Claron McFadden: Singing the primal mystery

Translator: Lusine Gasparyan Reviewer: Kristine Sargsyan

(Ծափահարություններ)

(Singing)

(Երգում է)

(Singing ends)

(Ծափահարություններ)

(Applause)

Pep Rosenfeld: Folks, you've just met Claron McFadden.

Հաղորդավար` Դուք հենց նոր ծանոթացաք Քլերոն Մքֆեդնի հետ:

She is a world-class soprano singer

Նա համաշխարհային կարգի սոպրանո երգչուհի է,

ով սովորել է Նյու Յորք նահանգի Ռոչեստր Համալսարանում:

who studied in Rochester, New York.

Her celebrated operatic roles are numerous and varied.

Նրա նշանավոր օպերային դերերը բազմաթիվ են ու բազմազան:

In August 2007, Claron was awarded the Amsterdam Prize for the Arts,

2007թ. օգոստոսին Քլերոնին շնորհվել է Արվեստի ոլորտում Ամստերդամի մրցանակը`

նրա փայլուն կատարումների,

winning praise for her brilliance,

զարմանալի և ընդարձակ ռեպերտուարի

her amazing and extensively wide repertoire

and her vivid stage personality.

և վառ բեմական կերպարի համար:

Please welcome Claron McFadden.

Ողջունենք Քլերոն Մքֆեդնին:

(Applause)

(Ծափահարություններ)

Claron McFadden: The human voice:

Քլերոն Մքֆեդն` Մարդկային ձայն` խորհրդավոր, ինքնաբուխ, նախնադարյան:

mysterious, spontaneous, primal.

Ինձ համար մարդկային ձայնն այն նավն է,

For me, the human voice is the vessel on which all emotions travel --

որով ճամփորդում են բոլոր զգացմունքները,

except, perhaps, jealousy.

բացառությամբ, թերևս, նախանձի:

And the breath,

Իսկ շունչը այդ նավի նավապետն է:

the breath is the captain of that vessel.

A child is born,

Երեխան ծնվում է, անում իր առաջին շունչը,

takes its first breath --

(Inhales)

(Շնչում է)

Whah!

And we behold the wondrous beauty

և ականատեսն ենք դառնում վոկալ արտահայտության հրաշալի գեղեցկությանը`

of vocal expression --

mysterious, spontaneous

խորհրդավոր, ինքնաբուխ և նախնադարյան:

and primal.

A few years ago, I did a meditation retreat in Thailand.

Մի քանի տարի առաջ ես այցելեցի մեդիտացիայի առանձնավայր Թաիլանդում:

I wanted a place

Ինձ պետք էր մի տեղ, որտեղ կլիներ կատարյալ լռություն և մենություն:

where I would have total silence and total solitude.

I spent two weeks at this retreat

Երկու շաբաթ մնացի այս առանձնավայրում` իմ սեփական փոքրիկ խրճիթում:

in my own little hut --

no music, no nothing -- sounds of nature,

Ոչ երաժշտություն, ոչինչ, լոկ բնության հնչյուններ:

Փորձում էի գտնել կենտրոնացման էությունը, պահը լիարժեք ապրելը:

trying to find the essence of concentration,

being in the moment.

On my last day,

Այցիս վերջին օրը տանը հետևող կինը եկավ, և մենք մի փոքր զրուցեցինք,

the woman who looked after the place,

she came and we spoke for a minute,

and then she said to me,

ապա նա ասաց, «Ինձ համար մի բան կերգե՞ք»:

"Would you sing something for me?"

And I thought, but this is a place of total quiet and silence.

Ես մտածեցի` բայց սա կատարյալ լռության և հանգստի վայր է: Ես չեմ կարող աղմկել:

I can't make noise.

She said, "Please, sing for me."

Նա ասաց. «Խնդրում եմ, երգեք ինձ համար»:

So I closed my eyes,

Փակեցի աչքերս, շունչ քաշեցի, և առաջինը մտքիս եկավ Փորջիի և Բեսի «Ամառ»-ը:

I took breath

and the first thing that came up and out

was "Summertime,"

Porgy and Bess.

♫ Ամառ է, և ապրելը հեշտ է ♫

(Singing) Summertime and the livin' is easy.

Fish are jumpin' and the cotton is high.

♫ Ձկները ցատկում են, և բամբակը բարձր է ♫

Oh, your daddy's rich and your ma is good-lookin'.

♫ Օ, հայրդ հարուստ է, իսկ մայրդ` գեղեցիկ ♫

So hush little baby,

♫ Սուս կաց, փոքրիկ ♫

don't you cry.

♫ Մի լացիր ♫

Բացեցի աչքերս և տեսա, որ նրա աչքերը փակ էին:

And I opened my eyes,

and I saw that she had her eyes closed.

Ապա նա բացեց աչքերը, նայեց ինձ և ասաց. «Նման է մեդիտացիայի»:

And after a moment, she opened her eyes

and she looked at me and she said,

"It's like meditation."

