The truth about bats - Amy Wray

Translator: Sao Mai Phan Reviewer: Dieu Dang NguyenTran

Bay lượn trong màn đêm, tôi canh chừng thế giới này

Flying through the night, I watch over this world,

a silent guardian, a watchful protector, a dark knight, I'm...

một vệ binh thầm lặng, một hiệp sĩ bóng đêm, tôi là ...

Okay, fine. So, I'm not Batman. I'm just a bat.

Thôi được.Tôi không phải Người Dơi. Tôi chỉ là một con dơi.

But like Batman, I'm often misunderstood.

Nhưng cũng giống như Người Dơi, tôi thường xuyên bị hiểu lầm.

People think I'm scary, strange and dangerous.

Mọi người nghĩ tôi đáng sợ, xa lạ và nguy hiểm.

If they only knew my story, though, I'd be cheered as a hero.

Nhưng chỉ khi họ biết chuyện của tôi, tôi sẽ được ca tụng như một vị anh hùng.

When people think of bats,

Khi mọi người nghĩ đến dơi,

many think of vampires who want to suck their blood.

Nhiều người liên tưởng đến ma ca rồng , loài chuyên hút máu người.

But the truth is that out of over 1200 bat species,

Nhưng sự thật thì trong hơn 1200 loài dơi,

only three are vampire bats.

chỉ có 3 trong số đó là dơi hút máu người.

Out of these three, only one prefers the blood of mammals,

Ngoài 3 loài đó , chỉ có duy nhất một loài hút máu động vật có vú

and even these bats mostly feed on cattle.

mặc dù vậy , đa phần là gia súc.

Maybe that still doesn't seem so great,

Có vẻ những điều này vẫn chưa ấn tượng lắm

but vampire bats can be a great help to humans.

nhưng dơi hút máu giúp ích rất lớn cho loài người.

A chemical known as desmoteplase found in vampire bat saliva

Một chất hóa học được biết đến với tên gọi "desmoteplase"

được tìm thấy trong nước bọt của chúng

helps break down blood clots,

giúp đánh tan máu đông,

and is being tested by recovering stroke victims.

và đang được thử nghiệm trên những bệnh nhân phục hồi đột quỵ

Of the remaining 1000+ species of bats, about 70% feed on insects.

Trong hơn 1000 loài dơi còn lại, có khoảng 70% ăn côn trùng.

These bats help control the real vampires:

Chúng giúp kiểm soát những kẻ hút máu thực sự :

mosquitos, whose nasty bites are not just annoying

Muỗi , mỗi mũi chích đau điếng của chúng không chỉ phiền hà

but spread diseases, like West Nile virus.

Mà còn có khả năng lan truyền bệnh, được biết đến như virus bờ tây sông Nile.

A single little brown bat can eat 1000 insects every hour,

Mỗi cá thể dơi nâu có thể tiêu hóa 1000 con côn trùng mỗi giờ

and a colony of Mexican free-tailed bats can eat several tons of moths

đặc biệt Dơi Thò Đuôi Mexicoc một đêm có thể ăn vài tấn bướm đêm.

in just one night.

Chỉ riêng nước Mỹ,

In the United States alone,

bats provide an estimated 3.7 billion dollars worth

dơi cung cấp miễn phí dịch vụ

kiểm soát côn trùng có giá trị khoảng 3.7 tỉ đô la cho những người nông dân,

of free pest control for farmers,

điều này đã tác động tốt đến những người tiêu dùng

which benefits everyone who eats the foods that they grow.

Dơi trái cây, hay được gọi là Siêu Dơi , bởi kích thước to lớn của nó,

Fruit bats, also called megabats because of their large size,

đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình thụ phấn ở cây trồng.

are important for the role they play in plant pollination.

By traveling between flowers while feeding on nectar and fruits,

Bằng việc di chuyển giữa những bông hoa để kiếm tìm mật thơm và quả ngọt,

these bats transport the pollen and seeds that help plants reproduce.

chúng vận chuyển phấn hoa và hạt giống , giúp cây trồng sinh sản.

In Southeast Asia, for example,

Ví dụ như ở Đông Nam Á,

the cave nectar bat is the only pollinator of the durian fruit.

dơi mật là loài duy nhất thụ phấn cho sầu riêng.

Other bats pollinate peaches, bananas,

Loài dơi khác thụ phấn cho đào, chuối

and the agave plants that tequila is made from.

và cả cây thùa làm rượu tequila.

Nếu không có chúng,

Without them,

many of our food plants would be unable to produce the tasty fruits we enjoy.

rất nhiều cây ăn quả sẽ không thể tạo ra trái cây ngon lành cho ta thưởng thức.

As heroes of the ecosystem, bats have their own unique utility belts.

Là anh hùng hệ sinh thái dơi đóng vai trò đặc biệt riêng của mình.

Bats have been a source of inspiration for the design of flying robots

Loài dơi là nguồn cảm hứng cho các thiết kế về robot bay

và kể cả máy bay trinh thám tiết kiệm năng lượng,

and even an energy-efficient spy plane,

as they are the only mammal capable of true powered flight.

bởi chúng là loài động vật có vú duy nhất thực sự có thể bay được.

Định vị bằng một loại tiếng vang sinh học, được dơi sử dụng như một cách để do thám.

Echolocation, a type of biological sonar, is also used by bats as a way to navigate

and find prey in the dark.

và tìm kiếm kẻ thù trong bóng tối.

Although there's a common misconception that bats are blind,

Mặc dù có nhận định sai lầm rằng dơi bị mù.

in truth, all species of bats have sight.

nhưng thực chất, tất cả loài dơi đều nhìn được.

