What staying up all night does to your brain - Anna Rothschild

Çeviri: Ozay Ozaydin Gözden geçirme: Eren Gokce

You’re just one Roman Empire history final away

Rahatlatıcı bir bahar tatilinden

sadece bir Roma İmparatorluğu tarihi finali uzaktasınız.

from a relaxing spring break.

But you still have so much to study!

Ama hâlâ çalışmanız gereken çok şey var!

So you decide to follow in the footsteps of many students before you

Bu yüzden sizden önceki birçok öğrencinin izinden gitmeye

and pull an all-nighter.

ve bütün gece uyumamaya karar veriyorsunuz.

When you stay up all night,

Bütün gece ayakta kaldığınızda,

you're fighting against your body's natural circadian rhythms.

vücudunuzun doğal sirkadiyen ritmine karşı savaşıyorsunuz demektir.

These are the cyclical changes that virtually all living things experience

Bunlar, neredeyse tüm canlıların 24 saatlik bir süre boyunca

over the course of a 24-hour period— such as sleeping and waking—

yaşadıkları döngüsel değişimlerdir - uyku ve uyanma gibi -

and they’re heavily influenced by light.

ve ışıktan büyük ölçüde etkilenirler.

But for the moment, you're alert and powering through

Ancak şu an için uyanıksınız ve Julius Caesar’ın

the rule of Julius Caesar.

yönetimi boyunca güçleniyorsunuz.

As the sun sets, your eyes send signals about the dwindling light

Güneş batarken, gözleriniz azalan ışıkla ilgili sinyalleri

to a part of your brain called suprachiasmatic nucleus.

beyninizin suprakiazmatik nükleus adı verilen bir bölümüne gönderir.

This is basically your circadian rhythm’s clock.

Bu temelde sirkadiyen ritminizin saatidir.

It alerts your pineal gland to start producing melatonin.

Epifiz bezinizi melatonin üretmeye başlaması için uyarır.

That’s the hormone that helps prepare your body for sleep,

Bu hormon vücudunuzu uykuya hazırlamaya yardımcı olur

and levels start to rise about two hours before your normal bedtime.

ve normal yatma zamanınızdan yaklaşık iki saat önce seviyeleri yükselmeye başlar.

At the same time, neurons in the hypothalamus and brain stem

Aynı zamanda, hipotalamus ve beyin sapındaki nöronlar

release a compound called GABA.

GABA adı verilen bir bileşik salgılar.

This slows down activity in your brain and can have a calming effect.

Bu, beyninizdeki aktiviteyi yavaşlatır ve sakinleştirici bir etkiye sahip olabilir.

You’re approaching your normal bedtime.

Normal yatma zamanınıza yaklaşıyorsunuz.

Since the brain needs to cool down before sleep,

Uykudan önce beynin soğuması gerektiğinden,

your core body temperature starts to drop.

çekirdek vücut sıcaklığınız düşmeye başlar.

Huh, that map kind of looks like a face.

Bu harita bir yüze benziyor.

Uh-oh, your attention has started to drift.

Uh-oh, dikkatiniz dağılmaya başladı.

Throughout the day, your brain has been releasing a waste product

Gün boyunca beyniniz adenozin adı verilen

called adenosine.

bir atık ürün salgılar.

The more adenosine latching onto receptors in your brain,

Beyninizdeki reseptörlere ne kadar çok adenozin bağlanırsa,

the more tired and inattentive you become.

o kadar yorgun ve dikkatsiz olursunuz.

Time for a cup of coffee.

Bir fincan kahve zamanı.

Caffeine blocks adenosine from binding to receptors,

Kafein, adenozinin reseptörlere bağlanmasını engelleyerek

which can give you a boost of energy.

size enerji artışı sağlayabilir.

However, it might also make you jittery and increase your anxiety.

Ancak, aynı zamanda sizi gerginleştirebilir

ve kaygınızı artırabilir.

You’re acing these flashcards!

Bu bilgi kartlarında çok başarılısın!

Right now these dates and names are being stored

Şu anda bu tarihler ve isimler beynin hipokampus adı verilen

in an area of the brain called the hippocampus.

bir bölgesinde depolanıyor.

Normally when you go to sleep, memories like these are consolidated

Normalde uykuya daldığınızda, bu gibi anılar konsolide edilir

and slotted into long-term storage in your brain’s neocortex.

ve beyninizin neokorteksindeki uzun süreli depolamaya yerleştirilir.

So it’s a good thing you only need to remember this information

Yani bu bilgileri sadece yarın hatırlamanız gerekiyor olması

through tomorrow.

iyi bir şey.

