The breathtaking courage of Harriet Tubman - Janell Hobson

Translator: Harper Pham Reviewer: Nhu PHAM

Thoát khỏi chế độ nô lệ;

Escaping slavery;

risking everything to save her family;

mạo hiểm để cứu gia đình;

leading a military raid;

dẫn đầu một cuộc đột kích quân sự;

championing the cause of women’s suffrage;

đấu tranh cho quyền bầu cử của phụ nữ;

these are just a handful of the accomplishments

đó chỉ là một ít trong số các thành tựu

of one of America’s most courageous heroes.

của một trong những anh hùng can đảm nhất của nước Mỹ.

Harriet Tubman was born Araminta Ross in Dorchester County, Maryland,

Harriet Tubman, tên khai sinh là Araminta Ross ở quận Dorchester. Maryland,

in the early 1820s.

vào đầu những năm 1820.

Born into chattel slavery, Araminta, or Minty, was the fifth of nine children.

Sinh ra trong chế độ nô lệ,

Araminta, hay Minty, là con thứ năm trong số chín người con.

Two of Minty’s older sisters were sold to a chain gang.

Hai chị gái của Minty đã bị bán cho một nhóm lao động khổ sai.

Even as a small child,

Ngay từ khi còn nhỏ,

Minty was hired out to different owners,

Minty đã làm cho nhiều chủ thuê,

who subjected her to whippings and punishment.

chịu nhiều đòn roi và hình phạt.

Young Minty’s life changed forever on an errand to a neighborhood store.

Cuộc sống của cô bé Minty đã mãi mãi thay đổi

từ một chuyến đi tới cửa hàng trong vùng.

There, an overseer threw a two-pound weight at a fugitive enslaved person,

Tại đó, một người quản nô ném một vật nặng hai cân vào một nô lệ chạy trốn

missed, and struck Minty instead.

nhưng lại trúng vào Minty.

Her injury caused her to experience sleeping spells,

Vết thương khiến cô trải qua những cơn ngủ rũ

which we know of today as narcolepsy,

mà ngày nay gọi là chứng cơn ngủ kịch phát

for the rest of her life.

kéo dài suốt cả cuộc đời cô.

Minty’s owner tried to sell her,

Chủ của Minty cố bán cô đi

but there were no buyers for an enslaved person who fell into sleeping spells.

nhưng không người nào muốn mua một nô lệ bị chứng ngủ rũ cả.

She was instead put to work with her father, Ben Ross,

Vậy là thay vào đó, cô làm việc với cha mình, ông Ben Ross

who taught her how to lumber.

và được dạy cách chẻ gỗ.

Lumbering increased Minty’s physical strength

Việc chẻ gỗ giúp cải thiện thể lực của Minty,

and put her in touch with free black sailors who shipped the wood to the North.

giúp cô gặp gỡ những thủy thủ da màu tự do chuyển gỗ đến miền Bắc.

From them, Minty learned about the secret communications

Minty học được từ họ cách giao tiếp bí mật

that occurred along trade routes,

trên đường giao thương,

information that would prove invaluable later in her life.

thông tin mà trở nên quý giá với cô sau này.

In this mixed atmosphere of free and enslaved blacks working side by side,

Trong môi trường người da màu tự do lẫn nô lệ làm việc cùng nhau,

Minty met John Tubman, a free black man she married in 1844.

Minty gặp John Tubman, một người da màu tự do và kết hôn vào năm 1844.

After marriage, she renamed herself Harriet, after her mother.

Sau khi kết hôn, cô đổi tên thành Harriet, theo tên mẹ cô.

Harriet Tubman’s owner died in 1849.

Chủ của Harriet Tubman chết năm 1849.

When his widow planned to sell off her enslaved human beings,

Khi người vợ góa của ông dự định bán hết nô lệ,

Harriet feared she would be sold away from everyone she loved.

Harriet sợ rằng cô sẽ bị bán đi xa khỏi những người cô yêu quý.

She had heard of an “underground railroad,"

Cô đã nghe nói về một "đường ray ngầm",

a secret network of safe houses,

một mạng lưới bí mật gồm các ngôi nhà an toàn,

boat captains,

thuyền trưởng tàu thủy, và những người đánh xe ngựa

and wagon drivers

willing to harbor fugitive enslaved people on their way north.

sẵn sàng che chở cho những nô lệ bỏ trốn đến miền Bắc.

So Tubman fled with two of her brothers, Ben and Harry.

Vì vậy, Tubman đã bỏ trốn cùng hai anh trai, Ben và Harry.

They eventually turned back, fearing they were lost.

Sau đó, họ lại quay về, vì lo sợ bị lạc.

But in one of her sleeping spells,

Nhưng trong một cơn ngủ rũ,

Harriet dreamed that she could fly like a bird.

