Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip

Czy moglibyśmy przeżyć dłuższą podróż kosmiczną? - Lisa Nip

429,307 views

2016-10-04 ・ TED-Ed


New videos

Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip

Czy moglibyśmy przeżyć dłuższą podróż kosmiczną? - Lisa Nip

429,307 views ・ 2016-10-04

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Jakub Kowalczyk Korekta: Agnieszka Cabanes
00:07
Prolonged space travel takes a severe toll on the human body.
0
7617
4491
Dłuższa wyprawa kosmiczna mocno daje się we znaki ludzkiemu ciału.
00:12
Microgravity impairs muscle and bone growth,
1
12108
3450
Mikrograwitacja upośledza wzrost mięśni i kości,
00:15
and high doses of radiation cause irreversible mutations.
2
15558
4172
a wysokie dawki promieniowania powodują nieodwracalne mutacje.
00:19
As we seriously consider the human species becoming space-faring,
3
19730
3989
Gdy poważnie rozpatrujemy możliwość ludzkiego podróżowania w kosmosie,
00:23
a big question stands.
4
23719
2501
pojawia się ważne pytanie.
00:26
Even if we break free from Earth's orbit
5
26220
2348
Nawet jeśli uciekniemy z ziemskiej orbity
00:28
and embark on long-duration journeys among the stars,
6
28568
3223
i wyruszymy w długie podróże wśród gwiazd,
00:31
can we adapt to the extreme environments of space?
7
31791
3638
czy uda nam przystosować się do ekstremalnych warunków w kosmosie?
00:35
This won't be the first time that humans have adapted to harsh environments
8
35429
3652
Nie po raz pierwszy człowiek miałby przystosować się do trudnego środowiska
00:39
and evolved superhuman capabilities.
9
39081
2618
i rozwinąć nadludzkie umiejętności.
00:41
Not fantastical powers like laser vision or invisibility,
10
41699
3502
Nie fantastyczne moce, jak widzenie laserowe czy niewidzialność,
00:45
but physiological adaptations for survival in tough conditions.
11
45201
5129
ale fizjologiczne przystosowania do przetrwania w trudnych warunkach.
00:50
For example, on the Himalayan mountains
12
50330
2531
Na przykład w Himalajach,
00:52
where the highest elevation is nine kilometers above sea level,
13
52861
3653
gdzie najwyższe wzniesienie znajduje się dziewięć kilometrów n.p.m,
00:56
an unacclimated lowland human will experience symptoms of hypoxia,
14
56514
4687
niezaaklimatyzowany nizinny człowiek będzie miał objawy hipoksji,
01:01
commonly known as mountain sickness.
15
61201
2369
powszechnie znanej jako choroba wysokościowa.
01:03
At these altitudes, the body usually produces extra red blood cells,
16
63570
4110
Na takich wysokościach ciało zazwyczaj produkuje dodatkowe czerwone krwinki,
01:07
thickening the blood and impeding its flow.
17
67680
2751
zagęszczając krew i hamując jej przepływ.
01:10
But Himalayans who have lived on these mountains for thousands of years
18
70431
3461
Mieszkańcy Himalajów, żyjący w tych górach od tysięcy lat
01:13
permanently evolved mechanisms to circumvent this process
19
73892
3840
na stałe wykształcili mechanizmy pozwalające im uniknąć tego procesu
01:17
and maintain normal blood flow.
20
77732
2149
i podtrzymać normalny przepływ krwi.
01:19
Cases like that prove that humans can develop permanent lifesaving traits.
21
79881
5531
Przypadki takie dowodzą, że ludzie mogą rozwinąć trwałe cechy ratujące życie.
01:25
But natural adaptation for entire human populations
22
85412
2730
Naturalna adaptacja całych populacji ludzi
01:28
could take tens of thousands of years.
23
88142
2711
może trwać dziesiątki tysięcy lat.
01:30
Recent scientific advances may help us accelerate human adaptation
24
90853
4260
Ostatni postęp w nauce może pomóc przyspieszyć ludzką adaptację
01:35
to single generations.
25
95113
2178
zaledwie do pokoleń.
01:37
To thrive as a species during space travel,
26
97291
2772
By dobrze funkcjonować jako gatunek podczas podróży w kosmosie
01:40
we could potentially develop methods
27
100063
1768
moglibyśmy opracować metody
01:41
to quickly program protective abilities into ourselves.
28
101831
3951
szybkiego wprogramowania sobie mechanizmów ochrony.
01:45
A beta version of these methods is gene therapy,
29
105782
3100
Wersją beta takich metod jest terapia genowa,
01:48
which we can currently use to correct genetic diseases.
30
108882
3981
której używamy obecnie do leczenia chorób genetycznych.
01:52
Gene editing technology, which is improving rapidly,
31
112863
3050
Szybko rozwijająca się technika edycji genów
01:55
allows scientists to directly change the human genome
32
115913
3649
pozwala naukowcom wprowadzać zmiany bezpośrednio w ludzkim genomie,
01:59
to stop undesirable processes or make helpful substances.
33
119562
4730
aby powstrzymać niepożądane procesy lub produkować przydatne substancje.
02:04
An example of an unwanted process
34
124292
2152
Przykładem niechcianego procesu
02:06
is what happens when our bodies are exposed to ionizing radiation.
35
126444
4879
są skutki wystawienia naszych ciał na promieniowanie jonizujące.
02:11
Without an atmospheric barrier and a magnetic field like Earth's,
36
131323
3749
Te niebezpieczne subatomowe cząstki bombardują większość planet i księżyców,
02:15
most planets and moons are bombarded with these dangerous subatomic particles.
37
135072
4901
nieposiadających jak Ziemia bariery atmosferycznej i pola magnetycznego.
02:19
