Dean Ornish: Healing through diet

Μετάφραση: Chryssa Takahashi Επιμέλεια: Nina Basdras

This session is on natural wonders,

Η συνεδρία αυτή είναι για τα θαύματα της φύσης,

and the bigger conference is on the pursuit of happiness.

και ολόκληρο το συνέδριο έχει θέμα την επιδίωξη της ευτυχίας.

I want to try to combine them all,

Θέλω να προσπαθήσω και να τα συνδυάσω όλα,

because to me, healing is really the ultimate natural wonder.

γιατί για μένα, η θεραπεία είναι πραγματικά το υπέρτατο φυσικό θαύμα.

Your body has a remarkable capacity to begin healing itself,

Το σώμα σας έχει μια αξιοσημείωτη ικανότητα για αυτοΐαση

and much more quickly than people had once realized,

και πολύ πιο γρήγορα απ' ότι πίστευε κάποτε ο κόσμος,

if you simply stop doing what's causing the problem.

αν απλά σταματήσετε να κάνετε αυτό που δημιουργεί το πρόβλημα.

And so, really, so much of what we do in medicine and life in general

Κι έτσι, τόσα πολλά από αυτά που κάνουμε στην ιατρική και γενικά στη ζωή

is focused on mopping up the floor without also turning off the faucet.

εστιάζουν στο σφουγγάρισμα του πατώματος χωρίς να κλείνουμε τη βρύση.

Μου αρέσει να κάνω αυτή την δουλειά, επειδή πραγματικά δίνει στους ανθρώπους

I love doing this work,

because it really gives many people new hope and new choices

καινούργια ελπίδα και νέες επιλογές που δεν είχαν πιο πριν

that they didn't have before,

and it allows us to talk about things that -- not just diet,

και μας επιτρέπει να μιλάμε για πράγματα που -- όχι μόνο για τη διατροφή,

but that happiness is not --

αλλά για το ότι η ευτυχία δεν είναι --

we're talking about the pursuit of happiness,

μιλάμε για την επιδίωξη της ευτυχίας,

but when you really look at all the spiritual traditions,

αλλά όταν κοιτάξετε όλες αυτές τις πνευματικές παραδόσεις

που ο Άλντους Χάξλεϋ ονόμαζε «αιώνια σοφία»

what Aldous Huxley called the "perennial wisdom,"

when you get past the names and forms and rituals that divide people,

όταν ξεπεράσετε τα ονόματα, τις φόρμες και τις τελετουργίες που χωρίζουν τους ανθρώπους,

it's really about -- our nature is to be happy;

έχει να κάνει μόνο με το ότι η φύση μας είναι να είμαστε ευτυχισμένοι,

our nature is to be peaceful, our nature is to be healthy.

η φύση μας είναι να είμαστε γαλήνιοι, η φύση μας είναι να είμαστε υγιείς.

And so happiness is not something you get,

Και δεν είναι κάτι -- η ευτυχία δεν είναι κάτι που παίρνεις,

health is generally not something that you get,

η υγεία γενικά δεν είναι κάτι που παίρνεις.

but rather, all of these different practices --

Αλλά όλες αυτές οι διαφορετικές τεχνικές --

you know, the ancient swamis and rabbis and priests and monks and nuns

ξέρετε, οι αρχαίοι Σουάμι και ραβίνοι και οι ιερείς και οι μοναχοί και οι μοναχές

didn't develop these techniques to just manage stress

δεν ανέπτυξαν αυτές τις τεχνικές απλά για να διαχειριστούν το στρες

or lower your blood pressure or unclog your arteries,

η να κατεβάσουν την πίεσή σας, να ξεβουλώσουν τις αρτηρίες σας,

even though it can do all those things.

αν και μπορεί να τα κάνει όλα αυτά.

They're powerful tools for transformation,

Είναι ισχυρά εργαλεία για τη μεταμόρφωση,

for quieting down our mind and bodies

για να ηρεμήσουμε το μυαλό και το σώμα μας,

to allow us to experience what it feels like to be happy,

για να μπορέσουμε να βιώσουμε το πώς είναι να είσαι ευτυχισμένος,

to be peaceful, to be joyful

να είσαι ειρηνικός, να είσαι χαρούμενος

and to realize that it's not something that you pursue and get,

και να συνειδητοποιήσουμε πως δεν είναι κάτι που κυνηγάμε και το αποκτούμε,

but rather, it's something that you have already, until you disturb it.

αλλά είναι κάτι που ήδη έχουμε μέχρι να το διαταράξουμε.

I studied yoga for many years with a teacher named Swami Satchidananda.

Μελέτησα γιόγκα για πολλά χρόνια με ένα δάσκαλο, τον Σουάμι Σατσιντανάντα

People would say, "What are you, a Hindu?"

και ο κόσμος έλεγε, «Τι είσαι, Ινδουιστής» και έλεγε, «Όχι, είμαι αναιρετής».

He'd say, "No, I'm an undo."

(Laughter)

Και έχει να κάνει με την αναγνώριση αυτών που μας κάνουν

It's about identifying

what's causing us to disturb our innate health and happiness

να διαταράσσουμε την έμφυτή μας υγεία και ευτυχία,

and then to allow that natural healing to occur.

και μετά να επιτρέψουμε να εμφανιστεί η φυσική ίαση.

To me, that's the real natural wonder.

Για μένα, αυτό είναι το πραγματικό φυσικό θαύμα.

So, within that larger context,

Έτσι, μέσα σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο,

we can talk about diet, stress management --

μπορούμε να μιλήσουμε για διατροφή, διαχείριση άγχους

which are really these spiritual practices --

--τα οποία στην πραγματικότητα είναι αυτές οι πνευματικές πρακτικές--

moderate exercise, smoking cessation,

μέτρια άσκηση, διακοπή του καπνίσματος, ομάδες υποστήριξης και κοινότητα

support groups and community, which I'll talk more about,

--για τα οποία θα μιλήσω περισσότερο-- και μερικές βιταμίνες και συμπληρώματα.

and some vitamins and supplements.

Και δεν είναι δίαιτα.

And it's not a diet.

When people think about the diet I recommend,

Ξέρετε, όταν οι περισσότεροι σκέφτονται την διατροφή που προτείνω,

they think it's really strict.

πιστεύουν πως είναι μια πολύ αυστηρή δίαιτα.

For reversing disease, that's what it takes.

Για την αντιστροφή μιας νόσου, αυτό είναι που χρειάζεται,

But if you're just trying to be healthy, you have a spectrum of choices.

αλλά αν απλά θέλετε να είστε υγιείς, έχετε ένα φάσμα επιλογών.

