Emma Teeling: The secret of the bat genome

6,406 views ・ 2015-07-15

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Tłumaczenie: Mateusz Tokarski Korekta: Joanna Zając
00:12
What I want you all to do right now
1
12316
2522
Chciałabym, żebyście zgadli,
00:14
is to think of this mammal that I'm going to describe to you.
2
14838
4191
o jakim ssaku mówię.
00:19
The first thing I'm going to tell you about this mammal
3
19029
2848
Przede wszystkim
00:21
is that it is essential for our ecosystems to function correctly.
4
21877
4328
jest on niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemu.
00:26
If we remove this mammal from our ecosystems,
5
26205
3062
Bez niego ekosystem przestanie działać.
00:29
they simply will not work.
6
29267
3072
Bez niego ekosystem przestanie działać.
00:32
That's the first thing.
7
32339
1690
Po drugie,
00:34
The second thing is that due to the unique sensory abilities
8
34029
4677
ze względu na jego wyjątkowe zmysły,
00:38
of this mammal, if we study this mammal,
9
38706
4154
badanie tego ssaka pozwoli nam
00:42
we're going to get great insight into our diseases
10
42860
3562
lepiej zrozumieć takie choroby
00:46
of the senses, such as blindness and deafness.
11
46422
4536
jak upośledzenie wzroku czy słuchu.
00:50
And the third really intriguing aspect of this mammal
12
50958
4770
Po trzecie zaś, wierzę,
00:55
is that I fully believe that the secret of everlasting youth
13
55728
5194
że sekret wiecznej młodości
01:00
lies deep within its DNA.
14
60922
4055
ukryty jest w jego DNA.
01:04
So are you all thinking?
15
64977
2308
Wiecie, o czym mówię?
01:07
So,
16
67285
2494
Oto on.
01:09
magnificent creature, isn't it?
17
69779
3102
Wspaniała istota, nieprawdaż?
01:12
Who here thought of a bat?
18
72881
3352
Ile osób pomyślało o nietoperzu?
01:16
Ah, I can see half the audience agrees with me,
19
76233
2631
Widzę, że połowa się ze mną zgadza,
01:18
and I have a lot of work to do to convince the rest of you.
20
78864
3223
a resztę będę musiała przekonać.
01:22
So I have had the good fortune for the past 20 years
21
82087
4258
Od 20 lat mam szczęście
01:26
to study these fascinating and beautiful mammals.
22
86345
4399
badać te piękne i fascynujące stworzenia.
01:30
One fifth of all living mammals is a bat,
23
90744
3762
Nietoperze stanowią jedną piątą wszystkich ssaków
01:34
and they have very unique attributes.
24
94506
2412
i mają wyjątkowe cechy.
01:36
Bats as we know them have been around on this planet
25
96918
3028
Bez większych zmian
01:39
for about 64 million years.
26
99946
3983
ten gatunek żyje na ziemi od 64 milionów lat.
01:43
One of the most unique things that bats do
27
103929
3465
Od innych ssaków odróżnia ich to,
01:47
as a mammal is that they fly.
28
107394
2801
że latają.
01:50
Now flight is an inherently difficult thing.
29
110195
3335
Lot to trudna rzecz.
01:53
Flight within vertebrates has only evolved three times:
30
113530
3943
U kręgowców lot wyewoluował tylko 3 razy:
01:57
once in the bats, once in the birds,
31
117473
3360
u nietoperzy, ptaków
02:00
and once in the pterodactyls.
32
120833
2095
i pterodaktyli.
02:02
And so with flight, it's very metabolically costly.
33
122928
3846
Lot wymaga dużo energii.
02:06
Bats have learned and evolved how to deal with this.
34
126774
3930
Nietoperze nauczyły się sobie z tym radzić.
02:10
But one other extremely unique thing about bats
35
130704
4386
Kolejną wyjątkową cechą jest to,
02:15
is that they are able to use sound
36
135090
2049
że nietoperze używają dźwięku do orientacji.
02:17
to perceive their environment. They use echolocation.
37
137139
4796
Stosują echolokację.
