Mining literature for deeper meanings - Amy E. Harter

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby

Translator: An Nguyen Hoang Reviewer: Nhu PHAM

We often hear that studying literature

Ta thường nghe nói rằng việc học văn

involves finding a deeper meaning to a text.

là tìm ra ý nghĩa sâu sắc của một văn bản.

When writing about literary works,

Khi viết về những tác phẩm văn chương,

we're expected to mentally dive below the surface

chúng ta phải đào sâu xuống dưới bề mặt

in order to come back up with big ideas.

để tìm ra những tư tưởng lớn.

But you may find yourself looking

Nhưng đôi khi ta chỉ thấy

at the flat page of a book,

một trang sách trống trơn,

wondering how deep it can really go?

tự hỏi rằng chúng sâu sắc đến cỡ nào?

How do we reach those ideas that turn into great essays?

Làm sao tìm ra ý tưởng cho bài bình giảng đắt giá?

Well, there are two crucial thinking steps

Có hai bước cốt yếu

that can lead us in the right direction:

dẫn chúng ta đi đúng hướng:

practicing insight

tập nhìn thấu văn bản

and acknowledging complexity.

và nhận biết sự phức tạp.

Insight is the ability to arrive

Sự thấu hiểu là năng lực

at an intuitive understanding of a big idea

đưa dẫn đến việc hiểu được một ý tưởng lớn

using only small clues to get there.

chỉ qua những manh mối nhỏ nhoi.

If you're practicing insight,

Để nhìn thấu,

you'll able to use observations

bạn có thể quan sát

about character behavior to figure out

hành vi của nhân vật để nhận dạng

their true emotions and motivations.

cảm xúc và động cơ thực sự của họ.

Pay attention to little things

Để ý đến những chi tiết nhỏ,

because they add up to what is really meaningful.

bởi chúng mang lại nhiều ý nghĩa.

For example, if you consider a character

Ví dụ, nếu chúng ta coi nhân vật

like Mr. Darcy from <i>Pride and Prejudice</i>,

như ngài Darcy trong "Kiêu hãnh và định kiến"

who openly declares his dislike for Miss Lizzy Bennet,

người không ngại ngần thừa nhận không thích Lizzy Bennet,

you might, at first, assume he's just a mean guy.

ban đầu, ông ta thật tồi,

But, using your powers of insight,

nhưng, nhìn thấu vào văn bản

you're noticing other smaller things -

để ý các chi tiết khác -

how Darcy's eyes linger on Lizzy's face

cách ánh mắt ông nhìn gương mặt Lizzy

and how he seems all flustered when she's around.

và vẻ bối rối tột độ khi cô ấy ở gần.

Add to the mix your knowledge that Mr. Darcy

Ngoài ra, ta được biết ngài Darcy,

is in a much higher social class than Lizzy,

thuộc tầng lớp cao hơn Lizzy,

and your sense of insight should be telling you

năng lực phân tích sâu xa sẽ nói với ta

that there's something more here.

rằng ở đây còn có cái gì đó hơn thế.

In this case, it will tell you

Nó cho ta biết

that Darcy's surface behavior is in conflict

rằng hành vi bề ngoài ngược với

with his true feelings of attraction

tình cảm thực sự bên trong

because the difference in wealth between himself and Lizzy

bởi cách biệt về tiền tài giữa cả hai

makes him feel that it'll never work.

khiến ông thấy tình cảm này là không thể.

Thinking about all those small clues

Những manh mối nho nhỏ đó

gives us insight about some of the big, abstract ideas

giúp ta nhìn thấu ý tưởng trừu tượng lớn lao

within the novel that we can approach in an essay:

nằm trong cuốn tiểu thuyết mà ta phải phân tích:

appearances versus reality,

vẻ ngoài ngược với thực tế,

the power of wealth and social stratification,

quyền lực giàu có và phân tầng xã hội

and the unpredictable nature of love and attraction.

và sự bất ngờ trong tình yêu và sự quyến rũ

Look at that! Deeper meaning.

Hãy xét đến những điều ấy! Đến ý nghĩa sâu xa.

The second step to a sophisticated analysis

Bước thứ hai để phân tích một cách tinh tế

is acknowledging complexity.

là hiểu được sự phức tạp.

