Why do you want to squeeze cute things? - Joshua Paul Dale

1,243,088 views ・ 2023-01-03

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Anh Thy Reviewer: 24 Anh
00:07
Watching a kitten fumbling around,
0
7462
2961
Nhìn thấy chú mèo con mò mẫm xung quanh
00:10
it might feel as if you’ve never encountered anything
1
10840
3170
có thể khiến bạn cảm thấy như thể chưa từng bắt gặp thứ gì đó
00:14
so devastatingly adorable in your mortal life.
2
14010
4755
siêu cấp đáng yêu như thế
trong cuộc đời phàm trần của bạn.
00:19
You may want to pet its soft fur and kiss its tiny head.
3
19432
5047
Có thể bạn sẽ muốn sờ bộ lông mềm mại và hôn lên cái đầu nhỏ nhắn của nó.
00:25
But you may also feel the conflicting urge to squeeze
4
25063
6506
Nhưng cũng có thể bạn sẽ cảm nhận được sự thúc giục đầy mâu thuẫn
muốn siết chặt hoặc đè bẹp chú mèo con,
00:31
or smush the kitten,
5
31569
1919
00:33
maybe even stuff it in your mouth.
6
33488
2502
hay thậm chí là nhét nó vào miệng.
00:36
However, you don’t.
7
36616
1960
Tuy nhiên, bạn không hề làm như vậy.
00:38
And you might be appalled by yourself.
8
38785
2085
Và có thể bạn sẽ tự kinh hãi chính mình.
00:40
But this urge, which psychologists call “cute aggression,”
9
40870
4129
Nhưng sự thôi thúc được các nhà tâm lý học gọi là “sự gây hấn dễ thương” này
00:45
is a surprisingly common one estimated to affect about half of all adults.
10
45541
5965
lại phổ biến một cách ngạc nhiên,
được ước tính ảnh hướng đến khoảng một nửa số người trưởng thành.
00:52
To better understand this peculiar phenomenon,
11
52298
2795
Để hiểu rõ hơn về hiện tượng kỳ lạ này,
00:55
let's start with what cuteness is.
12
55093
2627
hãy bắt đầu với khái niệm đáng yêu là gì.
00:58
In 1943, one scientist created a baby schema
13
58304
5422
Năm 1943, một nhà khoa học đã tạo ra lược đồ em bé
01:03
that identified key features associated with cuteness,
14
63726
3253
xác định các đặc điểm chính liên quan đến sự dễ thương,
01:06
like plump cheeks, large eyes, and short limbs.
15
66979
4171
như là má phúng phính, đôi mắt to và chân tay ngắn.
01:11
These characteristics, associated with many young animals,
16
71526
3837
Những đặc điểm này liên quan đến nhiều động vật non
01:15
were placed in opposition with those perceived as less cute.
17
75363
4463
đối lập với những đặc điểm được cho là kém dễ thương.
01:20
Decades of study have since indicated that this baby schema reliably tracks
18
80326
5130
nhiều thập kỷ nghiên cứu từ đó chỉ ra rằng lược đồ em bé này đáng tin cậy để theo dõi
01:25
with how people perceive cuteness.
19
85456
2419
cách con người cảm nhận sự dễ thương.
01:28
When study participants see images containing more features
20
88000
3879
Khi những người tham gia nghiên cứu xem những hình ảnh chứa nhiều đặc điểm
01:31
that the baby schema pinpoints as cute,
21
91879
2419
mà lược đồ em bé xác định là dễ thương,
01:34
they tend to look at them longer and more often.
22
94298
3379
họ có xu hướng nhìn vào chúng lâu hơn và thường xuyên hơn.
01:38
And the photos appear to stimulate brain regions
23
98386
2627
Và các bức ảnh dường như đã kích thích các vùng não
01:41
associated with emotion and reward.
24
101013
3504
liên quan đến cảm xúc và hệ thống phần thưởng.
01:45
Cuteness is also thought to influence behavior.
25
105351
3378
Sự đáng yêu cũng được cho là có ảnh hưởng đến hành vi.
