A conservative's plea: Let's work together | Arthur Brooks

Tłumaczenie: Agata Wezyk Korekta: Kasia Biel

I come from one of the most liberal,

Pochodzę z jednego z najbardziej liberalnych

tolerant, progressive places in the United States,

tolerancyjnych, postępowych miejsc w USA

Seattle, Washington.

Seattle, w stanie Waszyngton.

And I grew up with a family of great Seattlites.

Dorastałem w rodzinie, która w Seattle cieszyła się uznaniem.

My mother was an artist, my father was a college professor,

Moja mama była artystką, mój tato - profesorem w szkole

and I am truly grateful for my upbringing,

i jestem ogromnie wdzięczny za to jak mnie wychowywali.

because I always felt completely comfortable designing my life

Bo zawsze moglem decydować o swoim życiu

exactly as I saw fit.

robić to, co uważałem za słuszne.

And in point of fact,

I tak wyszło, że

I took a route that was not exactly what my parents had in mind.

poszedłem inna drogą niż chcieliby moi rodzice

When I was 19, I dropped out of college --

Gdy miałem 19 lat, zrezygnowałem z nauki

- zrezygnowałem, zostałem wyrzucony, nieistotne.

dropped out, kicked out, splitting hairs.

(Laughter)

(Śmiech)

And I went on the road as a professional French horn player,

I rozpocząłem nowy rozdział w swoim życiu: zostałem muzykiem grającym na waltorni.

which was my lifelong dream.

To było marzenie mojego życia.

I played chamber music all over the United States and Europe,

Grałem na koncertach muzyki kameralnej w różnych miejscach w USA i w Europie.

and I toured for a couple of years

Spędziłem kilka lat na tournée

with a great jazz guitar player named Charlie Bird.

z fantastycznym jazzowym gitarzystą Charlie'm Birdem.

And by the end of my 20s,

Jeszcze przed trzydziestką

I wound up as a member of the Barcelona Symphony Orchestra in Spain.

zostałem muzykiem Orkiestry Symfonicznej Barcelony w Hiszpanii.

What a great life.

To był cudowny czas.

And you know, my parents never complained.

I wiecie co? Moi rodzice nigdy na to nie narzekali.

They supported me all the way through it.

Zawsze mnie wspierali.

It wasn't their dream.

Wymarzyli sobie inne życie dla mnie.

They used to tell their neighbors and friends,

Mówili sąsiadom i przyjaciołom:

"Our son, he's taking a gap decade."

"Nasz syn zrobił sobie przerwę. Dziesięcioletnią."

(Laughter)

(Śmiech)

And --

Ale...

There was, however, one awkward conversation about my lifestyle

... chciałbym Wam powiedzieć o jednej trudnej rozmowie o moim życiu.

that I want to tell you about.

Opowiem Wam o tym.

Miałem wtedy 27 lat i przyjechałem właśnie

I was 27, and I was home from Barcelona,

and I was visiting my parents for Christmas,

z Barcelony do rodziców na Święta.

and I was cooking dinner with my mother, and we were alone in the kitchen.

Gotowałem z moją mamą obiad. Byliśmy w kuchni zupełnie sami.

And she was quiet, too quiet.

Była cicha. Za cicha.

Something was wrong.

Czułem, że coś jest nie tak,

And so I said, "Mom, what's on your mind?"

więc zapytałem: "O co chodzi mamo?"

And she said, "Your dad and I are really worried about you."

Ona na to: "Ja i tata naprawdę się o Ciebie martwimy."

And I said, "What?" I mean, what could it be, at this point?

A ja: "Co?" Pomyślałem: co to może być?

And she said, "I want you to be completely honest with me:

Powiedziała: "Chcę, żebyś był ze mną całkowicie szczery."

have you been voting for Republicans?"

"Czy głosowałeś na Republikanów?"

(Laughter)

(Śmiech)

Now, the truth is,

Prawda była taka, że

I wasn't really political, I was just a French horn player.

w ogóle nie interesowała mnie polityka. Byłem zwykłym waltornistą.

But I had a bit of an epiphany,

Ale... przeżyłem coś w rodzaju oświecenia.

and they had detected it, and it was causing some confusion.

Oni to wyczuli i to spowodowało trochę zamieszania.

You see, I had become an enthusiast for capitalism,

Bo widzicie... stałem się zwolennikiem kapitalizmu.

I chciałbym Wam wyjaśnić dlaczego.

and I want to tell you why that is.

