What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson

494,551 views ・ 2013-07-30

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Can Boysan Gözden geçirme: Gözde Alpçetin
00:10
What's the definition of comedy?
0
10755
1805
Komedinin tanımı nedir?
00:12
Thinkers and philosophers from Plato and Aristotle
1
12560
2548
Platon ve Aristoteles’ten Hobbes, Freud ve ötesine,
00:15
to Hobbes, Freud, and beyond,
2
15108
1767
düşünürler ve filozoflar
00:16
including anyone misguided enough
3
16875
1831
ve bir şakayı açıklamaya çalışacak kadar yanlış yönlendirilmiş herkes
00:18
to try to explain a joke,
4
18706
1541
00:20
have pondered it,
5
20247
1075
onun üzerine kafa yordu
00:21
and no one has settled it.
6
21322
1259
ama kimse karara varmadı.
00:22
You're lucky you found this video to sort it out.
7
22581
2456
Bunu çözmek adına, bu videoyu bulduğunuz için şanslısınız.
00:25
To define comedy, you should first ask
8
25037
1539
Komediyi tanımlamak için
00:26
why it seems comedy defies definition.
9
26576
2801
ilk olarak komedi neden tanımlamaya meydan okuyor diye sormalısınız.
00:29
The answer's simple.
10
29377
926
Cevap basit.
00:30
Comedy is the defiance of definition
11
30303
1659
Komedi tanımlamaya karşı koymaktır
00:31
because definitions sometimes need defiance.
12
31962
3328
çünkü tanımlamalar bazen meydan okumaya ihtiyaç duyar.
00:35
Consider definition itself.
13
35290
1643
Tanımlamanın kendisini ele alalım.
00:36
When we define, we use language
14
36933
1908
Bir şeyi tanımladığımızda,
00:38
to set borders around a thing
15
38841
1672
varoluşun dönen kaosunda algıladığımız bir şeyin etrafına
00:40
that we've perceived in the whirling chaos of existence.
16
40513
2860
sınırlar koymak için dili kullanıyoruz.
00:43
We say what the thing means
17
43373
1303
Bir şeyin ne ifade ettiğini söyleriz
00:44
and fit that in a system of meanings.
18
44676
2080
ve onu bir anlamlar sistemine sığdırırız.
00:46
Chaos becomes cosmos.
19
46756
1910
Kaos kozmosa dönüşür.
00:48
The universe is translated
20
48666
1614
Evren kozmolojik bir bilgi yapısına çevrilir.
00:50
into a cosmological construct of knowledge.
21
50280
2866
00:53
And let's be honest,
22
53146
965
Dürüst olalım,
00:54
we need some logical cosmic order,
23
54111
2121
mantıklı bir kozmik düzene ihtiyacımız var,
00:56
otherwise we'd have pure chaos.
24
56232
1774
aksi takdirde salt kaosumuz olurdu.
00:58
Chaos can be rough,
25
58006
865
00:58
so we build a thing that we call reality.
26
58871
2963
Kaos sert olabilir,
bu yüzden gerçeklik dediğimiz bir şey inşa ederiz.
01:01
Now think about logic and logos,
27
61834
2586
Bir sözcüğü ve doğruyu birleştirerek
01:04
that tight knot connecting a word and truth.
28
64420
2499
birbirine sıkı sıkıya bağlı olan mantığı ve logosu düşünün.
01:06
And let's jump back to thinking about what's funny,
29
66919
2290
Neyin komik olduğunu düşünmeye geri dönelim
çünkü bazı insanlar bunun çok basit olduğunu söylerler,
01:09
because some people say it's real simple:
30
69209
1964
01:11
truth is funny.
31
71173
1080
gerçek komiktir.
01:12
It's funny because it's true.
32
72253
1521
Komiktir çünkü doğrudur.
01:13
But that's simplistic.
33
73774
2116
Fakat bu basite indirgenmiştir.
01:15
Plenty of lies are funny.
34
75890
531
Birçok yalan komiktir.
01:16
Comedic fiction can be funny.
35
76421
1679
Mizahi kurgu komik olabilir.
01:18
Made-up nonsense jibberish is frequently hilarious.
36
78100
2956
Uydurma olan saçmalıklar sıklıkla eğlendiricidir.
01:21
For instance, florp --
37
81056
1609
Örneğin, florp --
01:22
hysterical!
38
82665
1145
01:23
And plenty of truths aren't funny.
39
83810
2199
Çılgınca!
Birçok doğru da komik değildir.
01:26
Two plus two truly equals four,
40
86009
1843
İki artı iki dört eder
01:27
but I'm not laughing just because that's the case.
41
87852
2765
fakat konu bu diye ben buna gülmüyorum.
01:30
You can tell a true anecdote,
42
90617
1273
Gerçek bir kısa hikâye anlatabilirsiniz
01:31
but your date may not laugh.
