To design better tech, understand context | Tania Douglas

Translator: Myo Aung Reviewer: Sanda Aung

This is an equipment graveyard.

ဒါက စက်ပစ္စည်းတွေရဲ့ သင်္ချိုင်းကြီးပါ။

It's a typical final resting place

ဒါဟာ အာဖရိက ဆေးရုံများမှ ဆေးရုံသုံး

for medical equipment from hospitals in Africa.

စက်ပစ္စည်းတွေ ချုပ်ငြိမ်းသွားပြီး အနားယူတဲ့ နေရာပါပဲ။

Now, why is this?

ဒီလို ဖြစ်ရတာ ဘာ​ကြောင့်လဲ။

Most of the medical devices used in Africa are imported,

အာဖရိကမှာ အသုံးပြုကြတဲ့ ဆေးဘက်စက်ပစ္စည်း အများစုကို နိုင်င်ငံခြားမှ တင်သွင်းရတယ်၊

and quite often, they're not suitable for local conditions.

ပြီးတော့ မကြာခဏဆိုသလို အဲဒါတွေဟာ ဒေသခံ အ​​ခြေအနေများနဲ့ မလိုက်ဖက်ကြပါဘူး။

They may require trained staff

အဲဒါတွေကို အသုံးပြုတတ်ပြီး ထိန်းသိမ်း မွမ်းမံနိုင်ကြတဲ့

that aren't available to operate and maintain and repair them;

သင်တန်းပေးထားတဲ့ လူတွေ ရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်၊

they may not be able to withstand high temperatures and humidity;

အပူချိန်မြင့်ပြီး စိုထိုင်းဆများမှုကို စက်တွေ ခံနိုင်စွမ်း ရှိခဲ့ကြလို့ပါ။

and they usually require a constant and reliable supply of electricity.

ပြီးတော့ ၎င်းတို့အတွက် စိတ်ချရတဲ့ လျှပ်စစ် ဓါတ်အား တချိန်လုံး လိုအပ်ခဲ့ပါတယ်။

An example of a medical device

တချိန်ချိန်တွင် ခုနက မြင်ခဲ့ကြရတဲ့

that may have ended up in an equipment graveyard at some point

စက်ပစ္စည်းတွေရဲ့ သင်္ချိုင်းထဲမှာ ဘဝနိဂုံး ချုပ်သွားခဲ့ရတဲ့ ဆေးဘက်ကိရိယာရဲ့ သာဓကမှာ

is an ultrasound monitor to track the heart rate of unborn babies.

မမွေးရသေးတဲ့ ကလေးရဲ့ နှလုံးခုန်နှုန်းကို ခြေရာခံကြည့်တဲ့ အသံလွန် မော်နီတာစက်ပါ။

This is the standard of care in rich countries.

ကြွယ်ဝတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ အဲဒါဟာ ပုံမှန်ရှိအပ်တဲ့ စက်ပါ။

In low-resource settings, the standard of care is often

အရင်းအမြစ်နည်းတဲ့ အခြေနေမျိုးထဲမှာ ပုံမှန် စောင့်ရှောက်နည်းက

a midwife listening to the baby's heart rate

သားဖွားဆရာမမှ ကလေးရဲ့ နှလုံးခုန်နှုန်းကို

through a horn.

ဦးချိုနဲ့ နားထောင်ခြင်းပါ။

Now, this approach has been around for more than a century.

အခုဆို ဒီလို ချဉ်းကပ်လုပ်ကိုင်လာခဲ့ကြတာ ရာစုနှစ် မကတော့ပါဘူး။

It's very much dependent on the skill and the experience of the midwife.

အားလုံးဟာ သားဖွားဆရာမရဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုနဲ့ အတွေ့အကြုံကို အားကိုးရပါတယ်။

Two young inventors from Uganda

ယူဂန်ဒါနိုင်ငံမှ တီထွင်ရှင် လူငယ်နှစ်ဦးတို့က

visited an antenatal clinic at a local hospital a few years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်တုန်းက ဒေသခံဆေးရုံ ရဲ့ မီးဖွားရေးဆေးခန်းကို လေ့လာခဲ့ကြတယ်၊

when they were students in information technology.

