Roger Stein: A bold new way to fund drug research

Μετάφραση: Chryssa Takahashi Επιμέλεια: Stefanos Reppas

So this is a picture of my dad and me, at the beach in Far Rockaway,

Αυτή είναι μια φωτογραφία του πατέρα μου με εμένα

σε μια παραλία στο Φαρ Ρόκγουεϊ,

ή για την ακρίβεια στο πάρκο Ρόκγουεϊ.

or actually Rockaway Park.

I'm the one with the blond hair.

Εγώ είμαι αυτός με τα ξανθά μαλλιά.

My dad's the guy with the cigarette.

Ο μπαμπάς μου είναι ο τύπος με το τσιγάρο.

It was the 60's.

Ήταν η δεκαετία του '60. Πολλοί κάπνιζαν τότε.

A lot of people smoked back then.

Το καλοκαίρι του 2009,

In the summer of 2009, my dad was diagnosed with lung cancer.

ο πατέρας μου διαγνώστηκε με καρκίνο του πνεύμονα.

Cancer is one of those things that actually touches everybody.

Ο καρκίνος είναι ένα από αυτά τα πράγματα που αγγίζει τον καθένα.

Εάν είσαι άντρας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής,

If you're a man in the US,

you've got about a one in two chance

έχεις περίπου μία στις δύο πιθανότητες

of being diagnosed with cancer during your lifetime.

να διαγνωσθείς με καρκίνο κατά τη διάρκεια της ζωής σου.

If you're a woman, you've got about a one in three chance

Αν είσαι γυναίκα, η πιθανότητα είναι μία στις τρεις

of being diagnosed with cancer.

να διαγνωσθείς με καρκίνο.

Όλοι γνωρίζουν κάποιον

Everybody knows somebody who's been diagnosed with cancer.

που έχει διαγνωσθεί με καρκίνο.

Now, my dad's doing better today,

Ο μπαμπάς μου είναι καλύτερα σήμερα,

and part of the reason for that is that he was able to participate in the trial

και αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι

μπόρεσε να συμμετέχει στις δοκιμές

of an experimental new drug that happened to be specially formulated

ενός νέου, πειραματικού φαρμάκου

που έτυχε να σχεδιαστεί ειδικά

and very good for his particular kind of cancer.

και να είναι πολύ καλό για αυτό το είδος καρκίνου.

Υπάρχουν πάνω από 200 είδη καρκίνου.

There are over 200 kinds of cancer.

And what I want to talk about today

Και αυτό για το οποίο θέλω να μιλήσω σήμερα

is how we can help more people like my dad,

είναι πώς μπορούμε να βοηθήσουμε περισσότερα άτομα σαν τον πατέρα μου,

because we have to change the way we think about raising money

επειδή πρέπει να σκεφτούμε αλλιώς τη συγκέντρωση κεφαλαίων

to fund cancer research.

για τη χρηματοδότηση των ερευνών ενάντια στον καρκίνο.

So a while after my dad was diagnosed,

Λίγο καιρό μετά τη διάγνωση του πατέρα μου,

I was having coffee with my friend Andrew Lo.

έπινα καφέ με τον φίλο μου Άντριου Λο.

He's the head of the Laboratory for Financial Engineering at MIT,

Είναι ο επικεφαλής του Εργαστηρίου Χρηματοοικονομικής Μηχανικής στο ΜΙΤ,

where I also have a position,

όπου και εγώ έχω μια θέση,

and we were talking about cancer.

και μιλούσαμε για τον καρκίνο.

Και ο Άντριου κάνει τη δική του έρευνα,

And Andrew had been doing his own bits of research,

and one of the things that he had been told

και ένα από αυτά που του είχαν πει

and that he'd learned from studying the literature

και που έμαθε μελετώντας τη βιβλιογραφία

was that there's actually a big bottleneck.

ήταν ότι υπάρχει μεγάλη συμφόρηση.

