Why do you want to squeeze cute things? - Joshua Paul Dale

Çeviri: İnci Erdoğdu Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

Watching a kitten fumbling around,

Yavru bir kedinin ortalıkta şapşalca yuvarlanmasını izlerken

it might feel as if you’ve never encountered anything

şu fani hayatınızda bu kadar etkileyici bir şirinlikte

so devastatingly adorable in your mortal life.

başka bir şeyle karşılaşmamış gibi hissedebilirsiniz.

You may want to pet its soft fur and kiss its tiny head.

Yumuşacık tüylerini okşamak ve minik kafasını öpmek isteyebilirsiniz.

But you may also feel the conflicting urge to squeeze

Ancak bunun tam zıddı bir dürtüyle

yavru kediyi sıkmak, mıncıklamak

or smush the kitten,

maybe even stuff it in your mouth.

ve hatta ağzınıza tıkmak isteyebilirsiniz.

However, you don’t.

Yine de böyle bir şey yapmazsınız

And you might be appalled by yourself.

ve bu düşünceleriniz sizi korkutabilir.

But this urge, which psychologists call “cute aggression,”

Ama bu dürtü psikologların “sevimli saldırganlık” olarak adlandırdığı

is a surprisingly common one estimated to affect about half of all adults.

ve şaşırtıcı bir şekilde yetişkinlerin yarısını etkileyen yaygın bir durum.

To better understand this peculiar phenomenon,

Bu garip fenomeni daha iyi anlamak için

let's start with what cuteness is.

sevimli dediğimiz şeyin ne olduğuna bakarak başlayalım.

In 1943, one scientist created a baby schema

1943′te bir bilim insanı tombul yanaklar,

that identified key features associated with cuteness,

büyük gözler ve kısa uzuvlar gibi sevimliliğin bağdaştırıldığı

like plump cheeks, large eyes, and short limbs.

belli başlı özelliklerin listelendiği bir bebek şeması hazırladı.

These characteristics, associated with many young animals,

Birçok yavruyla ilişkilendirilmiş bu nitelikler

were placed in opposition with those perceived as less cute.

daha az sevimli bulunan özelliklerle karşılıklı olarak yerleştirildi.

Decades of study have since indicated that this baby schema reliably tracks

O zamandan beri yapılmış onlarca çalışma,

bu bebek şemasının insanların sevimliliği nasıl algıladığını

with how people perceive cuteness.

hatasız şekilde belirlediğini gösterdi.

When study participants see images containing more features

Araştırma katılımcıları bebek şemasının

sevimli olarak saptadığı özelliklere sahip fotoğraflar gördüklerinde,

that the baby schema pinpoints as cute,

they tend to look at them longer and more often.

bu fotoğraflara daha uzun ve sık bakmaya eğimlilerdi.

And the photos appear to stimulate brain regions

Bu fotoğrafların beynin duygu ve ödülle ilgili bölümlerini uyardığı ortaya çıktı.

associated with emotion and reward.

Cuteness is also thought to influence behavior.

Sevimliliğin ayrıca davranışlar üzerinde de etkisi olduğu düşünülüyor.

In a 2009 study, participants performed better at the game Operation—

2009′da yapılmış bir çalışmada, öncesinde sevimli resimler gösterilen katılımcıların

which demands precise, careful movements— when shown cute images beforehand.

titiz hareketler gerektiren Süper Doktor oyununda daha iyi oldukları gözlemlendi.

The results of another study indicated that people use recycling bins more

Başka bir araştırmada, insanların üzerinde sevimli görüntüler bulunan

when they have cute images on them.

geri dönüşüm kutularını daha çok kullandığını belirtildi.

And the fact that cuteness hijacks our emotions

Sevimliliğin duygularımızı ele geçirdiği gerçeği

is certainly not lost on authorities and advertisers.

yetkililerin ve reklamcıların da gözünden kaçmamışa benziyor.

But why does cuteness have this hold on us?

Peki neden sevimliliğin üzerimizde böyle bir etkisi var ki?

It's nearly impossible to know for sure,

Bunu kesin olarak bilmek imkansız

but one theory is that cute things simply make us want to nurture them.

ama bir teoriye göre sevimli şeyler onları beslemek istememize sebep oluyor.

Because human babies are relatively helpless on their own,

Bebekler nispeten kendi başlarına daha çaresiz olduklarından

it’s hypothesized that evolution favored infants who were perceived as cute

evrimin sevimli görünen yavruları desteklediği,

and inspired more care and interaction.

daha fazla ilgi ve alaka görmelerine sebep olduğu savunuluyor.

And, being acutely sensitive to cuteness,

Sevimli şeylere karşı son derece hassas olduğumuzdan

we're tuned into similar features in other species.

diğer canlı türlerindeki benzerliklere de duyarlı hale geldik.

