The most powerful woman you've never heard of | T. Morgan Dixon and Vanessa Renae

Translator: Daban Q. Jaff Reviewer: Razaw S. Bor

مۆرگان دیکسۆن : دەمەوێت دەربارەی بەهێزترین ئافرەت قسەتان بۆ بکەم

هەرگیز نەتان بیستووە.

ئەوە سێپتیما کلاک.

T. Morgan Dixon: I would like to tell you about the most powerful woman

ناوەکەیتان لەبیربێت: سێپتیما کلاک.

دکتۆر کینگ بە ئەندازیاری شۆرشی بەدەستهێنانی مافی کەسییەکان بانگی دەکرد،

you've never heard of.

چونکە ئەو دامەزرێنەری فێرگەکانی ئەرک و ماف هاونیشتیمانی بوو.

This is Septima Clark.

و لەم فێرگانەدا ئافرەتانی ئاسایی فێری کارامەییەکانی کرداری دەکردن

Remember her name: Septima Clark.

Dr. King called her the "the architect of the civil rights movement,"

گەڕانەوە بۆ ناو کۆمەڵگەکانێان. خەڵک بۆ خوێندن هانبدەن.

because she created something called Citizenship Schools.

چونکە ئەگەر ئەوان بتوانن بخوێننەوە،

And in those schools, she taught ordinary women the practical skills

دەتوانن دەنگ بدەن.

ئافرەتان ئەو شارەزاییەی، هەیانە بەکاری دەهێنن،

to go back into their communities and teach people to read.

و دەبن بەبەناوبانگترین چالاکوانی مافەکانی شارستانی

Because if they could read,

ئەم وڵاتە هارگیز بەخۆیەوە نەبینیوە.

they could vote.

ئافرەتانێک وەک دایان ناش.

Well, these women took those organizing skills,

دەیناسن.

and they became some of the most legendary civil rights activists

کۆڕەوێکی لە سێلما بۆ مۆنتاگۆێری ڕێکخست.

this country has ever seen.

ئەندامی لیژنەی ڕێکخستنی ناتوندوتیژی خوێندکاران بووە،

Women like Diane Nash.

ئەوان خوانی بەرەنگاریان ڕێکخست،

You may know her.

She orchestrated the entire walk from Selma to Montgomery.

و ئەوان فریدەم رایدسیان بنیاتنا.

یان فانی لوهەیمەتان لەبیرە،

She was a cofounder of the Student Nonviolent Coordinating Committee,

لە کۆنگرەی نەتەوە دیموکراتەکان بەشداری کرد

and they integrated lunch counters,

و باسی ئەشکەنجەدانی کونجی زیندانەکانی کرد

and they created the Freedom Rides.

چونکە ناوی خەڵکی تۆمار دەکرد بۆ دەنگدان لە میسیسپی.

Or you may remember Fannie Lou Hamer,

who sat on the floor of the Democratic National Convention

و خوێندکارە بەناوبانگەکەی،

ڕۆزا پارکس.

دەڵێت سێپتیما کلاک ئەو کەسە بوو کە فێری کردووە

and talked about being beaten in jail cells

as she registered people to vote in Mississippi.

کە بەرگری لەکاری ئاشتیخوازی بکات.

و بە دانیشتنەکەی،

And her most famous student,

هانی نەتەوەیەکیدا بۆ سەرکەوتن.

Rosa Parks.

She said Septima Clark was the one who taught her

ئەم سێ خوێندکارە، خوێندکارەکەنی ئەون.

the peaceful act of resistance.

ئەو ئافرەتانە بۆ گۆڕانکاریەکان ڕاوەستاون،

And when she sat down,

she inspired a nation to stand.

و بەم کارەیان،

خەڵکیان لە خوێندنگەی مافە شارستانییەکان فێرە خوێندنەوە کرد

These were just three of her 10,000 students.

These women stood on the front lines of change,

٧٠٠.٠٠٠ دەنگدەریان هۆشیار کردوە.

and by doing so,

و تەنها ئەمەش نەبوو.

they taught people to read in her Citizenship School model

کلتورێکی نوێی. چالاکییە کۆمەڵایەتییەکانی بنیاتنا.

and empowered 700,000 new voters.