01:49
In a 2009 study, participants performed better at the game Operation—
26
109063
4755
Trong một nghiên cứu năm 2009, người tham gia đã thể hiện tốt hơn
khi chơi tựa game Phẫu thuật,
01:53
which demands precise, careful movements— when shown cute images beforehand.
27
113818
5797
đòi hỏi các chuyển động chính xác, thận trọng
khi được xem những hình ảnh dễ thương trước khi chơi.
02:00
The results of another study indicated that people use recycling bins more
28
120158
4629
Kết quả của cuộc nghiên cứu khác cho thấy
mọi người sử dụng thùng rác tái chế nhiều hơn
02:04
when they have cute images on them.
29
124787
2378
nếu trên đó có những hình ảnh dễ thương.
02:07
And the fact that cuteness hijacks our emotions
30
127790
2836
Và thực tế là chính quyền và các nhà quảng cáo sẽ không bỏ qua
02:10
is certainly not lost on authorities and advertisers.
31
130626
4505
tác động của sự dễ thương đến cảm xúc của chúng ta.
02:15
But why does cuteness have this hold on us?
32
135548
3211
Nhưng tại sao sự dễ thương lại có thể kiểm soát chúng ta đến vậy?
02:18
It's nearly impossible to know for sure,
33
138968
1919
Gần như không thể nói chắc chắn
02:20
but one theory is that cute things simply make us want to nurture them.
34
140887
5088
nhưng có giả thuyết rằng những thứ dễ thương làm ta muốn nuôi dưỡng chúng.
02:26
Because human babies are relatively helpless on their own,
35
146475
3504
Vì trẻ sơ sinh tương đối yếu đuối khi ở một mình,
02:29
it’s hypothesized that evolution favored infants who were perceived as cute
36
149979
4671
giả thuyết đề ra rằng
quá trình tiến hóa đã ưu tiên trẻ sơ sinh được cho là đáng yêu
02:34
and inspired more care and interaction.
37
154775
2962
và thôi thúc nhiều sự quan tâm, tương tác.
02:38
And, being acutely sensitive to cuteness,
38
158571
3462
Và bởi vì có độ nhạy cảm cao đối với sự dễ thương,
02:42
we're tuned into similar features in other species.
39
162033
3253
chúng ta cũng liên tưởng những đặc điểm tương tự ở các loài khác.
02:45
In fact, as we domesticated animals, their appearances tended to change too.
40
165578
5505
Thật ra, khi chúng ta thuần hóa động vật,
ngoại hình của chúng cũng có xu hướng thay đổi.
02:51
Some scientists have noted a phenomenon called “domestication syndrome,”
41
171667
4713
Một số nhà khoa học đã ghi nhận hiện tượng gọi là “hội chứng bị thuần hóa”,
02:56
where certain animals appear to have gradually adopted more juvenile features
42
176631
4963
một số động vật có vẻ dần phát triển các đặc điểm non trẻ hơn
03:01
as they became more docile.
43
181594
2252
khi chúng trở nên dễ chỉ bảo hơn.
03:04
One theory is that these physical changes are regulated
44
184972
3462
Một giả thuyết cho rằng sự thay đổi về mặt vật lý này được điều chỉnh
03:08
by an embryonic structure called the neural crest.
45
188434
3462
bởi cấu tạo phôi được gọi là mào thần kinh.
03:12
It helps determine how some of a developing embryo’s cells
46
192271
3712
Nó giúp xác định một số tế bào của phôi đang phát triển
03:15
differentiate and where they go.
47
195983
2628
biệt hóa như thế nào và di chuyển đi đâu.
03:18
Delaying or inhibiting the arrival of these cells in certain areas of the body
48
198861
4338
Việc trì hoãn hay ức chế sự xuất hiện của tế bào này
ở một số vùng nhất định của cơ thể
03:23
can result in an underdevelopment of the pituitary and adrenal glands,
49
203199
5088
có thể dẫn đến sự kém phát triển của tuyến yên và tuyến thượng thận,
03:28
which govern fear and aggression.
50
208287
2378
vốn chi phối sự sợ hãi và hung hăng.