It stems from a lifelong interest of mine

Otóż dlatego, że zawsze interesowałem się - wierzcie lub nie -

in, believe it or not, poverty.

zjawiskiem biedy.

See, when I was a kid growing up in Seattle,

Kiedy byłem dzieckiem, gdy dorastałem w Seattle...

I remember the first time I saw real poverty.

doskonale pamiętam ten moment, gdy po raz pierwszy zetknąłem się z prawdziwą biedą

We were a lower middle class family, but that's of course not real poverty.

My byliśmy z niższej krasy średniej, ale oczywiście nie byliśmy biedni.

Nie byliśmy nawet blisko prawdziwej biedy.

That's not even close.

The first time I saw poverty, and poverty's face,

Gdy pierwszy raz ujrzałem prawdziwą biedę, miałem 6 czy 7 lat.

was when I was six or seven years old, early 1970s.

To było na początku lat 70-tych.

And it was like a lot of you, kind of a prosaic example, kind of trite.

Wielu z was pewnie też tak miało. Bardzo prozaiczne, taki banał...

It was a picture in the National Geographic Magazine

W National Geographic zobaczyłem zdjęcie

of a kid who was my age in East Africa,

dzieciaka w moim wieku. Ze wschodniej Afryki.

and there were flies on his face and a distended belly.

Zobaczyłem muchy na jego twarzy i jego wzdęty brzuch. I...

And he wasn't going to make it, and I knew that, and I was helpless.

I wiedziałem, że on długo nie pożyje. Czułem się strasznie bezradny.

Some of you remember that picture,

Niektórzy z was pamiętają to zdjęcie.

not exactly that picture, one just like it.

Może nie to konkretne, ale podobne.

It introduced the West to grinding poverty around the world.

W ten sposób Zachód zobaczył jak wygląda skrajne ubóstwo na świecie.

Well, that vision kind of haunted me as I grew up and I went to school

Ta wizja prześladowała mnie, gdy dorastałem i poszedłem do szkoły,

gdy odszedłem ze szkoły i wróciłem do niej,

and I dropped out and dropped in

and started my family.

gdy założyłem własną rodzinę.

I ciągle się zastanawiałem: "Co się stało z tym dzieckiem?"

And I wondered, what happened to that kid?

Or to people just like him all over the world?

"I z innymi ludźmi, takimi jak on, na całym świecie?"

Zacząłem studiować ten problem, choć nie chodziłem do szkoły.

And so I started to study, even though I wasn't in college,

Szukałem odpowiedzi na pytanie:

I was looking for the answer:

"Co się dzieje z tymi najbiedniejszymi?"

what happened to the world's poorest people?

Has it gotten worse? Has it gotten better? What?

"Czy ich sytuacja się pogorszyła? Poprawiła się?

And I found the answer, and it changed my life,

Znalazłem odpowiedź, która odmieniła moje życie.

and I want to share it with you.

I chciałbym się nią z Wami podzielić.

Otóż...

See --

most Americans believe that poverty has gotten worse

...większość Amerykanów uważa,

że skala ubóstwa jest jeszcze większa niż wtedy,

since we were children, since they saw that vision.

gdy byli dziećmi. Od momentu, gdy zobaczyliśmy to zdjęcie.

If you ask Americans, "Has poverty gotten worse or better around the world?",

Jeśli spytacie Amerykanów: "Czy bieda na świecie zwiększyła się czy zmniejszyła?

70 percent will say that hunger has gotten worse since the early 1970s.

70% odpowie, że problem głodu jest większy niż w latach 70tych.

But here's the truth.

Ale tak naprawdę...

Here's the epiphany that I had that changed my thinking.

Oto objawienie, którego doświadczyłem i które zmieniło mój tok rozumowania.

From 1970 until today,

Od 1970 roku do dzisiaj

the percentage of the world's population

odsetek osób na świecie,

living in starvation levels,

które głodują,

living on a dollar a day or less, obviously adjusted for inflation,

żyjąc za dolara lub nawet mniej dziennie, oczywiście uwzględniając inflację,

that percentage has declined

Ten odsetek zmniejszył się

by 80 percent.

o 80%.

Skala skrajnego ubóstwa zmniejszyła się o 80% od kiedy

There's been an 80 percent decline in the world's worst poverty

byłem dzieckiem

since I was a kid.

A ja nawet o tym nie wiedziałem.

And I didn't even know about it.

This, my friends, that's a miracle.

