What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson

Đâu là định nghĩa về hài kịch? - Addison Anderson

Translator: An Nguyen Hoang Reviewer: Thanh Nguyen Cong

What's the definition of comedy?

Hài kịch là gì?

Thinkers and philosophers from Plato and Aristotle

Các nhà tư tưởng và triết học từ thời Plato và Aristotle

to Hobbes, Freud, and beyond,

đến Hobbes, Freud và gần hơn nữa

including anyone misguided enough

gồm bất kỳ ai bị xúi dại đến độ

to try to explain a joke,

ra công giải thích thế nào là một trò đùa,

have pondered it,

đều băn khoăn về nó,

and no one has settled it.

và không một ai giải đáp cho được.

You're lucky you found this video to sort it out.

Bạn thật may mắn đã tìm thấy video này như một câu trả lời.

To define comedy, you should first ask

Để định nghĩa hài kịch, trước tiên bạn nên hỏi

why it seems comedy defies definition.

Tại sao có vẻ như hài kịch thật khó để định nghĩa

The answer's simple.

Câu trả lời thật đơn giản.

Comedy is the defiance of definition

Hài kịch thách thức định nghĩa

because definitions sometimes need defiance.

bởi vì định nghĩa đôi khi cần sự thách thức.

Consider definition itself.

Chỉ quan tâm đến bản thân định nghĩa

When we define, we use language

Khi chúng ta định nghĩa, chúng ta sử dụng ngôn ngữ

to set borders around a thing

để khoanh vùng xung quanh một vật

that we've perceived in the whirling chaos of existence.

cái mà chúng ta hiểu được từ mớ hỗn độn những thứ tồn tại.

We say what the thing means

Chúng ta nêu ý nghĩa sự vật

and fit that in a system of meanings.

và xếp nó vào trong một hệ thống ý nghĩa.

Chaos becomes cosmos.

Sự hỗn độn trở thành vũ trụ có trật tự.

The universe is translated

Vũ trụ được chuyển ngữ

into a cosmological construct of knowledge.

thành ý tưởng về vũ trụ trong nhận biết,

And let's be honest,

Và hãy thành thực,

we need some logical cosmic order,

chúng ta cần một trật tự logic của vũ trụ

otherwise we'd have pure chaos.

nếu không thì cái ta có sẽ chỉ là hỗn độn.

Chaos can be rough,

so we build a thing that we call reality.

Hỗn độn có thể còn thô ráp,

vì vậy chúng ta tạo nên một thứ gọi là thực tế.

Now think about logic and logos,

Bây giờ, ta hãy nghĩ về logic và vật biểu trưng,

that tight knot connecting a word and truth.

đây là mối quan hệ mật thiết giữa một từ và một sự thật.

And let's jump back to thinking about what's funny,

Và hãy quay lại suy nghĩ về cái được gọi là hài hước,

because some people say it's real simple:

vì có người nói rằng thật đơn giản:

truth is funny.

Sự thật thì buồn cười.

It's funny because it's true.

Nó buồn cười bởi vì nó đúng.

But that's simplistic.

Nếu thế thì quá giản đơn.

Plenty of lies are funny.

Hàng mớ những lời nói dối là hài hước.

Comedic fiction can be funny.

Hài kịch viễn tưởng có thể là hài hước.

Made-up nonsense jibberish is frequently hilarious.

Chế ra một bài nói vô nghĩa thường tạo nên sự vui nhộn.

For instance, florp --

Ví dụ, chơi khăm

hysterical!

cuồng loạn!

And plenty of truths aren't funny.

Và quá nhiều sự thật thì chẳng có gì buồn cười.

Two plus two truly equals four,

Hai cộng hai bằng bốn,

but I'm not laughing just because that's the case.

nhưng tôi không cười chỉ vì nó đúng.

You can tell a true anecdote,

Bạn có thể kể một giai thoại có thật,

but your date may not laugh.

nhưng bồ của bạn có thể không cười.

So, why are some untruths and only some truths funny?

Vậy, tại sao lại chỉ có một vài sự thật và sự không thật mới hài hước?

How do these laughable truths and untruths

Làm sao để có những sự thật và sự không thật gây cười này

relate to that capital-T Truth,

liên quan tới chữ T in hoa, tức là chữ Thật (Truth)

the cosmological reality of facts and definitions?

trong thực tế mang tính vũ trụ của sự kiện và định nghĩa?

And what makes any of them funny?

Và điều gì làm cho chúng trở nên hài hước?

There's a Frenchman who can help,

Có một người Pháp có thể giúp chúng ta,

another thinker who didn't define comedy

ông là nhà tư tưởng không định nghĩa hài kịch

because he expressly didn't want to.

bởi vì rõ ràng là ông ta không muốn làm điều đó.

Henri Bergson's a French philosopher

Henri Bergson một nhà triết học người Pháp

who prefaced his essay on laughter

bắt đầu bài luận của mình bằng tràng cười

by saying he wouldn't define "the comic"

nói rằng ông sẽ không định nghĩa "truyện tranh"

because it's a living thing.

bởi vì nó là thứ sống động.

He argued laughter has a social function

Ông cho rằng cười có chức năng xã hội

to destroy mechanical inelasticity

để tiêu diệt sự trơ cứng cơ học

in people's attitudes and behavior.

trong thái độ và hành vi con người.

