Steve Truglia: A leap from the edge of space

25,279 views ・ 2009-09-09

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Christel Foncke
00:18
I'm extremely excited to be given the opportunity
0
18330
3000
Ik ben heel erg opgewonden dat ik de kans heb gekregen
00:21
to come and speak to you today
1
21330
2000
om jullie hier vandaag toe te spreken
00:23
about what I consider to be
2
23330
2000
over iets waarvan ik denk dat
00:25
the biggest stunt on Earth.
3
25330
3000
het de grootste stunt is op aarde.
00:28
Or perhaps not quite on Earth.
4
28330
2000
Of, misschien niet echt op aarde.
00:30
A parachute jump from the very edge of space.
5
30330
4000
Een parachutesprong vanaf de rand van de ruimte.
00:34
More about that a bit later on.
6
34330
2000
Later meer daarover.
00:36
What I'd like to do first is take you through
7
36330
2000
Allereerst wil ik jullie graag meenemen
00:38
a very brief helicopter ride of stunts
8
38330
3000
op een korte reis over stunts,
00:41
and the stunts industry in the movies and in television,
9
41330
3000
en de wereld van stunts in het film- en televisiebedrijf.
00:44
and show you how technology
10
44330
2000
Ik laat jullie zien hoe technologie
00:46
has started to interface with the physical skills
11
46330
2000
zich is gaan mengen met de fysieke vaardigheden
00:48
of the stunt performer
12
48330
2000
van de stuntman
00:50
in a way that makes the stunts bigger
13
50330
3000
op een manier waarbij de stunts groter
00:53
and actually makes them safer than they've ever been before.
14
53330
4000
en zelfs nog veiliger zijn dan daarvoor.
00:57
I've been a professional stunt man for 13 years.
15
57330
3000
Ik ben al 13 jaar stuntman.
01:00
I'm a stunt coordinator. And as well as perform stunts
16
60330
2000
Ik ben stuntcoördinator. Ik voer niet alleen stunts uit,
01:02
I often design them.
17
62330
2000
maar ik ontwerp ze ook vaak.
01:04
During that time, health and safety has become everything about my job.
18
64330
3000
In die periode zijn gezondheid en veiligheid heel belangrijk geworden in mijn werk.
01:07
It's critical now that when a car crash happens
19
67330
4000
Als er een auto-ongeluk gebeurt, is het cruciaal
01:11
it isn't just the stunt person we make safe, it's the crew.
20
71330
3000
dat niet alleen de stuntman veilig is, maar ook de filmploeg.
01:14
We can't be killing camera men. We can't be killing stunt men.
21
74330
2000
We kunnen geen cameralui doden. We kunnen geen stuntlui doden.
01:16
We can't be killing anybody or hurting anybody on set,
22
76330
2000
We kunnen niemand doden of verwonden op de set,
01:18
or any passerby. So, safety is everything.
23
78330
3000
ook geen voorbijgangers. Dus veiligheid is alles.
01:21
But it wasn't always that way.
24
81330
3000
Maar zo is het niet altijd geweest.
01:24
In the old days of the silent movies --
25
84330
2000
Vroeger, in de tijd van stomme films --
01:26
Harold Lloyd here, hanging famously from the clock hands --
26
86330
4000
Harold Lloyd, het beroemde beeld waarbij hij aan de wijzers van een klok hangt --
01:30
a lot of these guys did their own stunts. They were quite remarkable.
27
90330
2000
veel van deze jongens deden hun eigen stunts. Zij waren vrij opmerkelijk.
01:32
They had no safety, no real technology.
28
92330
3000
Zij hadden geen veiligheidsmiddelen en geen echte technologie.
01:35
What safety they had was very scant.
29
95330
3000
De veiligheidsmaatregelen die zij hadden, waren erg mager.
01:38
This is the first stunt woman,
30
98330
2000
Dit is de eerste stuntvrouw,
01:40
Rosie Venger, an amazing woman.
31
100330
2000
Rosie Venger, een verbluffende vrouw.
01:42
You can see from the slide, very very strong.
32
102330
2000
Je kunt het op de dia zien, heel erg sterk.
01:44
She really paved the way
33
104330
2000
Zij heeft echt de weg gebaand,
01:46
at a time when nobody was doing stunts, let alone women.
34
106330
2000
in een tijd waarin niemand stunts deed, laat staan vrouwen.
01:48
My favorite and a real hero of mine is Yakima Canutt.
35
108330
4000
Mijn persoonlijke favoriet, een echte held, is Yakima Canutt.
01:52
Yakima Canutt really formed the stunt fight.
36
112330
4000
Yakima Canutt heeft echt vorm gegeven aan stuntvechten.
01:56
He worked with John Wayne and most of those old punch-ups you see
37
116330
3000
Hij werkte samen met John Wayne. Bij veel van die oude knokpartijen die je ziet
01:59
in the Westerns. Yakima was either there or he stunt coordinated.
38
119330
3000
in westerns, was Yakima er of bij, of coördineerde hij de stunts.
02:02
This is a screen capture from "Stagecoach,"
39
122330
2000
Dit is een beeld uit 'Stagecoach',
02:04
where Yakima Canutt is doing one of the most dangerous stunts I've ever seen.