Let's face it. In both life and literature,

Đối mặt với nó. Trong cả đời lẫn văn,

situations are complicated

các tình huống luôn phức tạp

due to social forces like relationships,

bởi sự ràng buộc xã hội như các mối quan hệ,

moral codes,

những tiêu chuẩn đạo đức,

personal desires,

khát vọng cá nhân,

and power structures.

cấu trúc quyền lực.

This means that there are, at any given time,

Điều này có nghĩa là, có lúc,

multiple factors that shape what is true.

nhiều yếu tố tạo nên sự thật.

In order to acknowledge complexity in your writing,

Để biết được sự phức tạp khi làm văn,

refrain from making broad generalizations about a text

hạn chế rút ra ý nghĩa chung chung của một văn bản

or establishing quick, simple judgements about a character.

hoặc vội vã phán xét một nhân vật.

Explore each facet of your subject carefully

Hãy khám phá từng khía cạnh thật cẩn thận,

and make sure to consider multiple influences on events.

và xem xét các ảnh hưởng đa chiều lên sự kiện.

Explain the tension of multiple forces

Giải thích sự căng thẳng của các nguồn lực

that create the story.

tạo nên câu chuyện.

For example, a basic analysis of Toni Morrison's <i>Beloved<i>,

Ví dụ, trong "Người yêu dấu" của Toni Morison,

where the protagonist has killed her own child

khi nhân vật chính giết con đẻ

rather than allow her to grow up in slavery,

thay vì để nó lớn lên trong cảnh nô lệ,

might sound like this,

có thể được phân tích là:

"Sethe murdered her own daughter.

" Sathe giết chính con gái mình.

This act was wrong,

Hành động này là sai trái,

and causes the ghost of the child

khiến hồn ma đứa trẻ

to haunt her throughout the novel."

ám ảnh cô suốt chiều dài câu chuyện."

These observations are simplistic.

Những nhận xét này ngô nghê quá,

They don't acknowledge all the different forces

không nhận biết được những sức ép

that contribute to what the character has done.

khác nhau khiến nhân vật làm như vậy.

Try something like this instead,

Thay vào đó, hãy thử viết:

"A culture of slavery disturbs the ability

" Văn hóa nô lệ làm nhiễu loạn khả năng

to determine what is morally right.

xác định điều gì là đúng theo phép tắc.

Sethe's past experiences with violence

Trải nghiệm trong quá khứ của Sethe

reinforce the fear she has for her child's fate,

khiến cô thêm sợ hãi cho số phận con gái,

and transform the murder into a protective act.

biến hành vi giết người thành hành động bảo vệ.

As the novel progresses,

Trong tiểu thuyết,

Sethe is haunted both by the angry spirit of her daughter

Sethe bị ám ảnh bởi hồn ma giận dữ của con gái

and by the memories of everything else

và cả ký ức về những điều mà

slavery took from her."

kiếp nô lệ đã tước đoạt của cô."

Here, we see those influential forces at work,

Ở đây, ta thấy những xung lực tác động lên nhân vật

and we've shown off our ability to understand

và bộc lộ khả năng thấu hiểu

the complicated nature of the human experience,

đặc tính phức tạp của trải nghiệm con người.

which, again, allows us to access

điều này lại cho phép ta tiếp cận

those big ideas that reveal the deeper meaning of a story,

những ý tưởng lớn, tiết lộ ý nghĩa sâu xa hơn của câu chuyện,

ideas, in this case, like the parameters of maternal instinct,

như những tham số trong bản năng làm mẹ,

the consequences of injustice,

hậu quả của sự bất công,

và câu hỏi liệu có đạo lý

and the question of whether or not

ethics can even exist in a corrupted moral system.

tồn tại trong hệ thống đạo đức suy đồi.

It's impossible to sit down

Không thể ngồi xuống

and write an amazing essay about literature

viết một bài phân tích văn học sâu sắc

without first thinking about it.

mà trước tiên, không suy nghĩ về nó.

Before you hit the keys,

Để thấy chìa khóa,

go back to the text

hãy quay trở lại văn bản,

and fish out the small moments,

tìm những chi tiết nhỏ nhất,

the complicated moments in the story.

phức tạp nhất trong câu chuyện.

Line them up in your mind,

Suy ngẫm về chúng,

practice insight,

tập nhìn thấu chúng,

acknowledge complexity,

nhận biết sự phức tạp,

arrive at some big ideas.

tìm ra ý tưởng lớn.

Before you know it,

Khi tìm ra rồi,

the deeper meaning will be close at hand.

bạn sẽ thấy, ý tưởng sâu xa nằm ngay trước mắt.