To, moi drodzy, to jest cud.

That's something we ought to celebrate.

To coś, co powinniśmy świętować!

It's the greatest antipoverty achievement in the history of mankind,

To największe osiągnięcie w walce z ubóstwem w całej historii ludzkości.

and it happened in our lifetimes.

I to wydarzyło się w czasie naszego życia.

(Applause)

(Brawa)

Kiedy się o tym dowiedziałem, zastanowiłem się, jak to się stało.

So when I learned this, I asked, what did that? What made it possible?

Because if you don't know why, you can't do it again.

Bo jeśli nie wiesz, jak do czegoś doszło, nie możesz znów tego zrobić.

If you want to replicate it

Jeśli chcecie, żeby to znów się stało,

and get the next two billion people out of poverty,

żeby kolejne 2 mld ludzi przestało żyć w biedzie,

because that's what we're talking about: since I was a kid,

bo o tym właśnie mówię:

od czasów mojego dzieciństwa 2 mld ludzi

two billion of the least of these, our brothers and sisters,

naszych sióstr i braci,

zostało wyciągniętych z biedy.

have been pulled out of poverty.

Chcę wyciągnąć z ubóstwa kolejne 2 mld, więc muszę wiedzieć jak.

I want the next two billion, so I've got to know why.

Zacząłem szukać odpowiedzi.

And I went in search of an answer.

Ale nie szukałem odpowiedzi w polityce. To mnie nie interesowało.

And it wasn't a political answer, because I didn't care.

You know what, I still don't care.

Nadal mnie to nie interesuje

I wanted the best answer from mainstream economists

Chciałem uzyskać najlepszą odpowiedź od typowych ekonomistów

left, right and center.

tych lewicowych, prawicowych i tych ze środka

And here it is.

I oto ona.

Here are the reasons.

Oto przyczyny.

There are five reasons that two billion of our brothers and sisters

Jest 5 elementów, któr sprawiły, że 2 mld naszych braci i sióstr udało się

have been pulled out of poverty since I was a kid.

wyciągnąć z ubóstwa od czasów mojego dzieciństwa.

Number one: globalization.

Pierwsza: globalizacja.

Number two: free trade.

Druga: wolny rynek.

Number three: property rights.

Trzecia: prawa własności.

Number four: rule of law.

Czwarta: praworządność.

Number five: entrepreneurship.

I piąta: przedsiębiorczość.

It was the free enterprise system spreading around the world

To sprawiła gospodarka wolnorynkowa, która rozprzestrzeniała się

after 1970 that did that.

na całym świecie po 1970 roku.

Now, I'm not naive.

Ale przecież nie jestem naiwny.

I know that free enterprise isn't perfect,

Wiem, że gospodarka wolnorynkowa nie jest doskonała.

and I know that free enterprise isn't everything we need

I wiem, że to nie wystarcza,

to build a better world.

żeby zbudować lepszy świat.

But that is great.

Ale to i tak wspaniałe.

And that's beyond politics.

I coś więcej niż polityka.

Here's what I learned. This is the epiphany.

Oto, czego się nauczyłem. Oświeciło mnie, że

Capitalism is not just about accumulation.

kapitalizm to nie jest tylko kwestia gromadzenia dóbr.

At its best, it's about aspiration,

W swej najlepszej postaci, kapitalizm to aspiracje,

which is what so many people on this stage talk about,

czyli to, o czym mówi tak wielu ludzi na tej scenie.

is the aspiration that comes from dreams

To aspiracje, których źródłem są nasze marzenia

i które są częścią systemu gospodarki wolnorynkowej.

that are embedded in the free enterprise system.

And we've got to share it with more people.

Tym powinniśmy dzielić się z innymi.

Now, I want to tell you about a second epiphany

Powiem Wam jeszcze o moim drugim objawieniu,

that's related to that first one

które jest powiązane z tym pierwszym.

that I think can bring us progress, not just around the world,

Myślę, że ono przyczynić się do rozwoju, nie tylko na dużą skalę,

but right here at home.

ale też na naszym własnym podwórku.

The best quote I've ever heard

Najlepsza wypowiedź, jaką słyszałem,

to summarize the thoughts that I've just given you

którą świetnie podsumowuje to, co właśnie Wam przekazałem

about pulling people out of poverty

o wyciąganiu ludzi z ubóstwa,

is as follows:

ta najlepsza wypowiedź brzmi:

"Free markets have created more wealth than any system in history.