In fact, as we domesticated animals, their appearances tended to change too.

Öyle ki biz hayvanları evcilleştirdikçe onların görünüşleri de değişmeye başladı.

Some scientists have noted a phenomenon called “domestication syndrome,”

Bazı bilim insanları, bazı hayvanların uysallaştıkça

gitgide daha çocuksu yüzlere sahip olduğu

where certain animals appear to have gradually adopted more juvenile features

“evcilleştirme sendromu” adında

as they became more docile.

bir fenomenden bahsettiler.

One theory is that these physical changes are regulated

Bir teoriye göre bu fiziksel değişimler

nöral krest adı verilen embriyonik bir yapı tarafından düzenlenir.

by an embryonic structure called the neural crest.

It helps determine how some of a developing embryo’s cells

Bu yapı, gelişen bazı embriyonik hücrelerin nasıl farklılaşacağına

differentiate and where they go.

ve nerede kullanılacaklarına karar vermede yardımcı oluyor.

Delaying or inhibiting the arrival of these cells in certain areas of the body

Vücudun belli bölgelerindeki bu hücrelerin varışının ertelenmesi veya hızlandırılması

can result in an underdevelopment of the pituitary and adrenal glands,

korku ve saldırganlığı kontrol eden hipofiz ve böbreküstü bezlerinde

which govern fear and aggression.

yetersiz gelişmeye sebep olabilir.

It can also lead to physical characteristics

Bu durum ayrıca bazı fiziksel özelliklerde değişime yol açabilir.

like floppier ears, shorter snouts, and smaller jaws.

Bu değişimlere örnek daha sarkık kulaklar, kısa burun ve küçük çene verilebilir.

This is one idea of how selecting for behavioral characteristics

Bu fikre göre arkadaş canlısı olmak gibi davranışsal özellikleri seçmek

like friendliness, may also select for more juvenile, cuter physical traits.

daha çocuksu ve sevimli olmak gibi fiziksel özellikleri de seçmeye götürüyor.

Basically, as humans bred and domesticated docile dogs,

Aslında uysal köpekleri evcilleştirip çiftleştirdikçe

we seem to have made some breeds look more like babies.

bazı türleri bebeklere daha benzer hale getirdik gibi gözüküyor.

Some scientists theorize that we may have even domesticated ourselves.

Bazı bilim insanları, kendimizi de evcilleştirmiş olabileceğimizi savunuyor.

The thinking here is that as ancient humans

Bu fikre göre eski insanlar daha büyük ve iş birlikçi gruplar oluştururken

formed larger, more cooperative groups,

they selected for friendlier individuals.

daha dost canlısı bireyleri seçtiler.

This may have then led to some of the physical characteristics

Bu daha sonraları bizi en yakın evrimsel kuzenlerimizden ayıran

that distinguish us from our closest evolutionary cousins,

daha küçük ve yuvarlak bir kafatası ile

like smaller, rounder skulls and subtler brow ridges.

daha ince kaş sırtı gibi fiziksel özelliklere yol açmış olabilir.

But if cuteness is related to nurturing and decreased aggression,

O halde eğer sevimlilik beslemek ve saldırganlık azaltmakla alakalıysa

why would anyone ever want to squeeze or bite cute things?

neden insanlar sevimli bir şeyi mıncıklamak ya da ısırmak ister ki?

Well, cute aggression is importantly not linked

Şöyle ki sevimli saldırganlık aslında

gerçek bir zarar verme niyetiyle bağlantılı değildir.

to the actual intention to do harm.

Instead, it seems to result from emotional overload.

Aksine duygusal aşırı yüklemenin bir sonucu olarak bu durum ortaya çıkıyor.

Some scientists think that cute things elicit such positive emotions

Bazı bilim insanlarına göre sevimli şeyler

birtakım insanlarda o kadar fazla olumlu duygular ortaya çıkarıyor ki

from certain people that the experience becomes overwhelming.

bu deneyim kişilere bunaltıcı gelebiliyor.

They hypothesize that slightly aggressive, discordant thoughts

Biraz saldırgan ve uyumsuz düşünceler,

are the brain’s way of putting the brakes on and regulating those intense feelings—

beynin kendini frenleme

ve bu yoğun duyguları düzenleme yöntemi olduğu varsayılıyor—

not getting you to actually eat a kitten.

sizi gerçekten yavru bir kediyi yemeye ikna etmiyor yani.

Cuteness can come off as a frivolous, innocent quality,

Sevimlilik önemsiz, masum bir özellik olarak gözükebilir

but it wields immense, consequential power.

ama çok büyük, önemli bir gücü yönlendiriyor.

Not to be aggressive, but cuteness kind of runs the world.

Kaba olmak istemem ama dünyayı bir nevi sevimlilik yönetiyor.