Geoff Mulgan: Post-crash, investing in a better world

Vertaald door: Axel Saffran Nagekeken door: Els De Keyser

It's hard to believe that it's less than a year since the extraordinary moment

Het is moeilijk te geloven dat het minder dan een jaar geleden is

when the finance, the credit, which drives our economies froze.

dat de financiën, het krediet waarop onze economie draait, bevroren.

A massive cardiac arrest.

Een gigantische hartstilstand.

Het effect, de terugslag misschien, van jaren van roofvampieren

The effect, the payback, perhaps, for years of vampire predators like Bernie Madoff,

als Bernie Madoff, die we eerder zagen.

whom we saw earlier.

Abuse of steroids, binging and so on.

Misbruik van pepmiddelen, drankmisbruik enzovoort.

And it's only a few months since governments

Het is slechts enkele maanden geleden dat overheden

injected enormous sums of money to try and keep the whole system afloat.

enorme sommen geld injecteerden om het hele systeem drijvende te houden.

Nu zitten we in een vreemde soort schemerzone,

And we're now in a very strange sort of twilight zone,

where no one quite knows what's worked, or what doesn't.

waarin niemand echt weet wat werkte, en wat niet.

We don't have any very clear maps, any compass to guide us.

We hebben geen duidelijke kaarten of kompas om ons te leiden.

We don't know which experts to believe anymore.

We weten niet meer welke experts we moeten geloven.

What I'm going to try and do is to give some pointers

Ik ga proberen wat aanwijzingen te geven

to what I think is the landscape on the other side of the crisis,

voor wat het landschap van na de crisis zou kunnen zijn,

what things we should be looking out for

op welke dingen we moeten letten

and how we can actually use the crisis.

en hoe we de crisis kunnen benutten.

There's a definition of leadership which says,

Er is een definitie van leiderschap die luidt:

"It's the ability to use the smallest possible crisis

'het vermogen om de kleinst mogelijke crisis

te benutten voor het grootst mogelijke effect'.

for the biggest possible effect."

And I want to talk about how we ensure that this crisis,

Ik wil het hebben over hoe we kunnen zorgen dat

which is by no means small, really is used to the full.

deze -- allerminst kleine -- crisis optimaal benut wordt.

I want to start just by saying a bit about where I'm coming from.

Ik begin met een beschrijving van waar ik vandaan kom.

I've got a very confused background

Ik heb een zeer verwarde achtergrond,

which perhaps makes me appropriate for confused times.

die me wellicht geschikt maakt voor verwarde tijden.

I've got a Ph.D. in Telecoms, as you can see.

Ik heb een doctorstitel in telecom, zoals je kunt zien.

I trained briefly as a Buddhist monk under this guy.

Ik trainde kort als Boeddhistische monnik onder deze kerel.

I've been a civil servant,

Ik was ambtenaar,

and I've been in charge of policy for this guy as well.

en was verantwoordelijk voor beleid onder deze kerel.

But what I want to talk about begins when I was at this city, this university, as a student.

Maar het begint bij toen ik in deze stad was, op deze universiteit, als student.

And then as now, it was a beautiful place of balls and punts, beautiful people,

Net als nu was het een mooie plaats van bals en punters, mooie mensen,

many of whom took to heart Ronald Reagan's comment

van wie velen Ronald Reagans uitspraak ter harte namen:

that, "even if they say hard work doesn't do you any harm,

"Ook al zeggen ze dat je van hard werken niet doodgaat,

why risk it?"

waarom zou je het risico nemen?"

But when I was here,

Maar toen ik er was,

a lot of my fellow teenagers were in a very different situation,

verkeerden vele mede-tieners in een heel andere situatie.

leaving school at a time then of rapidly growing youth unemployment,

Ze verlieten de school ten tijde van snelgroeiende jeugdwerkeloosheid.

and essentially hitting a brick wall in terms of their opportunities.

Ze stuitten op een muur waar het kansen betrof.

And I spent quite a lot of time with them rather than in punts.

Ik bracht meer tijd door met hen dan in punters.