Wolny rynek wytworzył więcej bogactwa niż jakikolwiek inny system w historii.

They have lifted billions out of poverty."

Wyciągnęły z ubóstwa miliardy ludzi.

Who said it?

Wiecie, kto to powiedział?

It sounds like Milton Friedman or Ronald Reagan.

Brzmi jak Milton Friedman albo Ronald Reagan, prawda?

Wrong.

Ale nie.

President Barack Obama said that.

To powiedział Prezydent Barack Obama.

Why do I know it by heart?

Wiecie dlaczego znam te słowa na pamięć?

Because he said it to me.

Bo powiedział to mnie osobiście.

Crazy.

Szaleństwo.

And I said, "Hallelujah."

A ja odpowiedziałem: "Alleluja!"

But more than that, I said,

Powiedziałem jeszcze coś:

"What an opportunity."

"To szansa."

You know what I was thinking?

Wiecie o czym myślałem?

It was at an event that we were doing on the subject

To się wydarzyło na Uniwersytecie w Georgetown

at Georgetown University in May of 2015.

w maju 2015 roku.

I pomyślałem wtedy, to jest rozwiązanie największego problemu

And I thought, this is the solution

to the biggest problem facing America today. What?

który dotyka dziś Ameryki.

It's coming together around these ideas,

To rozwiązanie przychodzi razem z ideą,

liberals and conservatives,

liberałowie i konserwatyści,

to help people who need us the most.

z ideą, żeby pomóc tym, którzy najbardziej nas potrzebują.

Now, I don't have to tell anybody in this room that we're in a crisis,

Oczywiście nie muszę Wam przypominać, że mamy kryzys.

in America and many countries around the world with political polarization.

W Ameryce i wielu innych krajach na całym politycznie spolaryzowanym świecie.

It's risen to critical, crisis levels.

To urosło do krytycznego poziomu.

It's unpleasant. It's not right.

To nieprzyjemne. To nie jest słuszne.

There was an article last year

W zeszłym roku wydrukowano artykuł

in the Proceedings of the National Academy of Sciences,

w "Proceedings of the National Academy of Science"

which is one of the most prestigious scientific journals

czyli jednym z najbardziej prestiżowych czasopism naukowych

published in the West.

wydawanych na Zachodzie.

And it was an article in 2014

Opublikowano go w 2014 roku

on political motive asymmetry.

a dotyczył asymetrii motywów politycznych.

What's that? That's what psychologists call the phenomenon

Co to jest? Psychologowie nazywają tak sytuację, gdy

of assuming that your ideology is based in love

zakładasz, że twoja ideologia, twoje przekonania bazują na miłości,

but your opponents' ideology is based in hate.

ale ideologia Twojego wroga bazują na nienawiści.

It's common in world conflict.

To powszechne w światowych konfliktach.

You expect to see this between Palestinians and Israelis, for example.

Popatrzcie na przykład na konflikt izraelsko-palestyński.

What the authors of this article found

Autorzy tego artykułu odkryli, że

was that in America today, a majority of Republicans and Democrats

dziś w Ameryce większość Republikanów i Demokratów cierpi na tę przypadłość:

suffer from political motive asymmetry.

asymetrię motywów politycznych.

A majority of people in our country today who are politically active believe

Większość ludzi w naszym kraju, tych aktywnych politycznie, wierzy

that they are motivated by love but the other side is motivated by hate.

że oni kierują się miłością, a ta druga strona - nienawiścią.

Think about it. Think about it.

Pomyślcie o tym. Pomyślcie.

Most people are walking around saying,

Ludzie chodzą sobie i mówią:

"You know, my ideology is based on basic benevolence,

"Wiecie, moje poglądy są oparte na dobroci.

I want to help people,

Chcę pomagać ludziom.

but the other guys, they're evil and out to get me."

Ale ci inni, oni są źli i chcą mnie dopaść.

You can't progress as a society when you have this kind of asymmetry.

Jeśli funkcjonuje taka asymetria, nie możemy rozwijać się jako społeczeństwo

It's impossible.

To po prostu niemożliwe.

How do we solve it?

Jak temu zaradzić?

Well, first, let's be honest: there are differences.

Cóż, bądźmy uczciwi: różnimy się od siebie.

Let's not minimize the differences. That would be really naïve.

Nie mówmy, że ich nie ma, bo to wyjątkowo naiwne twierdzenie.

There's a lot of good research on this.

Jest cała masa badań na ten temat.