پیت سیگەر گوتی ئەوە سیپتیما کلاک بوو کە هۆنراوەی گۆرانی گۆڕی

And that's not it.

بۆ گۆرانی ئینجیلی کۆن

She created a new culture of social activism.

و دەزانین سرودی نیشتیمانی دامەزرانت:

"ئێمە سەردەکەوین".

Pete Seeger said it was Septima Clark who changed the lyrics

ڤانێسا گاریسۆن: ئێستا. زۆرێکتان ئێمە دەناسن.

to the old gospel song

ئێمە دامەزرێنەری گروپی گیڵ ترێک،

and made the anthem we all know:

گەورەترین ڕێکخراوی تەندروستی. ئافرەتانی رەش پێست لە ئەمریکا.

"We Shall Overcome."

Vanessa Garrison: Now, many of you may know us.

ئەرکەکەی ئێمە ئاسانە:

We are the cofounders of GirlTrek,

پرسیار لە ئافرەتانی ڕەش پێست بکە،

the largest health organization for Black women in America.

لە ٨٠ لە سەدیان کێشیان زیادە،

هەموو ڕۆژێک دەرۆنە دەرەوەی ماڵ بۆ بە پێ ڕۆیشتن

Our mission is simple:

ask Black women,

بۆ بنیاتنانی ژیانێکی گونجاو: بە هۆی بە پێ ڕۆیشتن

80 percent of whom are over a healthy body weight,

to walk outside of their front door every day

بەم کارەیان، داگیرسانی جوڵانەوە بنچینەیی

to establish a lifesaving habit of walking;

ئافرەتە ڕەشپێستەکان کاریگەرییە خراپەکانیانی نەخۆشییە

درێژخایانەکان پێچەوانە دەکەنەوە.

in doing so, ignite a radical movement

چاکردنەوەی پەیوەندی دراوسێکانیان،

بنیاتنانی کلتورێکی نوێی تەندروست بۆخێزانەکانیان

in which Black women reverse the devastating impacts

و تێکۆشان لە پێناو یەکسانی.

of chronic disease,

ئەمڕۆ، لە هەموو ئەمریکا،

reclaim the streets of their neighborhoods,

create a new culture of health for their families

زیاتر لە١٠٠هەزار ئافرەتی ڕەشپێست بلوزی شینی گێڵ تریک دەپۆشن

and stand on the front lines for justice.

Today, all across America,

ئەوان بەیەکەوە وەک پاڵەوان.

هێزێکی پاڵەوان.

more than 100,000 Black women are wearing this GirlTrek blue shirt

شوێن هەنگاوەکانی ستیپتیما کلارک دەکەوین.

بۆ زاڵبوون بەسەر کێشەکان ڕێنمایمان دەکات.

as they move through their communities --

a heroic force.

We walk in the footsteps of Septima Clark.

هەبوونی یەک بیرۆکەی جوان،

مەزەنترە لە هەر کەسێک کە ئاسودەیە لەگەڵی.

She gave us a blueprint for change-making.

دوو: گوێ لە دابونەریتە کلتوریەکانی کۆمەڵە ناوەخۆییەکان مەگرە

One, to have a bold idea,

و بەرەو ڕووی ئەم ناڕەحەتییانە ببەوە کە دێنە ڕێت.

bigger than anyone is comfortable with.

سێ: ناوی بنێ

To two: root down in the cultural traditions of your community

هەموو کەسێک ئامادەیە خۆی بۆ ماندوو بکات:

and lean heavily on what has come before.

ئامانجێکی سادەی پێکەنیناوی کەوا تەنها سودێک بە تاک ناگەیەنێت بەڵکو

To three: name it --

that one thing that everyone is willing to work hard for;

کۆمەڵێک خەڵکی دەوروبەریش دەگەیەنێت.

a ridiculously simple goal that doesn't just benefit the individual

و کۆتا خاڵ:

بۆ پاراستنی ژیانتان هەرگیز داوای مۆڵەت مەکەن

but the village around them.

وەک ئادەمیزاد ئەمە مافێکی بنەرەتییمانە

And to, lastly:

بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانی خۆمان.

never ask permission to save your own life.