40
124330
4000
waarbij Yakima Canutt één van de gevaarlijkste stunts ooit doet.
02:08
There is no safety, no back support,
41
128330
2000
Geen veiligheid, geen rugdekking,
02:10
no pads, no crash mats, no sand pits in the ground.
42
130330
3000
geen kussens, geen matten, geen zandbakken op de grond.
02:13
That's one of the most dangerous horse stunts, certainly.
43
133330
3000
Dat is echt één van de gevaarlijkste paardenstunts.
02:16
Talking of dangerous stunts and bringing things slightly up to date,
44
136330
3000
Van gevaarlijke stunts gesproken, en om de zaak wat te actualiseren:
02:19
some of the most dangerous stunts we do as stunt people are fire stunts.
45
139330
4000
bij onze gevaarlijkste stunts zijn de vuurstunts.
02:23
We couldn't do them without technology.
46
143330
2000
Die zouden we zonder technologie niet kunnen doen.
02:25
These are particularly dangerous
47
145330
2000
Ze zijn bijzonder gevaarlijk
02:27
because there is no mask on my face.
48
147330
2000
omdat ik geen masker op heb.
02:29
They were done for a photo shoot. One for the Sun newspaper,
49
149330
2000
Dit was voor fotoreportages: één voor krant The Sun
02:31
one for FHM magazine.
50
151330
2000
en één voor het tijdschrift FHM.
02:33
Highly dangerous, but also you'll notice
51
153330
2000
Erg gevaarlijk, maar je zal zien
02:35
it doesn't look as though I'm wearing anything underneath the suit.
52
155330
2000
dat het lijkt alsof ik niets draag onder het pak.
02:37
The fire suits of old, the bulky suits, the thick woolen suits,
53
157330
3000
De oude vuurpakken, de dikke, wollen pakken
02:40
have been replaced with modern materials
54
160330
3000
zijn vervangen door moderne materialen
02:43
like Nomex or, more recently, Carbonex --
55
163330
3000
zoals Nomex of, recenter, Carbonex.
02:46
fantastic materials that enable us as stunt professionals
56
166330
2000
Met deze fantastische materialen kunnen we als stuntlui
02:48
to burn for longer, look more spectacular, and in pure safety.
57
168330
4000
langer branden en er, in alle veiligheid, spectaculair uitzien.
02:52
Here's a bit more.
58
172330
4000
Hier is nog wat meer.
02:56
There's a guy with a flame thrower there, giving me what for.
59
176330
3000
Dit is een kerel met een vlammenwerper die me een uitbrander geeft.
02:59
One of the things that a stuntman often does,
60
179330
2000
Eén van de dingen die een stuntman vaak doet,
03:01
and you'll see it every time in the big movies,
61
181330
2000
en je ziet het telkens weer in de grote films,
03:03
is be blown through the air.
62
183330
2000
is door de lucht geblazen worden.
03:05
Well, we used to use trampettes. In the old days, that's all they had.
63
185330
3000
Vroeger hadden we alleen maar kleine trampolines.
03:08
And that's a ramp. Spring off the thing and fly through the air,
64
188330
2000
Dat is een loopplank. Spring eraf, vlieg door de lucht
03:10
and hopefully you make it look good.
65
190330
2000
en hoop dat het er goed uitziet.
03:12
Now we've got technology. This thing is called an air ram.
66
192330
3000
Nu is er technologie. Dit heet een luchtarm.
03:15
It's a frightening piece of equipment for the novice stunt performer,
67
195330
3000
Het is een schrikwekkend stuk uitrusting voor een nieuwbakken stuntman,
03:18
because it will break your legs very, very quickly
68
198330
2000
want het breekt je benen heel, heel snel
03:20
if you land on it wrong.
69
200330
2000
als je er verkeerd op landt.
03:22
Having said that, it works with compressed nitrogen.
70
202330
3000
Het werkt met gecomprimeerde stikstof.
03:25
And that's in the up position. When you step on it,
71
205330
2000
Zo staat het omhoog. Als je erop stapt,
03:27
either by remote control or with the pressure of your foot,
72
207330
2000
hetzij vanop afstand, hetzij door erop te stappen,
03:29
it will fire you, depending on the gas pressure,
73
209330
2000
schiet het je, afhankelijk van de gasdruk,
03:31
anything from five feet to 30 feet.
74
211330
3000
1,5 tot 10 m de lucht in.
03:34
I could, quite literally, fire myself into the gallery.
75
214330
4000
Ik zou mijzelf letterlijk het balkon in kunnen schieten.
03:38
Which I'm sure you wouldn't want.
76
218330
2000
Wat jullie niet wensen, zeker weten.
03:40
Not today.
77
220330
2000
Niet vandaag.
03:42
Car stunts are another area
78
222330
2000
Autostunts zijn nog een domein
03:44
where technology and engineering
79
224330
2000
waarin vooruitgang in technologie
03:46
advances have made life easier for us, and safer.
80
226330
3000
en engineering ons het leven gemakkelijker en veiliger hebben gemaakt.
03:49
We can do bigger car stunts than ever before now.