Και στο βαθμό που μπορείτε να κινηθείτε προς μία υγιή κατεύθυνση,

To the degree that you can move in a healthy direction,

θα ζήσετε περισσότερο, θα νιώσετε καλύτερα,

you're going to live longer, feel better, lose weight, and so on.

θα χάσετε βάρος, και ούτω καθ'εξής.

And in our studies, what we've been able to do

Και στις μελέτες μας, αυτό που καταφέραμε να κάνουμε

is to use very expensive, high-tech, state-of-the-art measures

είναι να χρησιμοποιήσουμε πολύ ακριβά μέτρα, την τελευταία λέξη της τεχνολογίας

to prove how powerful these very simple and low-tech and low-cost --

για να αποδείξουμε πόσο ισχυρές είναι αυτές οι απλές, χαμηλής τεχνολογίας και κόστους

and in many ways, ancient -- interventions can be.

--και από πολλές απόψεις, αρχαίες -- παραμβάσεις.

We first began by looking at heart disease.

Πρώτα αρχίσαμε να εξετάζουμε τις καρδιακές παθήσεις

When I began doing this work 26 or 27 years ago,

και όταν ξεκίνησα να κάνω αυτή τη δουλειά πριν από 26-27 χρόνια,

it was thought that once you have heart disease, it can only get worse.

πίστευαν ότι αν έχεις μια καρδιακή πάθηση μπορεί μόνο να χειροτερέψει.

What we found was, instead of getting worse and worse,

Και αυτό που βρήκαμε ήταν ότι αντί να χειροτερεύει όλο και περισσότερο,

in many cases, it could get better and better,

σε πολλές περιπτώσεις καλυτέρευε,

and much more quickly than people had once realized.

και πολύ γρηγορότερα απ'ότι πίστευαν κάποτε οι ανθρώποι.

This is a representative patient who, at the time, was 73,

Αυτός είναι ένας αντιπροσωπευτικός ασθενής που τότε ήταν 73 --

told he needed to have a bypass, decided to do this instead.

χρειαζόταν εντελώς να κάνει μπαϊπάς, αποφάσισε όμως να κάνει αυτό.

We used quantitative arteriography, showing the narrowing.

Χρησιμοποιήσαμε ποσοτική αρτηριογραφία, που δείχνει τη στένωση.

This is one of the main arteries that feeds the heart,

Αυτή η αρτηρία τροφοδοτεί την καρδιά, είναι μια από τις κύριες αρτηρίες,

and you can see the narrowing here.

και μπορείτε να δείτε το στένωμα εδώ.

A year later, it's not as clogged; normally, it goes the other direction.

Ένα χρόνο αργότερα, δεν είναι φραγμένη, πάει προς την άλλη κατεύθυνση, κανονικά.

These minor changes in blockages

Αυτές οι μικρές αλλαγές στα μπλοκαρίσματα

caused a 300 percent improvement in blood flow,

προκάλεσαν βελτίωση στην ροή του αίματος κατά 300 τοις εκατό,

and using cardiac positron-emission tomography, or PET, scans --

και χρησιμοποιώντας καρδιακή τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων, ή τομογραφία «PET»,

blue and black is no blood flow,

στο μπλε και το μαύρο δεν περνάει το αίμα, στο πορτοκαλί και το άσπρο είναι μέγιστη.

orange and white is maximal --

huge differences can occur without drugs, without surgery.

Μπορούμε να έχουμε μεγάλη αλλαγή της κατάστασης χωρίς φάρμακα, χωρίς εγχείρηση.

Clinically, he couldn't walk across the street

Κλινικά, δεν μπορούσε κυριολεκτικά να περάσει απέναντι χωρίς τρομερούς πόνους στο στήθος,

without getting severe chest pain.

Within a month, like most people, he was pain-free,

μέσα σε ένα μήνα, όπως οι περισσότεροι, δεν είχε πόνους και μέσα σε ένα χρόνο,

and within a year, climbing more than 100 floors a day on a StairMaster.

ανέβαινε πάνω από 100 ορόφους την ημέρα στο μηχάνημα γυμναστικής.

This is not unusual,

Δεν είναι ασυνήθιστο, και είναι μέρος αυτού που επιτρέπει στους ανθρώπους

and it's part of what enables people to maintain these kinds of changes,

να διατηρήσουν αυτά τα είδη των αλλαγών,

because it makes a big difference in their quality of life.

επειδή έχει τόση μεγάλη διαφορά στην ποιότητα της ζωής τους.

Συνολικά, αν κοιτάζατε τις αρτηρίες σε όλους τους ασθενείς,

If you looked at all the arteries in all the patients,

they got worse and worse from one year to five years in the comparison group.

χειροτέρευαν όλο και περισσότερο, σε ένα έως πέντε χρόνια, στην ομάδα σύγκρισης.

Αυτή είναι η φυσική ιστορία της καρδιακής πάθησης,

This is the natural history of heart disease.

αλλά δεν είναι και τόσο φυσική επειδή ανακαλύψαμε ότι μπορούσε να καλυτερέψει,

But it's really not natural; we found it could get better and better,

and much more quickly than people thought.

πολύ πιο γρήγορα απ'οσο πίστευε κάποτε ο κόσμος.

Επίσης βρήκαμε ότι όσο περισσότερο άλλαζαν, τόσο περισσότερο καλυτέρευαν.

We also found the more people changed, the better they got.

It wasn't a function of how old or sick they were,

Δεν ήταν συνάρτηση του πόσο μεγάλοι ή άρρωστοι ήταν --

but of how much they changed.

ήταν κυρίως το πόσο άλλαζαν,

The oldest patients improved as much as the young ones.

και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ασθενείς βελτιωνόντουσαν όσο και οι νεαροί.

I got this Christmas card a few years ago from patients in one of our programs.

Πριν από μερικά χρόνια έλαβα αυτό ως Χριστουγεννιάτικη κάρτα

από δύο ασθενείς σε ένα από τα προγράμματά μας.

The younger brother is 86; the older one is 95.

Ο νεαρότερος αδελφός είναι 86, ο μεγαλύτερος είναι 95,

They wanted to show me how much more flexible they were.

ήθελαν να μου δείξουν πόσο πιο ευλύγιστοι ήταν.

Και την επόμενη χρονιά μου έστειλαν αυτή, την οποία βρήκα κάπως αστεία.

The following year they sent this, which I thought was funny.

(Γέλια)

(Laughter)

Ποτέ δεν ξέρεις.

You just never know.

And what we found was that 99 percent of the patients

Και αυτό που ανακαλύψαμε ήταν ότι το 99 τοις εκατό των ασθενών

stopped or reversed the progression of their heart disease.

αρχίζει να αντιστρέφει την εξέλιξη της καρδιακής τους νόσου.

