Anand Giridharadas: A tale of two Americas. And the mini-mart where they collided

629,018 views ・ 2015-03-24

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Andre Kuyt Nagekeken door: Axel Saffran
00:12
"Where are you from?" said the pale, tattooed man.
0
12884
5459
"Waar kom jij vandaan?" vroeg de bleke, getatoeëerde man.
00:19
"Where are you from?"
1
19583
3520
"Waar kom jij vandaan?!"
00:24
It's September 21, 2001,
2
24453
3040
Het is 21 september 2001,
00:28
10 days after the worst attack on America since World War II.
3
28533
5082
10 dagen na de zwaarste aanval op Amerika sinds WO II.
00:34
Everyone wonders about the next plane.
4
34715
4225
Iedereen denkt aan een volgend vliegtuig.
00:38
People are looking for scapegoats.
5
38940
2742
Mensen zoeken naar zondebokken.
00:42
The president, the night before, pledges to
6
42762
3728
De president heeft de avond ervoor het volgende beloofd:
00:46
"bring our enemies to justice or bring justice to our enemies."
7
46490
5254
"Wij brengen onze vijand voor het gerecht of gerechtigheid naar onze vijand."
00:52
And in the Dallas mini-mart,
8
52934
5559
In die buurtwinkel in Dallas,
00:58
a Dallas mini-part surrounded by tire shops and strip joints
9
58493
5773
een winkel omringd door bandenzaken en stripclubs,
01:04
a Bangladeshi immigrant works the register.
10
64266
4007
staat een Bengalese immigrant achter de kassa.
01:08
Back home, Raisuddin Bhuiyan was a big man, an Air Force officer.
11
68273
7042
In zijn vaderland was Raisuddin Bhuiyan een belangrijk man,
een luchtmachtofficier.
01:15
But he dreamed of a fresh start in America.
12
75315
3604
Maar hij droomde van een nieuw begin in Amerika.
01:18
If he had to work briefly in a mini-mart to save up for I.T. classes
13
78919
5298
Als hij tijdelijk in een buurtwinkel moest werken om te sparen voor een IT-cursus
01:24
and his wedding in two months, so be it.
14
84217
2588
en zijn bruiloft over twee maanden, dan moest dat maar zo zijn.
01:27
Then, on September 21, that tattooed man enters the mart.
15
87605
5180
Maar dan, op 21 september, stapt deze getatoeëerde man de winkel in.
01:32
He holds a shotgun.
16
92785
2261
Hij heeft een jachtgeweer.
01:36
Raisuddin knows the drill:
17
96496
1663
Raisuddin kent de procedure,
01:38
puts cash on the counter.
18
98159
2669
en legt het geld op de toonbank.
Maar deze keer raakt de man het geld niet aan.
01:42
This time, the man doesn't touch the money.
19
102058
4461
01:46
"Where are you from?" he asks.
20
106519
4471
"Waar kom jij vandaan?", vraagt hij.
01:50
"Excuse me?" Raisuddin answers.
21
110990
5202
"Hoe bedoelt u?", vraagt Raisuddin.
01:56
His accent betrays him.
22
116192
4125
Zijn accent verraadt hem.
De getatoeëerde man, een patriot, neemt het recht in eigen hand,
02:00
The tattooed man, a self-styled true American vigilante,
23
120317
5017
02:05
shoots Raisuddin in revenge for 9/11.
24
125334
4749
en schiet Raisuddin neer, uit wraak voor 11 september.
02:10
Raisuddin feels millions of bees stinging his face.
25
130083
4649
Raisuddin voelt een pijn als van duizenden naalden in zijn gezicht.
02:15
In fact, dozens of scalding, birdshot pellets puncture his head.
26
135982
6297
In werkelijkheid doorboren tientallen gloeiend hete hagelkorrels zijn hoofd.
02:22
Behind the counter, he lays in blood.
27
142279
3580
Achter de kassa ligt hij in zijn bloed.
02:25
He cups a hand over his forehead to keep in the brains
28
145859
4491
Hij drukt een hand op zijn voorhoofd
om de hersenen binnen te houden
02:30
on which he'd gambled everything.
29
150350
2778
waarop hij alles had ingezet.
02:34
He recites verses from the Koran, begging his God to live.
30
154298
6559
Hij reciteert verzen uit de Koran
en smeekt zijn God om te leven.
02:40
He senses he is dying.
31
160857
4315
Hij voelt dat hij gaat sterven.
02:45
He didn't die.
32
165172
2518
Maar hij ging niet dood.
02:47
His right eye left him.
