Anand Giridharadas: A tale of two Americas. And the mini-mart where they collided

Translator: Minh Do Reviewer: trần hùng

"Where are you from?" said the pale, tattooed man.

"Bạn đến từ đâu? " Một anh chàng xanh xao với những hình xăm trân mình hỏi

"Where are you from?"

"Bạn đến từ đâu ?"

It's September 21, 2001,

Đó là ngày 21 tháng 9 năm 2001,

10 days after the worst attack on America since World War II.

10 ngày sau cuộc tấn công dữ dội nhất trên nước Mỹ kể từ sau Thế Chiến II

Everyone wonders about the next plane.

Tất cả mọi người đều thắc mắc về chiếc máy bay tiếp theo

People are looking for scapegoats.

Người dân đang tìm kiếm những kẻ chịu tội thay cho mình.

The president, the night before, pledges to

Ngài tổng thống,vào đêm trước đó, tuyên bố:

"bring our enemies to justice or bring justice to our enemies."

"Mang kẻ thù chúng ta ra công lý hay mang công lý đến cho chúng"

And in the Dallas mini-mart,

Và trong chợ nhỏ ở Dallas,

a Dallas mini-part surrounded by tire shops and strip joints

một phần nhỏ của Dallas được bao quanh bởi những hàng trang sức và câu lạc bộ thoát y

a Bangladeshi immigrant works the register.

một người nhập cư Bangladesh làm việc sổ sách

Back home, Raisuddin Bhuiyan was a big man, an Air Force officer.

Trở về nhà, Raisuddin Bhuiyan một người đàn ông to lớn, một sĩ quan không quân.

But he dreamed of a fresh start in America.

Nhưng ông ấy đã mơ về một khởi đầu mới ở nước Mỹ

If he had to work briefly in a mini-mart to save up for I.T. classes

Nếu ông phải làm việc ngắn hạn ở một chợ nhỏ để dành dụm cho lớp học tin

and his wedding in two months, so be it.

và đám cưới của ông trong 2 tháng, vậy cũng được.

Then, on September 21, that tattooed man enters the mart.

Sau đó, vào ngày 21 tháng 9, anh chàng xăm mình đó vào chợ.

He holds a shotgun.

Anh ta cầm một khẩu súng săn

Raisuddin knows the drill:

Raisuddin biết thủ tục:

puts cash on the counter.

đặt tiền lên quầy.

This time, the man doesn't touch the money.

Lúc này, người đàn ông không hề chạm vào tiền

"Where are you from?" he asks.

" Anh đến từ đâu?" anh ta hỏi.

"Excuse me?" Raisuddin answers.

" Thứ lỗi cho tôi?" Raisuddin trả lời.

His accent betrays him.

Ngữ điệu của ông ấy phản bội chính ông.

The tattooed man, a self-styled true American vigilante,

Người đàn ông xăm mình, một đội viên dân phòng Mỹ tự cho mình là đúng

shoots Raisuddin in revenge for 9/11.

bắn Raisuddin để trả thù về cuộc tấn công 9/11

Raisuddin feels millions of bees stinging his face.

Raisuddin cảm thấy hàng triệu con ong đốt vào mặt ông.

In fact, dozens of scalding, birdshot pellets puncture his head.

Thực ra, hàng tá đạn hoa cải nóng bỏng rát đâm thủng đầu ông ấy

Behind the counter, he lays in blood.

Đằng sau quầy thanh toán, ông nằm trong vũng máu

He cups a hand over his forehead to keep in the brains

Ông khum một bàn tay quá trán để giữ trong đầu

on which he'd gambled everything.

những gì ông đã mạo hiểm đánh cược mọi thứ

He recites verses from the Koran, begging his God to live.

Ông đọc bài thơ từ Kinh Koran, cầu xin Chúa của ông để sống sót

He senses he is dying.

Ông cảm thấy rằng mình đang chết đi.

He didn't die.

Ông đã không chết

His right eye left him.

Con mắt phải đã rời bỏ ông ấy.

His fiancée left him.