Now, I thought if we just did good science,

Τώρα σκέφτηκα, ξέρετε, αν απλώς κάναμε καλή επιστήμη,

that would change medical practice.

αυτό θα άλλαζε την ιατρική πρακτική. Αλλά αυτό ήταν λίγο αφελές.

But that was naive.

Είναι σημαντικό, αλλά όχι αρκετό.

It's important, but not enough,

Επειδή εμείς οι γιατροί κάνουμε αυτό για το οποίο πληρωνόμαστε,

because we doctors do what we get paid to do

και εκπαιδευόμαστε για να κάνουμε αυτό για το οποίο πληρωνόμαστε,

and trained to do what we get paid to do,

έτσι αν αλλάξουμε την ασφάλεια, θα αλλάξουμε και το ιατρείο και την ιατρική εκπαίδευση.

so if we change insurance, then we change medical practice and medical education.

Η ασφάλεια θα καλύψει το μπαϊπάς, θα καλύψει την αγγειοπλαστική,

Insurance will cover the bypass and angioplasty

δεν θα καλύψει όμως, μέχρι προσφάτα, τη διατροφή και τον τρόπο ζωής.

but won't, until recently, cover diet and lifestyle.

So we began, through our nonprofit institute, training hospitals

Έτσι, ξεκινήσαμε μέσω ενός μη-κερδοσκοπικού ινστιτούτού

να εκπαιδεύουμε νοσοκομεία σε όλη τη χώρα,

around the country,

και ανακαλύψαμε ότι οι περισσότεροι θα μπορούσαν να αποφύγουν το χειρουργείο,

and we found that most people could avoid surgery.

And not only was it medically effective, it was also cost-effective.

και όχι μόνο ήταν ιατρικά αποτελεσματικό, ήταν επίσης οικονομικά αποδοτικό.

Και οι ασφαλιστικές εταιρίες είδαν

The insurance companies found that they began to save

ότι μπορούσαν να εξοικονομήσουν σχεδόν 30.000 δολάρια ανά ασθενή,

almost 30,000 dollars a patient,

and Medicare is now in the middle of doing a demonstration project,

και η Medicare τώρα κάνει ένα επιδεικτικό πρόγραμμα

paying for 1,800 people to go through the program

όπου πληρώνουν για 1.800 άτομα να κάνουν το πρόγραμμα

στα μέρη όπου εκπαιδεύουμε.

in the sites we train.

The fortuneteller says, "I give smokers a discount,

Η χαρτορίχτρα λέει, «Δίνω την έκπτωση του καπνιστή

επειδή δεν έχω και πολλά να πω.» (Γέλια)

because there's not as much to tell."

(Laughter)

Μου αρέσει αυτή η διαφάνεια, επειδή είναι μια ευκαιρία να μιλήσω

I like this slide,

because it's a chance to talk about what really motivates people to change

για το τι πραγματικά παρακινεί τους ανθρώπους να αλλάξουν και τι όχι.

and what doesn't.

Και αυτό που δεν λειτουργεί είναι ο φόβος του θανάτου,

What doesn't work is fear of dying, and that's what's normally used.

και είναι αυτό που χρησιμοποιείται συνήθως.

Everybody who smokes knows it's not good for you.

Όλοι όσοι καπνίζουν ξέρουν ότι δεν τους κάνει καλό,

Still, 30 percent of Americans smoke, 80 percent in some parts of the world.

και όμως 30 τοις εκατό των Αμερικάνων καπνίζουν --

80 τοις εκατό σε άλλα σημεία του κόσμου. Γιατί το κάνουν αυτό?

Why do people do it?

Well, because it helps them get through the day.

Επειδή τους βοηθά να περάσουν την ημέρα τους.

Και θα μιλήσω και γι'αυτό περισσότερο, αλλά η αληθινή επιδημία

I'll talk more about this,

but the real epidemic isn't just heart disease or obesity or smoking,

δεν είναι οι καρδιοπάθειες ή η παχυσαρκία ή το κάπνισμα -- είναι η μοναξιά και η κατάθλιψη.

it's loneliness and depression.

Όπως είπε μια γυναίκα, «Έχω 20 φίλους σε αυτό το πακέτο με τα τσιγάρα,

One woman said, "I've got 20 friends in this pack of cigarettes.

They're always there for me, and nobody else is.

και είναι πάντα δίπλα μου όταν δεν έχω κανέναν άλλον.

You're going to take away my 20 friends? What are you going to give me?"

Θα μου πάρεις τους 20 φίλους μου; Τι θα μου δώσεις;»

Ή τρώνε όταν παθαίνουν κατάθλιψη,

Or they eat when they get depressed or use alcohol to numb the pain

ή να χρησιμοποιούν το αλκοόλ για να μουδιάσουν τον πόνο,

ή δουλεύουν πολύ σκληρά, ή βλέπουν πολλή τηλεόραση.

or work too hard or watch too much TV.

There are lots of ways we have of avoiding and numbing and bypassing pain,

Έχουμε πολλούς τρόπους να αποφεύγουμε, να μετριάζουμε και να παρακάμπτουμε τον πόνο,

but the point of all of this is to deal with the cause of the problem.

αλλά το θέμα είναι να αντιμετωπίσουμε την αιτία του προβλήματος.

The pain is not the problem, it's the symptom.

Και ο πόνος δεν είναι το πρόβλημα: είναι το σύμπτωμα.

And telling people they're going to die is too scary to think about,

Και το να τους λες ότι θα πεθάνουν είναι πολύ τρομαχτικό στην σκέψη,

or that they'll get emphysema or a heart attack is too scary,

ή, το ότι θα πάθουν εμφύσημα ή καρδιακή προσβολή είναι πολύ τρομαχτικό

και έτσι δε θέλουν να το σκέφτονται, και δεν το κάνουν

and they don't want to think about it, so they don't.

The most effective anti-smoking ad was this one.

Η πιο αποτελεσματική διαφήμιση κατά του καπνίσματος ήταν αυτή.

Θα παρατηρήσετε το πεσμένο τσιγάρο που κρέμεται από το στόμα του,

You'll notice the limp cigarette hanging out of his mouth.

και η «Ανικανότητα» --η επικεφαλίδα είναι «Ανικανότητα»-- δεν είναι εμφύσημα.

And the headline is "Impotent," it's not "Emphysema."

What was the biggest-selling drug of all time,

Ποιο ήταν το φάρμακο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών

when it was introduced a few years ago?

όταν πρωτοκυκλοφόρησε πριν από μερικά χρόνια;

Viagra, right? Why? Because a lot of guys need it.

Το Βιάγκρα, σωστά; Γιατί; Επειδή πολλοί άντρες το χρειάζονται.