33
167690
3316
Hij verloor zijn rechteroog.
02:51
His fiancée left him.
34
171006
3585
Hij verloor zijn verloofde.
02:54
His landlord, the mini-mart owner, kicked him out.
35
174591
4100
Zijn huurbaas, de eigenaar van de winkel, zette hem op straat.
02:58
Soon he was homeless and 60,000 dollars in medical debt,
36
178691
5313
Binnen korte tijd was hij dakloos
en had 60.000 dollar aan onbetaalde medische rekeningen,
03:04
including a fee for dialing for an ambulance.
37
184004
4202
waaronder een rekening voor het bellen van een ambulance.
03:09
But Raisuddin lived.
38
189996
2462
Maar Raisuddin overleefde het.
03:12
And years later, he would ask what he could do to repay his God
39
192458
5995
Jaren later vroeg hij zich af hoe hij zijn God kon terugbetalen.
03:18
and become worthy of this second chance.
40
198453
2759
Hoe hij zijn tweede kans waardig kon zijn.
03:21
He would come to believe, in fact,
41
201792
2091
Hij ging zelfs geloven
03:23
that this chance called for him to give a second chance
42
203883
5728
dat hij zelf een tweede kans moest geven
03:29
to a man we might think deserved no chance at all.
43
209611
4573
aan een man die wij misschien helemaal geen kans meer zouden gunnen.
03:35
Twelve years ago, I was a fresh graduate seeking my way in the world.
44
215544
6088
Twaalf jaar geleden zocht ik zelf, net afgestudeerd, mijn weg in de wereld.
03:41
Born in Ohio to Indian immigrants,
45
221632
2500
Als kind van Indiase immigranten in Ohio
besloot ik tot de ultieme daad van rebellie tegen mijn ouders:
03:44
I settled on the ultimate rebellion against my parents,
46
224132
3267
03:47
moving to the country they had worked so damn hard to get out of.
47
227399
5030
verhuizen naar het land dat zij met zoveel moeite hadden verlaten.
03:52
What I thought might be a six-month stint in Mumbai stretched to six years.
48
232429
5591
De naar verwachting zes maanden in Mumbai
duurden uiteindelijk zes jaar.
03:58
I became a writer and found myself amid a magical story:
49
238020
4645
Ik werd schrijver en was deelgenoot van een sprookjesachtig verhaal:
04:02
the awakening of hope across much of the so-called Third World.
50
242665
4517
het ontwaken van hoop in een groot deel van de zogenaamde 'derde wereld'.
04:07
Six years ago, I returned to America and realized something:
51
247182
5056
Zes jaar geleden keerde ik terug naar Amerika en realiseerde mij iets.
04:12
The American Dream was thriving,
52
252238
3064
De Amerikaanse droom was springlevend,
04:15
but only in India.
53
255302
3523
maar alleen in India. (Gelach)
04:18
In America, not so much.
54
258825
3445
In Amerika, daar was het minder.
04:22
In fact, I observed that America was fracturing
55
262270
3823
Sterker nog, ik werd mij bewust van een scheidslijn in Amerika
04:26
into two distinct societies:
56
266093
2234
tussen twee verschillende samenlevingen.
04:28
a republic of dreams and a republic of fears.
57
268327
4639
Een republiek van dromen en een republiek van angst.
04:32
And then, I stumbled onto this incredible tale of two lives
58
272966
3351
Toen hoorde ik van dit ongelofelijke verhaal van twee levens
04:36
and of these two Americas that brutally collided in that Dallas mini-mart.
59
276317
7323
en van deze twee Amerika's
die frontaal botsten in die winkel in Dallas.
04:43
I knew at once I wanted to learn more,
60
283640
2401
Mijn interesse was direct gewekt.
04:46
and eventually that I would write a book about them,
61
286041
2771
Uiteindelijk zou ik over hen een boek schrijven,
04:48
for their story was the story of America's fracturing
62
288812
3882
want hun verhaal was het verhaal van het gebroken Amerika,
04:52
and of how it might be put back together.
63
292694
5586
maar ook van de mogelijkheid om het te lijmen.
Nadat hij was neergeschoten werd het leven van Raisuddin er niet makkelijker op.
04:58
After he was shot, Raisuddin's life grew no easier.
64
298280
3980
05:02
The day after admitting him, the hospital discharged him.
65
302260
4700
Een dag na zijn opname werd hij al uit het ziekenhuis ontslagen.
05:06
His right eye couldn't see.
66
306960
1978
Hij had geen zicht met zijn rechter oog.
05:08
He couldn't speak.