Người vợ chưa cưới rời bỏ ông ấy.

His landlord, the mini-mart owner, kicked him out.

Chủ nhà trọ, chủ của chợ nhỏ sa thải ông

Soon he was homeless and 60,000 dollars in medical debt,

Ông sớm trở thành người vô gia cư và 60,000 Đô trong khoản nợ y tế

including a fee for dialing for an ambulance.

bao gồm cả phí gọi xe cứu thương.

But Raisuddin lived.

Nhưng Raisuddin vẫn sống sót

And years later, he would ask what he could do to repay his God

Và nhiều năm sau đó, ông ấy hỏi những điều gì ông có thể làm để trả ơn Chúa

and become worthy of this second chance.

và trở thành người xứng đáng cho cơ hội thứ 2

He would come to believe, in fact,

Ông đã đi đến niềm tin rằng, thực ra,

that this chance called for him to give a second chance

lựa chọn này được trao cho ông để đưa cơ hội thứ 2

to a man we might think deserved no chance at all.

cho một người đàn ông mà chúng ta có thể nghĩ rằng không hề xứng đáng

Twelve years ago, I was a fresh graduate seeking my way in the world.

12 năm trước, tôi là một sinh viên vừa ra trường đang tìm con đường riêng cho mình .

Born in Ohio to Indian immigrants,

Sinh ra ở bang Ohio rồi nhập cư Ấn Độ,

I settled on the ultimate rebellion against my parents,

tôi đã bố trí cuộc nổi dậy cuối cùng chống lại cha mẹ tôi ,

moving to the country they had worked so damn hard to get out of.

những người chuyển đến đất nước mà họ đã làm việc cực kì chăm chỉ để được ra khỏi

What I thought might be a six-month stint in Mumbai stretched to six years.

Điều mà tôi đã nghĩ là có lẽ 6 tháng giam cầm ở Mumbai tương đương với 6 năm

I became a writer and found myself amid a magical story:

Tôi đã trở thành một nhà văn và tìm ra bản thân mình trong một câu chuyện kỳ diệu

the awakening of hope across much of the so-called Third World.

sự thức dậy của niềm tin xuyên suốt rất nhiều cái gọi là Thế Giới thứ 3.

Six years ago, I returned to America and realized something:

6 năm trước, tôi quay trở lại nước Mỹ và nhận ra một số điều:

The American Dream was thriving,

Giấc Mơ Mỹ từng thịnh vượng

but only in India.

nhưng chỉ ở Ấn Độ.

In America, not so much.

Ở Mỹ, không nhiều lắm.

In fact, I observed that America was fracturing

Thực ra, tôi quan sát được nước Mỹ từng đang rạn nứt

into two distinct societies:

ra thành 2 xã hội khác biệt:

a republic of dreams and a republic of fears.

một nền cộng hòa của các giấc mơ và một nền cộng hòa của các nỗi sợ.

And then, I stumbled onto this incredible tale of two lives

Và sau đó, tôi vấp vào câu chuyện về 2 cách sống lạ thường này

and of these two Americas that brutally collided in that Dallas mini-mart.

và về 2 người Mỹ trong cuộc xung đột hung bạo ở chợ nhỏ Dallas.

I knew at once I wanted to learn more,

Tôi đã biết ngay lập tức là mình muốn học nhiều hơn

and eventually that I would write a book about them,

và thậm chí tôi sẽ viết một cuốn sách về chúng,

for their story was the story of America's fracturing

cho câu chuyện cuả họ là câu chuyện về rạn nứt của nước Mỹ

and of how it might be put back together.

và về cái cách mà câu chuyện đó được sắp đặt cạnh nhau

After he was shot, Raisuddin's life grew no easier.

Sau khi ông ấy bị bắn, cuộc sống của Raisuddin từ đó không hề đơn giản

The day after admitting him, the hospital discharged him.

Ngay ngày sau khi nhập viện, bệnh viện cho ông ra viện.

His right eye couldn't see.

Đôi mắt phải của ông không thể nhìn.

He couldn't speak.