It's not like you say, "Joe, I'm having erectile dysfunction. How about you?"

Δεν θα πείτε, «Έι Τζο, έχω στυτική δυσλειτουργία, τι γίνεται με σένα;»

And yet, look at the number of prescriptions that are being sold.

Και όμως, κοιτάξτε πόσα συνταγογραφούνται και πωλούνται.

Δεν είναι τόσο πολύ κάτι ψυχολογικό, είναι αγγειακό,

It's not so much psychological, it's vascular,

and nicotine makes your arteries constrict.

και η νικοτίνη κάνει τις αρτηρίες σας να συστέλλονται.

So does cocaine, so does a high-fat diet, so does emotional stress.

Το ίδιο κάνει και η κοκαΐνη, και η υψηλή σε λιπαρά διατροφή και το συναισθηματικό στρες.

So the very behaviors that we think of as being so sexy in our culture

Έτσι, οι συμπεριφορές που θεωρούμε τόσο σέξι στην κουλτούρα μας

are the very ones that leave so many people feeling tired,

είναι αυτές που κάνουν τόσο πολύ κόσμο να αισθάνεται κουρασμένος,

lethargic, depressed and impotent.

ληθαργικός, καταθλιπτικός και αδύναμος και αυτό δεν είναι πολύ διασκεδαστικό.

And that's not much fun.

But when you change those behaviors, your brain gets more blood,

Αλλά όταν αλλάζετε αυτές τις συμπεριφορές, ο εγκέφαλός σας παίρνει περισσότερο αίμα,

σκέφτεστε πιο καθαρά, έχετε περισσότερη ενέργεια,

you think more clearly, have more energy,

η καρδιά σας παίρνει περισσότερο αίμα όπως σας έχω δείξει.

your heart gets more blood, as I've shown you.

Η σεξουαλική σας λειτουργία βελτιώνεται.

Your sexual function improves.

Και αυτά γίνονται μέσα σε ώρες. Να η μελέτη: ένα γεύμα πλούσιο σε λιπαρά,

These things occur within hours.

This is a study: a high-fat meal,

within one or two hours, blood flow is measurably less.

και μέσα σε μία ή δύο ώρες η ροή του αίματος είναι αισθητά μικρότερη --

And you've all experienced this at Thanksgiving.

και όλοι σας το έχετε νιώσει στην γιορτή των Ευχαριστιών.

Όταν τρώτε ένα μεγάλο λιπαρό γεύμα, πώς νιώθετε;

When you eat a big fatty meal, how do you feel?

Νιώθετε κάπως νυσταγμένοι μετά.

You feel kind of sleepy afterwards.

Μετά από ένα γεύμα με χαμηλά λιπαρά, η ροή του αίματος δεν πέφτει -- ανεβαίνει.

On a low-fat meal, the blood flow doesn't go down -- it even goes up.

Πολλοί από σας έχετε παιδιά και ξέρετε ότι είναι μεγάλη αλλαγή στον τρόπο ζωής σας,

Many of you have kids, and you know that's a big change in your lifestyle.

People are not afraid to make big changes in lifestyle

άρα ο κόσμος δεν φοβάται να κάνει αλλαγές στον τρόπο της ζωής του, αν το αξίζουν.

if they're worth it.

And the paradox is that when you make big changes, you get big benefits,

Και το παράδοξο είναι ότι όταν κάνετε μεγάλες αλλαγές, θα έχετε μεγάλα οφέλη,

και να αισθανθείτε τόσο πολύ καλύτερα πολύ γρήγορα.

and you feel so much better so quickly.

For many people, those are choices worth making --

Για πολύ κόσμο, αυτές είναι επιλογές που αξίζει να τις κάνουν --

not to live longer, but to live better.

όχι για να ζήσουν περισσότερο, αλλά για να ζήσουν καλύτερα.

I want to talk a little bit about the obesity epidemic,

Θέλω να μιλήσω λιγάκι για την επιδημία της παχυσαρκίας,

because it really is a problem.

επειδή είναι πραγματικό πρόβλημα.

Two-thirds of adults are overweight or obese,

Τα δύο τρίτα των ενηλίκων είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι,

and diabetes in kids and 30-year-olds

και ο διαβήτης στα παιδιά και τους 30χρονους

has increased 70 percent in the last 10 years.

έχει αυξηθεί κατά 70% τα τελευταία 10 χρόνια. Δεν κάνω πλάκα, είναι αλήθεια.

It's no joke, it's real.

And just to show you this, this is from the CDC.

Και για να σας το δείξω, αυτό είναι από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

These are not election returns;

Δεν είναι εκλογικές αποδόσεις, αυτό είναι το ποσοστό των παχύσαρκων ανθρώπων.

these are the percentage of people who are overweight.

Και αν δείτε από το '85 στο '86 στο 87, '88, '89, '90, '91 --

And if you see from '85 to '86 to '87, '88, '89, '90, '91 --

you get a new category, 15 to 20 percent;

βγαίνει μια νέα κατηγορία, 15 έως 20%, το '92, '93, '94, '95, '96, '97 --

'92, '93, '94, '95, '96, '97 -- you get a new category;

βγαίνει μια νέα κατηγορία, το '98, '99, 2000, και το 2001.

'98, '99, 2000 and 2001.

Mississippi, more than 25 percent of people are overweight.

Στο Μισισίπι, περισσότερο από το 25% των ανθρώπων είναι υπέρβαροι.

Why is this? Well, this is one way to lose weight that works very well --

Γιατί αυτό; Λοιπόν, αυτός είναι ένας τρόπος να χάσετε βάρος, που δουλεύει καλά...

(Laughter)

αλλά δε διαρκεί, αυτό είναι το πρόβλημα.

but it doesn't last, which is the problem.

(Γέλια)

(Laughter)

Now, there's no mystery in how you lose weight;

Το πώς χάνουμε βάρος δεν είναι μυστήριο,

you either burn more calories by exercise

είτε θα κάψετε περισσότερες θερμίδες με άσκηση ή θα τρώτε λιγότερες θερμίδες.

or you eat fewer calories.

Now, one way to eat fewer calories is to eat less food,

Τώρα, ένας τρόπος να τρώτε λιγότερες θερμίδες, είναι να τρώτε λιγότερο φαγητό,

which is why you can lose weight on any diet if you eat less food,

γι'αυτό μπορείτε να χάσετε βάρος με οποιαδήποτε δίαιτα αν τρώτε λιγότερο,

ή αν περιορίσετε ολόκληρες κατηγορίες από φαγητά.

or if you restrict entire categories of foods.

Αλλά το πρόβλημα είναι, θα πεινάσετε, άρα είναι δύσκολο να κρατηθείτε στο ίδιο βάρος.