02:21
Now, what I mean by echolocation --
38
141935
2664
Polega ona na tym,
02:24
they emit a sound from their larynx out through their mouth
39
144599
3505
że w krtani produkują dźwięki,
02:28
or through their nose. This sound wave comes out
40
148104
3896
wydostające się przez nos lub pysk,
02:32
and it reflects and echoes back off objects in their environment,
41
152000
4087
które odbijają się od obiektów.
02:36
and the bats then hear these echoes
42
156087
2860
Fale dźwiękowe wracają jako echo,
02:38
and they turn this information into an acoustic image.
43
158947
3518
które zmieniane jest w akustyczny obraz otoczenia.
02:42
And this enables them to orient in complete darkness.
44
162465
4628
Pozwala to na orientowanie się w ciemności.
02:47
Indeed, they do look very strange. We're humans.
45
167093
3425
Wyglądają dziwacznie.
02:50
We're a visual species. When scientists first realized
46
170518
3195
Ludzie polegają na zmyśle wzroku.
02:53
that bats were actually using sound to be able to fly
47
173713
3941
Kiedy naukowcy zrozumieli, że nietoperze używają słuchu,
02:57
and orient and move at night, we didn't believe it.
48
177654
2975
żeby latać w nocy, nie wierzyliśmy.
03:00
For a hundred years, despite evidence to show
49
180629
3024
Pomimo dowodów, przez sto lat
03:03
that this is what they were doing, we didn't believe it.
50
183653
3239
nie przyjmowaliśmy tego do wiadomości.
03:06
Now, if you look at this bat, it looks a little bit alien.
51
186892
3968
Nietoperze wyglądają jak kosmici.
03:10
Indeed, the very famous philosopher Thomas Nagel
52
190860
3298
Znany filozof Thomas Nagel powiedział,
03:14
once said, "To truly experience an alien life form
53
194158
3505
że żeby doświadczyć całkowicie obcą formę życia,
03:17
on this planet, you should lock yourself inside a room
54
197663
3740
wystarczy zamknąć się w ciemnym pokoju
03:21
with a flying, echolocating bat in complete darkness."
55
201403
4125
z latającym nietoperzem.
03:25
And if you look at the actual physical characteristics
56
205528
3071
Kształt głowy
03:28
on the face of this beautiful horseshoe bat,
57
208599
2957
tego pięknego podkowca
03:31
you see a lot of these characteristics are dedicated
58
211556
2794
jest podporządkowany możliwości
03:34
to be able to make sound and perceive it.
59
214350
3339
wytwarzania i odbierania dźwięków.
03:37
Very big ears, strange nose leaves, but teeny-tiny eyes.
60
217689
4564
Duże uszy, dziwaczny nos i malutkie oczka.
03:42
So again, if you just look at this bat, you realize
61
222253
3889
Patrząc na tego nietoperza, zdajemy sobie sprawę,
03:46
sound is very important for its survival.
62
226142
3274
jak ważny jest dla niego dźwięk.
03:49
Most bats look like the previous one.
63
229416
4369
Większość nietoperzy wygląda podobnie.
03:53
However, there are a group that do not use echolocation.
64
233785
4039
Jest jednak grupa, która nie używa echolokacji.
03:57
They do not perceive their environment using sound,
65
237824
2999
Nie używają dźwięków.
04:00
and these are the flying foxes.
66
240823
1746
To latające lisy.
04:02
If anybody has ever been lucky enough to be in Australia,
67
242569
3270
Jeśli mieliście szczęście być w Australii,
04:05
you've seen them coming out of the Botanic Gardens in Sydney,
68
245839
3225
widzieliście, jak wylatują z ogrodów botanicznych w Sydney.
04:09
and if you just look at their face, you can see
69
249064
3185
Łatwo zauważyć, że mają większe oczy
04:12
they have much, much larger eyes and much smaller ears.
70
252249
3538
i małe uszy.
04:15
So among and within bats is a huge variation
71
255787
3522
Wśród nietoperzy istnieje więc ogromna różnorodność
04:19
in their ability to use sensory perception.
72
259309
2891
w zakresie używania zmysłów.