Ông ấy không thể nói.

Metal peppered his face.

kim loại đầy trên mặt ông.

But he had no insurance, so they bounced him.

nhưng ông không có bảo hiểm, vì vậy họ đuổi ông.

His family in Bangladesh begged him, "Come home."

Gia đình ông ở Bangladesh đã khẩn cầu ông ấy, "Về nhà đi."

But he told them he had a dream to see about.

Nhưng ông đã bảo họ ông còn có một giấc mơ để chăm sóc

He found telemarketing work,

Ông tìm thấy công việc buôn bán qua điện thoại,

then he became an Olive Garden waiter,

sau đó ông trở thành một hầu bàn ở Olive Garden

because where better to get over his fear of white people than the Olive Garden?

bởi vì có nơi nào giúp ông vượt qua nỗi sợ hãi người da trắng tốt hơn ở Olive Garden?

(Laughter)

(cười)

Now, as a devout Muslim, he refused alcohol,

Hiện nay, như một tín đồ Hồi giáo, ông ấy từ chối rượu,

didn't touch the stuff.

không hề chạm vào những thứ đó.

Then he learned that not selling it would slash his pay.

Sau đó ông ấy học được rằng không bán thứ đó sẽ hạ tiền lương của ông.

So he reasoned, like a budding American pragmatist,

Vì vậy ông ấy lập luận, như một người Mỹ thực dụng tài năng bắt đầu nở rộ,

"Well, God wouldn't want me to starve, would he?"

"Vậy đấy, Chúa không muốn tôi chết đói hay Chúa muốn?"

And before long, in some months, Raisuddin was that Olive Garden's

Và trước đó thời gian dài, trong vài tháng, Raisuddin đã là

highest grossing alcohol pusher.

nhân viên bán rượu xuất sắc nhất của Olive Garden.

He found a man who taught him database administration.

Ông ấy tìm thấy người dạy các quản lý cơ sở dữ liệu.

He got part-time I.T. gigs.

Ông làm về công nghệ thông tin bán thời gian

Eventually, he landed a six-figure job at a blue chip tech company in Dallas.

Thậm chí, ông còn nhận được công việc với lương sáu con số ở công ty uy tín ở Dallas

But as America began to work for Raisuddin,

Nhưng khi nước Mỹ bắt đầu để làm việc cho Raisuddin,

he avoided the classic error of the fortunate:

ông tránh sai sót của sự may mắn trong quá khứ:

assuming you're the rule, not the exception.

Nhận định rằng bạn cũng là luật, không phải là ngoại lệ.

In fact, he observed that many with the fortune of being born American

Thực ra, ông ấy đã quan sát thấy nhiều người với may mắn sinh ra trên nước Mỹ

were nonetheless trapped in lives that made second chances like his impossible.

tuy nhiên lại bị mắc kẹt trong cuộc sống có cơ hội thứ hai không thể cũng như ông

He saw it at the Olive Garden itself,

Ông nhận thấy điều này ở Olive Garden,

where so many of his colleagues had childhood horror stories

ở nơi mà rất nhiều đồng nghiệp của ông có câu chuyện tuổi thơ kinh hoàng

of family dysfunction, chaos, addiction, crime.

về sự khác thường, lộn xộn, nghiện ngập, phạm tội của gia đình.

He'd heard a similar tale about the man who shot him

Ông đã nghe thấy một câu chuyện tương tự về người đàn ông đã bắn ông

back when he attended his trial.

quay trở về khi ông tham dự phiên tòa của mình,

The closer Raisuddin got to the America he had coveted from afar,

Raisuddin càng đến gần nước Mỹ mà ông luôn mong muốn từ xa,

the more he realized there was another, equally real, America

ông càng nhận ra có những người khác, thực tế cũng như vậy, nước Mỹ

that was stingier with second chances.

keo kiệt hơn với những cơ hội thứ hai.

The man who shot Raisuddin grew up in that stingier America.

Người đàn ông đã bắn Raisuddin đã lớn lên ở đất nước Mỹ keo kiệt đó.

