym, jak dostałyśmy licencję,

today Kantabai has her own house

Kantabai posiada swój własny dom,

and is staying with her family

w którym mieszka

in her own house for herself and her family.

ze swoja rodziną.

(Applause)

(Brawa)

When we started our banking operations,

Kiedy zaczęłyśmy transakcje bankowe,

I could see that our women were not able to come to the bank

zauważyłam, że nasze kobiety nie były w stanie przychodzić do banku,

because they used to lose the working day.

bo traciły wtedy dzień w pracy.

I thought if women are not coming to the bank,

Pomyślałam, że skoro nie mogą przyjść do banku,

bank will go to them,

to bank przyjdzie do nich.

and we started doorstep banking.

Tak zaczęłyśmy bankowość obwoźną.

Recently, we starting digital banking.

Ostatnio wprowadzamy bankowość cyfrową.

Digital banking required to remember a PIN number.

Cyfrowe usługi banku wymagają użycia numeru PIN.

Our women said, "We don't want a PIN number.

Nasze kobiety stwierdziły, że nie chcą numeru PIN,

That's not a good idea."

że to niedobry pomysł.

And we tried to explain to them

Próbowałyśmy im tłumaczyć,

that maybe you should remember the PIN number;

że powinny pamiętać swój numer PIN

we will help you to remember the PIN number.

i że pomożemy im w tym.

They were firm.

Ale one stały przy swoim.

They said, "suggest something else,"

Powiedziały: "Zaproponujcie coś innego".

and they --

I...

(Laughter)

(Śmiech)

and they said, "What about thumb?"

Powiedziały: "Co powiecie na kciuk?".

I thought that's a great idea.

Pomyślałam, że to świetny pomysł.

We'll link that digital banking with biometric,

Połączymy bankowość cyfrową z identyfikacją biometryczną.

and now women use the digital financial transaction

Obecnie kobiety wykonują transakcje cyfrowe

by using the thumb.

przy użyciu kciuka.

And you know what they said?

Wiecie, co powiedziały?

They said, "Anybody can steal my PIN number

"Każdy może ukraść mój numer PIN

and take away my hard-earned money,

i odebrać mi ciężko zarobione pieniądze,

but nobody can steal my thumb."

ale nikt nie może ukraść mi kciuka".

(Applause)

(Brawa)

That reinforced the teaching which I have always learned from women:

To przekonało mnie, że kobiety mają rację, mówiąc,

never provide poor solutions to poor people.

żeby nie oferować słabych rozwiązań ubogim.

They are smart.

One są mądre.

(Applause)

(Brawa)

A few months later,

Kilka miesięcy później

another woman came to the bank --

przyszła do banku inna kobieta.

Kerabai.

Nazywa się Kerabai.

She mortgaged her gold and took the loan.

Wzięła kredyt, dając w zastaw złoto.

I asked Kerabai, "Why are you mortgaging your precious jewelry

Zapytałam Kerabai, dlaczego zastawia swoją cenną biżuterię

and taking a loan?"

i bierze pożyczkę.

Kerabai said, "Don't you realize that it's a terrible drought?

Odpowiedziała: "Czy nie wiesz, że mamy okropną suszę?

There's no food or fodder for the animals.

Nie mamy jedzenia ani paszy dla bydła.

No water.

Nie mamy wody.

I'm mortgaging gold to buy food and fodder for my animals."

Robię to, żeby kupić jedzenie i paszę dla zwierząt".

And then she asks me, "Can I mortgage gold and get water?"

Po czym zapytała: "Czy mogę w zastaw za złoto dostać wodę?".

I had no answer.

Nie wiedziałam, co powiedzieć.

Kerabai challenged me: "You're working in the village

Kerabai nie dała za wygraną: "Pracujesz we wsi z kobietami,

with women and finance,

zajmujesz się finansami,

but what if one day there's no water?

a jeśli pewnego dnia zabraknie wody?

If you leave this village,

Jeśli stąd wyjedziesz,

with whom are you going to do banking?"

z kim będziesz dokonywała transakcji?".

Kerabai had a valid question,

Kerabai zadała ważne pytanie,

so in this drought,

więc podczas suszy

we decided to start the cattle camp in the area.

zdecydowałyśmy otworzyć obóz dla bydła.

It's where farmers can bring their animals to one place

Okoliczni rolnicy mogli przyprowadzać tam swoje zwierzęta,

and get fodder and water.

