The hidden network that makes the internet possible - Sajan Saini

809,180 views ・ 2019-04-22

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Ngoc Nguyen Reviewer: Da My Tran Ngoc
Vào năm 2012,
00:07
In 2012,
0
7016
1460
00:08
a team of Japanese and Danish researchers set a world record,
1
8476
4660
một nhóm các nhà nghiên cứu Nhật Bản và Đan Mạch đã lập kỷ lục thế giới,
00:13
transmitting 1 petabit of data—
2
13136
2580
truyền một petabit dữ liệu—
00:15
that’s 10,000 hours of high-def video—
3
15716
3290
tương đương 10.000 giờ HD video (video có độ phân giải cao)—
00:19
over a fifty-kilometer cable, in a second.
4
19006
3520
chỉ trong một giây qua đoạn cáp dài 50 ki-lô-mét.
00:22
This wasn’t just any cable.
5
22526
1900
Không phải cáp thường.
00:24
It was a souped-up version of fiber optics—
6
24426
3040
Họ sử dụng một loại cáp quang đặc biệt,
00:27
the hidden network that links our planet
7
27466
2300
một mạng lưới ngầm kết nối toàn thế giới
00:29
and makes the internet possible.
8
29766
2470
giúp internet hoạt động.
00:32
For decades,
9
32236
880
Trong nhiều thập kỷ,
00:33
long-distance communications between cities and countries
10
33116
3380
liên lạc đường dài giữa các thành phố và quốc gia
00:36
were carried by electrical signals,
11
36496
2050
được truyền tải bằng tín hiệu điện,
00:38
in wires made of copper.
12
38546
1720
qua dây đồng.
00:40
This was slow and inefficient,
13
40266
1970
Phương pháp này chậm và không hiệu quả
00:42
with metal wires limiting data rates and power lost as wasted heat.
14
42236
5420
vì dây kim loại hạn chế tốc độ dữ liệu và gây hao tốn năng lượng do tỏa nhiệt.
00:47
But in the late 20th century,
15
47656
1940
Nhưng vào cuối thế kỷ 20,
00:49
engineers mastered a far superior method of transmission.
16
49596
4000
các kỹ sư đã hoàn thiện một phương pháp truyền dẫn vượt trội.
00:53
Instead of metal,
17
53596
1460
Thay vì kim loại,
00:55
glass can be carefully melted and drawn into flexible fiber strands,
18
55056
5090
thủy tinh được cẩn thận nấu chảy và kéo thành sợi dẻo,
01:00
hundreds of kilometers long and no thicker than human hair.
19
60146
4389
dài hàng trăm ki-lô-mét và mỏng hơn tóc người.
01:04
And instead of electricity,
20
64535
1702
Và thay vì điện,
01:06
these strands carry pulses of light, representing digital data.
21
66237
5250
chúng mang theo xung ánh sáng chứa các dữ liệu số.
01:11
But how does light travel within glass, rather than just pass through it?
22
71487
4740
Làm thế nào ánh sáng chỉ truyền trong sợi thủy tinh mà không ra ngoài?
01:16
The trick lies in a phenomenon known as total internal reflection.
23
76227
5284
Bí quyết nằm ở hiện tượng phản xạ toàn phần.
01:21
Since Isaac Newton’s time,
24
81511
1657
Từ thời Isaac Newton,
01:23
lensmakers and scientists have known that light bends
25
83168
3630
những nhà làm kính và khoa học đã biết rằng ánh sáng bị khúc xạ
01:26
when it passes between air and materials like water or glass.
26
86798
4790
khi đi qua mặt phân cách giữa không khí và vật chất khác như nước hoặc thủy tinh.
01:31
When a ray of light inside glass hits its surface at a steep angle,
27
91588
4651
Khi tia sáng bên trong thủy tinh chiếu vào mặt phân cách với một góc nghiêng lớn,
01:36
it refracts, or bends as it exits into air.
28
96239
3730
khi đi vào không khí, nó bị khúc xạ, hay bẻ cong.
01:39
But if the ray travels at a shallow angle,
29
99969
2990
Nhưng nếu chùm tia tới hẹp (góc tới lớn),
01:42
it’ll bend so far that it stays trapped,
30
102959
3070
nó sẽ bị bẻ cong đến mức bị mắc kẹt lại trong thủy tinh,
01:46
bouncing along inside the glass.