It is our fundamental right as human beings

بۆ ئەو ئافرەتانەی لە ژوری دانیشتنەکانیانەوە سەیرمان دەکەن،

to solve our own problems.

پاڵپشتیمان دەکەن، لە تۆڕە کۆمەلایەتیەکان کاری شیتانە دەکەن

ئێوە دەبینین.

TMD: So to the women all out there gathered in your living rooms,

(پێکەنینی بەرز)

هەموو ڕۆژێک دەتان بینین، ئێوەمان خۆشدەوێت.

ئێوە بەتەنها نین،

rooting for us, acting crazy on social media right now --

و ئێستا دەست بە کارە مەزنەکە دەکەین.

we see you.

(Laughter)

ئێوە ئێمەتان گەیاندە سەر ئەم ستەیجە

We see you every day. We love you.

بە ڕابەرایەتیتان :

You are not alone,

پیداچوونەوە بە نەخۆشی شەقامەکانی دێترۆیت:

and our bigger work starts now.

کارکردن لەگەڵ نەخۆشخانەکان: و سیستەمەکانی هۆشیاری تەندروستی لە هارلم

VG: You got us onto this stage --

و گەڕان بە شەقامەکانی ساکرامێنتۆ، شارلەت برۆکلن، فلینت

your leadership;

auditing blighted streets in Detroit;

working with hospitals and health care systems in Harlem;

هەموو ئەم کۆمەڵگەیانەی کەوا کێشەی دەروونی تێدا بێت و گۆڕینی

praying over the streets of Sacramento, Charlotte, Brooklyn, Flint

بنەماکانی هاتووچۆ لە ڕیگەوباندا: و سەلامەت کردنی شەقامەکان

لە هەموویان گرنگتر:

بەردەوام بوون وەک کەسێکی نموونەیی.

and every community that has seen trauma;

ئەمە بە پابەندبوونتان بە وەرزشی ڕۆیشتن دەستی پێکرد.

changing traffic patterns, making your streets safer;

and most importantly,

هەوڵدانت بۆ ڕێکخستنی خێزان و هاوڕێکانت،

standing as role models.

و باوەڕتان بەم ئەرکە هۆکاری سەرکەوتنن.

And it all started with your commitment to start walking,

بەلای منەوە زۆر گرنگە کە هەر کەسێک لێرە ئامادەیە لە من تیبگات

your agreement to organize your friends and family

چۆن گۆڕانکاری لە گێڕڵ تریک ڕوودەدات.

and your belief in our broader mission.

ڕاهێنەری بە توانا تونایی گۆڕینی ڕەفتاری100

TMD: It's important to me that everyone in this room understands

هاوڕێی خۆی هەیە.

دەزانین کەوا ڕاستە ،

exactly how change-making works in GirlTrek.

چونکە ١هەزار ئافرەت لە تۆڕی کۆمەڵایەتییان گەرم کردووە

One well-trained organizer has the power to change the behavior

زیاد لە ١٠٠ هەزار ئافرەت بەهۆی ئێمەوە ئێستا وەرزش دەکەن.

of 100 of her friends.

We know that is true,

because the [1,000] women blowing up social media right now

(چەپڵەرێزان)

have already inspired over 100,000 women to walk.

بەڵام بەس نییە.

(Applause)

و ئامانجە مەزنەکەی ئێمە بنیاننانی جەستەیەکی گەورەیە،

بۆ ئەنجامدانی ئەم کارەش،

But that is not nearly enough.

پلانێکی سەرسورهینەرمان بۆ بەدیهێنانی ئامانجەکەمان هەیە.

And so our goal is to create critical mass.

هەزارەها بەشداربوو بەس نییە.

And in order to do that,

گێڵ تریک بەنیازە خوێندنگەی. سیتیزان شیپ بنیاتنێت

we have an audacious plan to scale our intervention.

و لەگەڵ ئەوەشدا ڕاهێنانان بە١٠ هەزار چالاکوانی تەندروستی دەکەین

A thousand organizers is not enough.

GirlTrek is going to create the next Citizenship School.

و لە هەر کۆمەڵگەیەکی ناوەخۆیی پێویست بن، ئامادە دەبن.

And in doing so, we will train 10,000 frontline health activists

بەم کارەمان، نەخۆشییەکان لەناو دەبەین.