And they were people who were not short of wit, or grace or energy,

Deze mensen hadden geen gebrek aan geestigheid, gratie of energie,

but they had no hope, no jobs, no prospects.

maar wel aan hoop, banen, en vooruitzichten.

And when people aren't allowed to be useful,

Als mensen niet nuttig mogen zijn,

they soon think that they're useless.

gaan ze al snel denken dat ze nutteloos zijn.

And although that was great for the music business at the time,

Dat was fantastisch voor de muziekindustrie destijds,

it wasn't much good for anything else.

maar niet voor iets anders.

And ever since then, I've wondered why it is that capitalism

Sindsdien heb ik me afgevraagd waarom kapitalisme

is so amazingly efficient at some things, but so inefficient at others,

zo efficiënt is in sommige dingen, maar zo inefficiënt in andere dingen,

why it's so innovative in some ways and so un-innovative in others.

waarom zo innovatief op sommige manieren en zo stagnerend op andere.

Now, since that time,

Sinds die tijd

we've actually been through an extraordinary boom,

hebben we een buitengewone groei meegemaakt,

the longest boom ever in the history of this country.

de langste groei uit de geschiedenis van dit land.

Unprecedented wealth and prosperity,

Ongekende rijkdom en welvarendheid,

but that growth hasn't always delivered what we needed.

maar die groei heeft niet altijd gebracht wat we nodig hadden.

H.L. Mencken once said that, "to every complex problem,

H.L.Mencken zei ooit: "Voor elk complex probleem

there is a simple solution and it's wrong."

bestaat een simpele oplossing... en die is fout." (Gelach)

But I'm not saying growth is wrong,

Ik zeg niet dat groei verkeerd is,

but it's very striking that throughout the years of growth,

maar het is frappant dat gedurende de jaren van groei

many things didn't get better.

vele zaken niet zijn verbeterd.

Rates of depression carried on up, right across the Western world.

Depressie nam toe door de hele westerse wereld.

If you look at America, the proportion of Americans

In Amerika ging het percentage Amerikanen

with no one to talk to about important things

die niemand hebben om belangrijke dingen mee te bespreken

went up from a tenth to a quarter.

omhoog van een tiende naar een kwart.

We commuted longer to work, but as you can see from this graph,

We forensden langer naar ons werk, maar zoals je hier ziet:

the longer you commute the less happy you're likely to be.

hoe langer je forenst, hoe ongelukkiger je meestal bent.

And it became ever clearer that economic growth

Het werd steeds duidelijker dat economische groei

doesn't automatically translate into social growth or human growth.

niet automatisch sociale groei betekent, of menselijke groei.

We're now at another moment

We zitten nu op een ander moment

when another wave of teenagers are entering a cruel job market.

waarop de volgende golf tieners een wrede arbeidsmarkt betreedt.

There will be a million unemployed young people here

Er zullen hier een miljoen werkloze jonge mensen zijn

by the end of the year,

aan het eind van het jaar.

thousands losing their jobs everyday in America.

Duizenden verliezen dagelijks hun baan in Amerika.

We've got to do whatever we can to help them,

We moeten doen wat we kunnen om hen te helpen,

but we've also got to ask, I think, a more profound question

maar ook moeten we, denk ik, een diepere vraag stellen:

of whether we use this crisis to jump forward

gebruiken we deze crisis om een sprong te maken

to a different kind of economy that's more suited to human needs,

naar een economie die beter aansluit bij de menselijke behoeften,

to a better balance of economy and society.

met een betere balans tussen economie en samenleving?

And I think one of the lessons of history is that

De geschiedenis leert dat zelfs

even the deepest crises can be moments of opportunity.

de diepste crises kansen kunnen bieden.

They bring ideas from the margins into the mainstream.

Ze brengen ideeën van de marge in de hoofdstroom.

They often lead to the acceleration of much-needed reforms.

Ze leiden vaak tot de versnelling van broodnodige hervormingen.