67
308938
1608
Hij kon niet praten.
05:10
Metal peppered his face.
68
310546
3119
Zijn gezicht zat vol metaalscherven.
05:13
But he had no insurance, so they bounced him.
69
313665
4181
Maar hij was niet verzekerd dus werd hij op straat gezet.
05:17
His family in Bangladesh begged him, "Come home."
70
317846
4124
Zijn familie in Bangladesh smeekte hem naar huis te komen.
05:23
But he told them he had a dream to see about.
71
323070
3158
Hij antwoordde dat hij nog een droom te verwezenlijken had.
05:27
He found telemarketing work,
72
327148
2551
Hij vond werk als telemarketeer,
05:29
then he became an Olive Garden waiter,
73
329699
3275
daarna werd hij ober bij een Italiaans restaurant,
05:32
because where better to get over his fear of white people than the Olive Garden?
74
332974
4120
want waar beter om de angst voor blanken te verliezen dan bij een Italiaan?
05:37
(Laughter)
75
337094
3340
(Gelach)
05:40
Now, as a devout Muslim, he refused alcohol,
76
340434
4557
Als toegewijd Moslim weigerde hij alcohol,
05:44
didn't touch the stuff.
77
344991
2197
hij raakte het spul niet aan.
Maar hij kwam erachter dat als hij het niet verkocht, zijn salaris achterbleef.
05:47
Then he learned that not selling it would slash his pay.
78
347188
5027
05:52
So he reasoned, like a budding American pragmatist,
79
352215
3791
Dus redeneerde hij, als een beginnend Amerikaanse pragmaticus:
05:56
"Well, God wouldn't want me to starve, would he?"
80
356006
4132
"God wil me toch niet zien verhongeren?"
06:00
And before long, in some months, Raisuddin was that Olive Garden's
81
360138
3268
Binnen enkele maanden was Raisuddin
de succesvolste alcoholdealer van het restaurant. (Gelach)
06:03
highest grossing alcohol pusher.
82
363406
4071
06:07
He found a man who taught him database administration.
83
367477
3887
Hij ontmoette een man die hem leerde om met database-systemen te werken.
06:11
He got part-time I.T. gigs.
84
371364
2122
Hij kreeg part-time klusjes in de IT.
06:13
Eventually, he landed a six-figure job at a blue chip tech company in Dallas.
85
373486
5232
Uiteindelijk verdiende hij meer dan een ton bij een IT-bedrijf in Dallas.
06:20
But as America began to work for Raisuddin,
86
380048
4768
Maar terwijl Amerika begon te werken voor Raisuddin
06:24
he avoided the classic error of the fortunate:
87
384816
4037
wist hij de klassieke fout van de bevoorrechte te vermijden:
06:28
assuming you're the rule, not the exception.
88
388853
3924
denken dat je de regel bent, niet de uitzondering.
06:32
In fact, he observed that many with the fortune of being born American
89
392777
5799
Ook zag hij, dat vele geluksvogels die geboren waren in Amerika
06:38
were nonetheless trapped in lives that made second chances like his impossible.
90
398576
6722
toch gevangen zaten in levens die tweede kansen als de zijne
tot een onmogelijkheid maakten.
06:45
He saw it at the Olive Garden itself,
91
405298
3431
Hij zag het bij het Italiaanse restaurant,
06:48
where so many of his colleagues had childhood horror stories
92
408729
3510
waar velen van zijn collega's in hun jeugd grote trauma's hadden opgelopen.
06:52
of family dysfunction, chaos, addiction, crime.
93
412239
4717
Verhalen over familieproblemen, chaos, verslaving en misdaad.
06:56
He'd heard a similar tale about the man who shot him
94
416956
4451
Hij hoorde een gelijksoortig verhaal over de man die hem had neergeschoten,
07:01
back when he attended his trial.
95
421407
2652
toen hij zijn rechtszaak bijwoonde.
07:04
The closer Raisuddin got to the America he had coveted from afar,
96
424059
5730
Hoe dichter Raisuddin bij het Amerika kwam dat hij van verre had bewonderd,
07:09
the more he realized there was another, equally real, America
97
429789
4184
hoe meer hij besefte dat er een ander, evenzo echt, Amerika bestond,
07:13
that was stingier with second chances.
98
433973
4322
waar tweede kansen zeldzamer zijn.
07:19
The man who shot Raisuddin grew up in that stingier America.
99
439595
6295
De man die Raisuddin had neergeschoten, was opgegroeid in dat andere Amerika.