żeby otrzymać dla nich paszę i wodę.

It didn't rain.

Nie padało.

Cattle camp was extended for 18 months.

Obóz dla zwierząt istniał 18 miesięcy.

Kerabai used to move around in the cattle camp

Kerabai przychodziła do obozu

and sing the songs of encouragement.

i śpiewała, żeby dodać wszystkim otuchy.

Kerabai became very popular.

Kerabai stała się bardzo popularna.

It rained and cattle camp was ended,

Zaczęło wreszcie padać i zamknęliśmy obóz,

but after cattle camp ended,

ale to nie koniec.

Kerabai came to our radio --

Kerabai zaczęła pracę w naszym radiu.

we have community radio

Mamy radio w naszej gminie,

which has more than 100,000 listeners.

które ma ponad 100 000 słuchaczy.

She said, "I want to have a regular show on the radio."

Powiedziała: "Chcę mieć regularny program w radiu".

Our radio manager said, "Kerabai, you cannot read and write.

Kierownik naszego radia odpowiedział: "Przecież nie potrafisz czytać ani pisać.

How will you write the script?"

Jak napiszesz scenariusz audycji?".

You know what she replied?

Wiecie, co odpowiedziała?

"I cannot read and write,

"Nie potrafię czytać ani pisać,

but I can sing.

ale potrafię śpiewać.

What's the big deal?"

Więc w czym problem?"

(Laughter)

(Śmiech)

And today,

Dzisiaj

Kerabai is doing a regular radio program,

Kerabai prowadzi stały program w radiu.

and not only that,

Ale to nie wszystko.

she's become a famous radio jockey

Stała się popularnym dżokejem radiowym

and she has been invited by all of the radios,

i stacje radiowe w całych Indiach zapraszają ją do siebie,

even from Mumbai.

nawet z Bombaju.

She gets the invitation and she does the show.

Otrzymuje zaproszenie i prowadzi program.

(Applause)

(Brawa)

Kerabai has become a local celebrity.

Kerabai stała się lokalną celebrytką.

One day I asked Kerabai,

Pewnego razu zapytałam ją,

"How did you end up singing?"

jak to się stało, że zajmuje się śpiewaniem.

She said, "Shall I tell you the real fact?

Odpowiedziała: "Mam ci powiedzieć prawdę?

When I was pregnant with my first child,

Kiedy byłam w pierwszej ciąży,

I was always hungry.

ciągle byłam głodna.

I did not have enough food to eat.

Jednak nie miałam tyle jedzenia.

I did not have enough money to buy food,

Nie miałam tyle pieniędzy, żeby kupić jedzenie.

and so to forget my hunger, I started singing."

Zaczęłam śpiewać, żeby zapomnieć o głodzie".

So strong and wise, no?

Co za siła i mądrość.

I always think that our women overcome so many obstacles --

Zawsze myślę, że nasze kobiety pokonują różne trudności:

cultural, social, financial --

kulturowe, społeczne, finansowe,

and they find out their ways.

i ciągle znajdują rozwiązania.

I would like to share another story:

Chciałabym przedstawić kolejną historię.

Sunita Kamble.

Sunita Kamble.

She has taken a course in a business school,

Zrobiła kurs w szkole biznesowej

and she has become a veterinary doctor.

i została weterynarzem.

She's Dalit;

Jest dalitką,

she comes from an untouchable caste,

pochodzi z kasty nietykalnych,

but she does artificial insemination in goats.

ale przeprowadza sztuczne zapłodnienie u kóz.

It is a very male-dominated profession

To typowo męskie zajęcie,

and it is all the more difficult for Sunita

tym bardziej trudne dla Sunity,

because Sunita comes from an untouchable caste.

że pochodzi ona z kasty nietykalnych.

But she worked very hard.

Ale pracowała bardzo ciężko.

She did successful goat deliveries in the region

Z sukcesem odbierała porody kóz w regionie

and she became a famous goat doctor.

i stała się znanym lekarzem kóz.

Recently, she got a national award.

Ostatnio odebrała nagrodę państwową.

I went to Sunita's house to celebrate --

Poszłam do jej domu, żeby to uczcić,

to congratulate her.

żeby jej pogratulować.

When I entered the village,

Kiedy weszłam do wioski,

I saw a big cutout of Sunita.

ujrzałam duży wizerunek Sunity.