It's very difficult to develop new drugs,

Είναι πολύ δύσκολο να αναπτύξεις νέα φάρμακα,

and the reason it's difficult to develop new drugs

και αυτό είναι δύσκολο επειδή

is because in the early stages of drug development,

στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης ενός φαρμάκου,

τα φάρμακα έχουν ρίσκο,

the drugs are very risky, and they're very expensive.

και είναι πολύ ακριβά.

So Andrew asked me if I'd want to maybe work with him a bit,

Έτσι ο Άντριου με ρώτησε εάν ήθελα

να δουλέψω λίγο μαζί του,

work on some of the math and the analytics

να επεξεργαστώ μαθηματικά και αναλύσεις

και να δω εάν θα μπορούσαμε να βρούμε κάτι που θα μπορούσαμε να κάνουμε.

and see if we could figure out something we could do.

Δεν είμαι επιστήμονας.

Now I'm not a scientist.

You know, I don't know how to build a drug.

Δεν γνωρίζω πώς να φτιάξω ένα φάρμακο.

And none of my coauthors, Andrew Lo or Jose-Maria Fernandez or David Fagnan --

Κανείς από τους άλλους συγγραφείς, ο Άντριου Λο,

ή ο Χοσέ Μαρία Φερνάντεζ ή ο Ντέιβιντ Φάγκναν,

none of those guys are scientists either.

κανείς από αυτούς τους τύπους, δεν είναι επιστήμονας.

We don't know the first thing about how to make a cancer drug.

Δεν ξέρουμε τίποτα για το πώς φτιάχνεται ένα φάρμακο για τον καρκίνο.

But we know a little bit about risk mitigation

Όμως γνωρίζουμε λίγο για τον μετριασμό του κινδύνου

και λίγο για χρηματοοικονομική μηχανική,

and a little bit about financial engineering,

και σκεφτόμασταν τι μπορούμε να κάνουμε;

and so we started thinking, what could we do?

Θα σας μιλήσω για τη δουλειά

I'm going to tell you about some work

we've been doing over the last couple years

που κάνουμε τα τελευταία χρόνια

και νομίζουμε πως θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο

that we think could fundamentally change the way

έρευνας του καρκίνου και άλλων πραγμάτων.

research for cancer and lots of other things gets done.

We want to let the research drive the funding,

Θέλουμε η έρευνα να ωθεί τη χρηματοδότηση,

not the other way around.

και όχι το αντίστροφο.

So in order to get started,

Για να ξεκινήσουμε, ας σας πω

let me tell you how you get a drug financed.

πώς μπορείτε να χρηματοδοτήσετε ένα φάρμακο.

Imagine that you're in your lab -- you're a scientist, you're not like me --

Φανταστείτε πως είστε στο εργαστήριο σας --

είστε επιστήμονας, όχι σαν εμένα --

είστε επιστήμονας και έχετε αναπτύξει

and you've developed a new compound

ένα νέο συστατικό που νομίζετε πως μπορεί

that you think might be therapeutic for somebody with cancer.

να είναι θεραπευτικό για κάποιον με καρκίνο.

Well, what you do is, you test in animals, you test in test tubes,

Οπότε κάνετε δοκιμές σε ζώα,

σε δοκιμαστικούς σωλήνες,

but there's this notion of going from the bench to the bedside,

αλλά η έννοια της μεταφοράς από τον πάγκο

στο προσκέφαλο,

and in order to get from the bench, the lab, to the bedside, to the patients,

και για να πας από τον πάγκο, από το εργαστήριο,

στο προσκέφαλο, στους ασθενείς,

you've got to get the drug tested.

πρέπει να δοκιμαστεί το φάρμακο.