But the problem is, you get hungry, so it's hard to keep it off.

The other way is to change the type of food.

Ο άλλος τρόπος είναι να αλλάξετε το είδος του φαγητού.

And fat has nine calories per gram,

Και τα λιπαρά έχουν εννέα θερμίδες ανά γραμμάριο,

whereas protein and carbs only have four.

ενώ οι πρωτεΐνες και οι υδατάνθρακες έχουν μόνο τέσσερις.

So when you eat less fat, you eat fewer calories without having to eat less food.

Έτσι, όταν τρώτε λιγότερα λιπαρά, τρώτε λιγότερες θερμίδες χωρίς να φάτε λιγότερο.

So you can eat the same amount of food,

Άρα μπορείτε να φάτε την ίδια ποσότητα φαγητού αλλά με λιγότερες θερμίδες

but you're getting fewer calories

because the food is less dense in calories.

επειδή το φαγητό είναι λιγότερο πυκνό σε θερμίδες.

And it's the volume of food that affects satiety, rather than the type.

Και είναι η ποσότητα του φαγητού που επηρεάζει τον κορεσμό και όχι το είδος.

I don't like talking about the Atkins diet, but I get asked about it,

Ξέρετε, δε μου αρέσει να μιλάω για τη δίαιτα Ατκινς, αλλά με ρωτάνε κάθε μέρα,

και σκέφτηκα να της αφιερώσω μερικά λεπτά.

so thought I'd spend a few minutes on it.

Ο μύθος που ακούτε είναι,

The myth that you hear is, Americans have been told to eat less fat,

ότι έχουν πει στους Αμερικάνους να τρώνε λιγότερα λιπαρά,

the percent of calories from fat is down,

τα ποσοστά των θερμίδων από τα λιπαρά έχει μειωθεί,

Americans are fatter than ever, therefore fat doesn't make you fat.

οι Αμερικανοί είναι πιο χοντροί από ποτέ, άρα τα λιπαρά δε σας παχαίνουν.

It's a half-truth.

Είναι μισή αλήθεια. Στην πραγματικότητα, οι Αμερικανοί τρώνε περισσότερα λιπαρά από ποτέ

Actually, Americans are eating more fat than ever, and even more carbs.

και ακόμη περισσότερους υδατάνθρακες. Έτσι το ποσοστό είναι χαμηλότερο,

So the percentage is lower, but the actual amount is higher,

το πραγματική ποσότητα είναι μεγαλύτερη και ο στόχος είναι να μειωθούν και τα δύο.

so the goal is to reduce both.

Dr. Atkins and I debated each other many times before he died,

Ο Δρ. Άτκινς κι εγώ συζητήσαμε πολλές φορές πριν πεθάνει

and we agreed that Americans eat too many simple carbs, the "bad carbs."

και συμφωνήσαμε ότι οι Αμερικανοί τρώνε πάρα πολλούς απλούς υδατάνθρακες.

τους «κακούς υδατάνθρακες» πράγματα όπως

And these are things like --

(Laughter)

(Γέλια)

sugar, white flour, white rice, alcohol.

ζάχαρη, άσπρο αλεύρι, άσπρο ρύζι, αλκοόλ. Και παίρνετε ένα διπλό χτύπημα:

And you get a double whammy:

you get all these calories that don't fill you up

παίρνετε όλες αυτές τις θερμίδες που δεν σας γεμίζουν επειδή έχουν αφαιρεθεί οι φυτικές ίνες τους,

because you've removed the fiber,

και απορροφούνται γρήγορα έτσι ανεβαίνει το σάκχαρο στο αίμα ταχύτατα.

and they get absorbed quickly so your blood sugar zooms up.

Το πάγκρεας κάνει ινσουλίνη για να το κατεβάσει, το οποίο είναι καλό.

Your pancreas makes insulin to bring it back down, which is good,

Αλλά η ινσουλίνη επιταχύνει τη μετατροπή των θερμίδων σε λίπος.

but insulin accelerates the conversion of calories into fat.

Έτσι ο στόχος δεν είναι να πάμε στα χοιρινά παϊδάκια, το μπέικον και τα λουκάνικα

So the goal is not to go to pork rinds, bacon and sausages --

--αυτά δεν είναι υγιεινά φαγητά--

these are not health foods --

αλλά να πάμε από τους «κακούς υδατάνθρακες» σε αυτό που λέμε «καλούς υδατάνθρακες».

but to go from "bad carbs" to "good carbs."

Και αυτά όπως τα φαγητά ολικής, και οι ακατέργαστοι υδατάνθρακες: φρούτα, λαχανικά,

These are things like whole foods or unrefined carbs.

αλεύρι ολικής αλέσεως, καφέ ρύζι, σε φυσική μορφή, είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.

Fruits, vegetables, whole wheat flour, brown rice,

in their natural forms, are rich in fiber.

The fiber fills you up before you get too many calories

Και οι ίνες σας χορταίνουν προτού καταναλώσετε πολλές θερμίδες,

and it slows the absorption,

και καθυστερούν την απορρόφηση έτσι ώστε το σάκχαρο στο αίμα δεν αυξάνεται απότομα.

so you don't get that rapid rise in blood sugar.

And you get all the disease-protective substances.

Έτσι, παίρνετε όλες τις ουσίες που σας προστατεύουν από τις αρρώστιες.

It's not just what you exclude from your diet,

Δεν είναι απλώς τι αποκλείετε από τη διατροφή σας,

but also what you include that's protective.

αλλά και το τι συμπεριλαμβάνετε που θα σας προστατεύει.

Just as all carbs are not bad for you, all fats are not bad; there are good fats.

Όπως δεν είναι όλοι οι υδατάνθρακες κακοί, ούτε όλα τα λίπη είναι κακά. Υπάρχουν καλά λίπη.

These are predominantly what are called omega-3 fatty acids.

Και αυτά είναι που κατά κύριο λόγο ονομάζονται ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.

You find them, for example, in fish oil.

Τα βρίσκετε, για παράδειγμα, στο λάδι των ψαριών.

Bad fats are things like trans-fatty acids in processed food

Και τα κακά λιπαρά είναι πράγματα όπως τα τρανς-λιπαρά οξέα και το επεξεργασμένο φαγητό

and saturated fats, which we find in meat.

και τα κορεσμένα λίπη, τα οποία βρίσκουμε στο κρέας.

If you remember nothing else from this talk:

Αν δεν θυμάστε τίποτα άλλο από αυτή τη συζήτηση,

three grams a day of fish oil can reduce the risk of heart attack and sudden death

τρία γραμμάρια λάδι ψαριών την ημέρα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφράγματος

και του ξαφνικού θανάτου κατά 50 με 80 τοις εκατό.

by 50 to 80 percent.