Sunita was smiling on that picture.

Sunita uśmiechała się na nim.

I was really surprised to see an untouchable,

Byłam naprawdę zdumiona, widząc osobę z kasty nietykalnych,

coming from the village,

pochodzącą ze wsi,

having a big cutout at the entrance of the village.

mającą swoją podobiznę przy wejściu do wioski.

When I went to her house,

Kiedy weszłam do jej domu,

I was even more amazed

byłam jeszcze bardziej zaskoczona,

because upper caste leaders --

bo liderzy wyższej kasty, mężczyźni,

men -- were sitting in the house, in her house,

siedzieli w jej domu,

and having chai and water,

pijąc czaj i wodę.

which is very rare in India.

To bardzo nietypowe w Indiach.

Upper caste leaders do not go to an untouchable's house

Liderzy wyższych kast nie odwiedzają domów nietykalnych,

and have chai or water.

żeby napić się czaju czy wody.

And they were requesting her

Co więcej, poprosili Sunitę,

to come and address the gathering of the village.

żeby rozpoczęła wiejskie zebranie.

Sunita broke centuries-old caste conditioning in India.

Sunita przełamała barierę kastową istniejącą w Indiach od wieków.

(Applause)

(Brawa)

Let me come to what the younger generations do.

Pozwólcie, że opowiem o pokoleniu młodych ludzi w Indiach.

As I'm standing here --

Stoję tutaj

I'm so proud as I stand here,

i jestem bardzo dumna, że mogę tu być,

from Mhaswad to Vancouver.

z Mhaswad do Vancouver.

Back home, Sarita Bhise --

Tam w domu, w Indiach, Sarita Bhise,

she's not even 16 years old.

która nie ma nawet 16 lat,

She's preparing herself --

przygotowuje się...

she's a part of our sports program,

jest częścią naszego programu sportowego,

Champions' program.

programu mistrzów sportu.

She's preparing herself to represent India in field hockey.

Będzie reprezentować Indie w hokeju na trawie.

And you know where she's going?

Wiecie, gdzie pojedzie?

She's going to represent in 2020 Olympics, Tokyo.

Będzie reprezentować nasz kraj na Igrzyskach Olimpijskich 2020 w Tokio.

(Applause)

(Brawa)

Sarita comes from a very poor shepherd community.

Sarita pochodzi z bardzo biednej społeczności pasterskiej.

I am just -- I couldn't be more proud of her.

Jestem z niej ogromnie dumna.

There are millions of women like Sarita, Kerabai, Sunita,

Takich kobiet jak Sarita, Kerabai czy Sunita są miliony.

who can be around you also.

Możesz je również spotkać wokół siebie.

They can be all over the world,

Mogą być na całym świecie.

but at first glance you may think that they do not have anything to say,

Na pierwszy rzut oka można pomyśleć, że nie mają nic do powiedzenia,

they do not have anything to share.

że nie można się od nich niczego nauczyć,

You would be so wrong.

ale to nieprawda.

I am so lucky that I'm working with these women.

Mam szczęście, że pracuję z takimi kobietami.

They are sharing their stories with me,

Dzielą się ze mną swoimi historiami

they are sharing their wisdom with me,

i swoją mądrością.

and I'm just lucky to be with them.

Mam szczęście, że mogę z nimi przebywać.

20 years before --

20 lat temu,

and I'm so proud --

z czego jestem bardzo dumna,

we went to Reserve Bank of India

poszłyśmy do Banku Rezerw Indii

and we set up the first rural women's bank.

i założyłyśmy pierwszy bank wiejskich kobiet.

Today they are pushing me to go to National Stock Exchange

Dzisiaj nalegają, żebym na Państwowej Giełdzie Papierów Wartościowych

to set up the first fund dedicated to micro rural women entrepreneurs.

otworzyła pierwszy fundusz dla mikroprzedsiębiorstw wiejskich kobiet.

They are pushing me to set up

Domagają się założenia

the first small finance women's bank in the world.

pierwszego na świecie banku małych przedsiębiorstwa dla kobiet.

And as one of them said,

Jak powiedziała jedna z nich:

"My courage is my capital."

"Moja odwaga jest moim kapitałem".

And I say here,

Mogę tu wyznać,

their courage is my capital.

że ich odwaga jest moim kapitałem.

And if you want,

A jeśli tego chcecie,

it can be yours also.

może też być waszym.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)