A veteran of the TED stage is my friend Jonathan Haidt.

Na przykład badania Jonathana Haidta, weterana sceny TED.

He's a psychology professor at New York University.

To profesor psychologii na Uniwersytecie w Nowym Jorku.

He does work on the ideology and values and morals of different people

Jego badania dotyczą poglądów, wartości i moralności różnych ludzi.

to see how they differ.

Bada, jak się one różnią.

And he's shown, for example, that conservatives and liberals

Wykazał, na przykład, że konserwatyści i liberałowie

have a very different emphasis on what they think is important.

uznają zupełnie inne rzeczy za ważne.

For example, Jon Haidt has shown

Na przykład...

Jon Heidt wykazał, że liberałowie

that liberals care about poverty

troszczą się o kwestie ubóstwa

59 percent more than they care about economic liberty.

59% bardziej niż o kwestię wolności gospodarczej.

And conservatives care about economic liberty

A z kolei konserwatyście 28% bardziej

28 percent more than they care about poverty.

martwią się o wolność gospodarczą niż o kwestie ubóstwa.

Irreconcilable differences, right?

Właściwie nie do pogodzenia, prawda?

We'll never come together. Wrong.

Nigdy się nie dogadamy.

Błąd.

That is diversity in which lies our strength.

W tej różnorodności leży nasz siła.

Remember what pulled up the poor.

Pamiętacie, co ograniczyło ubóstwo.

It was the obsession with poverty,

To była taka swoista obsesja na temat biedy

accompanied by the method of economic freedom

i idea wolności gospodarczej,

spreading around the world.

rozprzestrzeniające się po świecie.

We need each other, in other words,

Potrzebujemy siebie nawzajem.

if we want to help people and get the next two billion people out of poverty.

Innymi słowy, jeśli chcemy pomagać ludziom i wyciągnąć kolejne 2 miliardy z ubóstwa -

There's no other way.

- nie ma innej drogi.

Hmm.

Hmmm.

How are we going to get that?

No więc jak to zrobimy?

It's a tricky thing, isn't it.

To dopiero zagwozdka, co?

Musimy myśleć innowacyjnie.

We need innovative thinking.

Dużo innowacyjnego myślenia na tym etapie.

A lot of it's on this stage.

Social entrepreneurship. Yeah. Absolutely. Phenomenal.

Przedsiębiorczość społeczna. Tak. Zdecydowanie. Fantastyczny pomysł.

We need investment overseas

Trzeba inwestować w innych krajach.

in a sustainable, responsible, ethical and moral way. Yes. Yes.

W sposób zrównoważony, odpowiedzialny, etyczny i moralny. Tak. Tak.

Ale wiecie, czego naprawdę potrzebujemy?

But you know what we really need?

We need a new day in flexible ideology.

Potrzebujemy bardziej elastycznych poglądów.

We need to be less predictable.

Musimy być trochę mniej przewidywalni.

Don't we?

Czyż nie?

Do you ever feel like your own ideology is starting to get predictable?

Czujecie czasami, że wasze myślenie zaczyna być bardzo przewidywalne?

Kinda conventional?

Trochę zbyt konwencjonalne?

Do you ever feel like you're always listening to people who agree with you?

Zauważacie czasem, że słuchacie tylko tych, którzy się z wami zgadzają?

Why is that dangerous?

Dlaczego to takie niebezpieczne?

Because when we talk in this country about economics,

Bo jeśli tu u nas, w Stanach, rozmawiamy o gospodarce

on the right, conservatives,

z konserwatystami,

you're always talking about taxes and regulations and big government.

to zawsze kończy się na podatkach, przepisach i silnym rządzie.

And on the left, liberals, you're talking about economics,

A z liberałami - jak rozmawiasz o gospodarce z liberałami -

it's always about income inequality.

zawsze kończy się na nierównościach społecznych. Prawda?

Right? Now those are important things,

Oczywiście to ważne kwestie,

really important to me, really important to you.

bardzo ważne dla mnie, bardzo ważne dla was.

But when it comes to lifting people up

Ale kiedy idzie o pomoc ludziom, którzy

who are starving and need us today, those are distractions.

umierają z głodu, którzy nas potrzebują - one tylko odwracają naszą uwagę.

