5 skin health myths to stop believing now | Body Stuff with Dr. Jen Gunter

1,035,042 views ・ 2021-06-24

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Transcriber:
0
0
7000
00:00
We put a lot of importance into caring for our skin,
1
163
2794
Tłumaczenie: Ola Królikowska Korekta: Paulina Kaniewska
Przykładamy dużą wagę do pielęgnacji skóry,
00:02
which makes sense, since it's the first thing other people see.
2
2957
3629
co ma sens, bo to pierwsza rzecz, którą widzą inni ludzie.
00:06
Skin might also be one of the most misunderstood parts of our bodies,
3
6586
4045
Skóra może być również jedną z najbardziej niezrozumianych części naszego ciała.
00:10
so today, I'd like to run through some of the most common myths
4
10673
3295
Dlatego dzisiaj chciałabym omówić kilka największych mitów
00:14
we have about our skin.
5
14010
1460
na temat cery.
00:15
(Music)
6
15470
1209
(Muzyka)
00:16
[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]
7
16721
1543
[“Body Stuff” z doktor Jen Gunter]
00:18
(Music)
8
18264
1210
(Muzyka)
00:19
Myth number one – healthy skin is skin that looks flawless.
9
19515
3963
Mit numer 1: zdrowa skóra to skóra, która wygląda nieskazitelnie.
00:23
When we think of healthy skin,
10
23478
1835
Kiedy myślimy o zdrowej cerze,
00:25
we might think of a clear,
11
25354
2169
mamy w głowach obraz czystej, równej powierzchni,
00:27
even surface that's radiant and devoid of blemishes.
12
27565
2503
promiennej i bez niedoskonałości.
Ale skóra to żywy narząd,
00:30
But skin is a living organ,
13
30068
1376
00:31
just like the heart or lungs and just like any other organ,
14
31486
3545
jak serce czy płuca.
Jak każdy inny narząd jest złożona i pełni wiele funkcji
00:35
it's complex, serves many functions,
15
35073
3128
00:38
and not just about what's going on at the surface.
16
38201
2961
związanych nie tylko z tym, co się dzieje na powierzchni.
Naskórek to zewnętrzna warstwa skóry, i to naskórek widzimy.
00:41
The epidermis is the outer layer we can see.
17
41162
2920
Składa się z różnych typów komórek,
00:44
It's made up of different cell types,
18
44082
1793
00:45
including keratinocytes, which are replaced every four weeks.
19
45917
3628
w tym keratynocytów wymienianych co cztery tygodnie.
00:49
As new cells grow at the base, old cells are pushed up
20
49545
3546
Kiedy nowe komórki są tworzone u podstawy, stare są wypychane do góry.
Wytwarza się grubsza warstwa,
00:53
and form a harder layer that's difficult for water or microbes to cross.
21
53132
4129
trudno przenikalną dla wody lub drobnoustrojów.
00:57
Our keratinocytes also synthesize vitamin D from the sun,
22
57261
3629
Keratynocyty syntetyzują również witaminę D pod wpływem słońca,
01:00
which is vital for our health.
23
60932
2002
co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia.
01:02
Other important cells in the epidermis include melanocytes,
24
62975
3045
Inne ważne komórki naskórka to melanocyty,
które produkują melaninę, czyli pigment,
01:06
which produce melanin or our skin pigment,
25
66062
2461
01:08
and Langerhans cells,
26
68523
1418
oraz komórki Langerhansa,
01:09
which are like little security guards on patrol for pathogens.
27
69941
3545
które strzegą skóry przed patogenami.
01:13
The dermis, our skin's tough second layer,
28
73528
2711
Skóra właściwa, druga, twardsza warstwa skóry,
01:16
isn't as well known.
29
76239
1293
jest mniej znana.
01:17
It's a scaffold of collagen that's home to blood vessels,
30
77532
3420
To rusztowanie kolagenowe, w którym znajdują się naczynia krwionośne,
01:20
hair follicles and glands.
