Can you solve the airplane riddle? - Judd A. Schorr

Uçak bilmecesini çözebilir misiniz? - Judd A. Schorr

6,934,835 views

2016-12-01 ・ TED-Ed


New videos

Can you solve the airplane riddle? - Judd A. Schorr

Uçak bilmecesini çözebilir misiniz? - Judd A. Schorr

6,934,835 views ・ 2016-12-01

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Suleyman Cengiz Gözden geçirme: Yunus ASIK
00:07
Professor Fukanō, the famous eccentric scientist and adventurer,
0
7124
4029
Ünlü tuhaf bilim adamı ve maceracı Profesör Fukanō,
00:11
has embarked on a new challenge:
1
11153
2101
yeni bir mücadele başlattı:
00:13
flying around the world nonstop in a plane of his own design.
2
13254
4640
Kendi tasarımı olan bir uçakla durmaksızın dünyayı gezme.
00:17
Able to travel consistently at the incredible speed of one degree longitude
3
17894
4540
Ekvator etrafında dakikada bir derecelik meridyen mesafesi inanılmaz hızıyla,
00:22
around the equator per minute,
4
22434
2211
istikrarlı bir şekilde seyahat edebilen uçak,
00:24
the plane would take six hours to circle the world.
5
24645
4080
dünyayı dolaşmak için altı saat uçacak.
00:28
There's just one problem:
6
28725
1518
Tek bir sorun var:
00:30
the plane can only hold 180 kiloliters of fuel,
7
30243
4092
Uçak sadece 180 kilolitre yakıt alıyor,
00:34
only enough for exactly half the journey.
8
34335
3241
yolculuğun ancak yarısı için yeterli.
00:37
Let's be honest.
9
37576
889
Dürüst olalım.
00:38
The professor probably could have designed the plane to hold more fuel,
10
38465
3351
Profesör belki uçağı daha fazla yakıt alacak şekilde tasarlayabilirdi
00:41
but where's the fun in that?
11
41816
1879
ama bunun eğlencesi nerede?
00:43
Instead, he's devised a slightly more elaborate solution:
12
43695
3910
Bunun yerine, biraz daha ayrıntılı bir çözüm geliştirdi:
00:47
building three identical planes for the mission.
13
47605
3970
Görev için üç benzer uçak inşa ediyor.
00:51
In addition to their speed,
14
51575
1481
Hızlarına ek olarak,
00:53
the professor's equipped them with a few other incredible features.
15
53056
3469
profesör onlara birkaç inanılmaz özellik daha ekledi.
00:56
Each of the planes can turn on a dime
16
56525
2521
Uçaklardan her biri sert bir manevra yapabilir
00:59
and instantly transfer any amount of its fuel to any of the others in midair
17
59046
4980
ve yakıtlarının herhangi bir miktarını, yan yana bulunmaları şartıyla,
havada yavaşlamadan
01:04
without slowing down,
18
64026
1389
01:05
provided they're next to each other.
19
65415
2380
anında aktarabilirler.
01:07
The professor will pilot the first plane,
20
67795
2081
İki asistanı Fugōri ve Orokana,
01:09
while his two assistants Fugōri and Orokana will pilot each of the others.
21
69876
4810
diğer uçaklara pilotluk ederken, profesör ilk uçağın pilotu olacak.
01:14
However, only one airport, located on the equator,
22
74686
3551
Bununla birlikte, ekvatorda bulunan sadece bir havaalanı,
01:18
has granted permission for the experiment,
23
78237
2550
deneme için izin verdi:
01:20
making it the starting point,
24
80787
1529
Başlangıç noktası,
01:22
the finish line,
25
82316
1140
bitiş çizgisi
01:23
and the only spot where the planes can land,
26
83456
2280
ve uçakların yere iniş,
01:25
takeoff,
27
85736
1119
kalkış
01:26
or refuel on the ground.
28
86855
1961
veya yakıt ikmali yapabilecekleri.
01:28
How should the three planes coordinate
29
88816
1901
Kimsenin yakıtı tükenmeden
01:30
so the professor can fly continuously for the whole trip and achieve his dream
30
90717
4770
ve çarpmadan, profesörün gezi boyunca uçması ve hayalini gerçekleştirmesi için
01:35
without anyone running out of fuel and crashing?
31
95487
3089
üç uçak nasıl bir yol izlemeli?
01:38
Pause here if you want to figure it out for yourself.
32
98576
3670
Kendiniz çözmek isterseniz burada durun.
01:42
Answer in: 3
33
102246
1410
Cevap için: 3
01:43
Answer in: 2
34
103656
1000
Cevap için: 2
01:44
Answer in: 1
35
104656
1462
Cevap için: 1
01:46
According to the professor's calculations,
36
106118
2069
Profesörün hesaplamalarına göre,
01:48
they should be able to pull it off by a hair.
37
108187
3211
kıl payı bu işin altından kalkabilmeleri mümkün.
01:51
The key is to maximize the support each assistant provides,
38
111398
4059
Asıl nokta, her bir yardımcının sağladığı desteği en üst düzeye çıkarmak,
01:55
not wasting a single kiloliter of fuel.
39
115457
3220
tek bir kilolitre yakıt boşa harcamadan.
01:58
It also helps us to think symmetrically
40
118677
2330
Birlikte düşünmemize de yardımcı olur,
02:01
so they can make shorter trips in either direction
41
121007
2803
böylece profesörün ortada uzunca desteksiz bir uçuş