Harriet mơ thấy mình bay như một con chim.

Looking down below, she saw the path to liberation.

Nhìn xuống dưới, cô thấy con đường dẫn đến tự do.

And in the autumn of 1849, she set out on her own,

Và mùa thu năm 1849, cô bắt đầu một mình

following the North Star to Pennsylvania, and to freedom.

đi theo sao Bắc Đẩu tới Pennsylvania, đến với tự do.

Tubman returned to the South 13 times to free her niece,

Tubman quay trở lại miền Nam 13 lần để dẫn dắt cháu gái,

brothers,

các anh trai, cha mẹ, và nhiều người khác đến tự do.

parents,

and many others.

She earned the nickname Black Moses

Bà được gọi là Moses da màu

and worked diligently with fellow abolitionists

và đã hoạt động cần mẫn với những người bãi nô

to help enslaved people escape,

giúp nô lệ trốn thoát,

first to the North, and later to Canada.

đầu tiên tới miền Bắc, và sau tới Canada.

Harriet Tubman worked as a Union army nurse,

Harriet Tubman đã làm y tá quân y,

scout,

hướng đạo sinh,

and spy during the Civil War.

và gián điệp thời nội chiến.

In 1863, she became the first woman in United States history

Năm 1863, bà là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử Mỹ

to plan and lead a military raid,

lập kế hoạch và dẫn đầu một cuộc đột kích quân sự,

liberating nearly 700 enslaved persons in South Carolina.

giải phóng gần 700 nô lệ ở Nam Carolina.

After the war, the 13th Amendment to the U.S. Constitution

Sau chiến tranh, bản sửa đổi Hiến pháp Mỹ lần thứ 13

legally abolished slavery,

đã chính thức bãi bỏ chế độ nô lệ,

while the 14th expanded citizenship

trong khi bản thứ 14 mở rộng quyền công dân

and the 15th gave voting rights to formerly enslaved black men.

và bản thứ 15 trao quyền bầu cử cho những người da màu đã từng là nô lệ.

But she was undaunted, and she persisted.

Nhưng bà là người quật cường và bền bỉ.

She raised funds for formerly enslaved persons

Bà gây quỹ cho những người nô lệ trước đây

and helped build schools and a hospital on their behalf.

và giúp xây trường học và bệnh viện vì quyền lợi của họ.

In 1888, Tubman became more active in the fight for women’s right to vote.

Năm 1888, Tubman tham gia năng nổ hơn vào cuộc đấu tranh vì quyền bầu cử của phụ nữ.

In 1896, she appeared at the founding convention

Năm 1896, bà xuất hiện trong hiệp ước thành lập

of the National Association of Colored Women in Washington D.C.

tổ chức Phụ nữ da màu quốc gia ở Washington D.C

and later at a woman’s suffrage meeting in Rochester, New York.

và sau đ là một cuộc họp về quyền bầu cử phụ nữ ở Rochester, New York.

There she told the audience:

Bà đã nói với khán giả:

“I was a conductor on the Underground Railroad,

"Tôi đã là một người lái tàu ở "Tuyến đường ray ngầm"

and I can say what many others cannot.

và tôi có thể nói điều mà những người khác không thể,

I never ran my train off the track, and I never lost a passenger.”

tôi đã không hề lái tàu trật đường ray, và đã không để mất một hành khách nào."

As her fame grew,

Khi danh tiếng của bà tăng lên,

various friends and allies helped her in the fight

nhiều người bạn và đồng minh đã giúp bà đấu tranh

to collect a veteran’s pension for her service in the Union Army.

đòi tiền trợ cấp cựu binh vì từng phục vụ trong Quân đội liên hiệp.

In 1899, she was finally granted $20 a month.

Năm 1899, bà cuối cùng đã được cấp 20 đô la mỗi tháng.

In a fitting twist of fate,

Thật chẳng ngờ,

the United States Treasury announced in 2016

Kho bạc Hợp chủng quốc Hoa Kỳ đã thông báo vào năm 2016

that Tubman’s image will appear on a redesigned twenty dollar bill.

rằng hình ảnh của Tubman sẽ xuất hiện trong bản thiết kế mới của tờ 20 đô la.

Harriet Tubman died on March 10, 1913.

Harriet Tubman mất ngày 10 tháng 3 năm 1913.

Even on her deathbed at age 91,

Ngay cả khi hấp hối vào tuổi 91,

she kept the freedom of her people in mind.

bà vẫn nghĩ tới tự do cho những người mình yêu quý.

Her final words were:

Những lời cuối của bà là:

"I go away to prepare a place for you.”

"Tôi đi xa để chuẩn bị một chỗ cho bạn".