သူတို့ဟာ အချက်အလက်များဆိုင်ရာ နည်းပညာကို လေ့လာနေခဲ့ကြတာပါ။

မိဖွားဆရာမက ဦးချိုဖြင့် နှလုံးခုန်သံကို နားထောင်ဖို့

They noticed that quite often,

ကြိုးစားရာတွင် ဘယ်နှလုံးခုန်နှုန်းကိုမှ နားထောင်နိုင်စွမ်း မရှိခဲ့တာကို

the midwife was not able to hear any heart rate

when trying to listen to it through this horn.

သူတို့ သတိထားမိခဲ့ကြပါတယ်။

So they invented their own fetal heart rate monitor.

သူတို့ သန္ဓေသားရဲ့ နှလုံးခုန်နှုန်း လေ့လာ ရေး ကိုယ်ပိုင် မော်နီတာကို တီထွင်ခဲ့ကြတယ်။

They adapted the horn and connected it to a smartphone.

သူတို့ဟာ ဦးချိုကို ပြုပြင်လျက် စမတ်ဖုန်းနှင့် ချိတ်ဆက်ပေးလိုက်ကြတယ်။

An app on the smartphone records the heart rate, analyzes it

စမတ်ဖုန်းထဲက app ဟာ နှလုံးခုန်နှုန်း ကို မှတ်တမ်းတင်ပြီး ဆန်းစစ်လျက်

and provides the midwife with a range of information

ကလေးရဲ့ အခြေအနေဆိုင်ရာ အချက်အလက် တသီကြီးကို

on the status of the baby.

မိဖွားဆရာမအတွက် ထုတ်ပေးတယ်။

These inventors --

အဲဒီ တီထွင်ကြသူတို့က

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

are called Aaron Tushabe and Joshua Okello.

Aaron Tushabe နဲ့ Joshua Okello တို့ပါ။

Another inventor, Tendekayi Katsiga,

နောက်တီထွင်သူ တစ်ဦးက Tendekayi Katsiga က

was working for an NGO in Botswana that manufactured hearing aids.

ဘော့ဆွာနာ နိုင်ငံမှာ အကြားအာရုံ အကူပစ္စည်း တွေ ထုတ်တဲ့ အန်ဂျီအိုမှာ လုပ်ကိုင်ခဲ့တယ်။

Now, he noticed that these hearing aids needed batteries

အဲဒါနဲ့ သူသတိထားမိတာက၊ အဲဒီ နားကြား အကူပစ္စည်းတွေ ဓာတ်ခဲ လိုအပ်ခဲ့ကြတယ်၊

that needed replacement,

အဲဒါတွေကို အစားထိုးဖို့ လိုအပ်ခဲ့တယ်၊

very often at a cost that was not affordable

သူသိခဲ့တဲ့ သုံးစွဲကြရသူတို့ အများစုက အဲဒီကုန်ကျစရိတ်ကို

for most of the users that he knew.

မတတ်စွမ်းနိုင်ခဲ့ကြသူတွေပါ။

In response, and being an engineer, Tendekayi invented

အဲဒါကို ထည့်စဉ်းစားလျက်၊ အင်ဂျင်နီယာ Tendekayi ဟာ နေရောင်သုံး

a solar-powered battery charger with rechargeable batteries,

နားကြား အကူပစ္စည်းတွေမှာ သုံးနိုင်မယ့် ဘက်ထရီ အားသွင်းစက်နဲ့အတူ

that could be used in these hearing aids.

ပြန်အားသွင်းနိုင်မယ့် ဘက်ထရီတွေကို တီထွင်ခဲ့တယ်။

He cofounded a company called Deaftronics,

သူဟာ Deaftronics လို့ နာမည်ပေးတဲ့ ကုမ္ပဏီ ထူထောင်ခဲ့ပြီး

which now manufactures the Solar Ear,

နောက်ခြည်သုံး နားကို ထုတ်လုပ်ပေနေရာ၊

which is a hearing aid powered by his invention.

သူ့တီထွင်မှုရဲ့ အကူအညီဖြင့် သုံးနိုင်တဲ့ နားကြားရေး အကူပစ္စည်းပါ။

My colleague, Sudesh Sivarasu, invented a smart glove

ကျွန်မရဲ့ လုပ်ဖေါ်၊ Sudesh Sivarasu ကျတော့

အနာကြီးရောဂါ လူနာများအတွက် စမတ်လက်အိတ်ကို တီထွင်ခဲ့တယ်။

for people who have suffered from leprosy.

Even though their disease may have been cured,

သူတို့ရဲ့ ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် ကုသပေးလို့ ရနိုင်ချင်ရခဲ့ပေမဲ့၊

the resulting nerve damage will have left many of them

အာရုံကြောတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးသွားခဲ့ကြလို့ သူတို့ထဲက တော်တော်များများတို့ဟာ

without a sense of touch in their hands.