And the way the drug gets tested

Βασικά, ένα φάρμακο δοκιμάζεται

is through a series of, basically, experiments,

μέσα από μια σειρά πειραμάτων,

μεγάλων δοκιμών,

through these large, they're called trials,

για να προσδιορίσουν εάν το φάρμακο είναι ασφαλές

that they do to determine whether the drug is safe

and whether it works and all these things.

και εάν λειτουργεί και όλα αυτά τα πράγματα.

So the FDA has a very specific protocol.

Επομένως, ο Ε.Ο.Φ. έχει ένα πολύ συγκεκριμένο πρωτόκολλο.

In the first phase of this testing,

Στην πρώτη φάση της δοκιμής,

which is called testing for toxicity, it's called Phase I.

που λέγεται δοκιμή για τοξικότητα,

λέγεται Φάση Ι.

In the first phase, you give the drug to healthy people

Στην πρώτη φάση, δίνεις το φάρμακο σε υγιείς ανθρώπους

and you see if it actually makes them sick.

και παρατηρείς εάν αρρωσταίνουν.

In other words, are the side effects just so severe

Αν έχει το φάρμακο τόσο σοβαρές παρενέργειες,

that no matter how much good it does,

που ανεξάρτητα το πόσο καλό κάνει,

δεν αξίζει να το παρασκευάσουμε;

it's not going to be worth it?

Προκαλεί καρδιακά επεισόδια, πεθαίνουν άνθρωποι,

Does it cause heart attacks, kill people, liver failure?

ηπατική ανεπάρκεια, τέτοια πράγματα;

Και φαίνεται ότι είναι μεγάλο εμπόδιο.

And it turns out, that's a pretty high hurdle.

Περίπου το 1/3 των φαρμάκων αποσύρονται σε αυτό το σημείο.

About a third of all drugs drop out at that point.

In the next phase, you test to see if the drug's effective,

Στην επόμενη φάση δοκιμάζεις να δεις εάν το φάρμακο είναι δραστικό,

and you give it to people with cancer

και το δίνεις σε ανθρώπους με καρκίνο

and you see if it makes them better.

και κοιτάς εάν όντως πηγαίνουν καλύτερα.

Αυτό είναι επίσης μεγάλο εμπόδιο. Αρκετοί αποσύρονται.

And that's also a higher hurdle. People drop out.

Στην τρίτη φάση, το δοκιμάζεις σε πραγματικά πολύ μεγάλο δείγμα,

And in the third phase, you test it on a very large sample,

και προσπαθείς να προσδιορίσεις τη σωστή δοσολογία, και επίσης,

and you're trying to determine what the right dose is,

είναι καλύτερο από αυτό που είναι σήμερα στην αγορά;

is it better than what's available today? If not, then why build it?

Εάν όχι, τότε γιατί να το παρασκευάσεις;

When you're done with all that,

Όταν τελειώσεις με όλα αυτά,

what you have is a very small percentage of drugs

αυτό που έχεις είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό φαρμάκων

that start the process actually come out the other side.

από αυτά που ξεκίνησαν τη διαδικασία καταλήγει στη αγορά.

So those blue bottles -- those blue bottles save lives,

Έτσι, αυτά τα μπλε μπουκάλια, σώζουν ζωές,

και επίσης αξίζουν δισεκατομμύρια,

and they're also worth billions, sometimes billions a year.

κάποιες φορές, δισεκατομμύρια κάθε χρόνο.

So now here's a question:

Επομένως, έχουμε μια ερώτηση:

if I were to ask you, for example,

Εάν σας ζητούσα, για παράδειγμα,

to make a one-time investment of, say, 200 million dollars

να κάνετε μια εφάπαξ επένδυση, ύψους, ας πούμε,

διακοσίων εκατομμυρίων δολαρίων,

to buy one of those bottles,

να αγοράσετε ένα από αυτά τα μπουκάλια,

so 200 million dollars up front, one time, to buy one of those bottles,

άρα, 200 εκατομμύρια δολάρια προκαταβολικά, μια φορά,

για να αγοράσετε ένα από αυτά τα μπουκάλια,

I won't tell you which one it is,

δεν θα σας πω ποιο είναι,

and in 10 years, I'll tell you whether you have one of the blue ones.