From a distance, Mark Stroman was always the spark of parties,

Từ một khoảng cách, Mark Stroman đã luôn là tia sáng của các bữa tiệc,

always making girls feel pretty.

luôn khiến các cô gái cảm thấy xinh đẹp.

Always working, no matter what drugs or fights he'd had the night before.

luôn làm việc chăm chỉ mặc cho những viên thuốc hay trận đánh anh có vào đêm trước

But he'd always wrestled with demons.

Nhưng anh ta luôn phải đấu tranh với nỗi lo âu.

He entered the world through the three gateways

Anh ta đi vào thế giới thông qua ba cánh cửa

that doom so many young American men:

mà đày đọa rắt nhiều nam thanh niên nước Mỹ:

bad parents, bad schools, bad prisons.

bố mẹ tồi, trường học tồi, tù ngục tồi tệ.

His mother told him, regretfully, as a boy

Mẹ anh nói với anh, đầy hối hận, khi anh còn là cậu bé

that she'd been just 50 dollars short of aborting him.

rằng bà ấy đã được chỉ có 50 dollar để bỏ anh.

Sometimes, that little boy would be at school,

Đôi khi, cậu bé nhỏ đó, sẽ ở trường

he'd suddenly pull a knife on his fellow classmates.

cậu bé sẽ bất ngờ giật một con dao từ các bạn cùng lớp.

Sometimes that same little boy would be at his grandparents',

Đôi khi vẫn cậu bé đó sẽ ở chỗ ông bà của cậu,

tenderly feeding horses.

dịu dàng cho ngựa ăn.

He was getting arrested before he shaved,

Cậu ấy đã bị bắt trước khi cậu cạo râu,

first juvenile, then prison.

vị thành niên đầu tiên, rồi tù tội.

He became a casual white supremacist

Cậu trở thành một kẻ nông cạn cho rằng người da trắng là ưu việt

and, like so many around him, a drug-addled and absent father.

và, như những người xung quanh cậu, một kẻ bị thuốc ảnh hưởng,người cha luôn vắng mặt

And then, before long, he found himself on death row,

Và sau đó, trước đó dài, cậu đã tìm thấy bản thân trong một án tử hình,

for in his 2001 counter-jihad, he had shot not one mini-mart clerk,

cho cuộc chiến phản đối năm 2001 của cậu, cậu đã không chỉ bắn

but three.

một người bán ở mini-mart mà là ba.

Only Raisuddin survived.

Chỉ có một mình Raisuddin sống sót.

Strangely, death row was the first institution

Lạ thay, án tử hình là sự mở mang đầu tiên

that left Stroman better.

khiến cho Stroman tở nên tốt hơn.

His old influences quit him.

Những gì chi phối của cậu trước kia rời xa cậu,

The people entering his life were virtuous and caring:

Những người bước vào cuộc đời cậu có nhân phẩm tốt và đầy quan tâm:

pastors, journalists, European pen-pals.

các linh mục, nhà báo, bạn bè qua thư từ ở Châu Âu,

They listened to him, prayed with him, helped him question himself.

Họ lắng nghe cậu, cầu nguyện cho cậu, giúp cậu tự vấn bản thân.

And sent him on a journey of introspection and betterment.

và gửi cậu vào một chuyến đi nội quan và cải thiện.

He finally faced the hatred that had defined his life.

Cậu cuối cùng đối mặt với sự thù ghét đã chi phối đời cậu.

He read Viktor Frankl, the Holocaust survivor

Cậu đọc Viktor Frankl, người sống sót Holocaust

and regretted his swastika tattoos.

và hối hận về hình xăm chữ thập ngoặc của mình.

He found God.

Cậu đã tìm thấy Chúa.

Then one day in 2011, 10 years after his crimes,

Rồi một ngày vào năm 2011, 10 năm sau tù tội,

Stroman received news.

Stroman nhận được một tin tức.

One of the men he'd shot, the survivor, was fighting to save his life.