သူတို့လက်ထဲမှာ ထိတွေ့မှု အာရုံမရှိဖို့ များပါတယ်။

This puts them at risk of injury.

အဲဒါ​ကြောင့် သူတို့ဟာ အန္တရာယ်ရဖို့ များပါတယ်။

The glove has sensors to detect temperature and pressure

ခုနက လက်အိတ်ဟာ အပူချိန်နှင့်ဖိအားကို အာရုံခံပေးနိုင်စွမ်း ရှိတဲ့အပြင်

and warn the user.

အသုံးပြုသူအား သတိပေးနိုင်ကြတယ်။

It effectively serves as an artificial sense of touch

အဲဒါဟာ အာရုံခံ ကိရိယာအတုလို ပါဝင်ကူနိုင်ပြီး

မတော်တဆ ဒဏ်ရာများမှာ ကာကွယ်ပေးနိုင်တယ်။

and prevents injury.

Sudesh invented this glove after observing former leprosy patients

Sudesh ဟာ လက်အိတ်ကို မတီထွင်မီ အနာကြီးရောဂါ လူနာတွေရဲ့ ဘဝကို

as they carried out their day-to-day activities,

သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝကို ဂရုတစိုက် လေ့လာ မှတ်သားခဲ့လျက်၊

and he learned about the risks and the hazards in their environment.

သူတို့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ထဲက အန္တရာယ်များနဲ့ အခြားအနှောင့်အယှက်တွေ လေ့လာခဲ့တယ်။

အခုတော့ ကျွန်မဖော်ပြခဲ့တဲ့ တီထွင်ရှင်တို့ဟာ

Now, the inventors that I've mentioned

integrated engineering with healthcare.

သူတို့ရဲ့ တီထွင်ပစ္စည်းတွေကို ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုနဲ့ ပေါင်းစပ်ပေးထားကြတယ်။

This is what biomedical engineers do.

ဇီဝဆေးပညာရှင် အားလုံး အဲဒီလုပ်ပေးကြတာပါ။

Cape Town တက္ကသိုလ်မှာ၊

At the University of Cape Town,

ကျွန်မတို့ဟာ Health Innovation and Design ဆိုတဲ့ သင်တန်းကို ပို့ချပါတယ်။

we run a course called Health Innovation and Design.

It's taken by many of our graduate students in biomedical engineering.

ဇီဝဆေးပညာ အင်ဂျင်နီယာဘွဲ့ရကျောင်းသား အများအပြား လာတက်ကြပါတယ်။

The aim of the course is to introduce these students

အဲဒီအကျောင်းသားတွေကို ဒီဇိုင်းကမ္ဘာနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးရေးကမှ

to the philosophy of the design world.

သင်တန်းရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ပါ။

ကျောင်းသားတွေဟာ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများအတွက် အဖြေတွေကို ရှာကြံနေစဉ်

The students are encouraged to engage with communities

as they search for solutions to health-related problems.

အဲဒီလို အသိုင်းအဝိုင်းတွေ ပါဝင် လုပ်ကိုင်ရန် စိတ်အားထက်သန်နေကြတယ်။

ကျွန်မတို့ ပါဝင်ကူပေးကြတဲ့ အဲဒီလို အသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခုကတော့ Cape Town ရှိ

One of the communities that we work with is a group of elderly people

in Cape Town.

ဘိုးဘွားများပါ။

A recent class project had the task of addressing hearing loss

မကြာမီက စီမံကိန်းလာ သင်တန်းဆိုရင် အဲဒီ ဘိုးဘွားများတို့ရဲ့

in these elderly people.

အကြားအာရုံ ပြဿနာတွေ ဖြေရှင်းပေးရန်ပါ။

The students, many of them being engineers,

အင်ဂျင်နီယာများ အများအပြား ပါခဲ့ကြတဲ့ အဲဒီ ကျောင်းသားများက

set out believing that they would design a better hearing aid.

သူတို့ဟာ ပိုကောင်းမယ့် နားကြားမှု ထောက်ကူ စရာကို ဒီဇိုင်းထုတ်ခဲ့တယ် ယုံကြည်ခဲ့ကြတယ်။

သူတို့ဟာ ဘိုးဘွားများနဲ့အတူ အချိန်တွေကို ဖြုန်းခဲ့ကြတယ်၊

They spent time with the elderly,

chatted to their healthcare providers and their caregivers.

