Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Prolonged space travel takes a severe toll on the human body.

Uzun uzay yolculuğu insan bedeni için ciddi sonuçlar doğurur.

Microgravity impairs muscle and bone growth,

Sıfır yer çekimi kas ve kemik gelişimine zarar verir,

and high doses of radiation cause irreversible mutations.

yüksek dozda radyasyon da geri döndürülemez mutasyonlara neden olur.

As we seriously consider the human species becoming space-faring,

İnsan türünün uzaya açılmasını ciddi şekilde düşünürken

a big question stands.

büyük bir soru hâlâ cevaplanamıyor.

Even if we break free from Earth's orbit

Dünya'nın yörüngesinden çıkıp

and embark on long-duration journeys among the stars,

yıldızlar arasında uzun süreli yolculuklara adım atsak da

can we adapt to the extreme environments of space?

uzayın aşırı şiddetli koşullarına adapte olabilir miyiz?

This won't be the first time that humans have adapted to harsh environments

Bu durum insanların şiddetli durumlara adapte olduğu

ve insanüstü yetilerle evrildikleri ilk şey olmayacaktır.

and evolved superhuman capabilities.

Not fantastical powers like laser vision or invisibility,

Lazer görüşü ve görünmezlik gibi fantastik güçler değil

but physiological adaptations for survival in tough conditions.

zor koşullarda sağ kalmamıza yarayacak fizyolojik adaptasyonlar.

For example, on the Himalayan mountains

Örneğin Himalaya Dağları'nda,

where the highest elevation is nine kilometers above sea level,

en üst yüksekliğin deniz seviyesinden dokuz km olduğu yerde,

an unacclimated lowland human will experience symptoms of hypoxia,

bu iklime alışık olmayan bir insanda hipoksi semptomları baş gösterecektir,

commonly known as mountain sickness.

diğer adıyla dağ tutması.

At these altitudes, the body usually produces extra red blood cells,

Bu yüksekliklerde insan vücudu genellikle ekstra kırmızı kan hücresi üretir,

thickening the blood and impeding its flow.

kanın pıhtılaşması artar ve akışkanlığı engellenir.

But Himalayans who have lived on these mountains for thousands of years

Ancak Himalayalılar bu dağlarda binlerce yıl yaşadılar;

permanently evolved mechanisms to circumvent this process

bu süreci es geçerek normal bir kan akışı sağlayacak

and maintain normal blood flow.

kalıcı mekanizmalarla evrildiler.

Cases like that prove that humans can develop permanent lifesaving traits.

Bu örnekler insanların hayat kurtaran kalıcı yetiler geliştirebildiğine kanıt.

But natural adaptation for entire human populations

Fakat tüm insan popülasyonuna ilişkin doğal seçilim

could take tens of thousands of years.

yüz binlerce yıl sürebilir.

Recent scientific advances may help us accelerate human adaptation

Son bilimsel ilerlemelerle insan adaptasyonunu

to single generations.

tek bir jenerasyona hızlandırabiliriz.

To thrive as a species during space travel,

Uzay yolculuğuyla tür olarak gelişmek için

we could potentially develop methods

potansiyel olarak metotlar geliştirerek

to quickly program protective abilities into ourselves.

kendimizi koruyucu yeteneklerle hızlı bir şekilde donatabiliriz.

A beta version of these methods is gene therapy,

Bu metotlardan deneme aşamasında olan biri gen terapisi,

which we can currently use to correct genetic diseases.

şu an bunu genetik hastalıkları düzeltmek için kullanıyoruz.

Gene editing technology, which is improving rapidly,

Hızla gelişen gen düzenleme teknolojisi

allows scientists to directly change the human genome

bilim insanlarının insan genomunu doğrudan değiştirmesini

to stop undesirable processes or make helpful substances.

ve istenmeyen süreçleri durdurmasını veya yardımcı maddeler yapmasını sağlıyor.

An example of an unwanted process

Bu istenmeyen süreçlerden bir örnek

is what happens when our bodies are exposed to ionizing radiation.

bedenlerimizin iyonlaştırıcı radyasona maruz kaldığı durum.

Without an atmospheric barrier and a magnetic field like Earth's,

Dünya'nınki gibi atmosferik bir bariyer ve manyetik alan olmadan

most planets and moons are bombarded with these dangerous subatomic particles.

çoğu gezegen ve uydular bu atom altı taneciklerle dolup taşıyor.

They can pass through nearly anything

Neredeyse her şeyin içinden geçebiliyor

and would cause potentially cancerous DNA damage to space explorers.

ve uzay keşifçilerine kanserli DNA hasarı bırakabiliyor.