Three grams a day.

Τρία γραμμάρια την ημέρα. Κυκλοφορούν σε κάψουλες του ενός γραμμαρίου,

They come in one-gram capsules;

περισσότερο από αυτό απλώς σας δίνει περισσότερα λιπαρά που δεν χρειάζεστε.

more than that just gives you extra fat you don't need.

Επίσης βοηθά στη μείωση των περισσοτέρων κοινών καρκίνων

It also helps reduce the risk of the most common cancers,

όπως ο καρκίνος τους στήθους, του προστάτη και του παχέος εντέρου.

like breast, prostate and colon.

Τώρα, το πρόβλημα με την δίαιτα Άτκινς,

The problem with the Atkins diet is,

everyone knows people who've lost weight on it,

όλοι γνωρίζουν κάποιον που έχασε βάρος με αυτή τη δίαιτα,

αλλά μπορείτε να χάσετε βάρος και με αμφεταμίνες, και με επικίνδυνα διαιτητικά φάρμακα.

but you can lose weight on amphetamines and fen-phen;

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να χάσετε βάρος που δεν είναι καλοί για σας.

there are lots of ways of losing weight that aren't good for you.

Θέλετε να χάσετε βάρος με έναν τρόπο που να βελτιώνει την υγεία σας

You want to do it in a way that enhances your health,

αντί με έναν τρόπο που να την χειροτερεύει.

not one that harms it.

Και το πρόβλημα είναι ότι βασίζεται σε αυτή την μισή αλήθεια,

The problem is, it's based on this half-truth:

πως οι Αμερικανοί τρώνε πάρα πολλούς απλούς υδατάνθρακες,

Americans eat too many simple carbs,

so if you eat fewer, you'll lose weight,

έτσι αν φάτε λιγότερους απλούς υδατάνθρακες θα χάσετε βάρος.

and even more weight if you eat whole foods and less fat,

Θα χάσετε ακόμη περισσότερο βάρος αν πάτε σε φαγητά ολικής και λιγότερα λιπαρά,

and you'll enhance your health rather than harming it.

και θα βελτιώσετε την υγεία σας αντί να την βλάψετε.

He says, "I've got good news.

Λέει, «Έχω μερικά καλά νέα.

While your cholesterol level has remained the same,

Ενώ τα επίπεδα της χοληστερίνης σας έχουν παραμείνει τα ίδια,

the research findings have changed."

τα ευρήματα της έρευνας έχουν αλλάξει».

(Laughter)

(Γέλια)

Now what happens to your heart when you go on an Atkins diet?

Τώρα, τι συμβαίνει στην καρδιά σας όταν κάνετε την δίαιτα Άτκινς;

The red is good; at the beginning and a year later.

Το κόκκινο είναι καλό στην αρχή και μετά από ένα χρόνο

This is from a study in a peer-reviewed journal called "Angiology."

--από μια μελέτη που έγινε στο επιστημονικό περιοδικό «Αγγειολογία»--

There's more red after a year on a diet like I would recommend,

έχει περισσότερο κόκκινο μετά από ένα έτος σε δίαιτα σαν αυτή που συνιστώ εγώ,

there's less red, less blood flow after a year on an Atkins-type diet.

έχει λιγότερο κόκκινο, λιγότερη ροή αίματος μετά από ένα έτος σε μία δίαιτα τύπου Άτκινς.

So, yes, you can lose weight, but your heart isn't happy.

Άρα, ναι, μπορείτε να χάσετε βάρος, αλλά η καρδιά σας δεν θα χαρεί.

Now one of the studies funded by the Atkins Center

Τώρα, μια από τις μελέτες που έχει χρηματοδωτηθεί από το Κέντρο Άτκινς

found that 70 percent of the people were constipated,

βρήκε ότι το 70% των ανθρώπων ήταν δυσκοίλιοι, το 65% είχε κακοσμία του στόματος

65 percent had bad breath,

54 percent had headaches --

54% είχε πονοκεφάλους -- αυτός δεν είναι υγιής τρόπος διατροφής.

this is not a healthy way to eat.

So you might start to lose weight and start to attract people towards you,

Και έτσι, ίσως να αρχίσετε να χάνετε βάρος και να αρχίζετε να ελκύετε κόσμο,

but when they get too close, it's going to be a problem.

αλλά όταν φτάνουν πολύ κοντά θα υπάρχει πρόβλημα.

(Γέλια)

(Laughter)

And more seriously, there are case reports now of 16-year-old girls

Και πιο σοβαρά, υπάρχουν τώρα αναφορές για 16χρονα κορίτσια

who died after a few weeks on the Atkins diet,

που πέθαναν μετά από λίγες εβδομάδες κάνοντας την δίαιτα Άτκινς --

of bone disease, kidney disease, and so on.

από ασθένειες των οστών, νεφρικές νόσους, και ούτω καθεξής.

And that's how your body excretes waste --

Και το σώμα σας έτσι αποβάλλει τα απόβλητα, μέσω της αναπνοής,

through your breath, bowels and perspiration.

των εντέρων και του ιδρώτα.

So when you go on these kinds of diet, they begin to smell bad.

Έτσι όταν κάνετε τέτοιες δίαιτες, αρχίζουν να μυρίζουν άσχημα.

An optimal diet is low in fat, low in the bad carbs,

Έτσι, η ιδανική διατροφή είναι χαμηλή σε λιπαρά, χαμηλή σε κακούς υδατάνθρακες

high in the good carbs and enough of the good fats.

υψηλή σε καλούς υδατάνθρακες και αρκετά από τα καλά λιπαρά.

And then, again, it's a spectrum:

Και μετά, πάλι, είναι ένα φάσμα:

when you move in this direction, you're going to lose weight,

όταν πάτε προς αυτή την κατεύθυνση, θα χάσετε βάρος,

θα νιώσετε καλύτερα και θα κερδίσετε υγεία.

you'll feel better, and you'll gain health.

There are ecological reasons for eating lower on the food chain too,

Τώρα, υπάρχουν και οικολογικοί λόγοι για την κατανάλωση χαμηλότερα στην τροφική αλυσίδα,

whether it's the deforestation in the Amazon

είτε πρόκειται για την αποψίλωση των δασών του Αμαζονίου, ή την διαθεσιμότητα των πρωτεϊνών

or making more protein available

to the four billion people who live on a dollar a day,

στα τέσσερα δισεκατομμύρια ανθρώπων που ζουν με ένα δολάριο την ημέρα --

not to mention whatever ethical concerns people have.