Một trong số những người ông đã bắn,người sống sót đã chiến đấu vì cuộc sống của ông

You see, late in 2009, eight years after that shooting,

Bạn thấy đấy, vào cuối năm 2009, tám năm sau trận bắn,

Raisuddin had gone on his own journey, a pilgrimage to Mecca.

Raisuddin đã đi trên chuyến hành trình của ông, một người hành hương đến Mecca

Amid its crowds, he felt immense gratitude,

Ở giữa đám đông, ông cảm thấy lòng biết ơn bao la,

but also duty.

và cả trách nhiệm.

He recalled promising God, as he lay dying in 2001,

Ông nhớ lại lời hứa với Chúa,khi ông nằm giữa ranh giới cái chết năm 2001,

that if he lived, he would serve humanity all his days.

rằng nếu ông sống, ông sẽ phục vụ nhân loại bằng cả cuộc sống.

Then, he'd gotten busy relaying the bricks of a life.

Sau đó, ông trở nên bận rộn vận chuyển những viên gạch của cuộc đời.

Now it was time to pay his debts.

Bây giờ là thời điểm để trả lại những thứ ông nợ.

And he decided, upon reflection, that his method of payment

Và ông đã quyết định, sau khi suy nghĩ kĩ, rằng phương thức trả nợ của ông

would be an intervention in the cycle of vengeance

sẽ là một can thiệp vào vòng tròn trả thù

between the Muslim and Western worlds.

giữa Đạo Hồi và thế giới phương Tây.

And how would he intervene?

Và làm sao để ông can thiệp?

By forgiving Stroman publicly in the name of Islam

Bằng cách tha thứ cho Stroman công khai trong danh nghĩa đạo Hồi

and its doctrine of mercy.

và chủ nghĩa nhân đạo của đạo.

And then suing the state of Texas and its governor Rick Perry

Và sao đó yêu cầu trước bang Texas và thống đốc bang Rck Perry

to prevent them from executing Stroman,

để ngăn chặn họ hành pháp với Strongman,

exactly like most people shot in the face do.

giống chính xác với hầu hết những người bắn trên mặt làm

(Laughter)

(cười)

Yet Raisuddin's mercy was inspired not only by faith.

Lúc này lòng nhân từ của Raisuddin đã truyền cảm hứng không chỉ niềm tin.

A newly minted American citizen, he had come to believe that Stroman

Một công dân Mỹ mới, anh đã đi đến niềm tin rằng Strongman

was the product of a hurting America that couldn't just be lethally injected away.

chỉ là nạn nhân của một nước Mỹ tổn thương không thể bị đem đi tiêm chất độc.

That insight is what moved me to write my book "The True American."

Cái nhìn sâu sắc đó đã thúc đẩy tôi viết cuốn sách của tôi "Người Mỹ thực thụ"

This immigrant begging America to be as merciful to a native son

Người nhập cư này đã cầu xin nước Mỹ nhân từ với một người con ruột của quốc gia này

as it had been to an adopted one.

cũng như đã làm với một người con nuôi.

In the mini-mart, all those years earlier,

Ở mini-mart, tất cả những năm trước đó,

not just two men, but two Americas collided.

không chỉ là hai người đàn ông, mà còn là hai người Mỹ đã đụng độ.

An America that still dreams, still strives,

Một người Mỹ vẫn có giấc mơ, vẫn luôn phấn đấu,

still imagines that tomorrow can build on today,

vẫn luôn mường tượng rằng ngày mai vẫn có thể được xây dựng vào hôm nay,

and an America that has resigned to fate,

và một người Mỹ từ bỏ nghiệp chướng,

buckled under stress and chaos, lowered expectations,

oằn mình dưới căng thẳng và hỗn loạn, hạ thấp những kỳ vọng,

an ducked into the oldest of refuges:

một né tránh ở nơi ẩn náu cũ nhất;

the tribal fellowship of one's own narrow kind.

thành viên bộ tộc của riêng một nhóm hẹp

And it was Raisuddin, despite being a newcomer,

Và đó là Raisuddin, mặc dù là người mới đến,

despite being attacked,

mặc cho bị tấn công,

despite being homeless and traumatized,

mặc cho việc trở thành vô gia cư và bị chấn thương,

who belonged to that republic of dreams

người thuộc về giấc mộng của xã hội.

and Stroman who belonged to that other wounded country,

và Stroman người thuộc về đất nước bị tổn thương khác

despite being born with the privilege of a native white man.

mặc dù được sinh ra với đặc quyền là người da trắng bản địa.