Someone doing the same thing over and over,

Ai đó làm nhai đi nhai lại cùng một điều,

or building up a false image of themself and the world,

hoặc xây dựng một hình ảnh giả tạo vể bản thân và thế giới,

or not adapting to reality

hoặc không thích ứng được với thực tế

by just noticing the banana peel on the ground --

vì cứ chăm chăm vào cái vỏ chuối ở trên mặt đất--

this is automatism,

đây là hành động vô thức,

ignorance of one's own mindless rigidity,

tức không nhận biết được sự đần thối cứng nhắc của chính mình,

and it's dangerous

nó nguy hiểm

but also laughable

nhưng cũng nực cười

and comic ridicule helps correct it.

và truyện tranh giúp sửa đi tật đó.

The comic is a kinetic, vital force,

Truyện tranh là động lực quan trọng,

or elan vital,

hay một dạng sinh lực,

that helps us adapt.

giúp chúng ta thích ứng.

Bergson elaborates on this idea

Bergson triển khai dựa trên ý tưởng này

to study what's funny about all sorts of things.

để nghiên cứu sự hài hước về tất cả sự vật.

But let's stay on this.

Nhưng ta hãy dừng lại ở đây.

At the base of this concept of comedy is contradiction

Cơ sở của khái niệm hài kịch này là mâu thuẫn

between vital, adaptive humanity

giữa tính nhân bản thích ứng, giàu sức sống

and dehumanized automatism.

và sự vô cảm cơ giới phi nhân.

A set system that claims to define reality

Một hệ thống được thiết lập tự cho là để xác định thực tế

might be one of those dehumanizing forces

lại có thể là một lực lượng phi nhân

that comedy tends to destroy.

mà hài hước nhắm vào để diệt.

Now, let's go back to Aristotle.

Nào ta quay lại Aristotle.

Not Poetics, where he drops a few thoughts on comedy,

Không thơ ca, khi ông đưa ra vài suy nghĩ về hài kịch,

no, Metaphysics,

cũng không phải siêu hình học,

the fundamental law of non-contradiction,

mà quy luật cơ bản của không mâu thuẫn,

the bedrock of logic.

là nền tảng của logic.

Contradictory statements are not at the same time true.

Một phát biểu mâu thuẫn không thể là chân thật.

If A is an axiomatic statement,

Nếu A là một tuyên bố hiển nhiên,

it can't be the case

thì không thể xảy ra trường hợp

that A and the opposite of A are both true.

A và ngược lại của A, cả hai đều đúng.

Comedy seems to live here,

Hài kịch dường như có đất sống ở đây,

to subsist on the illogic

để tồn tại trên cái phi lý

of logical contradiction and its derivatives.

của mâu thuẫn hợp lý và các dẫn xuất của nó.

We laugh when the order we project on the world

Chúng ta cười khi trật tự giả định trên thế giới

is disrupted and disproven,

bị phá vỡ và bác bỏ,

like when the way we all act

giống như chúng ta hành động

contradicts truths we don't like talking about,

mâu thuẫn với sự thật mà chúng ta không thích đả động đến,

or when strange observations we all make

hoặc khi những quan sát lạ lùng mà tất cả chúng ta đều có

in the silent darkness of private thought

trong bóng tối im lặng của tư tưởng riêng

are dragged into public by a good stand-up,

chợt được kéo ra nơi công cộng,

and when cats play piano,

và khi mèo chơi piano,

because cats that are also somehow humans

bởi vì mèo cũng, bằng cách nào đó, là người

disrupt our reality.

nó đập vỡ thực tế của chúng ta.

So, we don't just laugh at truth,

Vì vậy, ta không chỉ cười trước sự thật,

we laugh at the pleasurable, edifying revelation of flaws,

ta còn cười trước sự phô bày thân ái và vui nhộn của khuyết điểm,

incongruities,

của sự phi lý,

overlaps,

sự trùng lặp,

and outright conflicts

và các xung đột thẳng thừng,

in the supposedly ordered system of truths

trong hệ thống được cho là trật tự của sự thật,

we use to define the world and ourselves.

chúng ta dùng để định nghĩa thế giới và bản thân.

When we think too highly of our thinking,

Khi chúng ta quá đề cao suy nghĩ của mình,

when we think things are true

Khi ta nghĩ rằng điều này là đúng

just because we all say they're logos and stop adapting,

chỉ vì chúng ta nói rằng nó là biểu trưng và ngừng thích ứng,

we become the butt of jokes played on us

chúng ta thành trò cười cho chính mình

by that wacky little trickster, chaos.

bởi những cú lừa quái chiêu, lập dị, hỗn loạn.

Comedy conveys that destructive, instructive playfulness,

Hài kịch truyền tải sự hả hê có tính mở mang, phá hoại,

but has no logical definition

nhưng không hề định đưa ra định nghĩa hợp lý cho ai

because it acts upon our logic

vì nó hoạt động dựa trên logic của chúng tôi

paralogically

một cách ngộ biện

from outside its finite borders.

ở bên ngoài biên giới hữu hạn của nó.

Far from having a definite definition,

Không bị bó bởi một định nghĩa nhất định,

it has an infinite infinition.

nó thuộc về vương quốc vô định vô biên.

And the infinition of comedy

Và tính vô định của hài kịch là ở chỗ

is that anything can be mined for comedy.

điều gì cũng có thể được khai thác cho hài.

Thus, all definitions of reality,

Vì vậy, tất cả các định nghĩa về thực tế,

especially those that claim to be universal,

đặc biệt những câu những tưởng là phổ quát,

logical,

hợp lý,

cosmic,

trùm vũ trụ,

capital-T Truth

T- hoa của Thật

become laughable.

đều hóa ra nực cười.