သူတို့အား ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက် ပေးခဲ့သူတွေနဲ့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်။

They soon realized that, actually, adequate hearing aids already existed,

အဲဒါနဲ့ မကြာမီတွင် သူတို့ သိလာကြတာက ထိရောက်တဲ့ နားကြားပစ္စည်းတွေ ရှိနေကြပေမဲ့၊

but many of the elderly who needed them and had access to them

သက်ကြီးတွေဟာ အဲဒါတွေကို လိုအပ်ကြပြီး ရယူသုံးနိုင်ရှိကြပေမဲ့

didn't have them.

သူတို့ဆီမှာ အဲဒါတွေ မရှိပါဘူး။

And many of those who had hearing aids

ပြီးတော့ နားကြားရေး အကူပစ္စည်းတွေ ရှိနေတဲ့သူ တော်တော်များများတို့က

wouldn't wear them.

၎င်းတို့ကို မတပ်ဆင်ကြပါဘူး။

The students realized

အဲဒီ သက်ကြီးဘိုးဘွားများဟာ

that many of these elderly people were in denial of their hearing loss.

သူတို့ နားလေးမကြားနိုင်ခ်ြငးကို လက်မခံ ငြင်းပယ်ကြတာ ကျောင်းသားတွေ သိလာရတယ်။

နားကြားဖို့ အကူပစ္စည်း တပ်ဆင်ရမှာကို သူတို့ဟာ ရှက်ကြောက်နေကြပါတယ်။

There's a stigma attached to wearing a hearing aid.

They also discovered that the environment in which these elderly people lived

အဲဒီလို သက်ကြီးတွေ နေထိုင်ကျင်လည်ရတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဟာ သူတို့ရဲ့ နားမကြားရမှုကို

ထည့်တွက်လျက် စီမံပေးရန် ကြိုးစားမှု မရှိတာကိုလည်း သူတို့ သတိထားမိကြတယ်။

did not accommodate their hearing loss.

For example, their homes and their community center

ဥပမာ၊ သူတို့နေအိမ်များနဲ့ သူတို့ရဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းစင်တာများမှာ

ပဲ့တဲ့သံတွေ များခဲ့လို့ သူတို့ရဲ့ အကြား အာရုံကို များစွာမှ နှောင့်ယှက်နေခဲ့ပါတယ်။

were filled with echoes that interfered with their hearing.

So instead of developing and designing a new and better hearing aid,

အဲဒါနဲ့ ပိုကောင်းတဲ့ နားကြားကိရိယာသစ်ကို ပြုစုထုတ်လုပ်မှုအစား

the students did an audit of the environment,

ကျောင်းသားတွေဟာ ပတ်ဝန်းကျင်ထဲတွင် အသံကြားရမှု အခြေအနေ

with a view to improving the acoustics.

ြမြှင့်တင်ရေး အတွက် စူးစမ်းလေ့လာခဲ့ကြတယ်။

They also devised a campaign to raise awareness of hearing loss

သူတို့ဟာ အကြားအာရုံ ဆုံးရှုံးရနိုင်​ တာ ပညာပေးမှုကို စီမံပြုလုပ်ခဲ့ကြလျက်

and to counter the stigma attached to wearing a hearing aid.

နားကြား အကူပစ္စည်းများ တပ်ဆင်ရမှာ ကြောက် နေမှုများကိုလည်း တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြရတယ်။

Now, this often happens when one pays attention to the user --

မကြာခဏဆိုသလို သုံးစွဲသူကို ဂရုတစိုက် လေ့လာကြည့်တဲ့ အခါမှာ၊

လက်ရှိ ကိစ္စထဲမှာ သက်ကြီးရွယ်အိုတို့ရဲ့

in this case, the elderly --

and their needs and their context.

လိုအပ်ချက်များနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို လေ့လာကြည့်မှုထဲမှာလို။

One often has to move away from the focus of technology

မကြာခဏဆိုသလို နည်းပညာရဲ့ ဆုံချက်မှ ဝေးရာသို့ သွားပြီး

and reformulate the problem.