I realized these men's stories formed an urgent parable about America.

Tôi đã nhận ra rằng câu chuyện của những người đàn ông này đã làm nên

truyện ngụ ngôn đáng chú ý về nước Mỹ

The country I am so proud to call my own

Đất nước mà tôi rất đỗi tự hào gọi là của tôi

wasn't living through a generalized decline

đã không sống sót qua một cuộc suy tàn chung

as seen in Spain or Greece, where prospects were dimming for everyone.

được thấy ở Tây Ban Nha hay Hy Lạp, nơi mà toàn cảnh trở nên mù mịt đối với mọi người

America is simultaneously the most and the least successful country

trênNước Mỹ là đất nước có đồng thời nhiều và ít thành công nhất

in the industrialized world.

trong thế giới công nghiệp.

Launching the world's best companies,

Ra mắt những công ty tốt nhất thế giới,

even as record numbers of children go hungry.

thậm chí ghi lại những thống kê về trẻ em chết đói.

Seeing life-expectancy drop for large groups,

Chứng kiến tuổi thọ giảm của các nhóm lớn,

even as it polishes the world's best hospitals.

thậm chí cả khi đánh bóng bệnh viện tốt nhất Thế giới ,

America today is a sprightly young body,

Nước Mỹ hôm nay là một cơ thể trẻ tràn đầy sức sống,

hit by one of those strokes that sucks the life from one side,

bị đánh bởi cú đánh mà lôi kéo cuộc sống về một phía

while leaving the other worryingly perfect.

trong khi rời bỏ phía khác hoàn hảo đáng lo ngại

On July 20, 2011, right after a sobbing Raisuddin

Vào ngày 20 tháng bảy, năm 2011, ngay sau khi một Raissuddin thổn thức

testified in defense of Stroman's life,

làm chức trong biện hộ cho cuộc sống của Stroman

Stroman was killed by lethal injection by the state he so loved.

Stroman bị giết bằng cách tiêm chất độc bởi chính nhà nước anh luôn yêu thương.

Hours earlier, when Raisuddin still thought he could still save Stroman,

Nhiều giờ trước, khi Raisuddin vẫn nghĩ ông ấy có thể cứu được Stroman,

the two men got to speak for the second time ever.

hai người đàn ông phải nói chuyện lần thứ hai và là lần cuối

Here is an excerpt from their phone call.

Và đây là trích đoạn từ cuộc nói chuyện qua điện thoại của họ.

Raisuddin: "Mark, you should know that I am praying for God,

Raisuddin: "Mark, anh nên biết rằng tôi đang cầu nguyện cho Chúa,

the most compassionate and gracious.

người giàu lòng trắc ẩn và nhân từ nhất.

I forgive you and I do not hate you.

Tôi tha thứ cho anh và tôi không ghét bỏ anh.

I never hated you."

Tôi không bao giờ ghét bỏ anh."

Stroman: "You are a remarkable person.

Stroman: "Ông là con người xuất sắc,

Thank you from my heart.

Chân thành cảm ơn ông .

I love you, bro."

Tôi yêu mến ông, người anh em."

Even more amazingly, after the execution,

Thậm chí ngạc nhiên hơn, sau khi hành pháp,

Raisuddin reached out to Stroman's eldest daughter, Amber,

Raisuddin tìm đến người con gái lớn của Stroman, cô Amber,

an ex-convinct and an addict.

một người vừa ra tù và là một con nghiện.

and offered his help.

và đề nghị để ông giúp đỡ.

"You may have lost a father," he told her,

"Con có thể mất đi một người cha" ông nói với cô,

"but you've gained an uncle."