And you saw that in the '30s,

Je zag dit in de jaren '30,

when the Great Depression paved the way

toen de Grote Depressie de weg voorbereidde

for Bretton Woods, welfare states and so on.

voor Bretton Woods, verzorgingsstaten, enzovoort.

And I think you can see around us now,

Nu zie je om ons heen de jonge scheuten

some of the green shoots of a very different kind of economy and capitalism

van een heel andere soort economie en kapitalisme,

which could grow.

die zouden kunnen groeien.

You can see it in daily life.

Je ziet het in het dagelijks leven.

In moeilijke tijden moeten mensen dingen zelf doen,

When times are hard, people have to do things for themselves,

and right across the world, Oxford, Omaha, Omsk,

en over de hele wereld, Oxford, Omaha, Omsk,

you can see an extraordinary explosion of urban farming,

kun je een enorme explosie van stedelijke landbouw zien,

people taking over land, taking over roofs,

mensen die land gaan beheren, daken beheren,

turning barges into temporary farms.

van binnenschepen tijdelijke boerderijen maken.

And I'm a very small part of this.

Ik ben hiervan een klein deel.

I have 60,000 of these things in my garden.

Ik heb 60.000 van deze in mijn tuin.

A few of these. This is Atilla the hen.

Een paar van deze. Dit is Atilla de hen.

And I'm a very small part of a very large movement,

Ik ben een klein deel van een enorme beweging,

which for some people is about survival,

die voor sommige mensen om overleven draait,

but is also about values, about a different kind of economy,

maar die ook gaat over waarden, een andere soort economie,

which isn't so much about consumption and credit,

die niet zozeer draait om consumptie en krediet,

but about things which matter to us.

maar over dingen die we belangrijk vinden.

And everywhere too, you can see a proliferation of time banks

Overal zie je een bloei van ruildiensten

and parallel currencies,

en parallelle betaalmiddelen.

people using smart technologies to link up

Mensen gebruiken slimme technologieën om

all the resources freed up by the market -- people, buildings, land --

de markt, de mensen, de gebouwen en het land te verbinden

and linking them to whomever has got the most compelling needs.

met degenen die ze het hardst nodig hebben.

There's a similar story, I think, for governments.

Eenzelfde verhaal geldt voor overheden, denk ik.

Ronald Reagan, again, said the two funniest sentences

Ronald Reagan zei: de twee grappigste zinnen

in the English language are,

in de Engelse taal zijn:

"I'm from the government. And I'm here to help."

"Ik ben van de overheid." en: "Ik ben hier om te helpen."

But I think last year when governments did step in,

Maar ik denk dat vorig jaar, toen de overheden ingrepen,

people were quite glad that they were there, that they did act.

mensen daar toch wel blij mee waren.

But now, a few months on,

Maar nu, enkele maanden verder,

however good politicians are at swallowing frogs

kunnen politici, hoe goed ze ook zijn in het inslikken van kikkers

without pulling a face, as someone once put it,

zonder een vies gezicht te trekken,

they can't hide their uncertainty.

hun onzekerheid niet verbergen.

Because it's already clear

Want het is reeds duidelijk

how much of the enormous amount of money they put into the economy,

hoeveel van de massa's geld werkelijk ging naar het repareren

really went into fixing the past, bailing out the banks, the car companies,

van het verleden: het redden van de banken, de autoindustrie...

not preparing us for the future.

niet naar voorbereiding op de toekomst.

How much of the money is going into concrete and boosting consumption,

Hoeveel van het geld wordt gestopt in beton en stimulering van consumptie,

not into solving the really profound problems we have to solve.

niet in het oplossen van de grote problemen die we hebben.

And everywhere, as people think about the unprecedented sums

Overal waar mensen denken aan de ongekende bedragen

which are being spent of our money and our children's money,

die zijn uitgegeven, van ons geld en dat van onze kinderen,

now, in the depth of this crisis, they're asking:

vragen ze nu, in de diepte van deze crisis:

Surely, we should be using this with a longer-term vision

hebben we niet een langere-termijn-visie nodig

to accelerate the shift to a green economy,

om sneller in een groene economie te geraken,

to prepare for aging, to deal with some of the inequalities

vergrijzing voor te bereiden, en de ongelijkheid aan te pakken

which scar countries like this and the United States

die landen als dit en de VS tekenen,

liever dan het geld aan de gevestigde orde te geven?

rather than just giving the money to the incumbents?

