Confused about recycling? It’s not your fault - Shannon Odell

269,353 views ・ 2023-10-17

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Urszula Mitrosz Korekta: Barbara Dzięcioł
00:06
If you've ever looked at the bottom of a disposable bottle or cup,
0
6961
3837
Jeśli spojrzeliście kiedyś na dno jednorazowego kubka czy butelki,
00:10
you've probably noticed this symbol.
1
10798
2461
pewnie zauważyliście ten symbol.
00:13
Seeing this, many people assume the item they’re holding
2
13926
2878
Dla wielu osób, oznacza on, że dany przedmiot
00:16
should be tossed in a recycling bin.
3
16804
2044
należy wrzucić do recyklingu.
00:19
Yet many of these plastics are incapable of being recycled at most centers.
4
19474
5547
A jednak, wiele z nich nie nadaje się do przerobu w zakładach recyklingu.
00:25
In fact, of the 360 million tons of plastic created worldwide each year,
5
25271
6215
Z 360 milionów ton tworzyw sztucznych produkowanych co roku,
00:31
only 9% is ever recycled.
6
31486
2711
recyklingowi poddaje się tylko 9%.
00:34
So why are so few plastics recycled?
7
34447
2544
Dlaczego tak niewiele można poddać recyklingowi?
00:36
And what do these codes actually mean?
8
36991
2669
I co oznaczają te symbole?
00:40
Our recycling problem is multi-layered, beginning at production.
9
40203
4004
Problem z recyklingiem ma wiele aspektów, a zaczyna się od produkcji.
00:44
About 18% of plastics are made from what is known as thermosetting polymers.
10
44207
5380
Około 18% tworzyw sztucznych powstaje z polimerów termoutwardzalnych.
00:49
These plastics gain stability through curing,
11
49754
3253
Tworzywa te nabierają stabilności w procesie utwardzania,
00:53
a process that hardens a material by irreversibly crosslinking
12
53007
4630
który polega na nieodwracalnym sieciowaniu
00:57
its molecular chains.
13
57637
1710
łańcuchów cząsteczkowych polimeru.
00:59
The very properties that make thermoset plastics so useful,
14
59764
4338
Te cechy tworzyw termoutwardzalnych, które sprawiają, że są one tak przydatne,
01:04
in that they keep their shape and integrity under extreme conditions,
15
64102
3962
np. zachowywanie kształtu i stabilności w ekstremalnych warunkach,
01:08
mean that they can’t be broken down and rebuilt
16
68064
2878
oznaczają jednak, że nie da się ich rozłożyć czy przerobić
01:10
by the vast majority of recycling plants.
17
70942
3211
w większości zakładów zajmujących się recyklingiem.
01:14
Thankfully, most plastics are thermoplastics,
18
74654
3295
Na szczęście większość tworzyw jest termoplastyczna,
01:17
which can be melted and remolded.
19
77949
2169
to znaczy można je stopić i przetworzyć.
01:20
But this category encompasses a variety of materials
20
80868
3462
Do tej kategorii zaliczają się jednak różne materiały,
01:24
with unique chemical structures, weights, and properties,
21
84330
3962
o unikalnej strukturze chemicznej, wadze i właściwościach,
01:28
all of which require different conditions for recycling.
22
88292
3754
a każdy z nich wymaga innych warunków recyklingu.
01:32
As a result, only some of these thermoplastics
23
92338
2920
Dlatego tylko niektóre tworzywa termoplastyczne
01:35
are accepted at most recycling centers.
24
95258
2627
są przyjmowane do recyklingu.
01:38
Which brings us to our next problem: the confusing code system.
25
98094
4296
Tu przechodzimy do następnego problemu, czyli niejasnego systemu znakowania.
01:43
Developed and introduced by the plastics industry in 1988,
26
103015
4380
Branża tworzyw sztucznych opracowała i wprowadziła ten system w 1988 roku.
01:47
this code was presented as a way to help consumers and facilities
27
107395
4337
Miał pomóc konsumentom i przedsiębiorstwom
01:51
sort their trash.
28
111732
1377
w sortowaniu śmieci.
01:53
Each number indicates the material the plastic is made of,
29
113484
3462
Numer oznacza materiał, z jakiego zrobione jest tworzywo,
01:56
known as its resin.
30
116946
1543
zwany też żywicą polimerową.
01:58
Some resin numbers are recyclable at most centers,
31
118781
3379
Niektóre żywice można poddać recyklingowi prawie wszędzie,
02:02
while others are not.
32
122160
1543
inne nie.
02:03
And yet, within this system,
33
123911
1627
A jednak, w tym systemie,
02:05
all numbers are surrounded by the universally recognized recycling symbol,
34
125538
4463
wszystkie numery otoczone są ogólnie rozpoznawalnym znakiem recyklingu,
02:10
misleading consumers into thinking that many unsalvageable plastics
35
130126
4629
co wprowadza konsumentów w błąd, którzy myślą, że nieprzetwarzalne plastiki
02:14
have a chance at a second life.
36
134755
2044
również mają szansę na drugie życie.
02:17
And just because a technically recyclable resin makes it to a recycling bin,
37
137592
5088
To, że rzecz nadająca się do recyklingu, znajdzie się w odpowiednim pojemniku,
02:22
doesn’t mean it will continue its journey.
38
142680
2628
niekoniecznie znaczy, że będzie kontynuować podróż.
02:25
Plastics often contain multiple resins, are mixed with dyes and additives,
39
145683
4880
Tworzywa mogą składać się z wielu żywic, mieć domieszki barwników i dodatków,
02:30
or are affixed with difficult-to-remove stickers and labels,
40
150563
4421
lub trudne do usunięcia naklejki.
02:35
all of which can cause them to be rerouted to the incinerator or trash bin.