Microsleeps are unpredictable periods of sleep that last for only a few seconds

Mikro uykular, sadece birkaç saniye süren ve uyku yoksunluğu ile

and are triggered by sleep deprivation.

tetiklenen öngörülemeyen uyku dönemleridir.

You stretch in an attempt to stay awake.

Uyanık kalmak için gerinirsiniz.

But at this point your motor skills have also taken a hit.

Ancak bu noktada motor becerileriniz de darbe almıştır.

Studies have found that people who have been awake for 19 hours

Araştırmalar, 19 saattir uyanık olan kişilerin koordinasyon

have similar coordination and reaction times as those who have been drinking.

ve tepki sürelerinin içki içenlerle benzer olduğunu ortaya koymuştur.

As the sun rises, your pineal gland stops releasing melatonin.

Güneş doğarken epifiz beziniz melatonin salgılamayı durdurur.

You feel a “second wind” come on.

“İkinci bir rüzgârın” geldiğini hissedersiniz.

And despite everything, you leave for school in a really good mood.

Her şeye rağmen, okula gerçekten iyi bir ruh hâli içinde gidersiniz.

Sleep deprivation can briefly induce euphoria.

Uyku yoksunluğu kısa süreliğine öforiye neden olabilir.

It's caused a temporary boost in dopamine levels,

Dopamin seviyelerinde geçici bir artışa neden olur,

which can unfortunately also lead to poor choices.

bu da ne yazık ki kötü seçimlere yol açabilir.

The final starts off well.

Final iyi başlıyor.

It’s all multiple choice!

Hepsi çoktan seçmeli!

But then you get to the essay portion.

Ama sonra kompozisyon kısmına geliyorsunuz.

It’s thought that during sleep,

Uyku sırasında beynimizin fikirleri işlediği

our brains process ideas and draw connections between new memories

ve yeni anılarla eskileri arasında bağlantılar kurduğu düşünülüyor.

and old ones.

So your sleepless brain might be able to regurgitate facts,

Yani uykusuz beyniniz gerçekleri kusabilir,

but you're finding it more difficult to find patterns or problem solve.

ancak kalıpları bulmakta veya problem çözmekte daha zorlanıyorsunuz.

You stare at the blank page, defeated.

Yenilmiş bir şekilde boş sayfaya bakıyorsunuz.

You head up to your room, anxious and irritable.

Endişeli ve sinirli bir şekilde odanıza gidiyorsunuz.

Your amygdala, the part of the brain involved with processing emotion,

Beyninizin duyguları işlemekle ilgili bölümü olan

is going haywire.

amigdalanız sapıtıyor.

Your prefrontal cortex usually keeps your amygdala in check,

Prefrontal korteksiniz genellikle amigdalanızı kontrol altında tutar,

but it still isn't firing on all cylinders.

ancak yine de tüm silindirler üzerinde ateşlenmiyor.

Your bed has never felt so sweet.

Yatağınız hiç bu kadar tatlı olmamıştı.

Uykusuz bir gecenin ardından vücudunuz ve

After one sleepless night, your body and brain bounce back pretty quickly.

beyniniz oldukça hızlı bir şekilde kendini toparlar.

Which is a good thing since we can’t always control how much sleep we get.

Ne kadar uyuduğumuzu her zaman kontrol edemediğimiz için bu iyi bir şeydir.

But going for long periods without a good night's sleep

Ancak iyi bir gece uykusu uyumadan uzun süre geçirmek

or constantly changing your bedtime, can take its toll.

ya da yatma saatinizi sürekli değiştirmek zarar verebilir.

Regularly getting less than seven hours of sleep each night

Her gece düzenli olarak yedi saatten az uyumak,

is linked to all sorts of health issues,

diyabetten felce ve kronik ağrıya kadar

from diabetes to stroke to chronic pain.

her türlü sağlık sorunuyla bağlantılıdır.

It also leaves you more vulnerable to developing mental health issues

Ayrıca sizi depresyon gibi ruh sağlığı sorunlarına karşı

like depression.

daha savunmasız bırakır.

Your sleep schedule can even affect your grades.

Uyku programınız notlarınızı bile etkileyebilir.

Studies have shown that college students who keep regular sleep hours have,

Araştırmalar, uyku saatlerini düzenli tutan üniversite öğrencilerinin,

on average, a higher GPA than students who don't.

tutmayanlara göre daha yüksek not ortalamasına sahip olduğunu göstermiştir.

So the next time you’re thinking of pulling an all-nighter,

Bir dahaki sefere bütün gece uyumamayı düşündüğünüzde,

remember that Rome wasn’t built in a day,

Roma’nın bir günde ya da bir gecede

or for that matter, one night.

inşa edilmediğini unutmayın.