04:22
Now this is going to be important for what I'm going
73
262200
2053
To będzie bardzo ważne
04:24
to tell you later during the talk.
74
264253
1763
w dalszej części tej prezentacji.
04:26
Now, if the idea of bats in your belfry terrifies you,
75
266016
5079
Jeśli boicie się nietoperzy
04:31
and I know some people probably are feeling a little sick
76
271095
2869
i czujecie obrzydzenie
04:33
looking at very large images of bats,
77
273964
3204
patrząc na ich ogromne zdjęcia,
04:37
that's probably not that surprising,
78
277168
2889
nie ma w tym nic dziwnego.
04:40
because here in Western culture,
79
280057
2327
W kulturze europejskiej
04:42
bats have been demonized.
80
282384
1757
zawsze były one demonizowane.
04:44
Really, of course the famous book "Dracula,"
81
284141
2664
Część winy ponosi powieść "Drakula",
04:46
written by a fellow Northside Dubliner Bram Stoker,
82
286805
3083
napisana przez irlandczyka
04:49
probably is mainly responsible for this.
83
289888
2057
Brama Stokera.
04:51
However, I also think it's got to do with the fact
84
291945
3080
Jednak boimy się ich też dlatego,
04:55
that bats come out at night, and we don't
85
295025
2283
że nietoperze są nocnymi stworzeniami
04:57
really understand them. We're a little frightened by things
86
297308
2652
i ich nie rozumiemy.
04:59
that can perceive the world slightly differently than us.
87
299960
3300
Boimy się istot, które widzą świat inaczej niż my.
05:03
Bats are usually synonymous with some type of evil events.
88
303260
3059
Nietoperze zwykle uważano za zły omen.
05:06
They are the perpetrators in horror movies,
89
306319
2865
Pojawiają się w horrorach,
05:09
such as this famous "Nightwing."
90
309184
1807
jak znane "Nocne Skrzydła".
05:10
Also, if you think about it, demons
91
310991
2761
Demony zwykle mają nietoperze skrzydła,
05:13
always have bat wings, whereas birds, they typically --
92
313752
3715
podczas gdy anioły mają skrzydła ptasie.
05:17
or angels have bird wings.
93
317467
2869
podczas gdy anioły mają skrzydła ptasie.
05:20
Now, this is Western society, and what I hope to do tonight
94
320336
5109
Choć tak to wygląda na Zachodzie,
05:25
is to convince you of the Chinese traditional culture,
95
325445
4699
chcę wam pokazać, że w chińskiej tradycji
05:30
that they perceive bats as
96
330144
2929
nietoperze są bardzo szanowane.
05:33
creatures that bring good luck, and indeed, if you walk
97
333073
3584
Wchodząc do chińskiego domu,
05:36
into a Chinese home, you may see an image such as this.
98
336657
4344
możecie zobaczyć taki symbol.
05:41
This is considered the Five Blessings.
99
341001
2182
Oznacza on Pięć Błogosławieństw.
05:43
The Chinese word for "bat" sounds like the Chinese word
100
343183
2662
Chińskie słowa "nietoperz" i "szczęście" brzmią tak samo.
05:45
for "happiness," and they believe that bats
101
345845
3091
Chińczycy wierzą, że nietoperze przynoszą bogactwo,
05:48
bring wealth, health, longevity, virtue and serenity.
102
348936
4361
zdrowie, długowieczność, cnotę i spokój.
05:53
And indeed, in this image, you have a picture of longevity
103
353297
3360
Tu widać symbol długowieczności
05:56
surrounded by five bats.
104
356657
2098
otoczony nietoperzami.
05:58
And what I want to do tonight is to talk to you
105
358755
3683
Dziś chciałabym was przekonać,
06:02
and to show you that at least three of these blessings
106
362438
3586
że badając nietoperze,
06:06
are definitely represented by a bat, and that if we study bats
107
366024
3369
możemy zbliżyć się do otrzymania
06:09
we will get nearer to getting each of these blessings.
108
369393
4263
wszystkich tych błogosławieństw.
06:13
So, wealth -- how can a bat possibly bring us wealth?