Kunnen we het geld niet geven aan ondernemers,

Surely, we should be giving the money to entrepreneurs, to civil society,

maatschappelijke organisaties,

for people able to create the new,

aan mensen die het nieuwe kunnen creëren?

not to the big, well-connected companies,

Niet aan de grote, gevestigde bedrijven

big, clunky government programs.

en grote, lompe overheidsprogramma's?

And, after all this, as the great Chinese sage Lao Tzu said,

Tenslotte zei de Chinese wijsgeer Lao Tzu:

"Een groot land besturen is als het bakken van een kleine vis.

"Governing a great country is like cooking a small fish.

Don't overdo it."

Hou maat."

And I think more and more people are also asking:

Ik denk dat steeds meer mensen ook vragen:

Why boost consumption, rather than change what we consume?

waarom consumptie stimuleren, en niet veranderen wát we consumeren?

Like the mayor of São Paulo who's banned advertising billboards,

Zoals de burgemeester van Sao Paulo, die reclameborden verbood,

or the many cities like San Francisco

of de vele steden als San Francisco

putting in infrastructures for electric cars.

die infrastructuur voor elektrische auto's aanleggen.

You can see a bit of the same thing happening in the business world.

Je kunt zo'n beetje hetzelfde zien gebeuren in de zakenwereld.

Sommige bankiers bijvoorbeeld,

Some, I think some of the bankers

die schijnen niets te hebben geleerd en niets te hebben vergeten.

who have appear to have learned nothing and forgotten nothing.

But ask yourselves: What will be the biggest sectors of the economy

Maar vraag je eens af: wat zullen de grootste sectoren uit de economie zijn

in 10, 20, 30 years time? It won't be the ones lining up for handouts,

over 10, 20, 30 jaar? Niet degenen die in de rij staan voor giften

like cars and aerospace and so on.

zoals auto's en luchtvaart enzovoort.

The biggest sector, by far, will be health --

Verreweg de grootste sector zal de gezondheidszorg zijn --

already 18 percent of the American economy,

nu al 18% van de Amerikaanse economie,

predicted to grow to 30, even 40 percent by mid-century.

die verwacht wordt te groeien naar 30 tot 40% tegen 2050.

Elder care, child care, already much bigger employers than cars.

Ouderenzorg, kinderzorg: nu al veel grotere werkgevers dan auto's.

Education: six, seven, eight percent of the economy and growing.

Onderwijs: 6, 7, 8% van de economie en groeiende.

Environmental services, energy services, the myriad of green jobs,

Milieudiensten, energiediensten, de ontelbare groene banen,

they're all pointing to a very different kind of economy

zij wijzen allemaal naar een andere soort economie

which isn't just about products, but is using distributed networks,

die niet alleen draait om producten, maar die netwerken gebruikt

and it's founded above all on care, on relationships,

en boven alles gebaseerd is op zorg, relaties,

op wat mensen doen voor anderen, vaak 1 op 1,

on what people do to other people, often one to one,

rather than simply selling them a product.

in plaats van hen simpelweg een product te verkopen.

And I think that what connects the challenge for civil society,

Ik denk dat het verband tussen de uitdagingen

voor maatschappelijke organisaties,

the challenge for governments and the challenge for business now

voor overheden en voor de zakenwereld nu

is, in a way, a very simple one, but quite a difficult one.

een heel simpel verband is, maar wel een heel moeilijk.

We know our societies have to radically change.

We weten dat onze samenlevingen radicaal moeten veranderen.

We weten dat we niet terug kunnen gaan naar vóór de crisis.

We know we can't go back to where we were before the crisis.