χωρίς να αναφέρω τους οποιουσδήποτε ηθικούς ενδοιασμούς που μπορεί να έχει ο κόσμος.

So there are lots of reasons for eating this way

Έτσι, υπάρχουν πολλοί λόγοι για να τρώτε με αυτόν τον τρόπο, πέραν της υγείας σας.

that go beyond just your health.

Now, we're about to publish the first study

Τώρα, θα δημοσιεύσουμε την πρώτη μελέτη

looking at the effects of this program on prostate cancer,

που εξετάζει τις επιδράσεις αυτού του προγράμματος στον καρκίνο του προστάτη,

in collaboration with Sloan Kettering and UCSF.

και σε συνεργασία με το Κέντρο Καρκίνου Σλόαν- Κέτερινγκ και το Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο

We took 90 men who had biopsy-proven prostate cancer,

πήραμε 90 άντρες που είχαν καρκίνο του προστάτη, αποδεδειγμένο με βιοψία

who had elected, for reasons unrelated to the study, not to have surgery.

και είχαν επιλέξει, για λόγους άσχετους με την μελέτη, να μην κάνουν εγχείρηση.

We could randomly divide them into two groups,

Τους χωρίσαμε τυχαία σε δύο ομάδες,

and then we could have one group

και είχαμε μία ομάδα

that is a nonintervention control group to compare to,

που ήταν η ομάδα ελέγχου που δεν είχε γίνει παρέμβαση, για σύγκριση,

which you can't do with, say, breast cancer,

κάτι που δεν μπορούμε να κάνουμε με τον καρκίνο του μαστού, γιατί όλοι λαμβάνουν θεραπεία.

because everyone gets treated.

Και αυτό που ανακαλύψαμε ήταν, μετά από ένα χρόνο,

We found that after a year,

none of the experimental group patients who made these lifestyle changes

ότι κανένας από τους ασθενείς της πειραματικής ομάδας

που έκαναν αυτές τις αλλαγές στον τρόπο ζωής τους δε χρειάστηκε θεραπεία,

needed treatment,

ενώ έξι από τους ασθενείς από την ομάδα ελέγχου εγχείρηση ή ακτινοβολίες

while six of the control group patients needed surgery or radiation.

Όταν κοιτάξαμε τα επίπεδα του PSA τους --ένας δείκτης για τον καρκίνο του προστάτη--

When we looked at their PSA levels, which is a marker for prostate cancer,

they got worse in the control group but got better in the experimental group.

χειροτέρεψε στην ομάδα ελέγχου,

αλλά καλυτέρεψε στην πειραματική ομάδα,

And the differences were highly significant.

και αυτές οι διαφορές ήταν πολύ σημαντικές.

I wondered -- was there any relationship

Και μετά αναρωτήθηκα: σχετίζεται καθόλου

between how much people changed their diet and lifestyle,

το πόσο άλλαξαν την δίαιτά τους και τον τρόπο ζωής τους

--σε όποια ομάδα και να ήταν-- και οι μεταβολές στο PSA τους;

whichever group they were in,

and the changes in PSA?

Και βεβαίως βρήκαμε μια σχέση δόσης-απόκρισης,

And sure enough, we found a dose-response relationship,

όπως και στις καρδιακές μελέτες για τις αποφράξεις αρτηριών.

just like we did in the arterial blockages in our cardiac studies.

Και για να πέσει το PSA, έπρεπε να κάνουν μεγάλες αλλαγές.

And in order for the PSA to go down, they had to make big changes.

Μετά αναρωτήθηκα, εντάξει, ίσως απλώς αλλάζουν το PSA τους,

I then wondered if they're just changing their PSA,

αλλά η ανάπτυξη των όγκων δεν επηρεάζεται πραγματικά.

but it's not really affecting the tumor growth.

Έτσι πήραμε λίγο ορό αίματος και το στείλαμε στο Πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες,

So we took some of their blood serum and sent it to UCLA.

το πρόσθεσαν σε μια τυπική γραμμή προστατικών καρκινικών κυττάρων που αναπτύσσονται

They added it to a standard line of prostate tumor cells

growing in tissue culture,

στην καλλιέργεια ιστών, και ανέστειλε την ανάπτυξη επτά φορές περισσότερο

and it inhibited the growth seven times more in the experimental group

στην πειραματική ομάδα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου -- 70 αντί 9 τοις εκατό.

than in the control group -- 70 versus 9 percent.

Finally, I wondered if there's any relationship

Και στο τέλος, είπα, αναρωτιέμαι αν υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα

between how much people changed

στο πόσο άλλαξαν οι ανθρώποι και πόσο αναστάλθηκε η ανάπτυξη του όγκου τους,

and how much it inhibited their tumor growth,

whichever group they were in.

σε όποια ομάδα και να ήταν.

Και αυτό με ενθουσίασε πραγματικά και πάλι επειδή

And this really got me excited because again,

βρήκαμε το ίδιο μοτίβο: όσο περισσότερο αλλάζουν οι άνθρωποι,

we found the same pattern: the more people change,

the more it affected the growth of their tumors.

τόσο πιο πολύ επηρεαζόταν η ανάπτυξη του όγκου τους

Finally, we did MRI and MR spectroscopy scans on some of these patients.

Και τελικά, κάναμε μαγνητικές τομογραφίες σε μερικούς από αυτούς τους ασθενείς

The tumor activity is shown in red in this patient,

και η δραστηριότητα του όγκου εμφανίζεται με κόκκινο χρώμα σε αυτό τον ασθενή,

and you can see clearly it's better a year later, along with the PSA going down.

και βλέπετε ξεκάθαρα ότι είναι καλυτερα μετά από ένα χρόνο, με το PSA να πέφτει.

If it's true for prostate cancer,

Έτσι, αν ισχύει για τον καρκίνο του προστάτη μάλλον θα ισχύει και για τον καρκίνο του μαστού.

it'll almost certainly be true for breast cancer.

And whether or not you have conventional treatment,

Και είτε κάνετε συμβατική θεραπεία ή όχι,

in addition, if you make these changes, it may help reduce the risk of recurrence.

επιπλέον, εάν κάνετε αυτές τις αλλαγές, ίσως να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου υποτροπής.

The last thing I want to talk about,

Το τελευταίο πράγμα για το οποίο θα μιλήσω με αφορμή το θέμα της επιδίωξης της ευτυχίας,

apropos of the issue of the pursuit of happiness,

is that study after study has shown

είναι ότι μελέτες και μελέτες έχουν δείξει

that people who are lonely and depressed --

ότι οι άνθρωποι που νιώθουν μοναξιά και έχουν κατάθλιψη --

and depression is the other real epidemic in our culture --

και η κατάθλιψη είναι η άλλη πραγματική επιδημία του πολιτισμού μας --

are many times more likely to get sick and die prematurely,

είναι πολύ πιο πιθανό να αρρωστήσουν και να πεθάνουν πρόωρα,

in part because, as we talked about, they're more likely to smoke,

εν μέρει επειδή, όπως είπαμε, είναι πιο πιθανό να καπνίζουν

overeat, drink too much, work too hard, and so on.