02:03
while setting the professor up for a long unsupported stretch in the middle.
42
123810
4457
gerçekleştirmesini ayarlarken, her iki yönde daha kısa yolculuklar yapabilirler.
02:08
Here's his solution.
43
128267
1571
İşte onun çözümü.
02:09
All three planes take off at noon flying west,
44
129838
3279
Her üç uçak da, batıya doğru öğle saatlerinde uçuşa geçiyor
02:13
each fully loaded with 180 kiloliters.
45
133117
3371
ve her biri 180 kilolitre dolu.
02:16
After 45 minutes, or one-eighth of the way around,
46
136488
3362
45 dakika sonra ya da yolun sekizde birinde,
02:19
each plane has 135 kiloliters left.
47
139850
3464
her uçakta 135 kilolitre kaldı.
02:23
Orokana gives 45 to the professor and 45 to Fugōri,
48
143314
4514
Orokana, profesöre 45, Fugori'ye 45 veriyor,
02:27
fully refueling them both.
49
147828
2161
ikisinin de yakıtlarını tam dolduruyor.
02:29
With her remaining 45, Orokana returns to the airport
50
149989
3452
Kalan 45'le Orokana, havaalanına geri döner
02:33
and heads to the lounge for a well-deserved break.
51
153441
3337
ve iyi bir mola için salona gider.
02:36
45 minutes later, with one-quarter of the trip complete,
52
156778
3180
45 dakika sonra, yolculuğun dörtte biri tamamlandığında,
02:39
the professor and Fugōri are both at 135 kiloliters again.
53
159958
5051
profesör ve Fugōri, yine 135 kilolitrede.
02:45
Fugōri transfers 45 into the professor's tank,
54
165009
3539
Fugōri, 45'ini profesörün deposuna aktarır
02:48
leaving himself with the 90 he needs to return.
55
168548
3600
ve geri dönmesi gereken 90'ı bırakır.
02:52
Professor Fukanō stretches and puts on his favorite album.
56
172148
3330
Profesör Fukanō en sevdiği albümü alır ve koyar.
02:55
He'll be alone for a while.
57
175478
1831
Bir süre yalnız kalacak.
02:57
In the meantime, Orokana has been anxiously awaiting Fugōri's return,
58
177309
4150
Bu arada, Orokana endişeyle Fugōri'nin dönüşünü bekliyordu,
03:01
her plane fully refueled and ready to go.
59
181459
3550
uçağı tamamen yakıtla dolu ve gitmeye hazır.
03:05
As soon as his plane touches the ground, she takes off, this time flying east.
60
185009
5650
Uçağı yere iner inmez kalkıyor, bu sefer doğuya doğru uçuyor.
03:10
At this point, exactly 180 minutes have passed
61
190659
3400
Bu noktada tam 180 dakika geçti
03:14
and the professor is at the halfway point of his journey
62
194059
3201
ve profesörün, yolculuğunun yarısında
03:17
with 90 kiloliters of fuel left.
63
197260
2809
90 kilolitre yakıtı kalmıştı.
03:20
For the next 90 minutes,
64
200069
1510
Sonraki 90 dakika boyunca,
03:21
the professor and Orokana's planes fly towards each other,
65
201579
3170
profesörün ve Orokana'nın uçakları birbirlerine doğru uçarak
03:24
meeting at the three-quarter mark.
66
204749
2762
üç-çeyrek noktasında buluştular.
03:27
Just as the professor's fuel is about the run out,
67
207511
2479
Tam da profesörün yakıtı tükenmek üzereyken,
03:29
he sees Orokana's plane.
68
209990
2120
Orokana'nın uçağını görür.
03:32
She gives him 45 kiloliters of her remaining 90,
69
212110
3181
Profesöre geri kalan 90'ın 45 kilolitresini verince
03:35
leaving them with 45 each.
70
215291
2679
ikisine de 45 kalıyor.
03:37
But that's just half of what they need to make it to the airport.
71
217970
3079
Ama havalimanına gitmek için gerekenin tam yarısı bu.
03:41
Fortunately, this is exactly when Fugōri, having refueled, takes off.
72
221049
5631
Neyse ki, yakıt ikmali yapmış olan Fugōri tam da bu esnada kalkış yaptı.
03:46
45 minutes later, just as the other two planes are about to run empty,
73
226680
4600
45 dakika sonra, tam da diğer iki uçak boşalmak üzereyken,
03:51
he meets them at the 315 degree point
74
231280
2960
315 derece noktasında onları karşılıyor
03:54
and transfers 45 kiloliters of fuel to each, leaving 45 for himself.
75
234240
5680
ve her birine 45 kilolitre yakıt verip kendisine de 45 bırakıyor.
03:59
All three planes land at the airport just as their fuel gauges reach zero.
76
239920
4700
Her üç uçak da, yakıt göstergeleri sıfıra ulaştığı anda havalimanına iniyor.
04:04
As the reporters and photographers cheer,
77
244620
2390
Gazeteciler ve fotoğrafçılar tezahürat yaparken
04:07
the professor promises his planes will soon be available for commercial flights,
78
247010
4531
profesör, uçuş yemeklerinin yerlere dökülmesini nasıl engelleyeceklerini
04:11
just as soon as they figure out how to keep their inflight meals
79
251541
3209
çözdükleri anda, uçaklarının yakında ticari uçuşlarda
04:14
from spilling everywhere.
80
254750
1861
kullanılabileceğini vaat ediyor.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7