"nhưng con sẽ có thêm một người bác."

He wanted her, too, to have a second chance.

Ông ấy muốn cô cũng sẽ có cơ hội thứ hai.

If human history were a parade,

Nếu lịch sử nhân loại là một cuộc diễu binh,

America's float would be a neon shrine to second chances.

thì xe diễu hành nước Mỹ sẽ là một điện thờ neon của cơ hội thứ hai,

But America, generous with second chances to the children of other lands,

Nhưng nước Mỹ, hào phóng cơ hội thứ hai với những đứa trẻ đến từ đất nước khác,

today grows miserly with first chances to the children of its own.

hôm nay trở nên keo kiệt cơ hội đầu tiên với đứa trẻ của chính mình.

America still dazzles at allowing anybody to become an American.

Nước Mỹ vẫn làm lóa mắt với việc cho phép bất cứ ai trở thành công dân Mỹ.

But it is losing its luster at allowing every American to become a somebody.

Nhưng nó lại mất đi sự vinh quang trong việc cho phép mọi người Mỹ trở thành ai đó

Over the last decade, seven million foreigners gained American citizenship.

Qua những năm cuối thập kỷ, bảy triệu người ngoại quốc trở thành công dân Mỹ.

Remarkable.

Con số ấn tượng.

In the meanwhile, how many Americans gained a place in the middle class?

Trong khi đó, bao nhiêu người Mỹ dành được vị trí ở tầng lớp giữa?

Actually, the net influx was negative.

Thực ra, mạng lưới chảy vào cũng không tốt.

Go back further, and it's even more striking:

Trở lại xa hơn, và nó thậm chí còn ấn tượng hơn:

Since the 60s, the middle class has shrunk by 20 percent,

Từ những năm 60, tầng lớp giữa đã rút vào 20 phần trăm,

mainly because of the people tumbling out of it.

chủ yếu bởi vì những người dân chạy ra khỏi đó.

And my reporting around the country tells me the problem is grimmer

Và báo cáo trên khắp đất nước của tôi cho thấy vấn đề trở nên đáng lo ngại

than simple inequality.

hơn cả sự bất công đơn thuần.

What I observe is a pair of secessions from the unifying center of American life.

Những gì tôi quan sát thấy là một đôi rút khỏi trung tâm thống nhất đời sống Mỹ

An affluent secession of up, up and away,

Một nhánh ly khai của giàu lên, lên và đi

into elite enclaves of the educated and into a global matrix

trong những nhóm ưu tú tách biệt của giáo dục và cho đến ma trận toàn cầu

of work, money and connections,

của công việc, tiền bạc và giao thiệp,

and an impoverished secession of down and out

và một nhánh ly khai bần cùng của xuống và ra ngoài

into disconnected, dead-end lives

trong những số phận bị tách rời, cận kề cái chết

that the fortunate scarcely see.

mà sự may mắn chắc chắn không thấy.

And don't console yourself that you are the 99 percent.

Và đừng an ủi bản thân rằng bạn nằm trong khoảng 99 phần trăm.

If you live near a Whole Foods,

Nếu như bạn sống gần một Whole Foods,

if no one in your family serves in the military,

nếu không ai trong gia đình bạn phục vụ quân đội,

if you're paid by the year, not the hour,

nếu như bạn được trả lương theo năm, thay vì theo giờ,

if most people you know finished college,

nếu như hầu hết một người biết bạn đã hoàn thành Đại học,

if no one you know uses meth,

nếu không ai trong số bạn biết sử dụng metan,

if you married once and remain married,

nếu như bạn cưới một lần và vẫn kết hôn,

if you're not one of 65 million Americans with a criminal record --

nếu bạn không nằm trong 65 triệu người Mỹ với tiền án tiền sự--

if any or all of these things describe you,

nếu bất cứ một hay tất cả những điều trên mô tả bạn,

then accept the possibility that actually,

sau đó chấp nhận rằng khả năng mà thực ra,

you may not know what's going on

bạn sẽ không biết những gì sẽ xảy đến

and you may be part of the problem.

và bạn là một phần của vấn đề.