And in that moment I understood

Այդ պահին հասկացա, որ այն ամենը, ինչը փնտրելու համար մեկնել էի Թաիլանդ,

that everything I had gone to Thailand to look for,

to search for,

արդեն զգում էի երգելիս`

I had it already in my singing --

the calm, but alertness,

հանգիստ, բայց նաև զգոնություն, կենտրոնացում, բայց նաև ընկալում,

the focus, but awareness,

and being totally in the moment.

և պահի լիարժեք ապրում:

Երբ պահը լիարժեք ես ապրում, երբ ես լիովին այդ պահի մեջ եմ,

When you're totally in the moment --

when I'm totally in the moment,

the vessel of expression is open.

արտահայտության ուղին բաց է:

The emotions can flow from me

Զգացմունքները հոսում են ինձնից ձեզ և ետ:

to you

and back.

It's an extremely profound experience.

Ծայրաստիճան տպավորիչ զգացողություն է:

Ամերիկյան կոմպոզիտոր Ջոն Քեյջը ունի մի ստեղծագործություն, որը կոչվում է «Արիա»:

There's a piece by a composer,

an American composer called John Cage.

It's called "Aria."

It was written for an amazing singer called Cathy Berberian.

Այն գրվել է զարմանալի մի երգչուհու` Քեթի Բերբերյանի համար:

And the thing about this piece that's so special --

Ստեղծագործություն գլխավոր առանձնահատկությունն այն է,

if you see it behind me --

եթե տեսնում եք այն իմ հետևում,

it's not notated in any way.

որ այն որևէ կերպ նոտայագրված չէ:

No notes, no flats, no sharps.

Չկան ոչ նոտաներ, ոչ բեմոլներ, ոչ դիեզներ:

Բայց դա կառուցվածքի տեսակ է,

But it's a kind of structure.

And the singer, within this structure,

և այդ կառուցվածքի շրջանակներում երգիչը լիակատար ազատություն ունի

has total freedom to be creative, spontaneous.

լինելու ստեղծարար և ինքնաբուխ:

For example,

Օրինակ` կան տարբեր գույներ,

there are different colors

and each color gets a different type of singing --

և յուրաքանչյուր գույն նշանակում է տարբեր երգաձև` փոփ, քանթրի և վեստերն, օպերա, ջազ,

pop, country and western, opera, jazz --

and you just have to be consistent with that color.

պարզապես պետք է հետևողական լինես այդ գույնի հետ:

You see there are different lines.

Տեսնում եք` կան տարբեր գծեր,

You choose in your own tempo in your own way

դուք եք ընտրում գծին հետևելու ձեր սեփական տեմպը և ձեր սեփական եղանակը,

to follow the line,

but you must respect it,

բայց պետք է պահել այն, քիչ թե շատ:

more or less.

And these little dots,

Իսկ այս կետիկները նշանակում են ձայնի մի տեսակ, որը ոչ վոկալ է,

these represent a sort of sound

that's not a vocal, not a lyrical way

ոչ ձայնի արտահայտման քնարերգական ձև:

of expressing the voice.

Using the body -- it could be sneezing,

Օգտագործվում է մարմինը, կարող է լինել փռշտոց, հազ, կենդանիներ,

it could be coughing, animals --

(Audience member coughs)

(հազի ձայն) հենց այդպես,

Exactly. (Laughter)

ծափ, ցանկացած բան:

Clapping, whatever.

And there's different text.

Եվ կան տարբեր տեքստեր`

There's Armenian, Russian, French, English, Italian.

հայերեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն, իտալերեն:

So within this structure, one is free.

Այնպես որ, այս կառուցվածքի շրջանակներում ազատ եք:

To me, this piece is an ode to the voice,

Ինձ համար այս ստեղծագործությունը ներբող է ձայնին,

because it's mysterious, as we can see.

քանի որ այն խորհրդավոր է, ինչպես տեսնում ենք,

It's quite spontaneous.

միանգամայն ինքնաբուխ է և նախնադարյան:

And it's primal.

So I would like to share this piece with you,

Այսպիսով, կցանկանայի կիսվել ձեզ հետ այս ստեղծագործությամբ:

It's "Aria," of John Cage.

«Արիա», հեղինակ` Ջոն Քեյջ:

(Singing in various languages)

(Երգում է)

Hampart-zoum

Dirouhi

Di questa Terra

Naprasno

Conscience et

(Barks)

(Singing) Arise

Tsk, tsk, tsk.

(Singing)

Vidiel’a

facilmente

E io sono per te

♫ Ոչ մի այլ կերպ ♫

(Robotic voice) No other way

Dans l'espace, so help

♫ Տարածության մեջ, այնպես որ օգնիր ♫

(Երգում է)

(Singing)

Si juste

Dvidzénya bistri

(Claps)

(Singing)

On pekrásen

idyot a k u

O a k ho a

Sivayoot eternal loosin

(Sneezes)

(Laughs)

Shh!

(Singing)

Gloobinoí più chiara

Si ceci est cela cela est ceci

Totalmente soi whom they sought to slay

To have the fruits gloire

♫ Ունենալ պտուղներ ♫

(Երգում է)

J’écoute ...

À la vie…

Leggermente snédznoi

Coo coo

P k t d

Banalité

K o e

(Makes the sound of a kiss)

(Singing)

♫ Համապատասխան ♫

In armonia

(Applause)

(Ծափահարություններ)