07:25
From a distance, Mark Stroman was always the spark of parties,
100
445890
5090
Oppervlakkig gezien was Mark Stroman altijd het middelpunt van de aandacht,
07:30
always making girls feel pretty.
101
450980
3563
altijd meisjes het hof aan het maken.
07:34
Always working, no matter what drugs or fights he'd had the night before.
102
454543
4596
Altijd aan het werk, ongeacht de drugs of gevechten van de voorgaande avond.
07:39
But he'd always wrestled with demons.
103
459139
4105
Maar hij worstelde met zijn eigen demonen.
Zijn jeugd werd getekend door de drie problemen
07:43
He entered the world through the three gateways
104
463244
2505
07:45
that doom so many young American men:
105
465749
2722
die zoveel jonge Amerikanen treffen:
07:48
bad parents, bad schools, bad prisons.
106
468471
4869
slechte ouders, slecht onderwijs en slechte gevangenissen.
07:53
His mother told him, regretfully, as a boy
107
473340
3531
Zijn moeder vertelde hem als kind
07:56
that she'd been just 50 dollars short of aborting him.
108
476871
5343
dat zij slechts 50 dollar te kort was gekomen
om hem te kunnen aborteren.
Soms, als de kleine jongen op school was,
08:02
Sometimes, that little boy would be at school,
109
482214
5864
bedreigde hij plotseling zijn klasgenootjes met een mes.
08:08
he'd suddenly pull a knife on his fellow classmates.
110
488078
4501
08:12
Sometimes that same little boy would be at his grandparents',
111
492579
3608
Soms was dezelfde kleine jongen bij zijn grootouders
08:16
tenderly feeding horses.
112
496187
2747
waar hij liefdevol de paarden voerde.
08:18
He was getting arrested before he shaved,
113
498934
2445
Nauwelijks puber, werd hij al opgepakt...
08:21
first juvenile, then prison.
114
501379
2426
... eerst internaten, daarna gevangenis.
08:23
He became a casual white supremacist
115
503805
3139
Hij verkeerde in kringen van Neo-Nazi's
08:26
and, like so many around him, a drug-addled and absent father.
116
506944
5712
en werd zoals velen in zijn omgeving een drugs gebruikende, afwezige vader.
08:32
And then, before long, he found himself on death row,
117
512656
4908
Het duurde daarna niet lang voordat hij in de dodencel zat.
08:37
for in his 2001 counter-jihad, he had shot not one mini-mart clerk,
118
517564
6124
Want tijdens zijn anti-jihad in 2001 had hij niet één supermarktbediende
08:43
but three.
119
523688
1908
maar drie bedienden neergeschoten.
08:45
Only Raisuddin survived.
120
525596
2288
Alleen Raisuddin had het overleefd.
08:48
Strangely, death row was the first institution
121
528944
4864
Vreemd genoeg was de dodencel de eerste instelling
08:53
that left Stroman better.
122
533808
3533
waar Stroman beter van werd.
Oude invloeden verdwenen uit zijn leven.
08:57
His old influences quit him.
123
537341
2228
08:59
The people entering his life were virtuous and caring:
124
539569
3656
De nieuwe mensen in zijn leven waren zorgzaam en deugdzaam:
09:03
pastors, journalists, European pen-pals.
125
543225
4764
dominees, journalisten en Europese penvrienden,
09:07
They listened to him, prayed with him, helped him question himself.
126
547989
6293
Ze luisterden naar hem, baden met hem en hielpen hem zichzelf te leren kennen.
09:14
And sent him on a journey of introspection and betterment.
127
554282
5146
Zij stuurden hem op een reis van introspectie en persoonlijke groei.
09:19
He finally faced the hatred that had defined his life.
128
559428
4934
Uiteindelijk zag hij de haat onder ogen die zijn hele leven had bepaald.
09:24
He read Viktor Frankl, the Holocaust survivor
129
564362
2891
Hij las Viktor Frankl, de Holocaust-overlevende
09:27
and regretted his swastika tattoos.
130
567253
3380
en kreeg spijt van zijn hakenkruis-tatoeages.
09:30
He found God.
131
570633
2292
Hij werd gelovig.
09:32
Then one day in 2011, 10 years after his crimes,
132
572925
4227
Op een dag in 2011, 10 jaar na zijn misdaden,
09:37
Stroman received news.
133
577152
2439
hoorde Stroman het volgende bericht:
09:39
One of the men he'd shot, the survivor, was fighting to save his life.
134
579591
7793
één van zijn slachtoffers, de overlevende, deed een poging om Stroman te redden.