81
229330
2000
We kunnen nu grotere autostunts doen dan ooit tevoren.
03:51
Being run over is never easy.
82
231330
2000
Het is nooit gemakkelijk om aangereden te worden.
03:53
That's an old-fashioned, hard, gritty, physical stunt.
83
233330
3000
Dat is een ouderwetse, lastige, zanderige, fysieke stunt.
03:56
But we have padding, and fantastic shock-absorbing things like Sorbothane --
84
236330
4000
Maar we hebben vullingen, en fantastische schokwerende dingen zoals Sorbothane --
04:00
the materials that help us, when we're hit like this,
85
240330
3000
de materialen die ons helpen om, als we zo worden geraakt,
04:03
not to hurt ourselves too much.
86
243330
2000
onszelf niet teveel pijn te doen.
04:05
The picture in the bottom right-hand corner there
87
245330
3000
Het beeld in de hoek daar beneden
04:08
is of some crash test dummy work that I was doing.
88
248330
2000
komt van werk met een crashtest dummy.
04:10
Showing how stunts work in different areas, really.
89
250330
3000
Het toont hoe stunts in elkaar zitten in verschillende domeinen.
04:13
And testing breakaway signpost pillars.
90
253330
3000
We testen verkeerspalen die stukgaan.
04:16
A company makes a Lattix pillar, which is a network,
91
256330
2000
Een bedrijf maakt een Lattixpaal. Dat is een netwerk,
04:18
a lattice-type pillar that collapses when it's hit.
92
258330
3000
een soort traliepaal die instort als hij geraakt wordt.
04:21
The car on the left drove into the steel pillar.
93
261330
3000
De auto links reed op de stalen paal in.
04:24
And you can't see it from there, but the engine was in the driver's lap.
94
264330
3000
Je kan het niet zien, maar de motor lag op de schoot van de chauffeur.
04:27
They did it by remote control.
95
267330
2000
Ze deden het vanop afstand.
04:29
I drove the other one at 60 miles an hour, exactly the same speed,
96
269330
3000
Ik reed met de andere, met exact dezelfde snelheid, 90 km/u,
04:32
and clearly walked away from it.
97
272330
3000
en bleef duidelijk ongedeerd.
04:35
Rolling a car over is another area where we use technology.
98
275330
3000
Een auto overkop doen gaan, daar gebruiken we ook technologie voor.
04:38
We used to have to drive up a ramp, and we still do sometimes.
99
278330
3000
Vroeger moesten we op een helling rijden, en nu nog soms.
04:41
But now we have a compressed nitrogen cannon.
100
281330
3000
Maar we hebben nu een kanon op samengeperste stikstof.
04:44
You can just see, underneath the car, there is a black rod on the floor
101
284330
2000
Onder de auto ligt een zwarte pijp,
04:46
by the wheel of the other car.
102
286330
2000
bij het wiel van de andere auto.
04:48
That's the piston that was fired out of the floor.
103
288330
2000
Dat is de zuiger die dwars door de vloer werd weggeschoten.
04:50
We can flip lorries, coaches, buses, anything over
104
290330
3000
We kunnen vrachtwagens en bussen omkieperen
04:53
with a nitrogen cannon with enough power. (Laughs)
105
293330
4000
met een stikstofkanon met voldoende kracht. (Lacht)
04:57
It's a great job, really. (Laughter)
106
297330
3000
Het is echt een leuke job. (Gelach)
05:00
It's such fun!
107
300330
2000
Het is zo leuk!
05:02
You should hear
108
302330
2000
Je moest eens horen
05:04
some of the phone conversations that I have with people
109
304330
2000
wat ik aan de telefoon met mensen bespreek
05:06
on my Bluetooth in the shop.
110
306330
2000
via bluetooth, in mijn atelier.
05:08
"Well, we can flip the bus over, we can have it burst into flames,
111
308330
2000
"We kunnen de bus omkieperen, hem laten ontvlammen,
05:10
and how about someone, you know, big explosion."
112
310330
2000
en wat dacht je van een grote ontploffing?"
05:12
And people are looking like this ...
113
312330
2000
Mensen kijken zo ...
05:14
(Laughs)
114
314330
1000
(Lacht)
05:15
I sort of forget how bizarre some of those conversations are.
115
315330
3000
Ik vergeet vaak hoe bizar sommige gesprekken zijn.
05:18
The next thing that I'd like to show you is something that
116
318330
2000
Het volgende dat ik jullie wil tonen, is iets dat
05:20
Dunlop asked me to do earlier this year
117
320330
2000
Dunlop me eerder dit jaar heeft gevraagd,
05:22
with our Channel Five's "Fifth Gear Show."
118
322330
2000
voor onze 'Fifth Gear Show' op Channel 5.
05:24
A loop-the-loop, biggest in the world.
119
324330
2000
Een 'loop-the-loop', de grootste ter wereld.
05:26
Only one person had ever done it before.
120
326330
2000
Slechts één persoon had het al eerder gedaan.
05:28
Now, the stuntman solution to this in the old days would be,
121
328330
2000
Vroeger zou de stuntmanoplossing geweest zijn:
05:30
"Let's hit this as fast as possible. 60 miles an hour.