και σε 10 χρόνια, θα σας πω εάν έχετε ένα από τα μπλε.

Does that sound like a good deal for anybody?

Ακούγεται σαν καλή συμφωνία σε κάποιον;

No. No, right?

Όχι. Όχι, σωστά;

And of course, it's a very, very risky trial position,

Είναι μια επένδυση με πολύ μεγάλο ρίσκο,

και γι' αυτό η χρηματοδότηση είναι πολύ δύσκολη,

and that's why it's very hard to get funding,

αλλά με μια πρώτη εκτίμηση,

but to a first approximation, that's actually the proposal.

αυτή είναι η πρόταση, στην ουσία.

Χρειάζεσαι να χρηματοδοτήσεις αυτά τα πράγματα

You have to fund these things from the early stages on.

από τα πρώτα στάδια. Παίρνει πολύ χρόνο.

It takes a long time.

So Andrew said to me, he said,

Οπότε ο Άντριου μου είπε,

"What if we stop thinking about these as drugs?

«Γιατί να μην σταματήσουμε να τα σκεφτόμαστε σαν φάρμακα;

Να αρχίσουμε να τα σκεφτόμαστε σαν χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία;»

What if we start thinking about them as financial assets?"

They've got really weird payoff structures and all that,

Έχουν πολύ παράξενο τρόπο αποπληρωμής

αλλά ας βάλουμε ότι γνωρίζουμε

but let's throw everything we know about financial engineering at them.

σχετικά με χρηματοοικονομική μηχανική.

Ας δούμε εάν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όλα τα κόλπα της αγοράς

Let's see if we can use all the tricks of the trade

για να κατανοήσουμε πώς θα κάνουμε αυτά τα φάρμακα

to figure out how to make these drugs work as financial assets.

να λειτουργήσουν ως χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία;

Let's create a giant fund.

Ας φτιάξουμε ένα τεράστιο κεφάλαιο.

Στα χρηματοοικονομικά ξέρουμε τι να κάνουμε

In finance, we know what to do with assets that are risky.

με περιουσιακά στοιχεία που έχουν ρίσκο.

Τα βάζεις σε ένα χαρτοφυλάκιο

You put them in a portfolio and you try to smooth out the returns.

και προσπαθείς να εξομαλύνεις τις αποδόσεις.

Έτσι χρησιμοποιήσαμε τα μαθηματικά, και φάνηκε

So we did some math, and it turned out you could make this work,

ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει, αλλά για να γίνει αυτό,

but in order to make it work, you need about 80 to 150 drugs.

χρειάζεσαι περίπου 80 με 150 φάρμακα.

Now the good news is, there's plenty of drugs

Τα καλά νέα είναι ότι πολλά φάρμακα

that are waiting to be tested.

περιμένουν να δοκιμαστούν.

Μας έχουν πει ότι υπάρχει ένα απόθεμα

We've been told that there's a backlog of about 20 years of drugs

φαρμάκων για περίπου 20 χρόνια,

that are waiting to be tested but can't be funded.

που περιμένουν δοκιμές αλλά δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν.

In fact, that early stage of the funding process,

Αυτό το πρώτο στάδιο της διαδικασίας χρηματοδότησης,

that Phase I and preclinical stuff,

αυτή η Φάση Ι και τα προκλινικά πράγματα,

that's actually, in the industry, called the Valley of Death

στη φαρμακευτική βιομηχανία λέγεται η Κοιλάδα του Θανάτου

γιατί εκεί πάνε τα φάρμακα για να πεθάνουν.

because it's where drugs go to die.