109
373656
5051
Jak nietoperze mogą dać nam bogactwo?
06:18
Now as I said before, bats are essential for our ecosystems
110
378707
3510
Są niezbędne dla prawidłowego
06:22
to function correctly. And why is this?
111
382217
3672
funkcjonowania ekosystemu.
06:25
Bats in the tropics are major pollinators of many plants.
112
385889
4114
W tropikach zapylają wiele roślin.
06:30
They also feed on fruit, and they disperse the seeds
113
390003
2992
Jedzą owoce i rozsiewają ziarna.
06:32
of these fruits. Bats are responsible for pollinating
114
392995
4108
Zapylają na przykład agawy, z których produkuje się tequilę,
06:37
the tequila plant, and this is a multi-million dollar industry
115
397103
3653
a to wielomilionowy biznes dla Meksyku.
06:40
in Mexico. So indeed, we need them
116
400756
2961
Więc potrzebujemy ich
06:43
for our ecosystems to function properly.
117
403717
2392
dla poprawnego funkcjonowania ekosystemu.
06:46
Without them, it's going to be a problem.
118
406109
2735
Bez nich znajdziemy się w kropce.
06:48
But most bats are voracious insect predators.
119
408844
5522
Większość nietoperzy zjada owady.
06:54
It's been estimated in the U.S., in a tiny colony
120
414366
2876
Wedle szacunków, jedna mała kolonia
06:57
of big brown bats, that they will feed
121
417242
2151
mroczka brunatnego
06:59
on over a million insects a year,
122
419393
3570
zjada ponad milion insektów rocznie.
07:02
and in the United States of America, right now
123
422963
2943
Tymczasem w USA nietoperzom zagraża choroba
07:05
bats are being threatened by a disease known as white-nose syndrome.
124
425906
3341
znana jako zespół białego nosa.
07:09
It's working its way slowly across the U.S. and wiping out
125
429247
3240
Zabiła już tyle nietoperzy,
07:12
populations of bats, and scientists have estimated
126
432487
3760
że wedle szacunków
07:16
that 1,300 metric tons of insects a year are now
127
436247
4957
rocznie 1300 ton insektów więcej
07:21
remaining in the ecosystems due to the loss of bats.
128
441204
3714
pozostaje w ekosystemie.
07:24
Bats are also threatened in the U.S.
129
444918
2412
W USA nietoperze są również zagrożone
07:27
by their attraction to wind farms. Again, right now
130
447330
3839
przez elektrownie wiatrowe.
07:31
bats are looking at a little bit of a problem.
131
451169
1724
To poważne problemy.
07:32
They're going to -- They are very threatened
132
452893
2298
W samych Stanach Zjednoczonych
07:35
in the United States of America alone.
133
455191
3545
są bardzo zagrożone.
07:38
Now how can this help us?
134
458736
1541
Co to oznacza dla nas?
07:40
Well, it has been calculated that if we were to remove bats
135
460277
3665
Gdybyśmy usunęli z ekosystemu nietoperze,
07:43
from the equation, we're going to have to then use
136
463942
2394
musielibyśmy używać pestycydów,
07:46
insecticides to remove all those pest insects
137
466336
2941
żeby pozbyć się insektów
07:49
that feed on our agricultural crops.
138
469277
3075
niszczących rośliny uprawne.
07:52
And for one year in the U.S. alone, it's estimated
139
472352
3648
Tylko w Stanach kosztowałoby to rocznie
07:56
that it's going to cost 22 billion U.S. dollars,
140
476000
2942
blisko 22 miliardy dolarów.
07:58
if we remove bats. So indeed, bats then do bring us wealth.
141
478942
4523
Nietoperze przynoszą więc bogactwo.
08:03
They maintain the health of our ecosystems,
142
483465
2456
Utrzymują ekosystem w dobrym stanie
08:05
and also they save us money.
143
485921
2489
i pozwalają oszczędzić pieniądze.
08:08
So again, that's the first blessing. Bats are important
144
488410
2887
Tak więc pierwsze błogosławieństwo
08:11
for our ecosystems.
145
491297
2656
dotyczy ekosystemu.