کلتورێکی نوێ تەندروست بنیات دەنێین.

سیستەمێکی پاڵپشتی بنیات دابنێین

and deploy them into the highest-need communities in America.

کە یەک ملیۆن ئافرەتی ڕەشپێست بۆ پارێزگاریکردن لە گیانیان وەرزش بکەن.

Because when we do, we will disrupt disease;

we will create a new culture of health.

(چەپڵەریزان)

And what we will do is create a support system

for one million Black women to walk to save their own lives.

وەرزشەکەمان بێ هاوتایە.

(Applause)

تەنها دەمەوێ بیهێنە پیش چاوتان.

وەکو زیندوکردنەوەک یان فیستیڤاڵی دیدەوانییە،

وەک جوڵانەوەکانی بەدەستهێنانی مافە شارستانییەکان.

And our training is unparalleled.

بەنیازین بە سەرانسەری وڵات بگەڕێن.

I just want you to imagine.

It's like a revival, tent-like festival,

مەزنترین بانگەشنامەی هەفتەیە:

ڤانێسا و من لەگەڵ مامۆستا، بەتواناکانی گروپەکە

not unlike the civil rights movement teach-ins.

ساڵی داهاتوو دەگەینە لوتکە.

And we're going to go all across the country.

It is the biggest announcement this week:

لە زەوی پیرۆز،

لە سیلما، ئەلەباما،

Vanessa and I and a team of masterful teachers,

دەیکەینە نەریتێکە ساڵانە ناویشی دانێن هاوینی سێلما.

all to culminate next year,

on sacred ground,

in Selma, Alabama,

هاوینی سێلما دەبێتە :VG میهرەجانێکی ساڵانە

to create a new annual tradition that we are calling "Summer of Selma."

کە تەنها ڕۆشتن لەخۆدەگرێت

٥٤میل،

ڕێگەی پیرۆزی سێماوە بۆ مۆنتۆگۆمیری

VG: Summer of Selma will be an annual pilgrimage

و هەروها ڕاهێنانی کاریگەر.

that will include a walk --

بەم شێوەیە وێنای بکە:

54 miles,

ئافرەتانێک هاتووین بۆ فێربوونی، خۆئامادە کردن و ستراتیجیەتی دابڕێژین

the sacred route from Selma to Montgomery.

It will also include rigorous training.

بۆ شارەزابوون و خوێندنی زانست،

بۆ خوێندنی زانستی خۆراک،

Picture it,

بۆ فێربوونی گێڕانەوەی چیرۆک،

as women come to learn organizing and recruitment strategies,

بۆ ئەوەی ببین بە کەسێکی تەندروست، وەک ڕێیبەری گەشت

to study exercise science,

و ببینە پارێزەری کۆمەڵگە.

to take nutrition classes,

بێهاوتا دەبیت.

to learn storytelling,

ڕۆژێک دێت لە کاتی گونجاودا، وەک دامەزراوەیەکی کلتوری

to become certified as outdoor trip leaders

و لەڕاستیدا،

and community advocates.

وەک فیستیڤاڵێکی گەورەی کچە ڕەشپێستەکانی گێرڵ تریک دەبێت

TMD: This is going to be unprecedented.

(پێکەنینی بەرز)

It's going to be a moment in time like a cultural institution,

(جەپڵەرێرزان)

and in fact,

it's going to be the Woodstock of Black Girl Healing.

و پێویستە:

(Laughter)

لە هەموو کاتێک زیاتر پێویستە.

(Applause)

مەزنترین بەهاکانی کۆمەڵگەمان لەدەست داوە.

VG: And the need --

it's more urgent than ever.

ئافرەتانی ڕەشپێست لە پێش چاومان دەمرن.

We are losing our communities' greatest resource.

و نەک هیچ کەس باسیان ناکات بەڵکو

Black women are dying in plain sight.

نامانەوێت بزانین

کە سەرچاوەی ئەو نەهامەتییانە لە هەمان سەرچاوەی نایەکسانییەوە سەرچاوە دەگرێت

And not only is no one talking about it,

کە یەکەم گڵپەی شۆرشی مافەکانی مەدەنی هەڵکرد.

but we refuse to acknowledge

لە ٣٠ کانوونی یەکەم ٢٠١٧،

that the source of this crisis is rooted in the same injustice

that first propelled the civil rights movement.