But what if we could turn the tables on radiation?

Peki radyasyon konusunda durumu tersine çevirebilirsek?

Human skin produces a pigment called melanin

İnsan cildi melanin adında bir pigment üretiyor,

that protects us from the filtered radiation on Earth.

bu da bizi Dünya'daki filtrelenmiş radyasyondan koruyor.

Melanin exists in many forms across species,

Melanin türler arasında pek çok şekilde görülebiliyor

and some melanin-expressing fungi

ve melanin içeren bazı mantarlar da

use the pigment to convert radiation into chemical energy.

bu pigmenti, radyasyonu kimyasal enerjiye çevirmede kullanıyor.

Instead of trying to shield the human body,

İnsan vücudunu korumaya çalışmaktan

or rapidly repair damage,

veya hızla hasarı onarmaktansa

we could potentially engineer humans

insanlar üzerinde çalışmalar yaparak

to adopt and express these fungal, melanin-based energy-harvesting systems.

bu melanin bazlı enerji çevirme sistemlerini kendimize uyarlayabiliriz.

They'd then convert radiation into useful energy while protecting our DNA.

DNA'mız korunurken diğer yandan radyasyonu enerjiye çeviririz.

This sounds pretty sci-fi,

Kulağa bilim kurgu gibi geliyor

but may actually be achievable with current technology.

ama şu anki teknolojiyle bu aslında mümkün.

But technology isn't the only obstacle.

Ancak teknoloji tek engel değil.

There are ongoing debates on the consequences

Genetik yapımızda böyle radikal değişiklikler yapmanın

and ethics of such radical alterations to our genetic fabric.

fiziksel ve etik sonuçları hâlâ tartışma konusu.

Besides radiation,

Radyason dışında,

variation in gravitational strength is another challenge for space travelers.

uzay yolcuları için yer çekimsel güç varyasyonu da başka bir zorluk.

Until we develop artificial gravity in a space ship or on another planet,

Bir uzay gemisi veya başka bir gezegende yapay yer çekimi yapmadıkça

we should assume that astronauts will spend time living in microgravity.

astronotların sıfır yer çekiminde zaman geçireceklerini var sayıyoruz.

On Earth, human bone and muscle custodial cells

Dünya'da insan kas ve kemik hücreleri

respond to the stress of gravity's incessant tugging

yer çekiminin aralıksız baskısına yanıt veriyor

by renewing old cells in processes known as remodeling and regeneration.

ve tekrar modelleme ve rejenerasyon süreçleriyle eski hücreleri yeniliyor.

But in a microgravity environment like Mars,

Mars gibi sıfır yer çekiminde ise

human bone and muscle cells won't get these cues,

insan kas ve kemik hücreleri bu işarete sahip olamayacak,

resulting in osteoporosis and muscle atrophy.

bu da osteoporoz ve kas atrofisi gibi sonuçlar doğuracaktır.

So, how could we provide an artificial signal for cells

Peki hücreler için yapay bir sinyal nasıl sağlarız da

to counteract bone and muscle loss?

kas ve kemik kaybına karşı koyarız?

Again, this is speculative,

Bu da sadece spekülatif

but biochemically engineered microbes inside our bodies

ama vücudumuzda biyokimyasal olarak düzenlenmiş mikroplar

could churn out bone and muscle remodeling signaling factors.

kas ve kemik tekrar modelleme işaret faktörlerini harekete geçirebilir.

Or humans could be genetically engineered

Veya genetik düzenleme yapılarak

to produce more of these signals in the absence of gravity.

yer çekimi yokluğunda insanların bu sinyalleri üretmeleri sağlanabilir.

Radiation exposure and microgravity are only two of the many challenges

Radyasyona maruz kalma ve sıfır yer çekimi

uzay yolculuğunun acımasız koşullarında karşılacağımız sorunlardan sadece ikisi.

we will encounter in the hostile conditions of space.

But if we're ethically prepared to use them,

Ancak bunları etik olarak kullanmaya hazırsak

gene editing and microbial engineering are two flexible tools

gen editleme ve mikrobiyal mühendislik

that could be adapted to many scenarios.

pek çok senaryoda adapte edilebilecek iki esnek araç.

In the near future, we may decide to further develop

Yakın gelecekte bu genetik araçları daha da geliştirerek

and tune these genetic tools for the harsh realities of space living.

uzayda yaşamanın zorlu koşullarına ayarlanması söz konusu olabilir.