43
91890
1857
ama sevgiliniz gülmeyebilir.
01:33
So, why are some untruths and only some truths funny?
44
93747
3740
Bu yüzden, neden bazı yalanlar ile çok az sayıdaki gerçekler komiktir?
01:37
How do these laughable truths and untruths
45
97487
2259
Bu gülünç doğrular ve yalanlar
01:39
relate to that capital-T Truth,
46
99746
2317
gerçeklerin ve tanımlamaların kozmolojik bir realitesi olan
01:42
the cosmological reality of facts and definitions?
47
102063
2798
büyük D doğruluğu ile nasıl ilişkili olabilir?
01:44
And what makes any of them funny?
48
104861
1756
Bunların herhangi birini komik yapan şey ne?
01:46
There's a Frenchman who can help,
49
106617
1588
Yardım edebilecek ve komediyi tanımlamayan
01:48
another thinker who didn't define comedy
50
108205
2086
başka bir düşünür olan Fransız bir adam var,
01:50
because he expressly didn't want to.
51
110291
2495
onu tanımlamadı çünkü bunu özellikle istemedi.
01:52
Henri Bergson's a French philosopher
52
112786
2291
Henri Bergson Fransız bir filozof;
01:55
who prefaced his essay on laughter
53
115077
1619
o, kahkaha üzerine yazdığı makalenin ön sözünde "komedi"yi tanımlamayacağını
01:56
by saying he wouldn't define "the comic"
54
116696
2558
çünkü onun yaşayan bir varlık olduğunu söyledi.
01:59
because it's a living thing.
55
119254
1330
02:00
He argued laughter has a social function
56
120584
2447
Kahkahanın, insanların tutum ve davranışlarındaki
02:03
to destroy mechanical inelasticity
57
123031
2570
mekanik esnemezliği yok etmek için
02:05
in people's attitudes and behavior.
58
125601
2008
toplumsal bir işlevi olduğunu iddia etti.
02:07
Someone doing the same thing over and over,
59
127609
1834
Birisi bir şeyi defalarca yapar
02:09
or building up a false image of themself and the world,
60
129443
2999
ya da kendileri ve dünya üzerinde yanlış bir izlenim oluşturur
02:12
or not adapting to reality
61
132442
1581
ya da sadece buz dağının görünen yüzünü fark ederek
02:14
by just noticing the banana peel on the ground --
62
134023
3051
gerçekliğe ayak uydurmaz.
02:17
this is automatism,
63
137074
1444
Bu otomatikliktir.
02:18
ignorance of one's own mindless rigidity,
64
138518
2007
Bir kimsenin kendi anlamsız esnemezliğinin cehaletidir ve tehlikelidir
02:20
and it's dangerous
65
140525
1440
02:21
but also laughable
66
141965
1133
fakat aynı zamanda gülünçtür,
02:23
and comic ridicule helps correct it.
67
143098
2361
durumun komik olan hicvi de bunu doğrulamaya fayda sağlar.
02:25
The comic is a kinetic, vital force,
68
145459
2248
Komedi, devinimsel bir yaşama gücüdür ya da yaşama coşkusudur,
02:27
or elan vital,
69
147707
1813
bu da uyum sağlamamıza yardımcı olur.
02:29
that helps us adapt.
70
149520
1194
02:30
Bergson elaborates on this idea
71
150714
1508
Bergson her türlü şeyde neyin komik olduğuna dair çalışmak için
02:32
to study what's funny about all sorts of things.
72
152222
2243
bu fikri detaylandırıyor.
02:34
But let's stay on this.
73
154465
1384
Fakat buna devam edelim.
02:35
At the base of this concept of comedy is contradiction
74
155849
3380
Komedinin bu kavram tabanı,
02:39
between vital, adaptive humanity
75
159229
2120
yaşamsal, uyarlanabilir insanlık
02:41
and dehumanized automatism.
76
161349
2751
ve insanlıktan çıkmış otomatiklik arasındaki bir çelişki.
02:44
A set system that claims to define reality
77
164100
2550
Realiteyi tanımlama iddiasında olan bir sistem dizisi,
02:46
might be one of those dehumanizing forces
78
166650
2694
komedinin yok etme eğilimindeki
02:49
that comedy tends to destroy.
79
169344
2188
bu makineleşen güçlerden biri olabilir.
02:51
Now, let's go back to Aristotle.
80
171532
1901
Aristoteles'e geri dönelim.
02:53
Not Poetics, where he drops a few thoughts on comedy,
81
173433
2831
Komedi hakkında birkaç düşüncesinin olduğu Poetika eserine değil,
02:56
no, Metaphysics,
82
176264
1475
metafizik üzerine olan çalışmasına;
02:57
the fundamental law of non-contradiction,
83
177739
2468
temel çelişmezlik ilkesi,
03:00
the bedrock of logic.
84
180207
1743
mantığın temel ilkesi.
