Confused about recycling? It’s not your fault - Shannon Odell

Çeviri: Güzide Nisa Nur Saygılı Gözden geçirme: Başak Gökdaş

If you've ever looked at the bottom of a disposable bottle or cup,

Tek kullanımlık bir şişenin veya bardağın dibine baktıysanız

you've probably noticed this symbol.

bu sembolü muhtemelen fark etmişsinizdir.

Seeing this, many people assume the item they’re holding

Bunu görünce, birçok kişi tuttukları şeyin

should be tossed in a recycling bin.

geri dönüşüm kutusuna atılmalı sanıyor.

Yet many of these plastics are incapable of being recycled at most centers.

Yine de bu plastiklerin çoğu çoğu merkezde geri dönüştürülemez.

In fact, of the 360 million tons of plastic created worldwide each year,

Aslında, her yıl dünya çapında üretilen 360 milyon ton plastikten

only 9% is ever recycled.

sadece %9′u geri dönüştürülebilir.

So why are so few plastics recycled?

Peki neden bu kadar az plastik geri dönüştürülüyor?

And what do these codes actually mean?

Bu kodlar aslında ne anlama geliyor?

Our recycling problem is multi-layered, beginning at production.

Geri dönüşüm sorunumuz üretimden başlayarak çok katmanlı.

About 18% of plastics are made from what is known as thermosetting polymers.

Plastiklerin yaklaşık %18′i termosikfaj polimerden yapılmıştır.

These plastics gain stability through curing,

Bu plastikler kuruyarak sertleşiyor,

a process that hardens a material by irreversibly crosslinking

ki bu materyalin moleküler bağlarını geri dönülmez

its molecular chains.

olarak sertleştiren bir süreç.

The very properties that make thermoset plastics so useful,

Termoset plastikleri çok kullanışlı yapan özelliği

in that they keep their shape and integrity under extreme conditions,

ekstrem koşullarda şeklini ve bütünlüğünü koruyabilmesi.

mean that they can’t be broken down and rebuilt

Bu onların pek çok geri dönüşüm tesisleri

by the vast majority of recycling plants.

tarafından kırılıp, onarılamayacağı anlamına gelir.

Thankfully, most plastics are thermoplastics,

Şükürler olsun ki çoğu plastik erilitilip,

which can be melted and remolded.

yeniden şekil verilebilen termoplastiktir.

But this category encompasses a variety of materials

Ama bu kategori eşsiz kimyasal yapıları, ağırlıkları

with unique chemical structures, weights, and properties,

ve özellikleriyle pek çok maddeyi içerir.

all of which require different conditions for recycling.

Ayrıca hepsi geri dönüşüm için farklı şartlar gerektirir.

As a result, only some of these thermoplastics

Sonuç olarak bu termoplastiklerin bazıları

are accepted at most recycling centers.

geri dönüşüm merkezlerine kabul edilir.

Which brings us to our next problem: the confusing code system.

Bu da bizi bir sonraki sorunumuza getiriyor: Kafa karıştırıcı kod sistemi.

Developed and introduced by the plastics industry in 1988,

1988 yılında plastik endüstrisi tarafından geliştirilen ve

this code was presented as a way to help consumers and facilities

tanıtılan bu kod tüketicilerle tesislere çöplerini

sort their trash.

ayırmaları için tanıtıldı.

Each number indicates the material the plastic is made of,

Her sayı plastiğin yapıldığı, reçine olarak bilinen,

known as its resin.

materyali gösterir.

Some resin numbers are recyclable at most centers,

Bazı reçine numaraları çoğu merkezde geri dönüştürülebilirken

while others are not.

bazıları değildir.

And yet, within this system,

Yine de, bu sistem içinde,

all numbers are surrounded by the universally recognized recycling symbol,

tüm sayılar evrensel olarak tanınan geri dönüşüm sembolü ile çevrilidir,

misleading consumers into thinking that many unsalvageable plastics

ki bu tüketicileri pek çok kurtarılamayan plastiğin

have a chance at a second life.

ikinci bir hayat şansıyla yanıltıyor.

And just because a technically recyclable resin makes it to a recycling bin,

Teknik olarak geri dönüştürülebilir reçinenin geri dönüşüm kutusuna ulaşması,

doesn’t mean it will continue its journey.

yolculuğuna devam edeceği anlamına gelmez.

Plastics often contain multiple resins, are mixed with dyes and additives,

Plastikler çoğunlukla pek çok boyayla ve katkıyla karışmış reçine içerir.

or are affixed with difficult-to-remove stickers and labels,

Veyahut zor çıkan yapıştırmaların ve etiketlerin,

all of which can cause them to be rerouted to the incinerator or trash bin.

çöp fırınına ya da çöplüğe tekrar gönderilmesine sebep olabilir.