09:47
You see, late in 2009, eight years after that shooting,
135
587384
5789
Want, eind 2009, acht jaar na de schietpartij,
was Raisuddin op zijn eigen reis gegaan, een pelgrimstocht naar Mekka.
09:53
Raisuddin had gone on his own journey, a pilgrimage to Mecca.
136
593173
6023
Daar, te midden van de mensenmassa, voelde hij een enorme dankbaarheid,
09:59
Amid its crowds, he felt immense gratitude,
137
599196
4254
10:03
but also duty.
138
603450
1795
maar ook een plicht.
10:05
He recalled promising God, as he lay dying in 2001,
139
605245
3789
Hij herinnerde zijn belofte aan God, toen hij lag te sterven in 2001,
10:09
that if he lived, he would serve humanity all his days.
140
609034
5200
dat mocht hij overleven, hij voor altijd de mensheid zou dienen.
10:14
Then, he'd gotten busy relaying the bricks of a life.
141
614234
5295
Toen kreeg hij het echter te druk met het herbouwen zijn leven.
10:19
Now it was time to pay his debts.
142
619529
3383
Maar nu was het tijd om zijn schuld te voldoen.
10:23
And he decided, upon reflection, that his method of payment
143
623982
3890
Na lang overwegen besloot hij zijn schuld in te lossen
10:27
would be an intervention in the cycle of vengeance
144
627872
3263
door de cyclus van geweld te doorbreken
10:31
between the Muslim and Western worlds.
145
631135
2859
tussen de Moslim- en de Westerse wereld.
10:33
And how would he intervene?
146
633994
2695
Hoe zou hij dit bewerkstelligen?
10:36
By forgiving Stroman publicly in the name of Islam
147
636689
4302
Door Stroman publiekelijk te vergeven uit naam van de Islam
10:40
and its doctrine of mercy.
148
640991
1740
en haar doctrine van genade.
10:42
And then suing the state of Texas and its governor Rick Perry
149
642731
6561
Daarna zou hij de staat Texas en haar gouverneur Rick Perry
voor het gerecht dagen,
10:49
to prevent them from executing Stroman,
150
649292
3705
om de executie van Stroman te voorkomen.
10:52
exactly like most people shot in the face do.
151
652997
3114
Precies zoals iedereen zou doen die in zijn gezicht geschoten is.
10:56
(Laughter)
152
656111
2364
(Gelach)
10:58
Yet Raisuddin's mercy was inspired not only by faith.
153
658475
7226
Maar Raisuddins vergeving kwam niet alleen voort uit zijn geloof.
11:05
A newly minted American citizen, he had come to believe that Stroman
154
665701
6058
Als versgebakken Amerikaans staatsburger had hij geconcludeerd dat Stroman
11:11
was the product of a hurting America that couldn't just be lethally injected away.
155
671759
6980
het product was van een gewond Amerika dat je niet zomaar een spuitje kon geven.
11:18
That insight is what moved me to write my book "The True American."
156
678739
4465
Dat inzicht bracht mij ertoe om mijn boek "De ware Amerikaan" te schrijven.
11:23
This immigrant begging America to be as merciful to a native son
157
683204
4647
Deze immigrant die Amerika smeekt even genadig te zijn voor haar echte zoon
11:27
as it had been to an adopted one.
158
687851
3757
als ze was geweest voor de geadopteerde.
11:32
In the mini-mart, all those years earlier,
159
692768
2853
Jaren geleden, in die buurtwinkel,
11:35
not just two men, but two Americas collided.
160
695621
4426
botsten niet alleen twee levens, maar twee soorten Amerika.
11:40
An America that still dreams, still strives,
161
700047
2921
Een Amerika dat nog droomt, met ambities,
11:42
still imagines that tomorrow can build on today,
162
702968
4079
dat nog denkt dat de dag van morgen verder bouwt op vandaag.
11:47
and an America that has resigned to fate,
163
707047
3099
En een Amerika dat de hoop heeft verloren,
11:50
buckled under stress and chaos, lowered expectations,
164
710146
3134
de stress en de chaos niet aankon, de verwachtingen verlaagde
11:53
an ducked into the oldest of refuges:
165
713280
3138
en bescherming zocht bij de oudste waarden:
11:56
the tribal fellowship of one's own narrow kind.
166
716418
3800
de band tussen de stamleden van zijn eigen beperkte soort.