31
80993
1794
mieszki włosowe i gruczoły
01:22
It's also packed with special nerve cells called sensory receptors
32
82787
4463
oraz komórki nerwowe zwane receptorami czuciowymi,
01:27
that allow us to feel pressure, vibration, even pain,
33
87250
3461
które pozwalają nam poczuć ucisk, wibracje, a nawet ból.
01:30
some of which extend into the epidermis.
34
90753
2836
Niektóre z nich sięgają do naskórka.
01:33
The dermis also helps regulate temperature.
35
93589
2795
Skóra właściwa pomaga również regulować temperaturę.
01:36
If we're cold, our blood vessels contract to retain heat,
36
96425
3379
Jeśli jest nam zimno, naczynia kurczą się, żeby zatrzymać ciepło,
01:39
and if we're hot, they expand to release it.
37
99846
2627
a jeśli jest nam gorąco, rozszerzają się, żeby je uwolnić.
01:42
We're told to exfoliate and tone and condition our skin,
38
102515
3754
Mówi się nam, że powinniśmy złuszczać, tonizować i odżywiać naszą skórę,
01:46
to use rollers and serums and lasers.
39
106269
2294
używać wałków, serum o laserów.
01:48
Some of that does work,
40
108563
1585
Niektóre z tych metod działają,
01:50
especially for folks with specific skin conditions,
41
110189
2920
szczególnie w przypadku specyficznych schorzeń skóry,
01:53
but for normal to healthy skin,
42
113109
2210
ale jeśli mamy normalną, zdrową skórę,
01:55
we might be spending a lot of money on bunk products,
43
115319
3003
możemy wydawać dużo pieniędzy na głupoty,
01:58
because healthy skin is simply skin that does its jobs.
44
118364
4797
bo zdrowa skóra to po prostu skóra, która wykonuje swoje zadania.
02:03
Myth number two – you only need sunscreen on sunny days.
45
123202
4088
Mit numer 2: krem przeciwsłoneczny jest potrzebny tylko w słoneczne dni.
02:07
Ultraviolet rays from the sun are so strong,
46
127290
2878
Promieniowanie ultrafioletowe jest tak silne,
02:10
they damage our cells' DNA.
47
130168
2168
że uszkadza DNA komórek.
02:12
There are two types that affect the skin.
48
132378
2044
Dwa rodzaje tego promieniowania wpływają na skórę.
02:14
UVA rays penetrate the dermis,
49
134463
2253
Promienie UVA wnikają w skórę właściwą,
02:16
damaging the collagen scaffold and accelerating aging.
50
136757
3295
niszcząc rusztowanie kolagenowe i przyspieszając starzenie,
a promienie UVB podrumieniają naskórek, powodując oparzenia słoneczne.
02:20
UVB rays, meanwhile, cook the epidermis, causing sunburn.
51
140094
3796
02:23
While our cells can repair that damage, it accumulates over time,
52
143890
3920
Chociaż komórki mogą naprawić te uszkodzenia, te z czasem się kumulują,
02:27
and for some people, it can lead to skin cancer.
53
147852
2753
co u niektórych osób może prowadzić do raka skóry.
02:30
Our skin has a defense system.
54
150646
2002
Skóra ma własny system obronny.
02:32
When it's exposed to UV, our melanocytes release more melanin
55
152690
4046
Pod wpływem promieniowania UV nasze melanocyty uwalniają więcej melaniny
02:36
and we get a tan.
56
156736
1543
i tak zyskujemy opaleniznę.
02:38
This process is actually our skin's way of showing it's been damaged,
57
158279
4171
W ten sposób skóra pokazuje, że została uszkodzona,
02:42
and protecting itself from more.
58
162491
1877
i chroni się przed dalszymi uszkodzeniami.
02:44
So by wearing sunscreen with an SPF of 30, even when it’s cloudy,
59
164410
4087
Stosując kremy przeciwsłoneczne z filtrem SPF 30 nawet w pochmurne dni,
02:48
you’re protecting yourself from sunburn, early aging and skin cancer.
60
168497
4088
chronicie się przed oparzeniami, przedwczesnym starzeniem i rakiem skóry.
02:52
Just choose one that's broad spectrum.