41
155109
5089
Wszystko to sprawia, że mogą skończyć w spalarni lub na wysypisku.
02:40
In short, many companies don't design packaging with recovery in mind.
42
160198
5422
Wielu producentów nie projektuje opakowań z myślą o ich recyklingu.
02:46
Even under pristine conditions,
43
166329
2294
Nawet w idealnych warunkach,
02:48
plastic resins can only be melted down and remolded a handful of times,
44
168623
5130
żywice polimerowe mogą zostać stopione i przerobione tylko kilka razy,
02:53
as their polymers degrade with each use.
45
173753
2794
ponieważ z każdym użyciem polimery ulegają degradacji.
02:57
If all these issues make you feel as if recycling plastics is infeasible,
46
177006
5380
Czy czujesz, że recykling tworzyw sztucznych jest niewykonalny?
03:02
you wouldn't be the first.
47
182386
1544
Nie jesteś pierwszy.
03:04
This reality was well known to the plastics industry as early as the 1970s.
48
184055
5463
Branża tworzyw wiedziała o tym już w latach 70. XX wieku.
03:09
Despite their doubts that widespread recycling
49
189685
2795
Pomimo wątpliwości, czy recykling na szeroką skalę
03:12
would ever be economically viable,
50
192480
2335
będzie kiedykolwiek opłacalny,
03:14
the industry threw millions of dollars into ad campaigns.
51
194815
3754
branża wydała miliony dolarów na kampanie reklamowe.
03:18
Within the US, the plastics industry quietly lobbied state governments,
52
198778
4754
W USA, branża tworzyw sztucznych naciskała na władze stanowe,
03:23
leading a majority to adopt laws requiring that plastics
53
203532
4171
co doprowadziło do przyjęcia przepisów nakładających obowiązek znakowania
03:27
bear the confusing resin codes.
54
207703
2545
plastiku według niejasnego systemu numerów żywic.
03:30
And with this, the burden of “fixing” the growing plastic waste problem
55
210915
4796
W ten sposób, ciężar rozwiązania coraz większego problemu z plastikiem,
03:35
was pushed from the industry onto the consumer.
56
215711
3546
zepchnięto z producentów na konsumentów.
03:39
Today, the situation has only gotten worse.
57
219840
2878
Dzisiaj sytuacja jest jeszcze gorsza.
03:42
The rising costs to properly separate all this waste,
58
222718
4046
Rosnące koszty właściwego sortowania odpadów
03:46
paired with fewer international buyers of recyclable scraps,
59
226764
4296
i coraz mniejsza liczba chętnych na odpady nadające się do recyklingu,
03:51
has forced many cities to shut down their curbside recycling programs altogether.
60
231060
5672
zmusiło wiele miast do zlikwidowania programów recyklingu.
03:57
So how can we fix our growing plastic waste system?
61
237400
4170
Jak możemy rozwiązać rosnący problem odpadów?
04:02
It’s clear that we must reduce the plastics we consume.
62
242613
3337
Jest jasne, że musimy zmniejszyć zużycie plastiku.
04:05
More than a quarter of our plastic waste comes from packaging materials.
63
245950
4338
Ponad jedna czwarta plastikowych odpadów pochodzi z opakowań.
04:10
Many manufacturers have taken steps in the right direction,
64
250579
3421
Wielu producentów podjęło właściwe kroki:
04:14
phasing out unnecessary plastic films, and switching out plastic tubs and tubes
65
254083
5380
zrezygnowali z niepotrzebnych folii, zamienili plastikowe kubki i tubki
04:19
with more easily recyclable materials, or compostable options.
66
259463
4213
na wykonane z materiałów nadających się do recyklingu lub kompostowania.
04:24
For the plastics that do remain,
67
264093
1960
Jednym z rozwiązań problemu pozostałych tworzyw
04:26
one solution is to work towards a circular economy for plastics.
68
266053
4505
mogłaby być gospodarka o obiegu zamkniętym.
04:30
This means creating fewer new plastics, eliminating those that are single-use,
69
270641
4963
Produkowano by mniej nowych plastików, wyeliminowano by produkty jednorazowe,
04:35
and ensuring the plastics that remain can stay in circulation via recycling.
70
275604
4964
i zapewniono by obieg pozostałych tworzyw poprzez recykling.
04:41
Such a system would rely on policies that regulate plastics
71
281110
3712
Taki system polegałby na przepisach regulujących tworzywa sztuczne
04:44
starting at their production—
72
284822
1960
począwszy od ich produkcji,
04:46
ensuring that all plastics created are free from contaminants
73
286782
4630
zapewniałby, że wszystkie produkowane tworzywa są wolne od zanieczyszczeń,
04:51
that could harm their ability to be recycled.
74
291412
2419
które uniemożliwiałyby ich recykling.
04:54
In the meantime, many experts believe the current resin code system
75
294707
4004
Wielu ekspertów jest przekonanych, że istniejący system oznaczania żywic
04:58
should be eliminated,
76
298711
1376
powinien zostać zlikwidowany,
05:00
and swapped out for clear, simplified recyclable versus non-recyclable labels.
77
300087
5714
i zastąpiony przez jasne oznaczenia ‘zdatne’ lub ‘niezdatne’ do recyklingu.
05:06
This would help consumers more easily sort their waste, but more importantly,
78
306177
4796
To pomogłoby konsumentom w sortowaniu odpadów,
i co ważniejsze, podejmować świadome decyzje podczas zakupów,
05:10
allow them to make informed decisions at purchase,
79
310973
3462
05:14
ultimately putting the pressure back on manufacturers
80
314435
3503
co przeniosłoby z powrotem presję na producentów,
05:17
to ensure a recyclable future.
81
317938
2294
i zapewniłoby przyszłość recyklingu.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7