12:00
And it was Raisuddin, despite being a newcomer,
167
720218
2670
En het was Raisuddin, ondanks dat hij een nieuwkomer was,
12:02
despite being attacked,
168
722888
1327
ondanks dat hij aangevallen, dakloos en getraumatiseerd was,
12:04
despite being homeless and traumatized,
169
724215
2873
12:07
who belonged to that republic of dreams
170
727088
3404
die bij het dromende Amerika behoorde
12:10
and Stroman who belonged to that other wounded country,
171
730492
4611
en Stroman die bij het andere, verwonde Amerika behoorde,
12:15
despite being born with the privilege of a native white man.
172
735103
5315
ondanks zijn bevoorrechte geboorte als autochtone blanke man.
12:20
I realized these men's stories formed an urgent parable about America.
173
740418
6286
Ik besefte dat hun levensverhalen symbool stonden voor Amerika.
12:26
The country I am so proud to call my own
174
746704
4019
Het land dat ik zo trots het mijne noem
12:30
wasn't living through a generalized decline
175
750723
3866
ging niet door een algemeen verval
12:34
as seen in Spain or Greece, where prospects were dimming for everyone.
176
754589
7094
zoals bijvoorbeeld Spanje of Griekenland waar iedereen er op achteruit ging.
12:41
America is simultaneously the most and the least successful country
177
761683
4997
Amerika is tegelijkertijd het meest en het minst succesvolle land
12:46
in the industrialized world.
178
766680
2347
in de geïndustrialiseerde wereld.
12:49
Launching the world's best companies,
179
769027
2544
De beste bedrijven in de wereld zijn hier opgericht,
12:51
even as record numbers of children go hungry.
180
771571
3399
terwijl een recordaantal kinderen honger heeft.
12:54
Seeing life-expectancy drop for large groups,
181
774970
4155
De levensverwachting daalt voor grote groepen mensen,
terwijl het over de beste ziekenhuizen in de wereld beschikt.
12:59
even as it polishes the world's best hospitals.
182
779125
3706
13:02
America today is a sprightly young body,
183
782831
4303
Het huidige Amerika is als een jong mens,
13:07
hit by one of those strokes that sucks the life from one side,
184
787134
5818
getroffen door een beroerte die het halve lichaam verlamt,
13:12
while leaving the other worryingly perfect.
185
792952
3488
terwijl de andere helft verontrustend perfect is.
13:17
On July 20, 2011, right after a sobbing Raisuddin
186
797430
6626
Op 20 juli 2011, net nadat Raisuddin in tranen getuigde ter verdediging
13:24
testified in defense of Stroman's life,
187
804056
2299
van het leven van Stroman,
13:26
Stroman was killed by lethal injection by the state he so loved.
188
806355
6324
werd dezelfde Stroman gedood door een injectie van zijn geliefde Texas.
13:32
Hours earlier, when Raisuddin still thought he could still save Stroman,
189
812679
4553
Uren hiervoor, toen Raisuddin nog dacht dat hij Stroman kon redden,
13:37
the two men got to speak for the second time ever.
190
817232
2968
spraken de twee mannen elkaar voor de tweede keer ooit.
13:40
Here is an excerpt from their phone call.
191
820200
3392
Hier is een samenvatting van dit gesprek.
13:43
Raisuddin: "Mark, you should know that I am praying for God,
192
823592
5858
Raisuddin: "Mark, je moet weten dat ik bid tot God,
13:49
the most compassionate and gracious.
193
829450
3043
de meest barmhartige en genadevolle.
13:52
I forgive you and I do not hate you.
194
832493
2468
Ik vergeef je en ik haat je niet.
13:54
I never hated you."
195
834961
2991
Ik heb je nooit gehaat."
13:57
Stroman: "You are a remarkable person.
196
837952
4444
Stroman: "Jij bent een bijzonder mens.
14:02
Thank you from my heart.
197
842396
2117
Ik dank je uit mijn hart.
14:04
I love you, bro."
198
844513
2887
Ik houd van je, man."
14:07
Even more amazingly, after the execution,
199
847400
3918
Nog verbazingwekkender, na de executie,
14:11
Raisuddin reached out to Stroman's eldest daughter, Amber,
200
851318
4212
zocht Raisuddin contact met Stromans oudste dochter, Amber,
14:15
an ex-convinct and an addict.
201
855530
2743
een ex-gevangene en een verslaafde,
14:18
and offered his help.
202
858273
1787
en bood haar zijn hulp aan.
14:20
"You may have lost a father," he told her,
203
860060
2998
"Je hebt vandaag een vader verloren," zei hij tegen haar,
14:23
"but you've gained an uncle."
204
863058
3542
"maar je hebt een oom erbij gekregen."
14:26
He wanted her, too, to have a second chance.