But we also know it's only through experiment

Maar we weten ook dat we alleen door experiment

that we'll discover exactly how to run a low carbon city,

zullen leren hoe we precies een koolstofarme stad maken,

how to care for a much older population,

hoe we zorgen voor een veel oudere bevolking,

how to deal with drug addiction and so on.

hoe we omgaan met drugsverslaving enzovoort.

And here's the problem.

Het probleem is het volgende.

In science, we do experiments systematically.

In de wetenschap experimenteren we systematisch.

Our societies now spend two, three, four percent of GDP

Onze samenlevingen spenderen 2, 3, 4% van hun bbp

aan systematische investeringen in nieuwe ontdekkingen,

to invest systematically in new discovery, in science, in technology,

wetenschap, technologie,

to fuel the pipeline of brilliant inventions

om de stroom aan briljante uitvindingen te voeden

which illuminate gatherings like this.

die bijeenkomsten als deze verlichten.

It's not that our scientists are necessarily much smarter

Niet dat onze wetenschappers per se zoveel slimmer zijn

than they were a hundred years ago, maybe they are,

dan 100 jaar geleden

but they have a hell of a lot more backing than they ever did.

maar ze hebben veel meer steun dan ze ooit hadden.

And what's striking though,

Frappant is,

dat in de samenleving bijna niets vergelijkbaars,

is that in society there's almost nothing comparable,

no comparable investment,

geen vergelijkbare investering,

no systematic experiment, in the things capitalism isn't very good at,

geen systematisch experiment is in de zaken waarin kapitalisme

niet zo goed is, zoals compassie, of empathie, of relaties, of zorg.

like compassion, or empathy, or relationships or care.

Now, I didn't really understand that until I met this guy

Dit begreep ik niet volledig totdat ik deze kerel ontmoette.

who was then an 80-year-old, slightly shambolic man

Hij was destijds een 80-jarige, lichtelijk chaotische man

who lived on tomato soup and thought ironing was very overrated.

die op tomatensoep leefde en strijken verspilde moeite vond.

He had helped shape Britain's post-war institutions,

Hij had de Britse naoorlogse instituties helpen vormen,

its welfare state, its economy,

de verzorgingsstaat, de economie,

but had sort of reinvented himself as a social entrepreneur,

maar vond zichzelf opnieuw uit als sociaal ondernemer,

werd uitvinder van vele verschillende organisaties.

became an inventor of many, many different organizations.

Some famous ones like the Open University, which has 110,000 students,

Enkele beroemde, zoals de Open University, die 110.000 studenten heeft

en de Universiteit van de Derde Leeftijd waar bijna een half miljoen oudere mensen

the University of the Third Age, which has nearly half a million older people

teaching other older people,

andere oudere mensen onderwijzen.

as well as strange things like DIY garages and language lines

Ook vreemde dingen als doe-het-zelf-garages

en telefonische vertaalservices, en scholen voor sociale ondernemers.

and schools for social entrepreneurs.

Aan het eind van zijn leven verkocht hij bedrijven aan investeerders.

And he ended his life selling companies to venture capitalists.

Hij geloofde dat als je een probleem ziet, je niet iemand anders moet ronselen,

He believed if you see a problem, you shouldn't tell someone to act,

you should act on it yourself, and he lived long enough

maar zelf moet handelen, en hij leefde lang genoeg

and saw enough of his ideas first scorned and then succeed

en zag genoeg van zijn ideeën eerst versmaad en dan succesvol,

that he said you should always take no as a question and not as an answer.

om te zeggen dat je 'nee' altijd als vraag moet opvatten en niet als antwoord.

And his life was a systematic experiment to find better social answers,

Zijn leven was een systematisch experiment om betere sociale antwoorden te vinden,

not from a theory, but from experiment, and experiment involving the people

niet vanuit een theorie, maar vanuit experiment met de mensen die

de beste informatie hebben over sociale behoeften:

with the best intelligence on social needs,

which were usually the people living with those needs.

meestal de mensen die met die behoeften leven.

And he believed we live with others, we share the world with others

Hij geloofde dat we onze wereld delen met anderen,

and therefore our innovation must be done with others too,

en dat daarom onze innovatie ook moest gebeuren mét anderen.

not doing things at people, for them, and so on.