In short, many companies don't design packaging with recovery in mind.

Kısacası, birçok şirket geri dönüşümü göz önünde bulundurarak ambalaj tasarlamıyor.

Even under pristine conditions,

Bozulmamış koşullar altında bile,

plastic resins can only be melted down and remolded a handful of times,

plastik reçineleri sadece birkaç kez eritilip, yeniden şekillendirilebilir

as their polymers degrade with each use.

çünkü polimerleri her kullanımla bozulur.

If all these issues make you feel as if recycling plastics is infeasible,

Eğer tüm bu sorunlar plastiğin geri dönüşümünün mümkün olmadığını hissetiyorsa

you wouldn't be the first.

bu konuda ilk değilsiniz.

This reality was well known to the plastics industry as early as the 1970s.

Bu gerçek, plastik endüstrisi tarafından 1970'lerin başlarında iyi biliniyordu.

Despite their doubts that widespread recycling

Geri dönüşüme ekonomik olarak sürdürülebilir olabileceğine

would ever be economically viable,

dair yaygın şüphelerini rağmen

the industry threw millions of dollars into ad campaigns.

endüstri, reklam kampanyalarına milyonlarca dolar savurdu.

Within the US, the plastics industry quietly lobbied state governments,

ABD’de plastik sanayisi sessizce hükümet kulislerini

leading a majority to adopt laws requiring that plastics

kafa karıştırıcı reçine kodlarını taşımasını gerektiren yasaları

bear the confusing resin codes.

kabul etmeye yöneltti.

And with this, the burden of “fixing” the growing plastic waste problem

Bununla, büyüyen plastik atık sorununu “düzeltme” yükü

was pushed from the industry onto the consumer.

sektörden tüketiciye itildi.

Today, the situation has only gotten worse.

Bugün, durum daha da kötüleşti.

The rising costs to properly separate all this waste,

Tüm bu atıkları düzgün bir şekilde ayırmanın artan maliyetleri,

paired with fewer international buyers of recyclable scraps,

pek az uluslararası geri dönüştürülebilir hurda alıcısıyla birlikte,

has forced many cities to shut down their curbside recycling programs altogether.

pek çok şehri tüm kaldırım kenarı geri dönüşüm programlarını kapatmaya itti.

So how can we fix our growing plastic waste system?

Peki büyüyen plastik atık sistemimizi nasıl düzeltebiliriz?

It’s clear that we must reduce the plastics we consume.

Tükettiğimiz plastikleri azaltmamız gerektiği açıktır.

More than a quarter of our plastic waste comes from packaging materials.

Plastik atıklarımızın dörtte birinden fazlası, ambalaj malzemelerinden geliyor.

Many manufacturers have taken steps in the right direction,

Pek çok üretici, gereksiz plastik filmleri kademeli bitirerek

phasing out unnecessary plastic films, and switching out plastic tubs and tubes

ve plastik teknelerle boruları daha kolay geri dönüşen materyallerle

with more easily recyclable materials, or compostable options.

veya ekolojik seçeneklerle değiştirerek doğru yöne adım attılar.

For the plastics that do remain,

Kalan plastikler için bir çözümde

one solution is to work towards a circular economy for plastics.

plastikler için döngüsel ekonomiyle çalışmak.

This means creating fewer new plastics, eliminating those that are single-use,

Bu daha az tek kullanımlık, yeni plastikleri engellemek

and ensuring the plastics that remain can stay in circulation via recycling.

ve plastiklerin geri dönüşüm döngüsünde kalmalarını sağlamak demek.

Such a system would rely on policies that regulate plastics

Böyle bir sistem plastikleri düzenleyen politikalara dayanabilir.

starting at their production—

Üretimlerinden başlayarak,

ensuring that all plastics created are free from contaminants

tüm plastiklerin atık içermediğini ve geri dönüştürülebilir

that could harm their ability to be recycled.

özelliklerine zarar gelmediğini garantiye alabilir.

In the meantime, many experts believe the current resin code system

Bu arada, birçok uzman mevcut reçine kod sisteminin

should be eliminated,

kaldırılması gerektiğine ve

and swapped out for clear, simplified recyclable versus non-recyclable labels.

açık, kolay geri dönüşüm etiketleriyle değiştirilmesine inanıyor.

This would help consumers more easily sort their waste, but more importantly,

Bu, tüketicilere çöplerini ayırt etmede yardımcı olabilir

allow them to make informed decisions at purchase,

ve daha önemlisi bilinçli olarak satın almalarını sağlar.

ultimately putting the pressure back on manufacturers

Nihayetinde de geri dönüştürülebilir bir gelecek

to ensure a recyclable future.

sağlamak için üreticilere baskı yapacaktır.