It's very hard to for them to get through there,

Είναι πολύ δύσκολο να βγουν από εκεί,

και εάν δεν μπορείς να περάσεις από εκεί, δεν μπορείς να πας στα επόμενα στάδια.

and of course, if you can't get through there,

you can't get to the later stages.

Κάναμε τους υπολογισμούς και βρήκαμε,

So we did this math, and we figured out, OK,

ξέρουμε ότι χρειάζεσαι περίπου 80 με, ας πούμε, 150, ή πάνω κάτω, φάρμακα.

well, you need about 80 to, say, 150, or something like that, drugs.

Κάναμε κι άλλους υπολογισμούς και είπαμε,

And then we did a little more math, and we said, OK,

αυτό είναι ένα κεφάλαιο περίπου

well, that's a fund of about three to 15 billion dollars.

τριών με δεκαπέντε δισεκατομμυρίων δολαρίων.

So we kind of created a new problem by solving the old one.

Δημιουργήσαμε κάπως ένα νέο πρόβλημα

λύνοντας το παλιό.

We got rid of the risk, but now we need a lot of capital,

Απαλλαχθήκαμε από τον κίνδυνο, αλλά τώρα χρειαζόμαστε πολλά κεφάλαια,

και μόνο σε ένα μέρος υπάρχουν τέτοια κεφάλαια,

and you can only get that kind of capital in the capital markets.

στις κεφαλαιαγορές.

Venture capitalists and philanthropies don't have it.

Οι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων και οι φιλάνθρωποι δεν τα έχουν.

But we have to figure out how to get people in the capital markets,

Πώς μπορούμε κάνουμε τους ανθρώπους των κεφαλαιαγορών,

που παραδοσιακά δεν επενδύουν σε τέτοια πράγματα,

who traditionally don't invest in this, to want to invest in this stuff.

να θέλουν να επενδύσουν.

Οπότε ξανά, η χρηματοοικονομική μηχανική ήταν χρήσιμη.

So again, financial engineering was helpful here.

Φανταστείτε το τεράστιο κεφάλαιο το οποίο ξεκινάει κενό,

Imagine the megafund starts empty,

and what it does is it issues some debt and some equity,

και αυτό που κάνει είναι ότι εκδίδει κάποιο χρέος

και κάποιο μετοχικό κεφάλαιο,

and that generates cash flow.

και αυτό δημιουργεί ταμειακή ροή.

That cash flow is used, then, to buy that big portfolio of drugs that you need,

Αυτή χρησιμοποιείται για να αγοραστεί

το μεγάλο χαρτοφυλάκιο φαρμάκων που χρειάζεστε,

and those drugs start working their way through that approval process,

και τα φάρμακα αρχίζουν και προχωρούν

σε αυτή τη διαδικασία έγκρισης,

και κάθε φορά που περνούν την επόμενη φάση έγκρισης,

and each time they go through a phase of approval,

μεγαλώνει η αξία τους.

Τα περισσότερα δεν τα καταφέρνουν,

they gain value.

Most of them don't make it, but a few of them do,

αλλά κάποια λίγα τα καταφέρνουν,

και με αυτά που μεγαλώνει η αξία τους, μπορείς να τα πουλήσεις,

and with the ones that gain value, you can sell some,

και όταν τα πουλάς,

and when you sell them,

έχεις χρήματα για να πληρώσεις τον τόκο στα ομόλογα,

you have money to pay the interest on those bonds,

αλλά έχεις χρήματα για να χρηματοδοτήσεις τον επόμενο κύκλο δοκιμών.

but also to fund the next round of trials.

Είναι σχεδόν αυτο-χρηματοδοτούμενο.

It's almost self-funding.

Το κάνεις αυτό για όλη τη διάρκεια της διαδικασίας,

You do that for the course of the transaction,

and when you're done, you liquidate the portfolio,

και όταν ολοκληρώσεις, ρευστοποιείς το χαρτοφυλάκιο,

εξοφλείς τα ομόλογα, και μπορείς

pay back the bonds, and you can give the equity holders a nice return.