Niet dingen vóór mensen doen, maar met hen, enz...

Now, what he did didn't used to have a name,

Wat hij deed, had van oudsher geen naam,

maar ik denk dat het nu snel gemeengoed wordt.

but I think it's rapidly becoming quite mainstream.

It's what we do in the organization named after him

Het is wat we doen in de naar hem genoemde organisatie

where we try and invent, create, launch new ventures,

waar we proberen nieuwe ondernemingen te creëren en starten,

whether it's schools, web companies, health organizations and so on.

hetzij scholen, webbedrijven, gezondheidsorganisaties, enzovoort.

And we find ourselves part of a very rapidly growing global movement

We zijn onderdeel van een zeer snel groeiende wereldwijde beweging

of institutions working on social innovation,

van instellingen die met sociale innovatie werken.

using ideas from design or technology or community organizing

We gebruiken ideeën uit design of technologie of gemeenschapsorganisatie

to develop the germs of a future world, but through practice and through demonstration

om de kiemen van een nieuwe wereld te ontwikkelen, maar in de praktijk,

and not through theory.

en niet met theorieën.

And they're spreading from Korea to Brazil to India to the USA

Ze verspreiden zich van Korea naar Brazilië naar India naar de VS

and across Europe.

en over Europa.

And they've been given new momentum by the crisis, by the need for better answers

Ze hebben nieuwe stuwkracht gekregen door de crisis, door de behoefte

aan betere antwoorden voor werkloosheid, sociaal verval enzovoort.

to joblessness, community breakdown and so on.

Some of the ideas are strange.

Sommige ideeën zijn vreemd.

These are complaints choirs.

Dit zijn klachtenkoren.

People come together to sing about the things that really bug them.

Mensen die samenkomen om te zingen over de dingen die hen dwarszitten.

(Laughter)

(Gelach)

Others are much more pragmatic: health coaches, learning mentors, job clubs.

Andere zijn pragmatischer: gezondheidscoaches, banen-clubs.

And some are quite structural, like social impact bonds

Sommige zijn structureel, zoals sociale-impact-obligaties

where you raise money to invest in diverting teenagers from crime

waarmee je geld ophaalt om jongeren uit de criminaliteit te houden

or helping old people keep out of hospital,

of oude mensen uit het ziekenhuis.

and you get paid back according to how successful your projects are.

Je verdiensten zijn evenredig aan het succes van je projecten.

Now, the idea that all of this represents,

Nu, het idee achter dit alles

I think, is rapidly becoming a common sense

is snel volkswijsheid aan het worden

and part of how we respond to the crisis,

en deel van onze respons op de crisis.

recognizing the need to invest in innovation for social progress

We erkennen de behoefte om te investeren in sociale vernieuwing

as well as technological progress.

naast technologische vernieuwing.

There were big health innovation funds

Eerder dit jaar zijn in dit land

launched earlier this year in this country,

grote gezondheids-innovatiefondsen gestart

as well as a public service innovation lab.

en een openbare-dienstverlenings innovatielaboratorium.

Across northern Europe, many governments

Door heel Noord-Europa hebben

now have innovation laboratories within them.

vele overheden nu innovatielaboratoria.

And just a few months ago, President Obama

Enkele maanden geleden lanceerde president Obama

launched the Office of Social Innovation in the White House.

het Bureau van Sociale Innovatie in het Witte Huis.

And what people are beginning to ask is:

Wat mensen beginnen te vragen, is:

Surely, just as we invest in R and D, two, three, four percent,

we investeren 2, 3, 4% van ons bbp in onderzoek.

of our GDP, of our economy,

Kunnen we niet 1% van de openbare uitgaven

what if we put, let's say, one percent of public spending

in sociale innovatie stoppen, in ouderenzorg,

into social innovation, into elder care, new kinds of education,

nieuwe vormen van onderwijs,

new ways of helping the disabled?

nieuwe manieren om gehandicapten te helpen?