ئیریکا گارنەر،

کچەکەی ئیریک گارنەر،

On December 30 of 2017,

پیاویکی رەشپێست لە شەقامەکانی ئەمریکا گیانی لە دەست دا

بەهۆی توندوتیژی پۆلیسەوە،

Erica Garner,

بەهۆی جەڵتەوە مرد.

the daughter of Eric Garner,

ئیریکا تەنها ٢٧ساڵ بوو.

a Black man who died on the streets of New York

دایکی دوو مندال بوو.

from a police choke hold,

passed away of a heart attack.

دەبوو ببێت بە 137مین ئافرەت رەشپێست کەوا

Erica was just 27 years old,

٥٠ هەزاریتر ساڵێ ڕابردوو بەم هۆکارە

the mother of two children.

گیانیان لە دەستداوە بەهۆی نەخۆشیەکانی دڵەوە،

She would be one of 137 Black women that day --

هۆکاری زۆربەی نەخۆشیەکانی دڵ کۆسپی دەروونییە

more than 50,000 in the last year --

کاریگەریەکانی شەقامیش لە سەر ئافرەتانی ڕەشپێست

to die from a heart-related issue,

many of their hearts broken from trauma.

هەموو ڕۆژێک منداڵ و هاوسەرەکانیان لە ماڵ بەجێدێڵن،

The impacts of stress on Black women

هیچ دڵنیاییەک نییە کە بە سەلامەتی دەگەڕینەوە:

لە شوێنێک کار دەکەن کە 27سەنت لە سپی پێستەکان کەمتر مووچە وەردەگرن

who send their children and spouses out the door each day,

unsure if they will come home alive;

ئەم کۆمەڵە ناوخۆییانە ژێرخانێکی ئابوری سنورداری هەیە

who work jobs where they are paid 63 cents to every dollar paid to white men;

دەستیان بە سەوز و میوەی فرێش ناگات،

هیچ سەوزاییەک بۆ پیاسە و گەڕان بەردەست نییە

who live in communities with crumbling infrastructure

کاریگەری نایەکسانی ئافرەتە ڕەشپێستەکان دەکوژێت

with no access to fresh fruits or vegetables;

with little to no walkable or green spaces --

تێکڕای مردنی ڕەشپێستەکان لە گشت گروپەکانیتری ئەم وڵاتە بەرزتر و خێراترە.

the impact of this inequality is killing Black women

بەڵام خەریکە ئەم هاوکێشەیە دەگۆڕێت.

پێویستە بگۆڕێت.

at higher and faster rates than any other group in the country.

But that is about to change.

بەسەرهاتێکتان بۆدەگێڕمەوە:

نزیکی سێ هەفتە پێش ئێستا

It has to.

زۆربەتان بەرچاوتان کەوت:

ڤانێساو من لەگەڵ ١٠ ئافرەتی گروپەکەمان 100 میل بە پێ ڕویشتین

TMD: So let me tell you a story.

بە درێژایی ڕێڕەوی شەمەندەفەری ژێرزەمینی.

About three weeks ago --

لە پێنج ڕۆژدا ئەم کارەمان کرد.

many of you may have watched --

پێنج ڕۆژی درێژی سەرسوڕهێنەر بوو.

Vanessa and I and a team of 10 women walked 100 miles

و جیهان چاودێری دەکردین.

on the actual Underground Railroad.

لە پەخشی ڕاستەوخۆ سێ ملیۆن بینەرمان هەبوو.

We did it in five days --

هەندێکیان لێرەن. پەیامنێرەکان، بەسەرهاتەکەیان گواستەوە.

five long and beautiful days.

ڕادیۆ ناوەخۆییەکان بە هەموو وڵاتدا بڵاویان کردەوە.

And the world watched.

Three million people watched the live stream.

کەناڵی ئی بەرنامەیەکی ژیانی کارداشیانی پچڕی بۆ گواستنەوەی چالاکیەکانمان.

Some of you in here, the influencers, shared the story.

ئەگەر بیر بکەینەوە، زۆر دادپەروەرانە بوو

Urban Radio blasted it across the country.