61
172627
2335
Wybierzcie preparat o szerokim spektrum ochrony,
02:54
That means it's blocking UVA and UVB rays.
62
174962
3629
który blokuje promienie UVA i UVB.
02:58
Myth number three –
63
178591
1251
Mit numer 3: osoby o ciemniejszej karnacji nie potrzebują filtrów.
02:59
people with darker skin don't need sunscreen.
64
179842
2461
03:02
Most of us produce two types of melanin –
65
182303
2210
Większość z nas wytwarza dwa rodzaje melaniny,
03:04
eumelanin, associated with richer, brown tones,
66
184555
3587
eumelaninę kojarzoną z ciemniejszymi odcieniami skóry
03:08
and pheomelanin, associated with lighter skin and freckles.
67
188142
3295
oraz feomelaninę łączoną z jaśniejszą skórą i piegami.
03:11
Our skin color depends on the ratio between those two types of melanin
68
191479
3587
Kolor skóry zależy od proporcji między tymi dwoma rodzajami melaniny
03:15
and the density of pigment creating structures within our cells.
69
195107
3546
oraz gęstości struktur tworzących pigment w komórkach.
03:18
It's true that having more melanin, specifically that first type,
70
198694
3337
To prawda, że większa ilość melaniny,
a konkretnie eumelaniny, zapewnia pewną ochronę przed słońcem.
03:22
does offer some protection from the sun,
71
202073
2252
03:24
depending on how dark our skin is,
72
204367
1793
W zależności od karnacji
03:26
we do have some natural SPF, but it's not nearly enough.
73
206202
4379
mamy mniej lub więcej naturalnego SPF, ale to nie wystarczy.
03:30
We all need sunscreen to ward off damage.
74
210581
3003
Wszyscy potrzebujemy kremów z filtrem, żeby nie mieć uszkodzeń.
03:33
Black and Hispanic patients
75
213584
1377
Osoby czarnoskóre i Latynosi
03:35
are also more likely to have skin cancer detected at advanced stages.
76
215002
4046
są również bardziej narażeni na wykrycie raka skóry w zaawansowanym stadium.
Dlaczego? Bo rasizm przenika medycynę.
03:39
Why? Because of the many ways that racism permeates medicine.
77
219048
4129
03:43
The majority of dermatologists are white,
78
223177
2002
Dermatolodzy są w większości biali
03:45
and we're trained to diagnose on white skin.
79
225221
2627
i uczono ich diagnozowania na białej skórze.
03:47
Meanwhile, people of color have heard this myth
80
227890
2503
Jednocześnie osoby niebiałe wciąż słyszą mit,
03:50
of darker skin not being susceptible to skin cancer repeated.
81
230393
3420
że ciemniejsza skóra jest odporna na raka skóry.
03:53
Black patients are also less likely to receive early screenings,
82
233854
4130
Czarnoskórych pacjentów rzadziej też obejmują wczesne badania przesiewowe,
co prowadzi do opóźnionej diagnozy.
03:58
leading to the delayed diagnosis.
83
238025
2169
04:00
One particular dangerous form of skin cancer,
84
240236
3253
Szczególnie niebezpieczny rodzaj raka skóry, czerniak akralny,
04:03
acral melanoma,
85
243489
1418
04:04
doesn't even come from ultraviolet exposure,
86
244949
2753
nie bierze się nawet z ekspozycji na promieniowanie UV
04:07
and it shows up in parts of the body that we might not think about –
87
247743
3504
i pojawia się w miejscach, o których by się nawet nie pomyślało,
04:11
nail beds and the bottoms of our feet.
88
251247
2252
takich jak łożysko paznokcia czy podeszwy stóp.
04:13
It's an area we need more messaging about,
89
253541
2502
W tym obszarze potrzeba więcej informacji,
04:16
especially for people of color,
90
256085
1710
szczególnie osobom niebiałym
04:17
who experience higher levels of distrust toward doctors
91
257837
3003
odczuwającym wyższy poziom nieufności wobec lekarzy
04:20
after years of mistreatment by the American Medical System.