Perhaps we'd achieve similar productivity gains in society

Misschien bereiken we een vergelijkbare productiviteitstoename

in de samenleving, met wat we zagen in de economie en technologie.

to those we've had in the economy and in technology.

And if, a generation or two ago, the big challenges

Als pakweg twee generaties geleden

were ones like getting a man on the moon,

de grote uitdaging was om een man op de maan te krijgen,

perhaps the challenges we need to set ourselves now

zijn de uitdagingen die we ons nu moeten stellen wellicht

are ones like eliminating child malnutrition, stopping trafficking,

dingen als ondervoeding bij kinderen, mensenhandel stoppen,

or one, I think closer to home for America or Europe,

of, wat dichter bij huis voor Amerika of Europa,

why don't we set ourselves the goal

waarom stellen we onszelf niet als doel

of achieving a billion extra years of life for today's citizens.

een miljard jaar extra levensduur voor de huidige burgers.

Now those are all goals which could be achieved within a decade,

Deze doelen zijn allemaal haalbaar binnen een decennium,

but only with radical and systematic experiment,

maar alleen met radicale en systematische experimenten,

not just with technologies, but also with lifestyles and culture

niet alleen met technologieën, maar ook met levensstijlen en cultuur

and policies and institutions too.

en ook met beleid en instituten.

Now, I want to end by saying a little bit about what I think this means for capitalism.

Ik wil eindigen met wat ik denk dat dit betekent voor het kapitalisme.

Ik denk dat waar dit over gaat, deze beweging

I think what this is all about, this whole movement

which is growing from the margins, remains quite small.

die groeit vanuit de marge en nog steeds vrij klein is...

Nothing like the resources of a CERN or a DARPA or an IBM or a Dupont.

...niet de middelen van een CERN, DARPA, IBM of Dupont.

What it's telling us is that capitalism is going to become more social.

Wat het laat zien, is dat kapitalisme socialer gaat worden.

It's already immersed in social networks.

Het is alreeds ingebed in sociale netwerken.

It will become more involved in social investment, and social care

Het zal meer betrokken raken bij sociale investeringen en sociale zorg

and in industries where the value comes from what you do with others,

en in industrieën waar de waarde komt van wat je doet mét anderen,

not just from what you sell to them,

niet slechts van wat je ze verkoopt,

and from relationships as well as from consumption.

en van relaties, evenzeer als van consumptie.

But interestingly too, it implies a future where society learns a few tricks from capitalism

Interessant is ook: het impliceert een toekomst waarin de samenleving

leert van het kapitalisme hoe je het DNA van voortdurende innovatie inprent

about how you embed the DNA of restless continual innovation

into society, trying things out and then growing and scaling the ones that work.

in de samenleving; dingen uitproberen en dan opschalen wat werkt.

Now, I think this future will be quite surprising to many people.

Ik denk dat deze toekomst heel verrassend zal zijn voor veel mensen.

In recent years, a lot of intelligent people thought that capitalism had basically won.

In recente jaren dachten een hoop intelligente mensen

dat het kapitalisme had gewonnen.

De geschiedenis was voorbij,

History was over

en de samenleving zou nu de tweede plaats innemen na de economie.

and society would inevitably have to take second place to economy.

But I've been struck with a parallel in how people often talk about capitalism today

Maar ik ben getroffen door de parallel in hoe mensen vaak praten over kapitalisme

and how they talked about the monarchy 200 years ago,

en hoe ze 200 jaar geleden praatten over de monarchie,

just after the French Revolution and the restoration of the monarchy in France.

net na de Franse Revolutie en het herstel van de monarchie in Frankrijk.

Then, people said monarchy dominated everywhere

Toen zeiden mensen dat de monarchie overal domineerde

because it was rooted in human nature.

omdat ze geworteld was in de menselijke natuur.

We were naturally deferential. We needed hierarchy.

We waren van nature onderdanig. We hadden hiërarchie nodig.

Just as today, the enthusiasts of unrestrained capitalism

Net zoals tegenwoordig de voorvechters van ongebreideld kapitalisme

say it's rooted in human nature,

zeggen dat dát de menselijke natuur is:

only now it's individualism, inquisitiveness, and so on.

individualisme, onderzoekendheid, enzovoort.