08:13
And what about the second? What about health?
146
493953
4000
Kolejnym jest błogosławieństwo zdrowia.
08:17
Inside every cell in your body lies your genome.
147
497953
4662
W każdej komórce ciała znajduje się kod genetyczny
08:22
Your genome is made up of your DNA,
148
502615
2650
zbudowany z DNA,
08:25
your DNA codes for proteins that enable you to function
149
505265
3192
który koduje proteiny pozwalające nam żyć
08:28
and interact and be as you are.
150
508457
2920
i być, kim jesteśmy.
08:31
Now since the new advancements in modern molecular technologies,
151
511377
4462
Postęp w technologii molekularnej
08:35
it is now possible for us to sequence our own genome
152
515839
4123
umożliwił sekwencjonowanie genomów,
08:39
in a very rapid time and at a very, very reduced cost.
153
519962
4129
szybko i tanio.
08:44
Now when we've been doing this, we've realized
154
524091
2540
Dzięki temu zauważyliśmy,
08:46
that there's variations within our genome.
155
526631
3817
że istnieją wariacje w DNA.
08:50
So I want you to look at the person beside you.
156
530448
3194
Popatrzcie na swoich sąsiadów.
08:53
Just have a quick look. And what we need to realize
157
533642
2079
Różnice w waszych łańcuchach DNA
08:55
is that every 300 base pairs in your DNA, you're a little bit different.
158
535721
4644
wpływają na waszą wyjątkowość.
09:00
And one of the grand challenges right now
159
540365
2265
Jednym z największych wyzwań
09:02
in modern molecular medicine is to work out
160
542630
2596
w medycynie molekularnej jest pytanie,
09:05
whether this variation makes you more susceptible to diseases,
161
545226
4842
czy te wariacje wpływają na naszą podatność na choroby,
09:10
or does this variation just make you different?
162
550068
2911
czy jedynie na różnorodność?
09:12
Again, what does it mean here? What does this variation
163
552979
2406
Co nam tak naprawdę dają?
09:15
actually mean? So if we are to capitalize on all of this
164
555385
3819
Abyśmy mogli wykorzystać
09:19
new molecular data and personalized genomic information
165
559204
3894
coraz nowsze dane na temat DNA,
09:23
that is coming online that we will be able to have
166
563098
2401
coraz nowsze dane na temat DNA,
09:25
in the next few years, we have to be able to differentiate
167
565499
3072
musimy rozróżnić między tymi aspektami.
09:28
between the two. So how do we do this?
168
568571
3216
Jak to zrobić?
09:31
Well, I believe we just look at nature's experiments.
169
571787
3328
Przyglądając się eksperymentom przyrody.
09:35
So through natural selection, over time,
170
575115
4845
Drogą naturalnej selekcji mutacje,
09:39
mutations, variations that disrupt the function of a protein
171
579960
5117
które zakłócają funkcjonowanie białek,
09:45
will not be tolerated over time.
172
585077
2621
są eliminowane.
09:47
Evolution acts as a sieve. It sieves out the bad variation.
173
587698
4194
Ewolucja odrzuca złe rozwiązania.
09:51
And so therefore, if you look at the same region
174
591892
2261
Porównując ten sam fragment DNA
09:54
of a genome in many mammals that have been
175
594153
3151
u ssaków,
09:57
evolutionarily distant from each other
176
597304
3504
które nie są blisko spokrewnione
10:00
and are also ecologically divergent, you will get a better
177
600808
3463
i żyją w odmiennych warunkach,
10:04
understanding of what the evolutionary prior of that site is,
178
604271
3762
możemy zrozumieć genetyczny prototyp tego fragmentu.
10:08
i.e., if it is important for the mammal to function,
179
608033
3879
Jeśli dany fragment jest ważny
10:11
for its survival, it will be the same
180
611912
2320
dla poprawnego funkcjonowania organizmu,
10:14
in all of those different lineages, species, taxa.
181
614232
4751
będzie taki sam u różnych gatunków.