And some have even adapted large eyes to see better in dim lighting.

Và một trong số đó có mắt to hơn để nhìn tốt hơn trong điều kiện kém sáng.

Nhiều người lo lắng sẽ bị nhiễm bệnh từ loài dơi,

Many people worry about getting infected by bats,

and like any other animals, bats can carry diseases, like rabies.

và như các loài động vật khác, dơi có thể mang mầm bệnh, như bệnh dại.

In reality, though, less than .5% of all bats carry this virus.

Trên thực tế, có ít hơn 0.5% loài dơi nhiễm virus này.

That's about the same odds as getting the same result on a coin flip

Điều đó cũng lạ như việc nhận được cùng một kết quả

eight times in a row.

khi tung đồng xu trong tám lần.

Việc nhận thức loài dơi là dịch bệnh

The perception that bats are often diseased

may come from the fact that sick bats,

có lẽ đến từ việc rằng những con dơi bị bệnh,

who may show unusual behavior, emerge during the daytime,

có thể có biểu hiện không bình thường, xuất hiện vào ban ngày,

or be unable to fly,

hoặc không thể bay được,

are more likely to be encountered by people.

dường như dễ bị mọi người bắt gặp hơn.

So a good way to protect yourself is to protect bats as well,

Vậy nên cách tốt nhất để bảo vệ bản thân bạn là hãy bảo vệ cả loài dơi,

keeping them healthy, protecting their habitats,

giữ chúng khỏe mạnh, bảo vệ nơi ở của chúng,

and reducing their risk of transmitting disease.

và giảm nguy cơ truyền bệnh của chúng.

In North America, bats are threatened by a devastating sickness

Ở Bắc Mỹ, loài dơi bị đe dọa bởi một bệnh dịch khủng khiếp

tên là hội chứng mũi trắng.

called white-nose syndrome.

This fungal infection causes bats to wake up

Loại nấm lây nhiễm này khiến loài dơi tỉnh giấc

while hibernating during a winter.

trong thời kì ngủ đông.

Không tìm được thức ăn, chúng mất đi một lượng lớn năng lượng,

Unable to find food, they expend large amounts of energy,

and eventually starve to death.

và dẫn tới chết đói.

Hội chứng mũi trắng đã càn quét qua cả một động đầy dơi

White-nose syndrome has wiped out entire caves full of bats,

with a mortality rate that can exceed 90%.

với tỉ lệ tử vong có thể lên đến 90%.

Sự thay đổi khí hậu và tàn phá nơi ở

Climate change and habitat destruction

also pose serious threats to bat populations.

cũng đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng tới số lượng loài dơi.

For example, in January 2014, a record heat wave in Australia

Ví dụ, vào tháng Một năm 2014, có một đợt nóng lịch sử xảy ra tại Úc

caused over 100,000 bats to die from heat exhaustion.

khiến hơn 100,000 con dơi chết vì không chịu nổi sức nóng.

Một số người chỉ muốn thấy thế giới bị hủy hoại,

Some people just want to watch the world burn,

and bats all over the world are threatened by damage to the places that we call home,

và dơi trên thế giới bị đe dọa bởi sự tàn phá nơi mà chúng ta gọi nhà,

bao gồm các đầm lầy đước,

including mangrove swamps,

old-growth forests,

những rừng cây hùng vĩ,

và, tất nhiên cả những hang dơi.

and, of course, bat caves.

Nên dù tôi là anh hùng của câu chuyện, tôi vẫn cần được giúp

So even though I'm the hero of the story, I do need to be saved.

Và giờ đây bạn đã biết toàn bộ câu chuyện về loài dơi chúng tôi

And now that you know the true story about us bats,

bạn có thể học được cách bảo vệ loài động vật quả cảm này.

you can learn how to protect such heroic animals.

Install a properly designed bat box,

Hãy lắp đặt một hộp chú ngụ cho dơi,

one of the easiest ways to provide shelter for bats.

một trong những cách dễ nhất để tạo nơi ở cho dơi.

Khuyến cáo sử dụng phân bón hóa học bởi nó ảnh hưởng xấu tới loài dơi

Discourage the use of pesticides, which can harm bats

when we try to feed on the insects you want to get rid of in the first place.

và xác của chúng tôi sẽ là thức ăn cho bọn côn trùng gây hại.

Avoid going into caves where you might disturb hibernating bats,

Tránh việc đi vào hang bởi bạn có thể sẽ quấy rầy giấc ngủ đông của dơi

and always decontaminate your gear after visiting a cave.

hãy nhớ làm sạch thiết bị của mình sau khi vào một cái hang.

Nếu bạn có một tổ dơi không mong đợi ở gác mái hay nhà kho

If you have unwanted bats living in an attic or barn,

contact your local government to safely and humanely relocate us.

liên hệ với chính quyền địa để chuyển bọn tôi đến nơi khác an toàn và nhân đạo.

Và nếu bạn có thấy một con dơi, đừng có ý định chạm vào nó,

And if you come across a bat, do not attempt to handle it,

thay vào đó, gọi cho Hội Kiểm Soát Động Vật.

but instead, call Animal Control.

Người dơi có lẽ muốn giữ kín danh tính của mình.

Batman might want to keep his identity secret,

but a great way to help real bats is by continuing to learn about them

nhưng cách tốt nhất để giúp đỡ loài dơi là tiếp tục học hỏi về chúng

and spreading the truth that they are real heroes,

và lan truyền sự thực về những người anh hùng thực thụ này

even if their good deeds are often unseen.

mặc dù việc làm tốt đẹp của chúng thường là thầm lặng.