03:01
Contradictory statements are not at the same time true.
85
181950
2964
Çelişkili ifadeler, aynı zamanda doğru değillerdir.
03:04
If A is an axiomatic statement,
86
184914
2084
Eğer A aksiyomatik bir ifadeyse
03:06
it can't be the case
87
186998
891
03:07
that A and the opposite of A are both true.
88
187889
3103
hem A'nın hem de A'nın zıddının
doğru olması söz konusu değildir.
03:10
Comedy seems to live here,
89
190992
2104
Komedi, mantıksal çelişki ve onun türevlerinin
03:13
to subsist on the illogic
90
193096
1662
03:14
of logical contradiction and its derivatives.
91
194758
2955
mantıksızlığını idare etmek için
burada yaşıyor gibi görünüyor.
03:17
We laugh when the order we project on the world
92
197713
2514
Dünya hakkında öngördüğümüz düzen altüst olduğunda
ve tersi kanıtlandığında, buna kahkahayla gülüyoruz.
03:20
is disrupted and disproven,
93
200227
2086
03:22
like when the way we all act
94
202313
1671
Tıpkı tüm davranış biçimimiz gerçekle çeliştiğinde
03:23
contradicts truths we don't like talking about,
95
203984
2115
bunun hakkında konuşmak istemediğimiz gibi
03:26
or when strange observations we all make
96
206099
2296
veya özel düşüncelerin sessiz karanlığında yaptığımız bütün tuhaf gözlemler
03:28
in the silent darkness of private thought
97
208395
1966
03:30
are dragged into public by a good stand-up,
98
210361
2777
toplum tarafından iyi bir stand-up gösterisine sürüklendiği gibi.
03:33
and when cats play piano,
99
213138
1596
Kediler de bir şekilde insan oldukları için
03:34
because cats that are also somehow humans
100
214734
2918
onların piyano çalması
03:37
disrupt our reality.
101
217652
2043
realitemizi bozuyor.
03:39
So, we don't just laugh at truth,
102
219695
1670
Yani, sadece gerçeğe gülmüyoruz,
03:41
we laugh at the pleasurable, edifying revelation of flaws,
103
221365
2845
hoşa giden, yüksek duygu hissettiren
03:44
incongruities,
104
224210
1788
ve açığa çıkmış kusurlara, uyuşmazlıklara, örtüşmelere
03:45
overlaps,
105
225998
932
03:46
and outright conflicts
106
226930
1386
dünyayı ve kendimizi tanımlamak için
03:48
in the supposedly ordered system of truths
107
228316
2518
sözde düzenlenmiş gerçekler sistemindeki
03:50
we use to define the world and ourselves.
108
230834
2695
açık çatışmalara gülüyoruz.
03:53
When we think too highly of our thinking,
109
233529
1921
Düşüncemiz üzerine çok fazla düşündüğümüzde,
03:55
when we think things are true
110
235450
1517
sırf onların logos olduklarını söyleyip uyum sağlamayı bıraktığımızda,
03:56
just because we all say they're logos and stop adapting,
111
236967
3135
durumun doğru olduğunu düşündüğümüzde,
04:00
we become the butt of jokes played on us
112
240102
2454
bu küçük ve kaçık hilekar kaos tarafından
04:02
by that wacky little trickster, chaos.
113
242556
2207
üzerimize oynanan alayların konusu haline geliriz.
04:04
Comedy conveys that destructive, instructive playfulness,
114
244763
3632
Komedi, yıkıcı ve öğretici olan şakacılığı aktarıyor
04:08
but has no logical definition
115
248395
1584
fakat mantıksal bir tanımı yok
04:09
because it acts upon our logic
116
249979
2579
çünkü sonlu sınırlarının dışından
04:12
paralogically
117
252558
1242
mantık ötesi bir şekilde
04:13
from outside its finite borders.
118
253800
2027
mantığımıza göre hareket ediyor.
04:15
Far from having a definite definition,
119
255827
2532
Kesin bir tanımlama olmanın ötesinde,
04:18
it has an infinite infinition.
120
258359
2336
tam olarak tanımlanamaz bir sonsuzluktur.
04:20
And the infinition of comedy
121
260695
1734
Komedinin tanımlanamazlığı,
04:22
is that anything can be mined for comedy.
122
262429
2933
komedinin çıkarılabileceği her şeydir.
04:25
Thus, all definitions of reality,
123
265362
1968
Bu yüzden realitenin tüm tanımlamaları,
04:27
especially those that claim to be universal,
124
267330
2450
özellikle de evrensel olma,
04:29
logical,
125
269780
609
mantıklı olma,
04:30
cosmic,
126
270389
690
evrensel olma,
04:31
capital-T Truth
127
271079
1428
büyük D doğruluğuna sahip olma gibi tanımlamaları
04:32
become laughable.
128
272507
2287
gülünç hale gelirler.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7