να τρώνε και να πίνουν υπερβολικά, να δουλεύουν πολύ και ούτω καθεξής.

But also, through mechanisms that we don't fully understand,

Αλλά και μέσω μηχανισμών που δεν κατανοούμε πλήρως,

people who are lonely and depressed are many times --

οι άνθρωποι που νιώθουν μοναξιά και έχουν κατάθλιψη είναι πολύ πιο πιθανό

three to five to ten times in some studies --

--τρεις με τέσσερις φορές, σε κάποιες μελέτες--

more likely to get sick and die prematurely.

να αρρωστήσουν και να πεθάνουν πρόωρα.

And depression is treatable. We need to do something about that.

Και η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί. Πρέπει να κάνουμε κάτι γι'αυτό.

Now on the other hand, anything that promotes intimacy is healing.

Τώρα, από την άλλη, οτιδήποτε προωθεί την οικειότητα μπορεί να είναι θεραπευτικό.

It can be sexual intimacy --

Μπορεί να είναι σεξουαλική οικειότητα –

I happen to think healing energy and erotic energy

Τυχαίνει να πιστεύω πως η θεραπευτική και η ερωτική ενέργεια

are just different forms of the same thing.

είναι απλώς διαφορετικές μορφές του ίδιου πράγματος.

Friendship, altruism, compassion, service --

Φιλία, αλτρουισμός, συμπόνια, υπηρεσία - οι αιώνιες αλήθειες για τις οποίες μιλήσαμε

all the perennial truths that we talked about

that are part of all religion and all cultures,

που είναι κομμάτι όλων των θρησκειών και όλων των πολιτισμών --

μόλις σταματήσετε να προσπαθείτε να δείτε τις διαφορές,

once you stop trying to see the differences --

these are the things that are in our own self-interest,

Αυτά είναι για το δικό μας συμφέρον,

because they free us from our suffering and our disease.

επειδή μας απελευθερώνουν από τον πόνο μας και από την ασθένεια.

And it's, in a sense, the most selfish thing that we can do.

Και κατά κάποιον τρόπο είναι το πιο εγωιστικό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε.

Just to look at one study, done by David Spiegel at Stanford.

Απλά κοιτάξτε μία μελέτη. Την έκανε ο Ντέιβιντ Σπίγκελ στο Στάνφορντ.

He took women with metastatic breast cancer,

Πήρε γυναίκες με μεταστατικό καρκίνο του μαστού,

randomly divided them into two groups.

τις χώρισε τυχαία σε δύο ομάδες.

One group met for an hour and a half once a week in a support group.

Η μία απλώς συναντιόταν μία φορα την εβδομάδα για μιάμιση ώρα σε μία υποστηρικτική ομάδα.

It was a nurturing, loving environment,

Ήταν ένα στοργικό περιβάλλον αγάπης,

where they were encouraged to let down their emotional defenses

όπου τους ενθάρρυναν να ρίξουν τις συναισθηματικές τους άμυνες

και να μιλήσουν για το πόσο απαίσιο είναι να έχεις καρκίνο του μαστού

and talk about how awful it is to have breast cancer

με άτομα που καταλάβαιναν, επειδή το περνούσαν και αυτοί.

with people who understood because they were going through it too.

Απλά συναντιόντουσαν μία φορά την εβδομάδα για ένα χρόνο.

They met once a week for a year.

Μετά από πέντε χρόνια, αυτές οι γυναίκες έζησαν διπλάσιο χρόνο, και μπορείτε να δείτε

Five years later, those women lived twice as long.

And that was the only difference between the groups.

του ανθρώπους και αυτή ήταν η μόνη διαφορά ανάμεσα στις ομάδες.

Ήταν μία μελέτη τυχαίου ελέγχου που δημοσιεύθκε στο Λάνσετ.

It was a randomized control study published in "The Lancet."

Το έχουν δείξει και άλλες μελέτες.

Other studies have shown this as well.

So these simple things that create intimacy are really healing.

Έτσι, αυτά τα απλά πράγματα που δημιουργούν οικειότητα είναι πραγματικά θεραπευτικά,

και ακόμη και η λέξη «healing» (θεραπεία), προέρχεται από την ρίζα του «ολοκληρώνω».

Even the word "healing" comes from the root "to make whole."

Η λέξη γιόγκα προέρχεται από τα Σανσκριτικά,

The word "yoga" comes from the Sanskrit, meaning "union,"

σημαίνει «ένωση, να συνδέσουμε, να φέρουμε κοντά».

"to yoke, to bring together."

The last slide I want to show you is from -- again,

Και η τελευταία διαφάνεια που θέλω να σας δείξω είναι από -- πάλι,

this swami that I studied with for so many years.

αυτός ο Σουάμι με τον οποίο μαθήτευσα τόσα χρόνια, κι εγώ

I did a combined oncology and cardiology grand rounds

καναμε ιατρικούς γύρους συνδυάζοντας ογκολογία και καρδιολογία

at the University of Virginia medical school a couple years ago.

στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια πριν από μερικά χρόνια.

Στο τέλος κάποιος είπε,

And at the end of it, somebody said,

"Hey, Swami, what's the difference between wellness and illness?"

«Έι Σουάμι, ποια είναι η διαφορά μεταξύ του «wellness» (ευεξία) και του «illness» (αρρώστια);»

So he went up on the board and wrote the word "illness"

Και πήγε στον πίνακα και έγραψε την λέξη «illness»,

και κύκλωσε τον πρώτο γράμμα (Ι=εγώ) και μετά έγραψε την λέξη «wellness»,

and circled the first letter,

then wrote the word "wellness,"

και κύκλωσε τα δύο πρώτα γράμματα (we=εμείς)...

and circled the first two letters.

To me, it's just shorthand for what we're talking about:

Για μένα, είναι απλά είναι συντομογραφία αυτού για το οποίο μιλάμε:

οτιδήποτε δημιουργεί μια αίσθηση σύνδεσης

that anything that creates a sense of connection and community and love

και κοινότητας και αγάπης είναι πραγματικά θεραπευτικό.

is really healing.

And then we can enjoy our lives more fully without getting sick in the process.

Και μετά μπορούμε να ευχαριστηθούμε πιο πολύ τις ζωές μας χωρίς να αρρωσταίνουμε.

Thank you.

Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)

(Applause)