The mysterious origins of life on Earth - Luka Seamus Wright

1,242,488 views ・ 2019-08-26

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Master Pi Reviewer: Nhu PHAM
00:08
Billions of years ago on the young planet Earth
0
8842
3570
Hàng tỉ năm về trước, trên Trái Đất sơ khai,
00:12
simple organic compounds assembled into more complex coalitions
1
12412
5020
những hợp chất hữu cơ đơn giản kết hợp lại thành những tổ chức phức tạp
00:17
that could grow and reproduce.
2
17432
2690
có khả năng phát triển và sinh sản.
00:20
They were the very first life on Earth,
3
20122
3250
Chúng chính là những sự sống đầu tiên trên Trái Đất,
00:23
and they gave rise to every one of the billions of species
4
23372
4140
và phát triển thành hàng tỷ loài
00:27
that have inhabited our planet since.
5
27512
3090
có mặt trên hành tinh này kể từ đó đến nay.
00:30
At the time, Earth was almost completely devoid
6
30602
3110
Vào thời điểm đó, Trái Đất gần như không có
00:33
of what we’d recognize as a suitable environment for living things.
7
33712
4570
những thứ mà ta cho là giúp duy trì sự sống.
00:38
The young planet had widespread volcanic activity
8
38282
3443
Các hoạt động núi lửa lan rộng trên khắp hành tinh trẻ
00:41
and an atmosphere that created hostile conditions.
9
41725
3610
và bầu khí quyển quá khắc nghiệt.
00:45
So where on Earth could life begin?
10
45335
3500
Vậy sự sống bắt đầu từ đâu trên Trái Đất?
00:48
To begin the search for the cradle of life,
11
48835
2530
Để kiếm tìm cái nôi của sự sống,
00:51
it’s important to first understand the basic necessities for any life form.
12
51365
5350
trước hết, cần phải hiểu về nhu cầu cơ bản của mọi dạng sống.
00:56
Elements and compounds essential to life include hydrogen, methane, nitrogen,
13
56715
5225
Những hợp chất thiết yếu cho sự sống bao gồm hydrogen, methane, nitrogen,
01:01
carbon dioxide, phosphates, and ammonia.
14
61940
3528
carbon dioxide, phosphates, và ammonia.
01:05
In order for these ingredients to comingle and react with each other,
15
65468
4360
Để những chất này tương tác và phản ứng được với nhau,
01:09
they need a liquid solvent: water.
16
69828
3432
cần có dung môi: nước.
01:13
And in order to grow and reproduce,
17
73260
2440
Và để phát triển và sinh sản,
01:15
all life needs a source of energy.
18
75700
3560
mọi dạng sống cần năng lượng.
01:19
Life forms are divided into two camps:
19
79260
3040
Các dạng sống được chia làm hai nhánh:
01:22
autotrophs, like plants, that generate their own energy,
20
82300
3730
nhóm tự dưỡng, như thực vật, tự sản xuất năng lượng cho chính mình,
01:26
and heterotrophs, like animals, that consume other organisms for energy.
21
86030
5300
và nhóm dị dưỡng, như động vật, tiêu thụ sinh vật khác để lấy năng lượng.
01:31
The first life form wouldn’t have had other organisms to consume, of course,
22
91330
4590
Không có sinh vật khác để tiêu thụ, những dạng sống đầu tiên
01:35
so it must have been an autotroph,
23
95920
2471
chắc chắn phải là sinh vật tự dưỡng,
01:38
generating energy either from the sun or from chemical gradients.
24
98391
4850
lấy năng lượng từ mặt trời hay các gradien hóa học.
01:43
So what locations meet these criteria?
25
103241
3400
Vậy nơi nào trên Trái Đất đáp ứng được điều đó?
01:46
Places on land or close to the surface of the ocean
26
106641
3110
Những nơi trên đất liền hoặc gần bề mặt đại dương
01:49
have the advantage of access to sunlight.
27
109751
2840
có lợi thế tiếp cận với ánh sáng mặt trời.
01:52
But at the time when life began, the UV radiation on Earth’s surface
28
112591
5040
Nhưng vào lúc sự sống xuất hiện, tia UV trên bề mặt Trái Đất
01:57
was likely too harsh for life to survive there.
29
117631
3590
quá khắc nghiệt để nó có thể tồn tại.
02:01
One setting offers protection from this radiation
30
121221
3290
Một nơi khác tránh được những bức xạ này
02:04
and an alternative energy source:
31
124511
2710
và cung cấp một nguồn năng lượng thay thế:
02:07
the hydrothermal vents that wind across the ocean floor,
32
127221
4100
các lỗ thông thủy nhiệt thổi qua thềm đại dương,
02:11
covered by kilometers of seawater and bathed in complete darkness.
33
131321
5526
được bao phủ bởi hàng km nước biển và đắm chìm hoàn toàn trong bóng tối.
02:16
A hydrothermal vent is a fissure in the Earth’s crust
34
136847
3924
Lỗ thông gió thủy nhiệt là một vết nứt trong lớp vỏ Trái đất,
02:20
where seawater seeps into magma chambers
35
140771
3120
nơi nước biển thấm vào các buồng magma
02:23
and is ejected back out at high temperatures,
36
143891
3400
và bị đẩy trở lại ra ngoài ở nhiệt độ cao,
02:27
along with a rich slurry of minerals and simple chemical compounds.