They can pass through nearly anything
38
139973
1920
Mogą przenikać prawie wszystko
02:21
and would cause potentially cancerous DNA damage to space explorers.
39
141893
4655
i wśród odkrywców kosmosu powodowałyby potencjalnie rakotwórcze uszkodzenia DNA .
02:26
But what if we could turn the tables on radiation?
40
146548
3017
A gdybyśmy mogli odwrócić sytuację?
02:29
Human skin produces a pigment called melanin
41
149565
2419
Ludzka skóra produkuje pigment zwany melaniną,
02:31
that protects us from the filtered radiation on Earth.
42
151984
2821
który chroni nas na Ziemi przed przefiltrowanym promieniowaniem.
02:34
Melanin exists in many forms across species,
43
154805
3708
U różnych gatunków melanina występuje w różnych formach.
02:38
and some melanin-expressing fungi
44
158513
2661
Pewne zawierające melaninę grzyby
02:41
use the pigment to convert radiation into chemical energy.
45
161174
4581
używają tego pigmentu, by przekształcić promieniowanie w energię chemiczną.
02:45
Instead of trying to shield the human body,
46
165755
2218
Zamiast próbować ochraniać ludzkie ciało
02:47
or rapidly repair damage,
47
167973
1782
lub szybko naprawiać szkody,
02:49
we could potentially engineer humans
48
169755
1819
moglibyśmy je tak zmodyfikować,
02:51
to adopt and express these fungal, melanin-based energy-harvesting systems.
49
171574
6100
by wykorzystywało, jak grzyby, system poboru energii oparty na melaninie.
02:57
They'd then convert radiation into useful energy while protecting our DNA.
50
177674
5101
Przekształcałoby promieniowanie w energię jednocześnie chroniąc swe DNA.
03:02
This sounds pretty sci-fi,
51
182775
1480
To brzmi jak science fiction,
03:04
but may actually be achievable with current technology.
52
184255
3541
ale może być osiągalne nawet przy obecnej technologii.
03:07
But technology isn't the only obstacle.
53
187796
2431
Technologia nie jest jedyną przeszkodą.
03:10
There are ongoing debates on the consequences
54
190227
2158
Obecnie toczą się debaty nad konsekwencjami i etyczną stroną
03:12
and ethics of such radical alterations to our genetic fabric.
55
192385
4351
tak radykalnych zmian w naszych genach.
03:16
Besides radiation,
56
196736
2200
Oprócz promieniowania
03:18
variation in gravitational strength is another challenge for space travelers.
57
198936
4630
wyzwaniem dla kosmicznych podróżników jest też różnica siły grawitacji.
03:23
Until we develop artificial gravity in a space ship or on another planet,
58
203566
4045
Dopóki nie stworzymy sztucznej grawitacji na statku kosmicznym lub innej planecie,
03:27
we should assume that astronauts will spend time living in microgravity.
59
207611
4585
powinniśmy założyć, że astronauci będą żyć w mikrograwitacji.
03:32
On Earth, human bone and muscle custodial cells
60
212196
3191
Na Ziemi komórki ludzkich kości i mięśni
03:35
respond to the stress of gravity's incessant tugging
61
215387
3253
reagują na siłę nieustannego przyciągania
03:38
by renewing old cells in processes known as remodeling and regeneration.
62
218640
5275
poprzez odnawianie starych komórek w procesach przebudowy i regeneracji.
03:43
But in a microgravity environment like Mars,
63
223915
2416
W środowisku mikrograwitacji jak na Marsie
03:46
human bone and muscle cells won't get these cues,
64
226331
3106
komórki kości i mięśni nie otrzymają takich bodźców,
03:49
resulting in osteoporosis and muscle atrophy.
65
229437
3720
co będzie skutkować osteoporozą i zanikiem mięśni.
03:53
So, how could we provide an artificial signal for cells
66
233157
3088
Jak moglibyśmy zapewnić sztuczny impuls komórkom
03:56
to counteract bone and muscle loss?
67
236245
3107
aby zapobiec utracie kości i mięśni?
03:59
Again, this is speculative,
68
239352
1535
To tylko przypuszczenie,
04:00
but biochemically engineered microbes inside our bodies
69
240887
3623
ale biochemicznie skonstruowane mikroby w środku naszego ciała
04:04
could churn out bone and muscle remodeling signaling factors.
70
244510
4719
mogłyby wysyłać do mięśni i kości sygnały inicjujące przebudowę.
04:09
Or humans could be genetically engineered
71
249229
2077
Można by też tak zmienić ludzkie geny,
04:11
to produce more of these signals in the absence of gravity.
72
251306
3660
by ciało produkowało więcej sygnałów gdy nie ma grawitacji.
04:14
Radiation exposure and microgravity are only two of the many challenges
73
254966
4032
Promieniowanie i mikrograwitacja to tylko dwa z wielu wyzwań,
04:18
we will encounter in the hostile conditions of space.
74
258998
2999
które napotkamy w nieprzyjaznych warunkach kosmosu.
04:21
But if we're ethically prepared to use them,
75
261997
2580
Jeśli rozwiążemy kwestie etyczne,
04:24
gene editing and microbial engineering are two flexible tools
76
264577
4252
edycja genomu i inżynieria mikrobowa będą dwoma elastycznymi narzędziami,
04:28
that could be adapted to many scenarios.
77
268829
2968
znajdującymi zastosowanie w wielu sytuacjach.
04:31
In the near future, we may decide to further develop
78
271797
3320
Być może w niedalekiej przyszłości postanowimy dalej rozwijać
04:35
and tune these genetic tools for the harsh realities of space living.
79
275117
4051
i dopasować te genetyczne narzędzia do ciężkich realiów życia w kosmosie.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7