Other generations had to build a fresh society after slavery,

Những thế hệ khác đã phải xây dựng một xã hội mới sau cảnh nô lệ,

pull through a depression, defeat fascism,

thoát khỏi tình trạng suy sụp, đánh bại chủ nghĩa phát xít,

freedom-ride in Mississippi.

giải phóng cho Mississippi.

The moral challenge of my generation, I believe,

Thách thức về đạo đức của thế hệ tôi, tôi tin rằng,

is to reacquaint these two Americas,

đó là việc hai người Mỹ hiểu biết lại về nhau,

to choose union over secession once again.

để lựa chọn sự đoàn kết lại sau cuộc ly khai.

This ins't a problem we can tax or tax-cut away.

Đây không phải là vấn đề chúng ta có thể đánh thuế hay cắt giảm thuế.

It won't be solved by tweeting harder, building slicker apps,

Sẽ không bao giờ giải quyết được bằng cách làm to chuyện, tạo ra ứng dụng mánh khóe,

or starting one more artisanal coffee roasting service.

hay bắt đầu một lần nữa dịch vụ rang cà phê một cách thủ công.

It is a moral challenge that begs each of us in the flourishing America

Đó là một thử thách đạo đức mà khẩn nài mỗi chúng ta trong nước Mỹ hưng thịnh

to take on the wilting America as our own,

để gánh vác nước Mỹ héo úa như là chính chúng ta,

as Raisuddin tried to do.

như Raisuddin đã cố gắng làm.

Like him, we can make pilgrimages.

Như ông ấy, chúng ta có thể làm nên chuyến hành hương.

And there, in Baltimore and Oregon and Appalachia,

Và ở đó, ở Baltimore và Oregon và Appalachia,

find new purpose, as he did.

tìm ra những mục đích mới, như ông ấy đã làm.

We can immerse ourselves in that other country,

Chúng ta có thể chôn vùi bản thân ở đất nước khác,

bear witness to its hopes and sorrows,

chứng giám cho hy vọng và nỗi buồn,

and, like Raisuddin, ask what we can do.

và, như Raisuddin, mong muốn chúng ta có thể làm.

What can you do?

Bạn có thể làm gì?

What can you do?

Bạn có thể làm gì?

What can we do?

Bạn có thể làm gì?

How might we build a more merciful country?

Làm sao để chúng ta xây dựng một đất nước bao dung hơn?

We, the greatest inventors in the world,

Chúng ta, những người phát minh vĩ đại nhất trên thế giới,

can invent solutions to the problems of that America, not only our own.

có thể nghĩ ra giải pháp cho các vấn đề của nước Mỹ, không chỉ của mỗi chúng ta.

We, the writers and the journalists, can cover that America's stories,

Chúng ta,những nhà văn và nhà báo, có thể khám phá câu chuyện nước Mỹ,

instead of shutting down bureaus in its midst.

thay vì tắt vụ ở giữa của nó.

We can finance that America's ideas,

Chúng ta có thể đầu tư cho ý tưởng của nước Mỹ,

instead of ideas from New York and San Francisco.

Thay vì ý tưởng đến từ New York và San Fransico.

We can put our stethoscopes to its backs,

Chúng ta có thể đặt ống nghe trên lưng của nó,

teach there, go to court there, make there, live there, pray there.

dạy dỗ ở đó, tham dự phiên tòa đó, làm ở đó, sống ở đó, cầu nguyện ở đó.

This, I believe, is the calling of a generation.

Điều này, tôi tin rằng, là tiếng gọi của một thế hệ.

An America whose two halves learn again

Một nước Mỹ có hai nửa học lại

to stride, to plow, to forge, to dare together.

để sải bước, để lặn lội, để rèn, để thách thức cùng nhau.

A republic of chances, rewoven, renewed,

Một nền cộng hòa của cơ hội, kết lại, làm mới,

begins with us.

bắt đầu với cúng ta.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(vỗ tay)