να δώσεις στους μετόχους μια καλή απόδοση.

Άρα αυτή ήταν η θεωρία, και μιλήσαμε γι' άυτή

That was the theory, and we talked about it,

για λίγο, κάναμε λίγα πειράματα,

we did a bunch of experiments,

και τότε είπαμε, ας προσπαθήσουμε να το δοκιμάσουμε.

and then we said, let's really try to test it.

We spent the next two years doing research.

Περάσαμε τα επόμενα δύο χρόνια κάνοντας έρευνα.

We talked to hundreds of experts in drug financing and venture capital.

Μιλήσαμε με εκατοντάδες ειδικούς στη χρηματοδότηση φαρμάκων

και σε επιχειρηματικά κεφάλαια.

We talked to people who have developed drugs.

Μιλήσαμε με ανθρώπους που έχουν φτιάξει φάρμακα.

We talked to pharmaceutical companies.

Μιλήσαμε στις φαρμακευτικές εταιρίες.

We actually looked at the data for drugs,

Πραγματικά είδαμε τα στοιχεία για φάρμακα,

over 2,000 drugs that had been approved or denied or withdrawn,

για πάνω από 2.000 φάρμακα που είχαν γίνει αποδεκτά

ή είχαν αποτύχει ή είχαν αποσυρθεί,

and we also ran millions of simulations.

και επίσης κάναμε εκατομμύρια προσομοιώσεις.

Και όλα αυτά πραγματικά πήραν πολύ χρόνο.

And all that actually took a lot of time.

But when we were done, we found something that was sort of surprising.

Αλλά όταν τελειώσαμε, με αυτό που βρήκαμε εκπλαγήκαμε.

Ήταν εφικτό να δομήσουμε αυτό το κεφάλαιο

It was feasible to structure that fund

such that when you were done structuring it,

έτσι ώστε όταν ολοκληρώσεις τη δημιουργία του,

θα μπορούσες να παράγεις ομόλογα χαμηλού κινδύνου,

you could actually produce low-risk bonds that would be attractive to bond holders,

τα οποία θα ήταν ελκυστικά σε κατόχους ομολόγων,

τα οποία θα έδιναν αποδόσεις της τάξης του 5 με 8 %,

that would give you yields of about five to eight percent,

and you could produce equity

και θα μπορούσες να δημιουργήσεις μετοχικό κεφάλαιο

το οποίο θα έδινε στους μετόχους επιστροφή γύρω στο 12%.

that would give equity holders about a 12 percent return.

Τώρα, αυτές οι αποδόσεις δεν θα είναι ελκυστικές

Now those returns aren't going to be attractive to a venture capitalist.

σε έναν επενδυτή επιχειρηματικών κεφαλαίων.

Οι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων

They want to make those big bets

θέλουν να βάζουν τα μεγάλα στοιχήματα

and get those billion dollar payoffs.

και να έχουν κέρδη δισεκατομμυρίων δολαρίων.

But it turns out there are lots of other folks that would be interested.

Αλλά τελικά υπάρχουν πολλοί άλλοι που θα τους ενδιέφερε αυτό.

Αυτή είναι πιο ωφέλιμη επενδυτική κίνηση

That's right in the investment sweet spot of pension funds and 401(k) plans

για συνταξιοδοτικά κεφάλαια και προγράμματα 401(κ)

και άλλα τέτοια πράγματα.

and all this other stuff.

So we published some articles in the academic press,

Έτσι δημοσιεύσαμε κάποια άρθρα σε ακαδημαϊκά έντυπα.

Δημοσιεύσαμε άρθρα σε ιατρικές επιθεωρήσεις.

in medical journals, in finance journals.

Δημοσιεύσαμε άρθρα σε χρηματοοικονομικές επιθεωρήσεις.