122
330330
3000
"Doe dit zo snel mogelijk. 90 km/u.
05:33
Let's just go for it. Foot flat to the floor."
123
333330
2000
Ga ervoor! Plankgas!"
05:35
Well, you'd die if you did that.
124
335330
2000
Je zou sterven als je dat deed.
05:37
We went to Cambridge University, the other university,
125
337330
2000
We gingen naar de universiteit van Cambridge, de andere,
05:39
and spoke to a Doctor of Mechanical Engineering there,
126
339330
4000
en spraken met een Dr.-Ir. in de mechanica,
05:43
a physicist who taught us that it had to be 37 miles an hour.
127
343330
3000
een fysicus die ons leerde dat het 60 km/u moest zijn.
05:46
Even then, I caught seven G
128
346330
2000
Zelfs dan kreeg ik 7G te verduren
05:48
and lost a bit of consciousness on the way in.
129
348330
3000
en verloor ik er even het bewustzijn bij.
05:51
That's a long way to fall, if you get it wrong. That was just about right.
130
351330
3000
Het is een diepe val, als het fout gaat. Dit was nog net juist.
05:54
So again, science helps us, and with the engineering too --
131
354330
3000
De wetenschap helpt ons dus, en de ingenieurs ook --
05:57
the modifications to the car and the wheel.
132
357330
2000
de wijzigingen aan de auto en het wiel.
05:59
High falls, they're old fashioned stunts.
133
359330
2000
Diep vallen, dat is een ouderwetse stunt.
06:01
What's interesting about high falls
134
361330
2000
Wat interessant is aan diep vallen,
06:03
is that although we use airbags,
135
363330
2000
is dat hoewel we airbags gebruiken,
06:05
and some airbags are quite advanced,
136
365330
3000
en sommige airbags erg geavanceerd zijn,
06:08
they're designed so you don't slip off the side like you used to,
137
368330
2000
ze zo zijn ontworpen dat je niet meer opzijvalt,
06:10
if you land a bit wrong. So, they're a much safer proposition.
138
370330
2000
als je verkeerd landt. Die zijn dus veel veiliger.
06:12
Just basically though, it is a basic piece of equipment.
139
372330
4000
Maar het blijft wel een stuk basisuitrusting.
06:16
It's a bouncy castle
140
376330
2000
Het is een springkasteel
06:18
with slats in the side to allow the air to escape.
141
378330
2000
met flappen opzij om de lucht te laten ontsnappen.
06:20
That's all it is, a bouncy castle.
142
380330
2000
Meer is het niet, een springkasteel.
06:22
That's the only reason we do it. See, it's all fun, this job.
143
382330
3000
Dat is onze enige motivatie. Deze job is één en al plezier.
06:25
What's interesting is we still use cardboard boxes.
144
385330
3000
Interessant om weten is dat we nog steeds kartonnen dozen gebruiken.
06:28
They used to use cardboard boxes years ago and we still use them.
145
388330
3000
Ze gebruikten jaren geleden kartonnen dozen, en wij doen het nog steeds.
06:31
And that's interesting because they are almost retrospective.
146
391330
2000
Dat is boeiend, want ze zijn haast retrospectief.
06:33
They're great for catching you, up to certain heights.
147
393330
3000
Ze vangen je goed op, tot op zekere hoogte.
06:36
And on the other side of the fence,
148
396330
2000
Aan de andere kant van het hek
06:38
that physical art, the physical performance of the stuntman,
149
398330
4000
heeft de fysieke kunst, de fysieke performance van de stuntman
06:42
has interfaced with the very highest
150
402330
3000
de allerhoogste technologie
06:45
technology in I.T. and in software.
151
405330
4000
in IT en software ontmoet.
06:49
Not the cardboard box, but the green screen.
152
409330
3000
Niet de kartonnen doos, maar het groene scherm.
06:52
This is a shot of "Terminator," the movie.
153
412330
3000
Dit is een beeld uit de film 'Terminator'.
06:55
Two stunt guys doing what I consider to be a rather benign stunt.
154
415330
3000
Twee stuntlui doen een volgens mij nogal makke stunt.
06:58
It's 30 feet. It's water. It's very simple.
155
418330
2000
9 m. Water. Heel eenvoudig.
07:00
With the green screen we can put any background in the world on it,
156
420330
3000
Met het groene scherm kan je er om het even welke achtergrond aan toevoegen,
07:03
moving or still,
157
423330
2000
bewegend of stilstaand,
07:05
and I can assure you, nowadays you can't see the joint.
158
425330
4000
en ik verzeker je, tegenwoordig zie je de overgang niet.
07:09
This is a parachutist with another parachutist doing exactly the same thing.
159
429330
2000
Dit is een parachutist met een andere parachutist die precies hetzelfde doet.
07:11
Completely in the safety of a studio,
160
431330
3000
Volledig binnen de veilige studio-omgeving.
07:14
and yet with the green screen we can have some moving image that a skydiver took,
161
434330
3000
Met het groene scherm kunnen we een bewegend beeld, afkomstig van een skydiver,
07:17
and put in the sky moving and the clouds whizzing by.