(پێکەنین)

بۆ گواستنەوەی هەواڵی گروپی گێل ترێک کە گەشتێکی ١٠٠میلی سەلامەتی ئەنجامدا

VG: Even the E! News channel interrupted a story about the Kardashians --

(چەپڵەرێزان)

which, if you asked us, is just a little bit of justice --

(Laughter)

to report that GirlTrek had made it safely on our hundred-mile journey.

خەڵکانێک هانیان دەداین.

(Applause)

لە کاتێک ئێمە بە ناکۆکی و سەرلێشێواویدا تێدەپەڕین،

ئەم گەشتە شانسی ئەوەی پێداین کە بیسەلمێنین کە ئەمریکی بوون چ مانایەک دەگەیەنێت.

TMD: People were rooting for us.

And they were rooting for us because in this time of confusion and contention,

ئەمریکامان بینی لە نزیکەوە، وەک کەسایەتیەکی ڕێڕۆیشتن

بە شارە مێژوویەکاندا گەڕاین،

this journey allowed us all to reflect on what it meant to be American.

بە ناو دارستانە چڕەکان،

تێپەربوون بە کێڵگە کۆنەکان.

We saw America up close and personal as we walked.

و ڕۆژێکیان،

We walked through historic towns,

بەنزینخانەیەکمان بینی کە قاوەخانەش بوو،

through dense forest,

تەنها پیاوی لێبوو.

past former plantations.

بەرگی سەربازیان پۆشی بوو، و کەلوپەلی ڕاوکردنیان پێ بوو.

And one day,

we walked into a gas station that was also a café,

لە دەرەوە کۆمەڵێک بارهەڵگر وەستا بوون یەکیکیان ئاڵایەکی هاوپەیمانانیان هەڵواسی بوو

and it was filled with men.

شوێنەکەمان بەجیهێشت.

و ڕێڕۆشتنێکی دوور و درێژ لەم ڕێگە تەسک و ناڕەحەت ئەنجامدا،

They were wearing camo and had hunting supplies.

And out front were all of their trucks, and one had a Confederate flag.

چەند بارهەڵگرێک بەلامندا تێپەڕین زۆر نزیک بوون

And so we left the establishment.

دەنگی گزۆزەکانیان زۆر یێزارکەر بوون.

And as we were walking along this narrow strip of road,

a few of the trucks reared by us so close,

پەستیان کردین.

بەڵام لە کۆتایەکەدا ڕوویدا.

and out of their tailpipe was the specter of mob violence.

لە سەر سنوری ماریلان ودێلا وار

It was unnerving.

پیاوێکمان بینی لە لای بارهەڵگرێکەوە وەستا بوو.

دەرگەی دواوەی کردبووە.

But then it happened.

چاکەتێکی قاوەیی لەبەر بوو.

Right on the border of Maryland and Delaware,

بە شێوەیەکی ناڕێک وەستابوو.

دوو لەکچانی گروپەکەمان جیول و ساندریا،

we saw a man standing by his truck.

کشانە دواوە چونکە گوماناوی دەردەکەوت.

The tailgate was down.

(پێکەنین)

He had on a brown jacket.

بەڵام گروپەکەیتر، وەستان و ویستیان دەرفەتێکی بدەنێ.

He was standing there awkwardly.

The first two girls in our group, Jewel and Sandria,

و بۆ لامان هات، گوتی:

چۆنن ،ناوم جەیک گرینە.

they walked by because he looked suspicious.

ئەم بەیانیە لە ڕادیۆی کریستیان دەنگوباسی ئێوەم بیست

(Laughter)

But the bigger group, we stopped to give him a chance.

و خودا پێی گوتم کەمێک"، کەلوپەلتان بۆ بهێنم.

And he walked up to us and he said,

"Hi, my name is Jake Green.

ئاوی هێنابوو،

I heard you on Christian radio this morning,

گرناۆڵای هێنابوو،

و کلێنکسیشی هێنابوو.

and God told me to bring you supplies."

و پێوێستمان بە کلینکس بوو چونکە بەبێ پشوو لە ڕۆیشتن بەردەوام بووین:

He brought us water,

پلەی گەرمی٢٩بوو تەرزە بەر ڕوخسارمان دەکەوت.

he brought us granola,

and he brought us tissue.