Αλλά μόνο όταν καταφέραμε να προκαλέσουμε

But it wasn't until we actually got the popular press interested in this

το ενδιαφέρον των δημοφιλών μέσων ενημέρωσης

αρχίσαμε να έχουμε κάποια κίνηση.

that we began to get some traction.

Θέλαμε να κάνουμε κάτι περισσότερο από το να ενημερώσουμε τον κόσμο.

We wanted to do more than just make people aware of it.

We wanted people to get involved.

Θέλαμε να εμπλακούν οι άνθρωποι.

Οπότε, πήραμε όλο τον κώδικα των υπολογιστών

So we took all of our computer code and made that available online

και τον διαθέσαμε στο διαδίκτυο

under an open-source license to anybody that wanted it.

με μια άδεια ανοιχτού λογισμικού

σε όποιον το ήθελε.

And you guys can download it today

Και εσείς μπορείτε να το κατεβάσετε σήμερα

if you want to run your own experiments to see if this would work.

εάν θέλετε να κάνετε τα πειράματά σας για να δείτε πως λειτουργεί.

Και ήταν αποτελεσματικό, καθώς ο κόσμος

And that was really effective,

που δεν πίστευε τις υποθέσεις μας

because people that didn't believe our assumptions

μπορούσε να δοκιμάσει τις δικές του και να δει πώς θα λειτουργούσαν.

could try their own and see how it would work.

Τώρα υπάρχει ένα προφανές πρόβλημα, το οποίο είναι,

Now there's an obvious problem, which is,

υπάρχουν αρκετά χρήματα στον κόσμο για το χρηματοδοτήσουν;

is there enough money in the world to fund this?

Σας είπα ότι υπάρχουν αρκετά φάρμακα, αλλά υπάρχουν αρκετά χρήματα;

I've told you there's enough drugs, but is there enough money?

There's 100 trillion dollars of capital

Υπάρχουν κεφάλαια 100 τρισεκατομμυρίων δολλαρίων

currently invested in fixed-income securities.

προς το παρόν, τα οποία επενδύονται σε τίτλους σταθερής απόδοσης.

That's a hundred thousand billion.

Αυτά είναι εκατό χιλιάδες δισεκατομμύρια.

There's plenty of money.

Υπάρχει αφθονία χρημάτων.

(Laughter)

(Γέλια)

Αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι απαιτούνται περισσότερα από χρήματα.

But we realized it's more than just money that's required.

We had to get people motivated, involved,

Έπρεπε να δώσουμε κίνητρα να εμπλακούν οι ίδιοι

and get them to understand this.

και έπρεπε να το καταλάβουν αυτό.

And we started thinking about all the different things that could go wrong.

Έτσι αρχίσαμε να σκεφτόμαστε τι θα μπορούσε να πάει στραβά.

Ποιες είναι οι προκλήσεις που θα μπορούσαν να προκύψουν στην πορεία;

What are all the challenges that might get in the way?

Είχαμε έναν μακρύ κατάλογο,

And we had a long list.

We assigned a bunch of people, including ourselves,

και αναθέσαμε σε μια ομάδα ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων και των εαυτών μας,

different pieces of this problem.

διαφορετικά κομμάτια αυτού του προβλήματος,

And we said, could you start a work stream on credit risk?

και είπαμε, μπορείτε να ξεκινήσετε μια εργασία

για την απώλεια του αρχικού κεφαλαίου,

Could you start a work stream on the regulatory aspects?

για τις νομοθετικές διατάξεις,

Μπορείτε να ξεκινήσετε μια εργασία

Could you start a work stream on how you would manage so many projects?

για το πώς θα διαχειριστείτε τόσα πολλά έργα;

Και βάλαμε όλους τους ειδικούς να συναντηθούν,

And we had all these experts get together and do these different work streams,

και να επεξεργαστούν όλα αυτά τα θέματα,

και, στη συνέχεια, κάναμε ένα συνέδριο.

and then we held a conference.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε το περασμένο καλοκαίρι.