205
866600
5883
Hij wilde dat ook zij een tweede kans zou krijgen.
14:32
If human history were a parade,
206
872483
5135
Als de menselijke geschiedenis een optocht was,
14:37
America's float would be a neon shrine to second chances.
207
877618
6707
dan zou de praalwagen van Amerika een ode aan tweede kansen zijn.
Maar Amerika, zo gul als zij is met tweede kansen voor immigranten,
14:44
But America, generous with second chances to the children of other lands,
208
884325
5700
is vandaag de dag gierig met eerste kansen
14:50
today grows miserly with first chances to the children of its own.
209
890025
6216
voor haar eigen kinderen.
Amerika is nog steeds gul met het recht voor een ieder om Amerikaan te worden,
14:56
America still dazzles at allowing anybody to become an American.
210
896241
4927
15:01
But it is losing its luster at allowing every American to become a somebody.
211
901168
6643
maar ontzegt tegelijk vele Amerikanen het recht om werkelijk mee te tellen.
15:07
Over the last decade, seven million foreigners gained American citizenship.
212
907811
4772
In de laatste 10 jaar zijn zeven miljoen buitenlanders staatsburger geworden.
15:12
Remarkable.
213
912583
2024
Opmerkelijk.
15:14
In the meanwhile, how many Americans gained a place in the middle class?
214
914607
5305
Hoeveel Amerikanen hebben in die tijd een plek in de middenklasse veroverd?
15:19
Actually, the net influx was negative.
215
919912
3770
Deze toename was helaas negatief.
15:23
Go back further, and it's even more striking:
216
923682
2299
Verder terugkijkend zijn de verschillen nog groter.
15:25
Since the 60s, the middle class has shrunk by 20 percent,
217
925981
5231
Sinds de jaren 60 is de middenklasse met twintig procent afgenomen.
15:31
mainly because of the people tumbling out of it.
218
931212
3352
Voornamelijk doordat de mensen eruit tuimelen.
15:34
And my reporting around the country tells me the problem is grimmer
219
934564
3662
En mijn onderzoek in het land onthult een groter probleem
15:38
than simple inequality.
220
938226
2413
dan alleen maar ongelijkheid.
15:40
What I observe is a pair of secessions from the unifying center of American life.
221
940639
5935
Wat ik zie is een tweetal afscheidingen vanuit de middenklasse van Amerika.
15:46
An affluent secession of up, up and away,
222
946574
3528
Een afscheiding van overvloed, van meer, meer en duurder,
15:50
into elite enclaves of the educated and into a global matrix
223
950102
3432
naar elitaire gemeenschappen van hoog opgeleiden,
mondiaal verbonden door werk, geld en contacten.
15:53
of work, money and connections,
224
953534
2783
15:56
and an impoverished secession of down and out
225
956317
4098
En een verarmde afscheiding, berooid en verloren,
16:00
into disconnected, dead-end lives
226
960415
2744
naar ontkoppelde levens op een dood spoor
16:03
that the fortunate scarcely see.
227
963159
4024
onttrokken aan het oog van de bevoorrechten.
Troost jezelf niet met het idee dat je bij de 99 procent behoort.
16:07
And don't console yourself that you are the 99 percent.
228
967183
5285
16:13
If you live near a Whole Foods,
229
973918
4586
Als je in de Bijenkorf winkelt,
16:18
if no one in your family serves in the military,
230
978504
3663
als niemand uit jouw familie in het leger dient,
16:22
if you're paid by the year, not the hour,
231
982167
5219
als je per jaar wordt betaald, niet per uur,
16:27
if most people you know finished college,
232
987386
3397
als de meeste mensen die je kent gestudeerd hebben,
16:30
if no one you know uses meth,
233
990783
2322
als je niemand kent die harddrugs gebruikt,
16:33
if you married once and remain married,
234
993105
2180
als je slechts éénmaal bent getrouwd,
16:35
if you're not one of 65 million Americans with a criminal record --
235
995285
4342
als je niet één van de 65 miljoen Amerikanen met een strafblad bent...
16:39
if any or all of these things describe you,
236
999627
3782
Als iets hiervan jou beschrijft,
dan is de mogelijkheid reëel
16:43
then accept the possibility that actually,
237
1003409
2867
dat je niet weet wat er aan de hand is,
16:46
you may not know what's going on
238
1006276
2423
16:48
and you may be part of the problem.