31
106029
2920
truyền đi bên trong sợi.
01:48
Under the right condition,
32
108949
1370
Ở điều kiện thích hợp,
01:50
something normally transparent to light can instead hide it from the world.
33
110319
5230
vật liệu vẫn luôn cho ánh sáng đi qua, giữ nó lại bên trong mình.
01:55
Compared to electricity or radio,
34
115549
2442
So với điện hoặc sóng vô tuyến,
01:57
fiber optic signals barely degrade over great distances—
35
117991
3790
tín hiệu sợi quang gần như không suy giảm khi truyền đi xa,
02:01
a little power does scatter away,
36
121781
2270
dù có chút năng lượng bị thất thoát,
02:04
and fibers can’t bend too sharply,
37
124051
2530
và sợi quang không thể bị uốn quá cong
02:06
otherwise the light leaks out.
38
126581
1910
nếu không muốn ánh sáng bị truyền ra ngoài.
02:08
Today, a single optical fiber carries many wavelengths of light,
39
128491
4300
Ngày nay, một sợi quang có thể chứa nhiều bước sóng ánh sáng,
02:12
each a different channel of data.
40
132791
2465
mỗi bước sóng là một kênh dữ liệu khác nhau.
02:15
And a fiber optic cable contains hundreds of these fiber strands.
41
135256
4210
Một sợi cáp quang chứa hàng trăm sợi quang.
02:19
Over a million kilometers of cable crisscross our ocean floors
42
139466
3979
Hơn một triệu ki-lô-mét cáp đan xen dưới đáy đại dương
02:23
to link the continents—
43
143445
1600
kết nối các lục địa,
02:25
that’s enough to wind around the Equator nearly thirty times.
44
145045
4390
gần đủ dài để quấn quanh xích đạo ba mươi lần.
02:29
With fiber optics,
45
149435
1196
Với sợi quang, khoảng cách khó thể rào cản trong việc truyền dữ liệu,
02:30
distance hardly limits data,
46
150631
2220
02:32
which has allowed the internet to evolve into a planetary computer.
47
152851
4000
cho phép internet trở thành một máy tính toàn cầu.
02:36
Increasingly,
48
156851
800
Càng ngày, các thiết bị di động của ta càng phụ thuộc vào hệ thống máy chủ,
02:37
our mobile work and play rely on legions of overworked computer servers,
49
157651
5570
02:43
warehoused in gigantic data centers flung across the world.
50
163221
3940
được đặt ở các trung tâm dữ liệu khổng lồ khắp nơi trên thế giới.
02:47
This is called cloud computing,
51
167161
1920
Nó được gọi là điện toán đám mây,
02:49
and it leads to two big problems:
52
169081
2280
và dẫn tới hai vấn đề lớn:
02:51
heat waste and bandwidth demand.
53
171361
2783
tản nhiệt và nhu cầu băng thông.
02:54
The vast majority of internet traffic shuttles around inside data centers,
54
174144
4700
Phần lớn lưu lượng truy cập internet qua các trung tâm dữ liệu,
02:58
where thousands of servers are connected by traditional electrical cables.
55
178844
4700
nơi hàng ngàn máy chủ được kết nối bằng cáp điện truyền thống.
03:03
Half of their running power is wasted as heat.
56
183544
2742
Một nửa điện năng bị hao phí do thất thoát nhiệt.
03:06
Meanwhile, wireless bandwidth demand steadily marches on,
57
186286
4160
Trong khi đó, nhu cầu băng thông không dây ngày càng tăng
03:10
and the gigahertz signals used in our mobile devices
58
190446
3090
và các tín hiệu gigahertz trong các thiết bị di động
03:13
are reaching their data delivery limits.
59
193536
2800
sắp chạm đến giới hạn phân phối dữ liệu.
03:16
It seems fiber optics has been too good for its own good,
60
196336
3530
Có vẻ như sợi quang quá tốt nên đã tự gây ra trở ngại,
03:19
fueling overly-ambitious cloud and mobile computing expectations.