162
437330
4000
toevoegen: bewegende lucht en wolken die voorbijzoeven.
07:21
Decelerator rigs and wires, we use them a lot.
163
441330
3000
Vertragende touwen en koorden, die gebruiken we vaak.
07:24
We fly people on wires, like this.
164
444330
2000
We laten mensen aan touwen vliegen, zo.
07:26
This guy is not skydiving. He's being flown like a kite,
165
446330
2000
Deze man is niet aan het skydiven,
07:28
or moved around like a kite.
166
448330
3000
we zijn als het ware met hem aan het vliegeren.
07:31
And this is a Guinness World Record attempt.
167
451330
3000
Dit is een Guiness Wereldrecordpoging.
07:34
They asked me to open their 50th anniversary show in 2004.
168
454330
4000
Ze vroegen me in 2004 om hun 50ste verjaardagsshow te openen.
07:38
And again, technology meant that I could do the fastest abseil over 100 meters,
169
458330
4000
Dankzij technologie kon ik de snelste rappel over 100 m doen,
07:42
and stop within a couple of feet of the ground
170
462330
2000
en een meter boven de grond stoppen
07:44
without melting the rope with the friction,
171
464330
2000
zonder het touw te doen smelten door de wrijving
07:46
because of the alloys I used in the descender device.
172
466330
3000
omwille van de legeringen die ik in het afdalingstoestel gebruikte.
07:49
And that's Centre Point in London.
173
469330
2000
Dat is Centre Point in London.
07:51
We brought Oxford Street and Tottenham Court Road to a standstill.
174
471330
3000
We deden Oxford Street en Tottenham Court Road stilhouden.
07:54
Helicopter stunts are always fun,
175
474330
2000
Helikopterstunts zijn altijd leuk,
07:56
hanging out of them, whatever.
176
476330
3000
eruit hangen of zo.
07:59
And aerial stunts. No aerial stunt would be the same without skydiving.
177
479330
4000
En luchtstunts. Zonder skydiven zou geen luchtstunt dezelfde zijn.
08:03
Which brings us quite nicely to why I'm really here today:
178
483330
3000
Dat leidt ons naadloos naar de reden van mijn aanwezigheid hier:
08:06
Project Space Jump.
179
486330
2000
Project Ruimtesprong.
08:08
In 1960, Joseph Kittenger of the United States Air Force
180
488330
3000
In 1960 deed Joseph Kittenger van de luchtmacht van de VS
08:11
did the most spectacular thing.
181
491330
3000
iets zeer spectaculairs.
08:14
He did a jump from 100,000 feet, 102,000 to be precise,
182
494330
3000
Hij sprong van 30.000 m, 31.090 m om precies te zijn,
08:17
and he did it to test high altitude systems
183
497330
3000
om de hoogtemeters te testen
08:20
for military pilots
184
500330
2000
voor militaire piloten
08:22
in the new range of aircraft that were going up to 80,000 feet or so.
185
502330
3000
in het nieuwe soort vliegtuigen, die tot op 25.000 m of zo vlogen.
08:25
And I'd just like to show you a little footage
186
505330
2000
Ik wil een stukje film tonen
08:27
of what he did back then.
187
507330
2000
van wat hij toen deed,
08:29
And just how brave he was in 1960, bear in mind.
188
509330
5000
en hoe moedig hij was, in 1960, niet vergeten.
08:34
Project Excelsior, it was called.
189
514330
1000
Het heette Project Excelsior.
08:35
There were three jumps.
190
515330
2000
Er waren drie sprongen.
08:37
They first dropped some dummies.
191
517330
4000
Ze lieten eerst een paar dummies vallen.
08:41
So that's the balloon, big gas balloon.
192
521330
2000
Dat is de ballon, een grote gasballon.
08:43
It's that shape because the helium has to expand.
193
523330
3000
Hij heeft die vorm omdat het helium moet uitzetten.
08:46
My balloon will expand to 500 times
194
526330
3000
Mijn ballon zal tot 500 keer groter worden
08:49
and look like a big pumpkin when it's at the top.
195
529330
2000
en er uitzien als een dikke pompoen daarboven.
08:51
These are the dummies being dropped from 100,000 feet,
196
531330
2000
Dit zijn de dummies die van 30.000 m worden gedropt,
08:53
and there is the camera that's strapped to them.
197
533330
2000
en daar is de camera die eraan vastzit.
08:55
You can clearly see the curvature of the Earth at that kind of altitude.
198
535330
4000
Op die hoogte zie je duidelijk de kromming van de aarde.
08:59
And I'm planning to go from 120,000 feet,
199
539330
3000
Ik ben van plan om van 36.500 m te springen,
09:02
which is about 22 miles.
200
542330
2000
dat is ongeveer 36,5 km
09:04
You're in a near vacuum in that environment,
201
544330
2000
In die omgeving ben je bijna in het luchtledige,
09:06
which is in minus 50 degrees.
202
546330
3000
bij min 50 graden.
09:09
So it's an extremely hostile place to be.
203
549330
2000
Het is dus een erg onherbergzame plek.
09:11
This is Joe Kittenger himself.
204
551330
2000
Dit is Joe Kittenger zelf.