ပြဿနာကို ရေးချကြည့်ဖို့ လိုအပ်တတ်ပါတယ်။

This approach to understanding a problem through listening and engaging

ပြဿနာ တစ်ခုခုကို နားလည်ရန် များစွာမှ နားထောင်လျက် ပါဝင်ပတ်သက်ရန် လိုအပ်ခြင်းဟာ

is not new,

အသစ်အဆန်း မဟုတ်ပါ၊

but it often isn't followed by engineers,

ဒါပေမဲ့ နည်းပညာတွေကို တီထွင် ထုတ်လုပ်လိုကြတဲ့ အင်ဂျင်နီယာတွေ

who are intent on developing technology.

မကြာခဏ မလိုက်နာကြပါ။

One of our students has a background in software engineering.

ကျွန်မတို့ ကျောင်းသားတွေထဲက တစ်ဦးဟာ ဆော့ဝဲ အင်ဂျင်နီယာ နားလည်ခဲ့တယ်။

မကြာခဏဆိုသလို သုံးစွဲသူတွေ အတွက် သူက ထုတ်ကုန်တချို့ တီထွင်ခဲ့ဘူးပေမဲ့၊

He had often created products for clients

that the client ultimately did not like.

နောက်ဆုံးမှာတော့ သုံးသူတွေ မကြိုက်ခဲ့ကြပါ။

When a client would reject a product,

သုံးစွဲသူတစ်ဦးက ထုတ်ကုန် တစ်ခုကို ငြင်းလိုက်ရင်၊

it was common at his company

သူ့ကုမ္ပဏီထဲတွင်

to proclaim that the client just didn't know what they wanted.

သုံးစွဲသူ ကိုယ်တိုင်ကိုက ဘာကိုလိုချင်မှန်း မသိလို့ပါလို့ ရှင်းပြလေ့ ရှိခဲ့ကြတယ်။

Having completed the course, the student fed back to us

ကျွန်မတို့ရဲ့ သင်တန်းကို ပြီးသွားလို့ အဲဒီကျောင်းသားက ကျွန်မတို့ထံ တင်ပြလာတာက

that he now realized that it was he who hadn't understood

သုံးစွဲသူ လိုအပ်တာကို နားမလည်ခဲ့သူက သူကိုယ်တိုင် ဖြစ်ခဲ့တာကို အခုကျမှ

what the client wanted.

သူနားလည်လာလာပြီ ဆိုတဲ့ အချက်ပါ။

Another student gave us feedback

နောက်ကျောင်းသူ တစ်ဦး တုံ့ပြန်ခဲ့ပုံက

that she had learned to design with empathy,

သူမဟာ စာနာစိတ်ရှေ့ထားလျက် ဒီဇိုင်းထုတ်လာအောင် သင်ယူလာနိုင်ပြီ၊

as opposed to designing for functionality,

အဲဒါက သူတို့ကို တက္ကသိုလ်မှာ သင်ပေးခဲ့တဲ့ လုပ်နိုင်စွမ်းကို

which is what her engineering education had taught her.

ပုံစံ ထုတ်လုပ်ရန် လိုအပ်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်နဲ့ လုံးဝကို ဆန့်ကျင်နေပါတယ်။

So what all of this illustrates is that we're often blinded to real needs

ဒီတော့ ခုနက ပြောပြချက်တွေ ထောက်ပြနေကြတာက ကျွန်မတို့ နည်းပညာတွေကို ရှာကြံရာတွင်

in our pursuit of technology.

မျက်စိကန်းတဲ့ သူတွေနဲ့ တူတတ်ကြတယ်။

But we need technology.

နည်းပညာတွေကို ကျွန်မ လိုအပ်တာ တကယ်ပါ။

We need hearing aids. We need fetal heart rate monitors.

ကျွန်မတို့ နားကြားမှုကို ကူစရာတွေ သန္ဓေသား နှလုံးခုန်နှုန်း မော်နီတာလည်း လိုအပ်တယ်။

So how do we create more medical device success stories from Africa?

အာဖရိက တိုက်အတွင်းမှာ အောင်မြင်တဲ့ ကုသရေး ကိရိယာတွေကို ဘယ်လို ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်ကြမလဲ။

ကျွန်မတို့ဟာ တီထွင်ရှင်တွေကို ပိုပြီး မွေးထုတ်ရန် လိုပါတယ်၊

How do we create more inventors,

rather than relying on a few exceptional individuals

တကယ်လိုအပ်ချက်တွေကို သိနားလည်လျက် အလုပ်ဖြစ်တဲ့ နည်းလမ်းတွေကို ရှာကြံပေးကြတဲ့

who are able to perceive real needs

ရှားရှားပါးပါး လူတွေကိုသာ အားကိုးနေလို့

and respond in ways that work?