پێلاو گۆریەکانمان دەیبەست، و تەڕ بوو و دووبارە دەیبەستەوە.

And we needed tissue because we had just walked through a nor'easter;

زۆر لەوەی زیاتر پیاوەکە هەستی پێ دەکرد، پێویستمان بە کلینکس بوو.

it was 29 degrees, it was sleeting on our faces.

Our sneakers and our socks were frozen and wet and frozen again.

لەم ڕۆژەدا، لەم ساتەدا،

جەیک گرین سەر لەنوێ هیوای پێ بەخشیمەوە کە خوا لەگەڵ ئێمەدایە.

We needed that tissue more than he could have possibly understood.

بەڵام ئەو گیانی مرۆڤایەتیمی زیندوو کردەوە.

So on that day, in that moment,

هەڵبژاردنێکمان هەبوو.

Jake Green renewed my faith in God for sure,

لە ئەمریکا، ئایا ئێمە زیاتر بە تاریکی و ناحەزی دادەچۆڕین، یا نا.

but he renewed my faith in humanity.

We have a choice to make.

من لێرەم بۆ ئەوەی پێتان بڵێم

کەوا ئافراتانی گێڵ ترێک بەناو شەقامەکان دەڕۆین،

In America, we can fall further into the darkness of discord, or not.

ڕووناکیەک لە ناخمان دایە کە ناتوارنرێت خامۆشبکرێت

کاتێک بە ناو شەقامەکان ڕادەکەین، ئامانجێکمان هەیە،

And I am here to tell you

ئامانجێکی پاک و بەهێز وەک ئەو ئافرەتانەی کە لە کۆڕەوەکەی مۆنتیگومری دەەبینران.

that the women of GirlTrek are walking through the streets

with a light that cannot be extinguished.

سەرچاوەی نەهامەتیەکان دەبێت لێرە بوەستێنرێت،

VG: They are also walking through the streets with a mission

ترۆما لێرە دەوەستێنرێت.

as clear and as powerful as the women who marched in Montgomery:

و بە پاڵپشتیەکانتان

that disease stops here,

و بەشوێنکەوتنی ڕێرەوی باوانمان.

١٠هەزار چالاکوانی نوێ ڕاهێنان دەکەن گەورەترین شۆرشی تەندروستی دەست پێدەکات

that trauma stops here.

And with your support

and in our ancestors' footsteps,

ئەم وڵات هەرگیز بەخۆیەوە بینیبێت.

these 10,000 newly trained activists will launch the largest health revolution

و دەگەڕێنەوە کۆمەڵگەکانیان و. دەبنە نموونەیەکی گەشی مرۆڤ

this country has ever seen.

و ئێمە

ئاهەنگ دەگێڕین،

And they will return to their communities and model the best of human flourishing.

چونکە کەسێکی وەک جەیک گرین تێگەیشتووە،

چارەنوسمان پێکەوە بستراوە.

And we --

جارێکیان سێپتیما کلاک گوتی،

we will all celebrate.

Because like Jake Green understood,

هەوا لە شوێنێکە کە هەموومان دەتوانین بەیەکەوە هەناسە بدەین.

our fates are intertwined.

Septima Clark once said,

تا ئێستا،

کۆتا وشەکانی ئیریک گارنەر: ناتوانم هەناسە بدەم بوو.

"The air has finally gotten to a place where we can breathe it together."

And yet,

کچەکەی لە تەمەنی ٢٧سالی کۆچی دوای کرد،

the haunting last words of Eric Garner were: "I can't breathe."

هێتشتا بە دوای دادپەروەریدا وێڵە.

کەواتە ئێمە

بەردەوام دەبین لەسەر کارەکەی سێپتیما

And his daughter Erica died at 27 years old,

تاوەکو خەیاڵەکان دەبنە ڕاستی.

still seeking justice.

تا ڕێگە لە مردنی ئافرەتانی ڕەشپێست دەگرین،

So we --

we're going to keep doing Septima's work

until her words become reality,

تاوەکو بتوانین بەیەکەوە هاناسە بدەین.

until Black women are no longer dying,

سوپاس.

(چەپڵەڕێزان)

until we can all breathe the air together.

Thank you.

(Applause)