61
199866
4710
tạo ra nhiều kỳ vọng vào công nghệ, điện toán đám mây và điện toán di động.
03:24
But a related technology, integrated photonics, has come to the rescue.
62
204576
5250
Nhưng một công nghệ liên quan: tích hợp quang tử có thể trợ giúp.
03:29
Light can be guided not only in optical fibers,
63
209827
3030
Ánh sáng không chỉ có thể được truyền trong sợi quang,
03:32
but also in ultrathin silicon wires.
64
212857
3360
mà còn trong sợi silicon siêu mỏng.
03:36
Silicon wires don’t guide light as well as fiber.
65
216217
3330
Dù không có khả năng truyền dẫn tốt như sợi quang,
03:39
But they do enable engineers to shrink
66
219547
2570
chúng cho phép các kỹ sư
03:42
all the devices in a hundred kilometer fiber optic network
67
222117
3480
thu nhỏ mạng cáp quang hàng trăm ki-lô-mét
03:45
down to tiny photonic chips that plug into servers
68
225597
3640
thành các chíp quang tử nhỏ, có thể cắm vào máy chủ,
03:49
and convert their electrical signals to optical and back.
69
229237
4090
chuyển đổi tín hiệu điện sang quang, và ngược lại.
03:53
These electricity-to-light chips allow for wasteful electrical cables in data centers
70
233327
6102
Những con chíp chuyển đổi tín hiệu điện sang quang này
cho phép thay thế cáp điện ở trung tâm dữ liệu
03:59
to be swapped out for power-efficient fiber.
71
239429
3380
thành dạng sợi có hiệu năng cao hơn.
04:02
Photonic chips can help break open wireless bandwidth limitations, too.
72
242809
4570
Chíp quang tử còn có thể giúp phá vỡ các giới hạn băng thông không dây.
04:07
Researchers are working to replace mobile gigahertz signals
73
247379
3482
Các nhà nghiên cứu đang nỗ lực để chuyển tín hiệu di động từ gigahertz
04:10
with terahertz frequencies,
74
250861
1790
sang tần số terahertz,
04:12
to carry data thousands of times faster.
75
252651
2930
để tăng tốc độ truyền tải dữ liệu lên vài ngàn lần.
04:15
But these are short-range signals:
76
255581
2040
Nhưng đây là những tín hiệu tầm ngắn:
04:17
they get absorbed by moisture in the air,
77
257621
2100
bị hấp thụ bởi độ ẩm trong không khí
04:19
or blocked by tall buildings.
78
259721
2240
hoặc bị chặn bởi các tòa nhà cao tầng.
04:21
With tiny wireless-to-fiber photonic transmitter chips
79
261961
3370
Khi những con chíp không-dây-đến-sợi-quang nhỏ
04:25
distributed throughout cities,
80
265331
1670
có mặt khắp các thành phố,
04:27
terahertz signals can be relayed over long-range distances.
81
267001
4430
tín hiệu terahertz có thể được truyền đi xa,
04:31
They can do so via a stable middleman,
82
271431
2638
thông qua một vật liệu trung gian ổn định: cáp quang,
04:34
optical fiber, and make hyperfast wireless connectivity a reality.
83
274069
5360
và biến kết nối không dây siêu tốc thành hiện thực.
04:39
For all of human history,
84
279429
1874
Xuyên suốt lịch sử nhân loại,
04:41
light has gifted us with sight and heat,
85
281303
2590
ánh sáng đã ban tặng cho ta tầm nhìn và nhiệt lượng,
04:43
serving as a steady companion while we explored and settled the physical world.
86
283893
5290
là người bạn trung thành trong quá trình khám phá và hiểu biết thế giới.
04:49
Now, we’ve saddled light with information and redirected it
87
289183
3629
Hiện nay, ta dùng ánh sáng để mã hóa thông tin
và điều hướng nó dọc theo dây cáp quang siêu tốc
04:52
to run along a fiber optic superhighway—
88
292812
2950
04:55
with many different integrated photonic exits—
89
295762
3340
với nhiều ngõ ra quang tử tích hợp
04:59
to build an even more expansive, virtual world.
90
299102
3780
để xây dựng thế giới ảo ngày một rộng lớn.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7