The conference was held over this past summer.

It was an invitation-only conference.

Ήταν ένα συνέδριο μόνο με πρόσκληση.

Ήταν επιχορηγούμενο από την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία

It was sponsored by the American Cancer Society

και έγινε σε συνεργασία

and done in collaboration with the National Cancer Institute.

με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου.

We had experts from every field we thought would be important,

Είχαμε ειδικούς από κάθε πεδίο που νομίζαμε ότι ήταν σημαντικό,

including the government, and people that run research centers,

συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης,

των ατόμων που εποπτεύουν ερευνητικά κέντρα και ούτω καθεξής,

and for two days they heard the reports

κάθισαν για δύο ημέρες και άκουσαν όλες τις αναφορές

από τις πέντε εργασιακές προόδους, και μίλησαν γι' αυτές.

from those five work streams, and talked about it.

Ήταν η πρώτη φορά

It was the first time the people who could make this happen

που τα άτομα που θα μπορούσαν να το πραγματοποιήσουν

κάθισαν απέναντι στο ίδιο τραπέζι

sat across the table from each other and had these conversations.

και έκαναν συνομιλίες.

Now these conferences, it's typical to have a dinner,

Τώρα σε αυτά τα συνέδρια, είναι συνηθισμένο να υπάρχει δείπνο,

and at that dinner, you get to know each other,

και σε αυτό το δείπνο,

αρχίζεις να γνωρίζεσαι με τους άλλους,

sort of like what we're doing here.

περίπου, όπως κάνουμε εδώ.

I happened to look out the window,

Έτυχε να κοιτάξω έξω το παράθυρο,

and hand on my heart,

και με το χέρι στην καρδιά μου, κοίταξα έξω από το παράθυρο

on the night of this conference -- it was the summertime --

τη νύχτα αυτού του συνεδρίου --ήταν καλοκαίρι--

και είδα αυτό, ήταν ένα διπλό ουράνιο τόξο.

and that's what I saw, a double rainbow.

Οπότε θέλω να πιστεύω πως ήταν ένα καλό σημάδι.

So I'd like to think it was a good sign.

Since the conference, we've got people working between Paris and San Francisco,

Μετά το συνέδριο, εργάζονται άτομα

από το Παρίσι μέχρι το Σαν Φρανσίσκο,

lots of different folks working on this

πολλά διαφορετικά άτομα ασχολούνται με αυτό

και προσπαθούν να δουν εάν μπορούμε να το πετύχουμε.

to try to see if we can really make it happen.

We're not looking to start a fund, but we want somebody else to do this.

Δεν προσπαθούμε να ξεκινήσουμε ένα κεφάλαιο,

αλλά θέλουμε να το κάνει κάποιος άλλος.

Καθώς, ξαναλέω, δεν είμαι επιστήμονας.

Because, again, I'm not a scientist.

I can't build a drug.

Δεν μπορώ να φτιάξω ένα φάρμακο.

I'm never going to have enough money to fund even one of those trials.

Δεν θα έχω ποτέ αρκετά χρήματα

να χρηματοδοτήσω έστω και μία από αυτές τις δοκιμές.

But all of us together, with our 401(k)s,

Αλλά όλοι μαζί, με τα επενδυτικά μας προγράμματα,

with our 529 plans, with our pension plans,

με τα προγράμματα χρηματοδότησης σπουδών, συνταξιοδότησης,

all of us together can actually fund hundreds of trials

όλοι μαζί μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε εκατοντάδες δοκιμές

and get paid well for doing it

και να πληρωθούμε καλά γι' αυτό

and save millions of lives like my dad.

και να σώσουμε εκατομμύρια ζωές όπως του πατέρα μου.

Σας ευχαριστώ.

Thank you.

(Applause)

(Χειροκρότημα)