Are spotty fruits and vegetables safe to eat? - Elizabeth Brauer

Translator: Nhung Tran Reviewer: Nguyen Bich

In 2010, $30 billion worth of fruits and vegetables

Trong năm 2010, một lượng rau quả trị giá 30 tỷ đô

were wasted by American retailers and shoppers

đã bị lãng phí bởi những người bán lẻ và người mua ở Mỹ

in part because of cosmetic problems and perceived spoilage.

do chúng trông không còn tươi và mọi người tưởng chúng đã hỏng.

That's a poor use of about 30% of the produce on the market,

Đó là sự lãng phí khoảng 30% số thực phẩm trên thị trường,

not to mention the water and energy required to grow and transport it,

đó là chưa kể đến lượng nước và năng lượng sử dụng để trồng, vận chuyển,

and the landfill space getting used up by rotting fruit.

và khoảng đất dùng để chứa số rau quả bị hỏng.

So what are those cosmetic problems?

Vậy thật ra những vết lốm đốm đó là gì?

Bạn có thể đã bỏ qua những quả táo có vết lốm đốm ở cửa hàng

You've probably passed over a spotty apple in the grocery store,

or accidentally sunk your thumb into a mushy patch on a tomato.

hoặc lỡ ấn tay vào phần bị nẫu của một quả cà chua

These blemishes can doom produce to the trash can.

Những khuyết điểm như vậy có thể khiến thực phẩm bị cho vào sọt rác.

Nhưng thật ra chúng là cái gì?

But what are they anyway,

and are they actually bad for you?

và chúng có thật sự không tốt?

Những vết đốm đó là bằng chứng của cuộc chiến giữa thực vật và vi khuẩn.

Those spots are evidence of an epic battle between plants and microbes.

Like humans, plants coexist with billions of fungi and bacteria.

Giống con người, thực vật sống chung với hàng tỉ loại nấm và vi khuẩn.

Some of these microbes are beneficial to the plant,

Một số trong đó có lợi,

suppressing disease and helping it extract nutrients.

giúp phòng chống bệnh và giúp chiết xuất các chất dinh dưỡng.

Others are pathogens, attacking the produce,

Số khác lại là tác nhân gây bệnh, tấn công thực vật,

still alive as it sits in a store display or your refrigerator

khi vẫn tồn tại trên kệ hàng, hoặc trong tủ lạnh của bạn

and siphoning off molecules they can use themselves.

và bòn rút các phân tử của thực vật.

The good news is they're almost never bad for you.

Nhưng tin vui là nó gần như chẳng có hại gì cho bạn.

These fungi and bacteria have spent millions of years

Những loại nấm và vi khuẩn này đã dành hàng triệu năm

developing strategies to overcome a plant's immune system.

tạo ra cách để đánh bại hệ miễn dịch của thực vật.

But healthy human immune systems are different enough

Nhưng hệ miễn dịch của người khỏe mạnh thì rất khác biệt

that those strategies just don't work on us.

nên không bị ảnh hưởng bởi những loại nấm và vi khuẩn này.

So in a plant, what does this process look like?

Vậy trong thực vật, quá trình này diễn ra như thế nào?

Vi khuẩn tấn công thực vật bằng một số cách,

Microbes can reach plants in a number of ways,

like getting splashed onto it during watering or fertilization.

ví dụ qua nước tưới hoặc phân bón.

Under the right conditions,

Trong điều kiện phù hợp,

the microbes grow into large enough colonies

vi khuẩn phát triển, tạo thành một cụm đủ lớn

to attack the waxy outer layer of fruit or leaves.

để tấn công vào lớp sáp bên ngoài của quả hoặc lá.

Their target: the delicious sugars and nutrients inside.

Mục tiêu của chúng: phần đường và dinh dưỡng bên trong quả.

This type of pathogen often makes spots like this.

Đó là nguyên do của các vết lốm đốm.

A clump of bacteria drains the nutrients and color from the fruit's cells

Đám vi khuẩn hút chất dinh dưỡng và sắc tố của các tế bào

making that yellow halo.

tạo ra các đốm vàng.

It then moves outward,

Sau đó chúng di chuyển ra ngoài,

leaving a black spot of dead cells in its wake.

giết chết các tế bào và tạo ra các đốm đen.