မဖြစ်နိုင်ပါ။

ကောင်းပြီ၊ ကျွန်မတို့ဟာ လိုအပ်ချက်တွေကို လူတွေကို ဝန်းကျင်ကို အာရုံစိုက်ကြပါတယ်။

Well, we focus on needs and people and context.

"ဒါပေမဲ့ အဲဒါရှင်းနေတဲ့ဟာပဲ" သင်က ထင်နိုင်ပါတယ်၊

"But this is obvious," you might say,

"Of course context is important."

"အခြေအနေဟာ အရေးကြီးတာ အမှန်ပါပဲ။"

But Africa is a diverse continent,

ဒါပေမဲ့ အာဖရိကဟာ မတူကွဲပြားမှုတိုက်ကြီးပါ။

with vast disparities in health and wealth and income and education.

ကျန်းမာရေးနဲ့ ချမ်းသာမှုအရ၊ ဝင်ငွေနဲ့ ပညာရေးအရ အကြီးအကျယ် ကွာခြားပါတယ်။

If we assume that our engineers and inventors already know enough

ကျွန်မတို့ အင်ဂျင်နီယာများနဲ့ တီထွင်ရှင် များဟာ အသိုင်းအဝိုင်း အမျိုးမျိုးနဲ့

about the different African contexts

ဆင်းရဲကြတဲ့ လူတန်းစားတွေရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ အားလုံးကို လုံလောက်

to be able to solve the problems of our different communities

ကောင်းမွန်စွာ နားလည်နေကြလို့ သူတို့ရဲ့ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းနိုင်စွမ်းရှိတယ်လို့

and our most marginalized communities,

ကျွန်မတို့က ထင်မြင်ယူဆနေကြမယ်ဆိုရင်တော့

then we might get it wrong.

ကျွန်မတို့ မှားတဲ့ နေရာကို ရောက်သွားနိုင်ကြပါတယ်။

But then, if we on the African continent

တဖန်၊ အာဖရိက တိုက်ထဲက ကျွန်မတို့ဟာ

don't necessarily know enough about it,

အဲဒါတွေကို လုံလောက် ကောင်းမွန်စွာ မသိကြဘူးဆိုရင်၊

then perhaps anybody with the right level of skill and commitment could fly in,

ရှိသင့်တဲ့ ကျွမ်းကျင်မှု ရှိသူ မည်သူမဆို ကျွန်မတို့ တိုက်ကြီးကို ပျံသန်းလာလျက်၊

spend some time listening and engaging

လူတွေကို နားထောင်ရင်းနဲ့ လေ့လာရင်း အချိန်အနည်းငယ် ဖြုန်းပြီးတဲ့ နောက်မှာ

and fly out knowing enough to invent for Africa.

အာဖရိကအတွက် တစ်ခုခုတီထွင်ဖို့ လုံလောက်တဲ့ အသိပညာတွေနဲ့ ပြန်ထွက်သွားနိုင်ပါတယ်။

But understanding context is not about a superficial interaction.

အခြေအနေကို သိနားလည်မှု ဆိုတာဟာ အပေါ်ယံသဘော လုပ်ဆောင်မှု မဟုတ်နိုင်ပါ။

It's about deep engagement

အဲဒါဟာ နက်ရှိုင်းစွာ ထိတွေ့ပါဝင်မှုကို၊

and an immersion in the realities and the complexities of our context.

ကျွန်မတို့ရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေ ရှုပ်ထွေးမှု များကို အတွင်းကျကျ သိနားလည်ရန် လိုပါတယ်။

And we in Africa are already immersed.

ကျွန်မတို့ဟာ အာဖရိကထဲမှာ အလိုလို နစ်မွမ်းနေကြပါပြီ။

We already have a strong and rich base of knowledge

ကျွန်မတို့ဆီမှာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ပြဿာများ အတွက် အဖြေတွေကို စတင်ဖြေရှင်းနိုင်ရန်

from which to start finding solutions to our own problems.

လိုအပ်တဲ့ အခြေခံ ဗဟုသုတများလည်း ရှိနေကြပါပြီ။

So let's not rely too much on others

ကျွန်မတို့ရဲ့ တိုက်ကြီးထဲမှာကို ပါရမီရှင် တွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေချိန်မှာ

when we live on a continent that is filled with untapped talent.

အခြားသူတွေကို သိပ်အားမကိုးသင့်ဘူး ထင်တယ်။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)