09:13
Bear in mind, ladies and gents, this was 1960.
205
553330
2000
Niet vergeten, dames en heren, dit was in 1960.
09:15
He didn't know if he would live or die. This is an extremely brave man.
206
555330
3000
Hij wist niet of hij het zou overleven. Dit is een uitzonderlijk moedig man.
09:18
I spoke with him on the phone a few months ago.
207
558330
3000
Ik had hem enkele maanden geleden aan de telefoon.
09:21
He's a very humble and wonderful human being.
208
561330
2000
Hij is een zeer nederig en bewonderenswaardig man.
09:23
He sent me an email, saying, "If you get this thing off the ground
209
563330
4000
Hij stuurde me een e-mail: "Als je dit ding van de grond krijgt,
09:27
I wish you all the best." And he signed it, "Happy landings,"
210
567330
3000
dan wens ik je het beste." Ondertekend: "Zalige landing,"
09:30
which I thought was quite lovely.
211
570330
2000
wat ik heel lief vond.
09:32
He's in his 80s and he lives in Florida. He's a tremendous guy.
212
572330
2000
Hij is in de tachtig en woont in Florida. Een geweldige kerel.
09:34
This is him in a pressure suit.
213
574330
2000
Daar is hij, in een drukpak.
09:36
Now one of the challenges of going up to altitude is
214
576330
3000
Eén van de uitdagingen van de hoogte ingaan, is
09:39
when you get to 30,000 feet -- it's great, isn't it? --
215
579330
3000
dat als je op 9.000 m bent -- geweldig, niet? --
09:42
When you get to 30,000 feet you can really only use oxygen.
216
582330
4000
je alleen zuurstof kan gebruiken.
09:46
Above 30,000 feet up to nearly 50,000 feet,
217
586330
3000
Boven de 9.000 meter, tot ongeveer 15.000 m,
09:49
you need pressure breathing, which is where you're wearing a G suit.
218
589330
3000
heb je drukademhaling nodig, en daarom draag je een G-pak.
09:52
This is him in his old rock-and-roll jeans there,
219
592330
3000
Hier zie je hem in zijn oude rock&roll-jeans.
09:55
pushing him in, those turned up jeans.
220
595330
2000
Duwt hem naar binnen, in jeans met omgeslagen pijpen.
09:57
You need a pressure suit.
221
597330
2000
Je hebt een drukpak nodig.
09:59
You need a pressure breathing system
222
599330
2000
Je hebt een drukademhalingssysteem nodig,
10:01
with a G suit that squeezes you, that helps you to breathe in
223
601330
2000
met een G-pak dat je samendrukt en helpt met inademen,
10:03
and helps you to exhale.
224
603330
2000
en met uitademen.
10:05
Above 50,000 feet you need a space suit, a pressure suit.
225
605330
4000
Boven de 15.000 m heb je een ruimtepak nodig, een drukpak.
10:09
Certainly at 100,000 feet no aircraft will fly.
226
609330
4000
Boven de 30.000 m zal geen vliegtuig vliegen.
10:13
Not even a jet engine.
227
613330
2000
Zelfs geen jet.
10:15
It needs to be rocket-powered or one of these things,
228
615330
2000
Het moet raketaandrijving hebben, of zoiets,
10:17
a great big gas balloon.
229
617330
3000
een grote gasballon.
10:20
It took me a while; it took me years to find the right balloon team
230
620330
3000
Ik deed er jaren over om het juiste ballonteam te vinden
10:23
to build the balloon that would do this job.
231
623330
2000
dat de ballon voor deze klus kon bouwen.
10:25
I've found that team in America now.
232
625330
3000
Ik heb ze nu gevonden in Amerika.
10:28
And it's made of polyethylene, so it's very thin.
233
628330
2000
Hij is gemaakt van polyethyleen, erg dun dus.
10:30
We will have two balloons for each of my test jumps,
234
630330
3000
We zullen voor elk van mijn testsprongen twee ballonnen hebben,
10:33
and two balloons for the main jump, because they
235
633330
2000
plus twee voor de hoofdsprong,
10:35
notoriously tear on takeoff.
236
635330
2000
want ze zijn berucht voor het scheuren bij de start.
10:37
They're just so, so delicate.
237
637330
2000
Ze zijn zo vreselijk delicaat.
10:39
This is the step off. He's written on that thing,
238
639330
2000
Dit is het afstapje. Hij heeft erop geschreven:
10:41
"The highest step in the world."
239
641330
2000
'de hoogste trede ter wereld'.
10:43
And what must that feel like?
240
643330
2000
Hoe moet dat voelen?
10:45
I'm excited and I'm scared,
241
645330
3000
Ik vind het spannend en verschrikkelijk,
10:48
both at the same time in equal measures.
242
648330
2000
tegelijk, elk even zeer.
10:50
And this is the camera that he had on him as he tumbled
243
650330
3000
Dit is de camera die hij bij zich had toen hij tuimelde,
10:53
before his drogue chute opened to stabilize him.
244
653330
3000
voor zijn remparachutes opengingen om hem te stabiliseren.
10:56
A drogue chute is just a smaller chute which helps to keep your face down.