Each spot, which could contain hundreds of thousands of microbes

Mỗi đốm đó chứa hàng trăm nghìn vi khuẩn

is actually caused by a combination of microbial attack

tạo ra bởi sự kết hợp giữa tấn công của vi khuẩn

và các kháng thể của thực vật.

and the host defending itself.

For example, this is the bacterial pathogen Pseudomonas syringae.

Ví dụ, đây là vi khuẩn mầm bệnh Pseudomanas syringae.

Once on a tomato, it enters the fruit and leaves,

Khi xuất hiện ở cà chua, chúng thâm nhập vào quả và lá,

multiplies in the space between the cells,

sinh sôi ở khoảng trống giữa các tế bào,

and produces toxins and proteins

tạo ra độc tố toxin và các protein

that allow it to disrupt the plant's immune response.

làm phá vỡ hệ miễn dịch của thực vật.

Độc tố coronatine làm cho lỗ khí của thực vật mở ra,

One toxin coronatine makes plants' stomata open up,

allowing bacteria to enter more freely.

tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng thâm nhập

Coronatine cũng là hoạt tố, gây ra sự suy giảm chất diệp lục,

Coronatine also activates pathways leading to chlorophyll degradation,

tạo ra các đốm vàng mà ta thấy.

which you can see as yellow spots.

As the bacteria continue to feed and multiply,

Khi vi khuẩn tiếp tục phát triển và sinh sôi,

they start to kill off the plant cells.

chúng bắt đầu giết các tế bào.

That explains spots, but what about mushy blemishes?

Điều này lý giải cho các vết lốm đốm. Nhưng còn những chỗ bị nẫu?

Those are usually caused when the fruit is attacked by microbes

Chúng thường xuất hiện khi rau quả bị vi khuẩn tấn công

after it's detached from the plant.

sau khi được thu hoạch.

If the plant is wounded during transport,

Nếu bị dập trong quá trình vận chuyển

necrotic fungi can infiltrate through the wound,

nấm hoại tử sẽ thâm nhập thông qua chỗ bị dập

giết các tế bào,

kill the cells,

absorb their nutrients,

hút hết chất dinh dưỡng,

and leave your food looking mushy or brown.

và làm rau quả bị nẫu hoặc có màu nâu.

Những chỗ này có vị không ngon.

Those spots in particular can taste pretty bad.

You're eating dead and decomposing tissue, after all.

Vì thật ra bạn đang ăn các mô chết và đã bị phân hủy.

But you can usually salvage the rest of the fruit.

Nhưng bạn có thể cứu vãn phần còn lại.

The non-mushy spots, like the ones you typically see on apples or tomatoes,

Những phần vẫn có lốm đốm ở vỏ nhưng không bị nẫu

are just on the surface and don't usually affect flavor.

trên vỏ của táo hay cà chua. Vị của nó cũng không hề bị ảnh hưởng.

Of course, microbes that do make us sick, like E. coli and salmonella,

Tất nhiên có một số vi khuẩn có hại, ví dụ Ê-cô-li hoặc salmonella

can hitch a ride on vegetables, too.

có thể xuất hiện trong rau.

Nhưng vì chúng ko phải vi khuẩn mầm bệnh, nên chúng không tạo ra vết lốm đốm.

But because they're not plant pathogens, they don't typically cause spots.

They just hang out invisibly on the surface.

Chúng chỉ xuất hiện trên bề mặt một cách vô hình.

So it's washing fruit and veggies, not avoiding the spotty ones,

Nên khi rửa rau quả, hãy rửa cả những vết lốm đốm,

that will help you avoid getting sick.

nó giúp bạn phòng chống được bệnh tật.

So the next time you're at the grocery store,

Vậy nên, lần tới khi ở cửa hàng

don't be afraid to pick up funky-looking fruit.

đừng ngại ngần chọn những quả trông không bắt mắt.

Some stores will even give you a discount.

Một số cửa hàng có thể còn giảm giá cho bạn.

Wash them well and store them properly,

Hãy rửa sạch và bảo quản chúng cẩn thận.

as some produce like apples and cabbages will keep in the fridge for weeks.

Táo hay cải bắp có thể để trong tủ lạnh hàng tuần.

The spotty ones may not be eye candy, but they're safe and just as delicious.

Rau quả trông lốm đốm có thể nhìn không hấp dẫn nhưng nó vẫn an toàn và ngon lành.