10:18
So therefore, if we were to do this,
182
618983
3277
Dlatego też należy wyodrębniać
10:22
what we'd need to do is sequence that region
183
622260
1469
sekwencje DNA
10:23
in all these different mammals and ascertain if it's the same
184
623729
3115
i porównywać u różnych ssaków.
10:26
or if it's different. So if it is the same,
185
626844
4007
Jeśli się nie różnią,
10:30
this indicates that that site is important for a function,
186
630851
3109
obszary te odpowiadają za pewne funkcje,
10:33
so a disease mutation should fall within that site.
187
633960
3863
a mutacja chorobowa zaistnieje właśnie tam.
10:37
So in this case here, if all the mammals that we look at
188
637823
3737
Jeśli wszystkie badane ssaki
10:41
have a yellow-type genome at that site,
189
641560
3264
mają żółty typ DNA,
10:44
it probably suggests that purple is bad.
190
644824
2662
fioletowy prawdopodobnie jest zły.
10:47
This could be even more powerful if you look at mammals
191
647486
3474
Lepiej widać to u ssaków,
10:50
that are doing things slightly differently.
192
650960
2672
które prowadzą różny odmienny życia.
10:53
So say, for example, the region of the genome
193
653632
2078
Przyjmijmy, że patrzymy na część DNA
10:55
that I was looking at was a region that's important for vision.
194
655710
3529
odpowiedzialną za wzrok.
10:59
If we look at that region in mammals that don't see so well,
195
659239
3674
Jeśli ssaki, które nie widzą dobrze,
11:02
such as bats, and we find that bats that don't see so well
196
662913
3834
jak nietoperze, posiadają fioletowy typ,
11:06
have the purple type, we know that this is probably
197
666747
2772
możemy założyć,
11:09
what's causing this disease.
198
669519
3375
że to on odpowiada za ten fakt.
11:12
So in my lab, we've been using bats to look at two different
199
672894
4193
W moim laboratorium badamy
11:17
types of diseases of the senses.
200
677087
3348
dwie choroby zmysłów.
11:20
We're looking at blindness. Now why would you do this?
201
680435
2808
Jedna z nich to ślepota.
11:23
Three hundred and fourteen million people are visually impaired, and
202
683243
4946
Ponad 300 milionów osób cierpi na zaburzenia wzroku.
11:28
45 million of these are blind. So blindness is a big problem,
203
688189
3591
45 milionów jest niewidomych. To spory problem.
11:31
and a lot of these blind disorders come from inherited diseases,
204
691780
4215
Wiele przypadków to choroby dziedziczne.
11:35
so we want to try and better understand
205
695995
2171
Chcemy więc zrozumieć,
11:38
which mutations in the gene cause the disease.
206
698166
3605
jakie mutacje powodują ślepotę.
11:41
Also we look at deafness. One in every 1,000
207
701771
3908
Badamy też głuchotę.
11:45
newborn babies are deaf, and when we reach 80,
208
705679
3516
1 na 1000 noworodków jest głuchy.
11:49
over half of us will also have a hearing problem.
209
709195
3058
W wieku 80 lat połowa osób ma problemy ze słuchem.
11:52
Again, there's many underlying genetic causes for this.
210
712253
4277
Choroby te mają podłoże genetyczne.
11:56
So what we've been doing in my lab
211
716530
2647
W moim laboratorium
11:59
is looking at these unique sensory specialists, the bats,
212
719177
3114
badamy nietoperze, istoty o wyspecjalizowanych zmysłach.
12:02
and we have looked at genes that cause blindness
213
722291
2548
Badamy geny powodujące ślepotę,
12:04
when there's a defect in them,
214
724839
1349
szukając w nich błędów.
12:06
genes that cause deafness when there's a defect in them,
215
726188
2543
Badamy też geny związane ze słuchem.
12:08
and now we can predict which sites are most likely to cause disease.
216
728731
4990
Potrafimy już wskazać regiony DNA powodujące głuchotę.
12:13
So bats are also important for our health,
217
733721
2881
Nietoperze są więc ważne dla zdrowia.
12:16
to enable us to better understand how our genome functions.
218
736602
4890
Pozwalają nam zrozumieć nasze geny.