245
656330
3000
Een remparachute is een kleinere parachute die helpt om je hoofd naar beneden te houden.
10:59
You can just see them there, popping open.
246
659330
2000
Daar zie je ze openspringen.
11:01
Those are the drogue chutes. He had three of them.
247
661330
3000
Dat zijn de remparachutes. Hij had er drie.
11:04
I did quite a lot of research.
248
664330
3000
Ik deed een hoop research.
11:07
And you'll see in a second there, he comes back down to the floor.
249
667330
4000
Zodadelijk zie je dat hij de grond bereikt.
11:11
Now just to give you some perspective of this balloon,
250
671330
4000
Om je een perspectief van deze ballon te geven,
11:15
the little black dots are people.
251
675330
2000
de kleine zwarte puntjes zijn mensen.
11:17
It's hundreds of feet high. It's enormous.
252
677330
2000
Het is vele tientallen meter hoog. Het is enorm.
11:19
That's in New Mexico.
253
679330
2000
Dat is in Nex Mexico.
11:21
That's the U.S. Air Force Museum.
254
681330
2000
Dat is het Museum van de Luchtmacht van de VS.
11:23
And they've made a dummy of him. That's exactly what it looked like.
255
683330
2000
Ze hebben een dummy van hem gemaakt. Het zag er precies zo uit.
11:25
My gondola will be more simple than that.
256
685330
3000
Mijn gondel zal veel simpeler zijn.
11:28
It's a three sided box, basically.
257
688330
2000
Het is gewoon een doos met drie kanten.
11:30
So I've had to do quite a lot of training.
258
690330
2000
Ik moest dus heel veel trainen.
11:32
This is Morocco last year in the Atlas mountains,
259
692330
2000
Dit is vorig jaar in Marokko, in het Atlasgebergte,
11:34
training in preparation for some high altitude jumps.
260
694330
3000
een training voor een paar sprongen vanop grote hoogte.
11:37
This is what the view is going to be like
261
697330
2000
Zo zal het uitzicht zijn voor mij,
11:39
at 90,000 feet for me.
262
699330
2000
op 27.500 m hoogte.
11:41
Now you may think this is just
263
701330
2000
Misschien denk je dat dit
11:43
a thrill-seeking trip, a pleasure ride,
264
703330
2000
alleen om de kicks draait, een ritje voor de pret,
11:45
just the world's biggest stunt.
265
705330
3000
gewoon de grootste stunt ter wereld.
11:48
Well there's a little bit more to it than that.
266
708330
2000
Er zit wel wat meer achter.
11:50
Trying to find a space suit to do this
267
710330
3000
In de zoektocht naar een ruimtepak
11:53
has led me to an area of technology
268
713330
3000
kwam ik uit bij een technologisch domein
11:56
that I never really expected when I set about doing this.
269
716330
4000
dat ik nooit had verwacht toen ik hieraan begon.
12:00
I contacted a company in the States
270
720330
2000
Ik contacteerde een bedrijf in de VS
12:02
who make suits for NASA.
271
722330
2000
dat pakken maakt voor NASA.
12:04
That's a current suit. This was me last year with their chief engineer.
272
724330
3000
Dit is een actueel pak. Dat was ik vorig jaar, met hun hoofdingenieur.
12:07
That suit would cost me about a million and a half dollars.
273
727330
4000
Dat pak zou me ongeveer 1,5 miljoen dollar kosten.
12:11
And it weighs 300 pounds and you can't skydive in it.
274
731330
3000
Het weegt 150 kg, en je kan er niet mee skydiven.
12:14
So I've been stuck. For the past 15 years I've been trying to find a space suit
275
734330
2000
Ik zat dus vast. De afgelopen 15 jaar ben ik op zoek geweest
12:16
that would do this job, or someone that will make one.
276
736330
3000
naar een geschikt ruimtepak, of iemand die het wil maken.
12:19
Something revolutionary happened
277
739330
2000
Er gebeurde iets revolutionairs
12:21
a little while ago, at the same facility.
278
741330
3000
op diezelfde plek, enige tijd geleden.
12:24
That's the prototype of the parachute. I've now had them custom make one,
279
744330
3000
Dit is het prototype van de parachute. Ik heb ze speciaal laten maken,
12:27
the only one of its kind in the world. And that's the only suit of its kind in the world.
280
747330
3000
ze zijn enig in hun soort. En dit pak is enig in zijn soort.
12:30
It was made by a Russian that's designed
281
750330
2000
Het is gemaakt door een Rus
12:32
most of the suits of the past
282
752330
2000
die in het verleden de meeste pakken ontwierp
12:34
18 years for the Soviets.
283
754330
3000
voor de Sovjets, 18 jaar lang.
12:37
He left the company because he saw,
284
757330
2000
Hij verliet het bedrijf omdat hij,
12:39
as some other people in the space suit industry,
285
759330
2000
net als sommige anderen in de ruimtepakindustrie,
12:41
an emerging market for space suits for space tourists.
286
761330
3000
een opkomende markt zag voor ruimtepakken voor ruimtetoeristen.
12:44
You know if you are in an aircraft at 30,000 feet
287
764330
2000
Als je in een vliegtuig zit op 9.000 m
12:46
and the cabin depressurizes, you can have oxygen.