239
1008699
5889
en dat je onderdeel bent van het probleem
16:54
Other generations had to build a fresh society after slavery,
240
1014588
5988
Voorgaande generaties moesten na afloop van de slavernij een samenleving opbouwen,
17:00
pull through a depression, defeat fascism,
241
1020576
4264
zich door de Grote Depressie heenwerken, het fascisme verslaan,
17:04
freedom-ride in Mississippi.
242
1024840
2729
de rassenscheiding beëindigen.
17:07
The moral challenge of my generation, I believe,
243
1027569
2527
Ik geloof dat de morele uitdaging voor mijn generatie
17:10
is to reacquaint these two Americas,
244
1030096
3117
bestaat uit het samenbrengen van deze twee Amerika's,
17:13
to choose union over secession once again.
245
1033213
5179
om wederom verbinding te kiezen boven afscheiding.
17:18
This ins't a problem we can tax or tax-cut away.
246
1038392
3945
Dit probleem verdwijnt niet door belastingverhoging of -verlaging,
17:22
It won't be solved by tweeting harder, building slicker apps,
247
1042337
4190
door harder twitteren, het bouwen van geliktere apps,
17:26
or starting one more artisanal coffee roasting service.
248
1046527
4438
of het beginnen van de zoveelste ambachtelijke koffiebranderij.
17:30
It is a moral challenge that begs each of us in the flourishing America
249
1050965
6267
Het is een morele uitdaging die van ons allen in het welvarende Amerika verlangt
17:37
to take on the wilting America as our own,
250
1057232
4095
dat wij het verwelkende Amerika omarmen
17:41
as Raisuddin tried to do.
251
1061327
3015
net zoals Raisuddin dat probeerde te doen.
17:44
Like him, we can make pilgrimages.
252
1064342
2581
Wij kunnen, net als hij, op pelgrimstocht gaan,
17:46
And there, in Baltimore and Oregon and Appalachia,
253
1066923
3523
en daar, in Baltimore en Oregon en in de Appalachen
17:50
find new purpose, as he did.
254
1070446
2492
nieuwe zingeving vinden, net als hij.
17:52
We can immerse ourselves in that other country,
255
1072938
3259
Wij kunnen ons onderdompelen in dat andere land,
deelgenoot worden van haar hoop en zorgen,
17:56
bear witness to its hopes and sorrows,
256
1076197
3777
17:59
and, like Raisuddin, ask what we can do.
257
1079974
6855
en, net als Raisuddin, ons afvragen wat wij kunnen bijdragen.
18:06
What can you do?
258
1086829
3126
Wat kan jij doen?
18:09
What can you do?
259
1089955
1751
Wat kan jij doen?
18:11
What can we do?
260
1091706
1973
Wat kunnen wij doen?
18:13
How might we build a more merciful country?
261
1093679
5047
Hoe kunnen wij werken aan een barmhartiger land?
18:18
We, the greatest inventors in the world,
262
1098726
4207
Wij, de grootste vernieuwers van de wereld
18:22
can invent solutions to the problems of that America, not only our own.
263
1102933
5015
kunnen ook de problemen van dat andere Amerika oplossen,
niet alleen de onze.
18:27
We, the writers and the journalists, can cover that America's stories,
264
1107948
3402
Wij, de schrijvers en de journalisten, kunnen vertellen over dat Amerika,
18:31
instead of shutting down bureaus in its midst.
265
1111350
3596
in plaats van daar kantoren te sluiten.
18:34
We can finance that America's ideas,
266
1114946
3244
Wij kunnen ideeën daar financieren
18:38
instead of ideas from New York and San Francisco.
267
1118190
3215
in plaats van in New York of San Francisco.
18:41
We can put our stethoscopes to its backs,
268
1121405
2845
Wij kunnen een vinger aan de pols houden,
18:44
teach there, go to court there, make there, live there, pray there.
269
1124250
6225
daar les geven, daar rechtszaken voeren, daar dingen maken, daar leven en bidden.
18:50
This, I believe, is the calling of a generation.
270
1130475
4797
Ik geloof dat dit de opdracht is voor een generatie.
Een Amerika waarvan de twee helften weer leren om samen
18:55
An America whose two halves learn again
271
1135272
3486
18:58
to stride, to plow, to forge, to dare together.
272
1138758
5646
te lopen, te ploegen, te smeden en uitdagingen aan te gaan.
Een republiek van kansen, opnieuw verbonden, vernieuwd,
19:06
A republic of chances, rewoven, renewed,
273
1146374
5725
19:12
begins with us.
274
1152099
3678
die begint bij ons.
19:15
Thank you.
275
1155777
1839
Dank je wel.
(Applaus)
19:17
(Applause)
276
1157616
4947
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7