12:21
So this is where we are right now,
219
741492
2419
Tyle wiemy teraz.
12:23
but what about the future?
220
743911
1900
Co jednak z przyszłością?
12:25
What about longevity?
221
745811
1656
Co z długowiecznością?
12:27
This is where we're going to go, and as I said before,
222
747467
3741
Jak już mówiłam,
12:31
I really believe that the secret of everlasting youth
223
751208
3079
wierzę, że sekret wiecznej młodości
12:34
lies within the bat genome.
224
754287
1709
leży w DNA nietoperzy.
12:35
So why should we be interested in aging at all?
225
755996
4116
Po co interesować się starzeniem?
12:40
Well, really, this is a picture drawn from the 1500s
226
760112
2488
Ten obraz pochodzi z XVI wieku i przedstawia
12:42
of the Fountain of Youth. Aging is considered
227
762600
3816
Fontannę Młodości.
12:46
one of the most familiar, yet the least well-understood,
228
766416
3635
Starzenie się to jeden z najbardziej powszechnych
12:50
aspects of all of biology, and really,
229
770051
2962
i najmniej poznanych procesów biologicznych.
12:53
since the dawn of civilization, mankind has sought to avoid it.
230
773013
4376
Od zarania dziejów próbujemy go uniknąć.
12:57
But we are going to have to understand it a bit better.
231
777389
3045
Musimy jednak lepiej go zrozumieć.
13:00
In Europe alone, by 2050, there is going to be
232
780434
3629
W samej Europie, do 2050 roku,
13:04
a 70 percent increase of individuals over 65,
233
784063
3815
liczba osób powyżej 65 lat wzrośnie o 70 procent,
13:07
and 170 percent increase in individuals over 80.
234
787878
3737
a tych powyżej 80 lat o 170 procent.
13:11
As we age, we deteriorate, and this deterioration
235
791615
2841
Z wiekiem nasze ciała niszczeją,
13:14
causes problems for our society, so we have to address it.
236
794456
4762
co jest problemem społecznym wartym uwagi.
13:19
So how could the secret of everlasting youth actually lie
237
799218
4514
Dlaczego więc mamy szukać sekretu młodości
13:23
within the bat genome? Does anybody want to hazard
238
803732
2681
w genomie nietoperza?
13:26
a guess over how long this bat could live for?
239
806413
3958
Kto zgadnie, ile żyją nietoperze?
13:30
Who -- put up your hands -- who says two years?
240
810371
3025
Kto uważa, że dwa lata?
13:33
Nobody? One? How about 10 years?
241
813396
3896
Nikt? 10 lat?
13:37
Some? How about 30?
242
817292
3852
Kilka osób. 30 lat?
13:41
How about 40? Okay, it's a whole varied response.
243
821144
3875
Może 40? Spore rozbieżności.
13:45
This bat is myotis brandtii. It's the longest-living bat.
244
825019
3651
Oto nocek Brandta, najdłużej żyjący nietoperz.
13:48
It lived for up to 42 years,
245
828670
2188
Osiągnął wiek 42 lat
13:50
and this bat's still alive in the wild today.
246
830858
2335
i nadal żyje na wolności.
13:53
But what would be so amazing about this?
247
833193
2582
Co w tym dziwnego?
13:55
Well, typically, in mammals there is a relationship
248
835775
5082
Otóż u ssaków istnieje zależność
14:00
between body size, metabolic rate,
249
840857
2500
między rozmiarem, przemianą materii,
14:03
and how long you can live for, and you can predict
250
843357
2136
a długością życia.
14:05
how long a mammal can live for given its body size.
251
845493
3227
Znając rozmiar ssaka, można przewidzieć jego długość życia.
14:08
So typically, small mammals live fast, die young.
252
848720
3695
Małe ssaki, jak myszy, żyją szybko i umierają młodo.
14:12
Think of a mouse. But bats are very different.
253
852415
2739
Inaczej jest u nietoperzy.
14:15
As you can see here on this graph, in blue,
254
855154
2816
Na tym wykresie zaznaczono na niebiesko
14:17
these are all other mammals, but bats
255
857970
2566
wszystkie inne ssaki.