92
260881
3379
po latach złego traktowania przez amerykański system ochrony zdrowia.
04:24
Myth number four – you can shrink your pores.
93
264260
2794
Mit numer 4: można zmniejszyć pory.
04:27
Pores are the tiny openings in our skin.
94
267054
2127
Pory to małe otwory w skórze.
04:29
If you go further down, you'll find a hair follicle or gland.
95
269223
3420
Jeśli się w nie zagłębimy, znajdziemy mieszek włosowy albo gruczoł.
04:32
You can think of pores as ducts.
96
272685
1918
Pory można porównać do kanałów.
04:34
They're what let sweat cool you and oil lubricate your skin.
97
274603
3379
To dzięki nim pot chłodzi, a łój nawilża skórę.
Ich wielkość zależy głównie od genetyki.
04:38
Pore size is largely determined by genetics,
98
278024
2502
04:40
and they don't really shrink,
99
280526
1794
Pory się nie kurczą,
04:42
but they can expand when our skin is irritated
100
282320
2669
ale mogą się rozszerzać, jeśli skóra jest podrażniona
04:45
by makeup or harsh products.
101
285031
1626
przez makijaż albo kosmetyki.
04:46
So save your money on pore minimizers and just wash your face
102
286699
3712
Nie kupujcie więc “minimalizatorów porów”
i po prostu przemyjcie twarz preparatem niekomedogennym,
04:50
with what dermatologists recommend as noncomedogenic –
103
290411
4922
czyli nie zatykającym porów.
04:55
basically, made from stuff that won't clog pores.
104
295374
2336
04:57
Myth number five – chocolate causes acne.
105
297752
3336
Mit numer 5: czekolada powoduje trądzik.
Trądzik to stan zapalny,
05:01
Acne is the inflammation that occurs
106
301130
1793
05:02
when our hair follicles get clogged with oil and dead skin,
107
302965
3295
który pojawia się, kiedy mieszki włosowe zapychają się łojem i martwą skórą,
05:06
allowing bacteria to overgrow.
108
306260
2127
i pozwala bakteriom nadmiernie się namnażać.
05:08
There are a lot of factors involved,
109
308387
1794
W grę wchodzi tutaj wiele czynników,
05:10
from hormones to genetics.
110
310181
2043
od hormonów po genetykę.
05:12
The link between acne and chocolate has been studied extensively,
111
312266
3337
Związek między trądzikiem a czekoladą był szeroko badany,
05:15
but the results are pretty trash.
112
315644
2169
ale wyniki są niepewne.
05:17
Studies that say chocolate is an acne aggravator
113
317855
3045
Badania, które mówią, że czekolada zaostrza trądzik,
05:20
tend to be small, so aren't conclusive,
114
320941
2670
prowadzi się na małą skalę, więc nie są rozstrzygające,
05:23
and studies that absolve chocolate
115
323652
1877
a badania uniewinniające czekoladę
05:25
are sometimes funded by chocolate makers.
116
325571
2836
bywają finansowane przez producentów czekolady.
05:28
Studying diet and its effect on acne is complex,
117
328407
3420
Badanie diety i jej wpływu na trądzik jest złożone,
05:31
but the research suggests
118
331869
1335
ale wyniki sugerują,
05:33
that the healthiest diet for your body overall
119
333245
2419
że dieta najzdrowsza dla całego organizmu
05:35
could also be the healthiest diet for your skin.
120
335706
3003
może być też dietą najzdrowszą dla skóry.
05:38
Our skin is an amazing organ,
121
338709
1710
Skóra to niesamowity narząd,
05:40
so let's remember to treat it right.
122
340419
1752
więc traktujmy ją właściwie.
Używajcie kremów ​​z filtrem, miejcie oko na pieprzyki,
05:42
Wear your sunscreen, keep an eye on any moles
123
342171
2753
05:44
and see a dermatologist if there are any changes.
124
344924
2752
a w przypadku zmian skonsultujcie się z dermatologiem.
05:47
And ignore those myths, OK?
125
347718
2127
I zapomnijcie o tych mitach, dobrze?
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7