288
766330
2000
en de druk valt weg uit de cabine, dan heb je zuurstof.
12:48
If you're at 100,000 feet you die.
289
768330
2000
Als je je op 30.000 m bevindt, sterf je.
12:50
In six seconds you've lost consciousness. In 10 seconds you're dead.
290
770330
3000
Je verliest het bewustzijn binnen de 6 sec en sterft binnen de 10 sec.
12:53
Your blood tries to boil. It's called vaporization.
291
773330
2000
Je bloed probeert te koken. Dat heet vaporisatie.
12:55
The body swells up. It's awful.
292
775330
2000
Je lichaam zwelt op. Het is vreselijk.
12:57
And so we expect -- it's not much fun.
293
777330
4000
Niet zo leuk.
13:01
We expect, and others expect,
294
781330
3000
Wij verwachten dus, en anderen ook,
13:04
that perhaps the FAA, the CAA
295
784330
2000
dat de FAA, de CAA, wellicht zegt:
13:06
might say, "You need to put someone in a suit
296
786330
2000
"Je moet iemand in een pak stoppen
13:08
that's not inflated, that's connected to the aircraft."
297
788330
3000
dat niet is opgeblazen, dat vasthangt aan het vliegtuig."
13:11
Then they're comfortable, they have good vision, like this great big visor.
298
791330
3000
Dat is comfortabel, het zicht is goed, als een groot vizier.
13:14
And then if the cabin depressurizes
299
794330
2000
Als de druk in de cabine dan wegvalt
13:16
while the aircraft is coming back down,
300
796330
2000
terwijl het vliegtuig naar beneden komt,
13:18
in whatever emergency measures, everyone is okay.
301
798330
2000
in welke noodsituatie dan ook, dan is iedereen veilig.
13:20
I would like to bring Costa on, if he's here,
302
800330
3000
Ik zou Costa willen naar voor roepen, als hij hier is,
13:23
to show you the only one of its kind in the world.
303
803330
3000
om jullie dit unieke stuk te tonen.
13:26
I was going to wear it,
304
806330
2000
Ik was van plan het te dragen,
13:28
but I thought I'd get Costa to do it, my lovely assistant.
305
808330
2000
maar ik laat het Costa doen, mijn charmante assistent.
13:30
Thank you. He's very hot. Thank you, Costa.
306
810330
5000
Hartelijk dank. Hij heeft het erg warm. Dankuwel, Costa.
13:35
This is the communication headset you'll see
307
815330
3000
Dit is de communicatie-hoofdtelefoon
13:38
on lots of space suits.
308
818330
2000
die je op veel ruimtepakken ziet.
13:40
It's a two-layer suit. NASA suits have got 13 layers.
309
820330
4000
Het is een pak met twee lagen. Die van NASA hebben er 13.
13:44
This is a very lightweight suit. It weighs about 15 pounds.
310
824330
4000
Dit is echt een lichtgewicht, ongeveer 7,5 kg.
13:48
It's next to nothing. Especially designed for me.
311
828330
2000
Bijna niets. Speciaal voor mij ontworpen.
13:50
It's a working prototype. I will use it for all the jumps.
312
830330
2000
Een prototype in functie. Ik zal het voor alle sprongen gebruiken.
13:52
Would you just give us a little twirl, please, Costa?
313
832330
3000
Costa, kan je ons even een draai geven?
13:55
Thank you very much.
314
835330
2000
Hartelijk dank.
13:57
And it doesn't look far different when it's inflated,
315
837330
2000
Het ziet er niet echt anders uit als het opgeblazen is,
13:59
as you can see from the picture down there.
316
839330
2000
zoals je hier op de foto kan zien.
14:01
I've even skydived in it in a wind tunnel,
317
841330
3000
Ik heb erin geskydived in een windtunnel,
14:04
which means that I can practice everything I need to practice, in safety,
318
844330
3000
waardoor ik alle noodzakelijke training kan doen, veilig,
14:07
before I ever jump out of anything. Thanks very much, Costa.
319
847330
2000
voor ik waar dan ook uitspring. Hartelijk dank, Costa.
14:09
(Applause)
320
849330
4000
(Applaus)
14:13
Ladies and gentlemen, that's just about it from me.
321
853330
2000
Dames en heren, dat was het van mijn kant.
14:15
The status of my mission at the moment
322
855330
2000
De status van mijn missie vandaag
14:17
is it still needs a major sponsor.
323
857330
2000
is dat ik nog steeds een grote sponsor zoek.
14:19
I'm confident that we'll find one.
324
859330
2000
Ik ben ervan overtuigd dat we die zullen vinden.
14:21
I think it's a great challenge.
325
861330
2000
Het is een grote uitdaging.
14:23
And I hope that you will agree with me,
326
863330
2000
Hopelijk zijn jullie het met mij eens
14:25
it is the greatest stunt on Earth.
327
865330
3000
dat dit de grootste stunt ter wereld is.
14:28
Thank you very much for your time.
328
868330
2000
Hartelijk dank voor jullie tijd.
14:30
(Applause)
329
870330
1000
(Applaus)
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7