03:31
It can also lead to physical characteristics
51
211123
3003
Nó cũng có thể dẫn đến sự thay đổi đặc điểm ngoại hình
03:34
like floppier ears, shorter snouts, and smaller jaws.
52
214126
4755
như là đôi tai rũ xuống, mõm ngắn và hàm nhỏ hơn.
03:39
This is one idea of how selecting for behavioral characteristics
53
219507
4254
Đây cũng là một ý tưởng vì sao lựa chọn các đặc điểm hành vi như sự thân thiện
03:43
like friendliness, may also select for more juvenile, cuter physical traits.
54
223761
6423
cũng có thể giống việc chọn các đặc điểm ngoại hình non trẻ và đáng yêu hơn.
03:50
Basically, as humans bred and domesticated docile dogs,
55
230935
4212
Về cơ bản, khi con người lai tạo và thuần hóa những chú chó dễ bảo,
03:55
we seem to have made some breeds look more like babies.
56
235439
4421
ta dường như đã khiến cho một số giống chó trông giống em bé hơn.
04:00
Some scientists theorize that we may have even domesticated ourselves.
57
240820
5464
Vài nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng
thậm chí chúng ta có thể đã tự thuần hóa chính mình.
04:06
The thinking here is that as ancient humans
58
246701
2586
Khi người cổ đại thành lập các nhóm lớn và hợp tác hơn,
04:09
formed larger, more cooperative groups,
59
249287
2711
04:11
they selected for friendlier individuals.
60
251998
2919
họ chọn những cá thể thân thiện hơn.
04:15
This may have then led to some of the physical characteristics
61
255084
3045
Điều này còn có thể dẫn đến một số đặc điểm ngoại hình
04:18
that distinguish us from our closest evolutionary cousins,
62
258129
3503
giúp phân biệt chúng ta với những người anh em chung tổ tiên gần nhất,
04:21
like smaller, rounder skulls and subtler brow ridges.
63
261632
4296
như là hộp sọ nhỏ, tròn hơn và cung chân mày tinh tế hơn.
04:26
But if cuteness is related to nurturing and decreased aggression,
64
266762
5714
Nhưng nếu đáng yêu liên quan đến sự nuôi dưỡng và giảm sự hung hăng,
04:32
why would anyone ever want to squeeze or bite cute things?
65
272685
4963
thì tại sao mọi người lại muốn siết chặt hay cắn những thứ dễ thương?
04:38
Well, cute aggression is importantly not linked
66
278232
4088
Quan trọng là gây hấn dễ thương không liên quan đến ý định thật sự làm hại.
04:42
to the actual intention to do harm.
67
282320
2419
04:44
Instead, it seems to result from emotional overload.
68
284822
4254
Thay vào đó, nó là kết quả của tình trạng quá tải cảm xúc.
04:49
Some scientists think that cute things elicit such positive emotions
69
289910
4755
Vài nhà khoa học cho rằng
những thứ dễ thương khơi gợi cảm xúc tích cực cho vài người nhất định
04:54
from certain people that the experience becomes overwhelming.
70
294665
4296
khiến trải nghiệm trở nên choáng ngợp.
04:59
They hypothesize that slightly aggressive, discordant thoughts
71
299420
4546
Họ đưa ra giả thuyết rằng những suy nghĩ hơi hung hăng, trái ngược nhau
05:03
are the brain’s way of putting the brakes on and regulating those intense feelings—
72
303966
5381
chính là cách bộ não kìm hãm và điều chỉnh các cảm xúc mãnh liệt đó,
05:09
not getting you to actually eat a kitten.
73
309722
3378
chứ không thúc đẩy bạn thật sự ăn thịt chú mèo con.
05:13
Cuteness can come off as a frivolous, innocent quality,
74
313934
3629
Dễ thương có thể mang tính chất ngây thơ, ngờ ngệch
05:17
but it wields immense, consequential power.
75
317813
3671
nhưng chúng lại sức mạnh to lớn và quan trọng.
05:22
Not to be aggressive, but cuteness kind of runs the world.
76
322109
5881
Chẳng có ý hung hăng gì,
nhưng sự dễ thương giống như đang thống trị thế giới.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7