37
147291
5230
cùng với một lượng lớn khoáng chất và các hợp chất hóa học đơn giản.
02:32
Energy is particularly concentrated
38
152521
2755
Năng lượng đặc biệt tập trung
02:35
at the steep chemical gradients of hydrothermal vents.
39
155276
4290
tại các gradien hóa học dốc trên những lỗ thông thủy nhiệt.
02:39
There’s another line of evidence that points to hydrothermal vents:
40
159566
3316
Một bằng chứng khác cũng dẫn về các lỗ thông thủy nhiệt:
02:42
the Last Universal Common Ancestor of life, or LUCA for short.
41
162882
6070
Tổ tiên chung gần nhất của sự sống, gọi tắt là LUCA.
02:48
LUCA wasn’t the first life form, but it’s as far back as we can trace.
42
168952
5090
LUCA không phải là dạng sống đầu tiên,
nhưng là dấu vết mà ta có thể lần theo được xa nhất.
02:54
Even so, we don’t actually know what LUCA looked like—
43
174042
3917
Thậm chí, ta còn không biết LUCA, thực sự, trông như thế nào—
02:57
there’s no LUCA fossil, no modern-day LUCA still around—
44
177959
4070
không có hóa thạch LUCA, không có LUCA còn tồn tại đến ngày nay—
03:02
instead, scientists identified genes that are commonly found in species
45
182029
5130
thay vào đó, các nhà khoa học xác định được gen
được tìm thấy ở nhiều loài sinh vật
03:07
across all three domains of life that exist today.
46
187161
4000
trên cả ba dạng lớn của sự sống ngày nay.
03:11
Since these genes are shared across species and domains,
47
191161
4340
Vì các loài và dạng sống đều có chung những gen này,
03:15
they must have been inherited from a common ancestor.
48
195501
3987
chúng chắc hẳn phải bắt nguồn từ cùng một tổ tiên.
03:19
These shared genes tell us that LUCA lived in a hot, oxygen-free place
49
199488
5810
Những gen chung này cho ta biết
LUCA đã sống trong một môi trường nóng và không có oxy
03:25
and harvested energy from a chemical gradient—
50
205298
3190
và lấy năng lượng từ các gradien hóa học
03:28
like the ones at hydrothermal vents.
51
208488
3260
như trên các lỗ thông thủy nhiệt.
03:31
There are two kinds of hydrothermal vent:
52
211748
2970
Có hai loại lỗ thông thủy nhiệt:
03:34
black smokers and white smokers.
53
214718
2680
lỗ khí đen và lỗ khí trắng.
03:37
Black smokers release acidic, carbon-dioxide-rich water,
54
217398
4090
Những lỗ khí đen giải phóng nước có tính axit, giàu carbon dioxide,
03:41
heated to hundreds of degrees Celsius and packed with sulphur, iron, copper,
55
221488
5780
được nung nóng đến hàng trăm độ giàu lưu huỳnh, sắt, đồng,
03:47
and other metals essential to life.
56
227268
2868
và các chất thiết yếu cho sự sống.
03:50
But scientists now believe that black smokers were too hot for LUCA—
57
230136
5060
Nhưng hiện các nhà khoa học tin rằng nó quá nóng cho LUCA—
03:55
so now the top candidates for the cradle of life are white smokers.
58
235196
4967
nên ứng cử viên sáng giá nhất cho cái nôi của sự sống là lỗ khí trắng.
04:00
Among the white smokers,
59
240163
1474
Trong những lỗ khí trắng,
04:01
a field of hydrothermal vents on the Mid-Atlantic Ridge called Lost City
60
241637
5430
một khu vực các lỗ thông thủy nhiệt
trên dãy núi giữa Đại Tây Dương, được gọi là Lost City
đã trở thành ứng viên sáng giá nhất cho cái nôi của sự sống.
04:07
has become the most favored candidate for the cradle of life.
61
247067
4090
04:11
The seawater expelled here is highly alkaline and lacks carbon dioxide,
62
251157
5450
Nước biển ở đây có tính kiềm rất cao và thiếu carbon dioxide,
04:16
but is rich in methane and offers more hospitable temperatures.
63
256607
4494
nhưng rất giàu mêtan và có nhiệt độ dễ chịu hơn.
04:21
Adjacent black smokers may have contributed the carbon dioxide necessary
64
261101
4669
Những lỗ khí đen liền kề có thể đã đóng góp carbon dioxide
04:25
for life to evolve at Lost City,
65
265770
2352
cần để sự sống phát triển ở Lost City,
04:28
giving it all the components to support the first organisms
66
268122
3530
cho nó mọi sự hỗ trợ để có được dạng sống đầu tiên
mà sau đó, đã phát triển một cách đáng kinh ngạc
04:31
that radiated into the incredible diversity of life on Earth today.
67
271652
4480
thành sự sống đa dạng trên Trái Đất ngày nay.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7