We need to come together around the best ways

Musimy wspólnie opracować najlepsze sposoby

na zmniejszenie ubóstwa, stosując najlepsze narzędzia, jakimi dysponujemy.

to mitigate poverty using the best tools at our disposal,

and that comes only when conservatives recognize that they need liberals

A to nastąpi dopiero, gdy konserwatyści uświadomią sobie, że potrzebują liberałów

razem z ich obsesją na temat biedy,

and their obsession with poverty,

and liberals need conservatives and their obsession with free markets.

a liberałowie uświadomią sobie, że potrzebują konserwatystów

i ich obsesji na temat wolnego rynku.

That's the diversity in which lies the future strength of this country,

To w tej różnorodności jest siła naszego kraju, jeśli zechcemy ją wykorzystać.

if we choose to take it.

So how are we going to do it? How are we going to do it together?

Więc jak to zrobimy? Jak możemy zrobić to razem?

I've got to have some action items, not just for you but for me.

Mam pewne propozycje, nie tylko dla was, ale też dla mnie samego.

Number one. Action item number one:

Pierwsza. Po pierwsze:

pamiętajcie, nie wystarczy tylko tolerować tych, z którymi się nie zgadzamy.

remember, it's not good enough just to tolerate people who disagree.

It's not good enough.

To nie wystarczy.

Musimy pamiętać, że potrzebujmy tych, z którymi się nie zgadzamy.

We have to remember that we need people who disagree with us,

Bo są na świecie ludzie, którzy potrzebują nas wszystkich.

because there are people who need all of us

who are still waiting for these tools.

Którzy wciąż czekają na naszą pomoc.

Now, what are you going to do? How are you going to express that?

Co możecie zrobić? Jak to możecie wyrazić?

Jak zacząć?

Where does this start? It starts here.

To zaczyna się tu i teraz.

You know, all of us in this room, we're blessed.

Wszyscy tutaj, w tej sali, wszyscy otrzymaliśmy dar.

Dar w postaci ludzi, którzy nas słuchają.

We're blessed with people who listen to us.

We're blessed with prosperity. We're blessed with leadership.

Dar dobrobytu. Dar przywództwa, tak?

Gdy ludzie zobaczą, że odchodzimy od sztampowych poglądów,

When people hear us, with the kind of unpredictable ideology,

then maybe people will listen.

to może zaczną nas słuchać.

Maybe progress will start at that point.

Może rozwój zaczyna się właśnie tutaj.

That's number one. Number two.

To po pierwsze. Teraz numer dwa.

Number two: I'm asking you and I'm asking me

Po drugie...

...proszę was i samego siebie,

to be the person specifically who blurs the lines,

żebyśmy stali się tymi, którzy zacierają granice.

who is ambiguous, who is hard to classify.

Którzy są niejednoznaczni, trudni do sklasyfikowania.

Jeśli jesteś konserwatystą - bądź nim,

If you're a conservative,

be the conservative who is always going on about poverty

ale zawsze myśl o ubóstwie

i o moralnym nakazie działania na rzecz ubogich.

and the moral obligation to be a warrior for the poor.

And if you're a liberal, be a liberal who is always talking

A jeśli jesteś liberałem - bądź liberałem,

który wciąż mówi o tym, jak

about the beauty of free markets to solve our problems

gospodarka wolnorynkowa

może rozwiązać nasze problemy,

jeżeli stosujemy ją odpowiedzialnie.

when we use them responsibly.

Jeśli tak się stanie, jeśli to zrobimy, osiągniemy dwie rzeczy.

If we do that, we get two things.

Number one: we get to start to work on the next two billion

Po pierwsze:

zaczniemy działać na rzecz wyciągnięcia

kolejnych dwóch miliardów ludzi z ubóstwa.

and be the solution that we've seen so much of in the past

Przyczynimy się do tego sukcesu, który już widzieliśmy w przeszłości

and we need to see more of in the future. That's what we get.

i którego tak potrzebujemy w przyszłości.

To właśnie osiągniemy.

And the second is that we might just be able

A po drugie: być może będziemy zdolni

to take the ghastly holy war of ideology that we're suffering under in this country

przemienić tę obrzydliwą świętą wojnę ideologii, która niszczy nas wszystkich

and turn it into a competition of ideas

przemienić ją we współzawodnictwo idei,

oparte na solidarności

based on solidarity and mutual respect.

i wzajemnym szacunku.

And then maybe, just maybe,

A wtedy może...

być może...

uświadomimy sobie wszyscy, że

we'll all realize that our big differences

te wielkie różnice,

nie są wcale takie wielkie.

aren't really that big after all.

Thank you.

Dziękuję!

(Applause)

(Applause)