Then monarchy had seen off its big challenger, mass democracy,

Destijds had de monarchie haar grote rivaal, democratie, verslagen.

which was seen as a well-intentioned but doomed experiment,

Dat was een goed bedoeld, maar gedoemd experiment.

just as capitalism has seen off socialism.

Evenzo heeft het kapitalisme het socialisme verslagen.

Even Fidel Castro now says that the only thing worse

Zelfs Fidel Castro zegt nu dat het enige dat erger is

than being exploited by multinational capitalism

dan uitgebuit te worden door multinationaal kapitalisme,

is not being exploited by multinational capitalism.

is níet uitgebuit worden door multinationaal kapitalisme.

Zoals destijds monarchieën, paleizen en forten elke skyline domineerden

And whereas then monarchies, palaces and forts dominated every city skyline

and looked permanent and confident,

en permanent en zeker leken,

zijn het vandaag de glimmende banktorens die elke grote stad domineren.

today it's the gleaming towers of the banks which dominate every big city.

I'm not suggesting the crowds are about to storm the barricades

Ik suggereer niet dat de massa's de barricaden gaan bestormen

and string up every investment banker from the nearest lamppost,

en elke investeringsbankier gaan opknopen aan een lantarenpaal,

though that might be quite tempting.

hoewel dat verleidelijk kan zijn.

But I do think we're on the verge of a period when,

Maar ik denk wel dat we een periode ingaan wanneer,

just as happened to the monarchy and, interestingly, the military too,

net als met de monarchie -- en het leger -- gebeurde,

the central position of finance capital is going to come to an end,

de centrale positie van financieel kapitaal tot een einde komt,

and it's going to steadily move to the sides, the margins of our society,

en het zich gestaag naar de marges van onze samenleving gaat bewegen,

transformed from being a master into a servant,

veranderd van meester in dienaar,

a servant to the productive economy and of human needs.

een dienaar voor de productieve economie en voor menselijke behoeften.

And as that happens,

Terwijl dat gebeurt,

zullen we ons iets heel simpels en vanzelfsprekends herinneren

we will remember something very simple and obvious about capitalism,

over kapitalisme,

which is that, unlike what you read in economics textbooks,

namelijk dat, wat de economieboeken ook zeggen,

it's not a self-sufficient system.

het geen zelfvoorzienend systeem is.

It depends on other systems,

Het hangt van andere systemen af:

on ecology, on family, on community,

van ecologie, van familie, van gemeenschappen,

en als deze niet gevoed worden, leidt het kapitalisme ook.

and if these aren't replenished, capitalism suffers too.

Onze menselijke natuur is niet alleen egoïstisch,

And our human nature isn't just selfish, it's also compassionate.

maar ook mededogend.

It's not just competitive, it's also caring.

Ze is niet alleen concurrerend, maar ook zorgzaam.

Because of the depth of the crisis, I think we are at a moment of choice.

Door de diepte van de crisis denk ik dat we voor een keuze staan.

The crisis is almost certainly deepening around us.

De crisis verergert hoogstwaarschijnlijk.

It will be worse at the end of this year,

Ze zal aan het eind van dit jaar,

quite possibly worse in a year's time than it is today.

en mogelijk in een jaar tijd, erger zijn dan vandaag.

But this is one of those very rare moments

Maar dit is een van die zeldzame momenten

waar we moeten kiezen of we driftig gaan peddelen om

when we have to choose whether we're just pedaling furiously

to get back to where we were a year or two ago,

terug te geraken waar we twee jaar geleden waren,

and a very narrow idea of what the economy is for,

met een beperkt idee van waar de economie voor dient,

of dat dit een moment is voor een sprong, een herstart,

or whether this is a moment to jump ahead, to reboot

and to do some of the things we probably should have been doing anyway.

om wat dingen te gaan doen die we al lang hadden moeten doen.

Thank you.

Dank je wel.

(Applause)

(Applaus)