14:20
can live up to nine times longer than expected
256
860536
2168
Nietoperze żyją 9 razy dłużej
14:22
despite having a really, really high metabolic rate,
257
862704
3142
niż można by oczekiwać, mimo szybkiej przemiany materii.
14:25
and the question is, how can they do that?
258
865846
2635
Jak one to robią?
14:28
There are 19 species of mammal that live longer
259
868481
3541
Istnieje 19 gatunków ssaków, które żyją dłużej
14:32
than expected, given their body size, than man,
260
872022
2776
niż sugerowałby ich rozmiar.
14:34
and 18 of those are bats.
261
874798
2848
18 z nich to nietoperze.
14:37
So therefore, they must have something within their DNA
262
877646
4936
W ich DNA musi więc być coś,
14:42
that ables them to deal with the metabolic stresses,
263
882582
2845
co pozwala im radzić sobie z przemianą materii.
14:45
particularly of flight. They expend three times more energy
264
885427
3906
W czasie lotu zużywają 3 razy więcej energii
14:49
than a mammal of the same size,
265
889333
1540
niż inne ssaki ich rozmiarów.
14:50
but don't seem to suffer the consequences or the effects.
266
890873
3612
Unikają jednak konsekwencji takiego obciążenia.
14:54
So right now, in my lab, we're combining
267
894485
3345
W moim laboratorium łączymy
14:57
state-of-the-art bat field biology, going out and catching
268
897830
3911
badania w terenie
15:01
the long-lived bats, with the most up-to-date,
269
901741
2809
z najnowszymi postępami
15:04
modern molecular technology to understand better
270
904550
3471
w technologii molekularnej,
15:08
what it is that they do to stop aging as we do.
271
908021
4528
w poszukiwaniu sposobu, w jaki unikają one starzenia.
15:12
And hopefully in the next five years, I'll be giving you a TEDTalk on that.
272
912549
3160
Mam nadzieję, że niebawem przedstawię wam wyniki.
15:15
Aging is a big problem for humanity,
273
915709
3599
Starzenie się to wielki problem ludzkości.
15:19
and I believe that by studying bats, we can uncover
274
919308
2936
Badając nietoperze, możemy zrozumieć
15:22
the molecular mechanisms that enable mammals
275
922244
2872
molekularne mechanizmy
15:25
to achieve extraordinary longevity. If we find out
276
925116
3209
pozwalające ssakom osiągać długowieczność.
15:28
what they're doing, perhaps through gene therapy,
277
928325
3232
Znając je, możemy osiągnąć podobny efekt u ludzi
15:31
we can enable us to do the same thing.
278
931557
2559
przy użyciu terapii genowej.
15:34
Potentially, this means that we could halt aging or maybe even reverse it.
279
934116
5276
Mogłoby to powstrzymać lub nawet cofnąć proces starzenia.
15:39
Just imagine what that would be like.
280
939392
3891
Wyobrażacie to sobie?
15:43
So really, I don't think we should be thinking of them
281
943283
2885
Nie powinniśmy więc traktować nietoperzy jak demony,
15:46
as flying demons of the night, but more as our superheroes.
282
946168
5054
ale jak superbohaterów.
15:51
And the reality is that bats can bring us so much benefit
283
951222
3846
Mogą nam dać wiele dobrego.
15:55
if we just look in the right place. They're good for our ecosystem,
284
955068
2552
Są niezbędne dla ekosystemu,
15:57
they allow us to understand how our genome functions,
285
957620
2906
pozwalają nam zrozumieć funkcjonowanie genomów
16:00
and they potentially hold the secret to everlasting youth.
286
960526
3229
i być może skrywają sekret wiecznej młodości.
16:03
So tonight, when you walk out of here and you look up
287
963755
2615
Kiedy więc spojrzycie na nocne niebo
16:06
in the night skies, and you see this beautiful flying mammal,
288
966370
3499
i ujrzycie te piękne ssaki, uśmiechnijcie się.
16:09
I want you to smile. Thank you. (Applause)
289
969869
4000
Dziękuję. (Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7