Why do Americans and Canadians celebrate Labor Day? -Kenneth C. Davis

592,006 views ・ 2013-08-30

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ozan Uludağ Gözden geçirme: Gözde Alpçetin
00:06
How's this for a strange idea:
0
6108
2054
İşte size tuhaf bir fikir:
00:08
a day off from work in honor of work itself?
1
8162
4254
çalışmanın şerefine bir gün işe gitmemek.
00:12
Actually, that is what Labor Day,
2
12416
1961
İşte, ABD ve Kanada'da
00:14
celebrated in the United States and Canada
3
14377
3003
Eylül ayının ilk pazartesi günü
00:17
on the first Monday of every September,
4
17380
2336
kutlanan İşçi Bayramı,
00:19
is all about.
5
19716
2168
tam da buna tekabül ediyor.
00:21
The first American Labor Day
6
21884
1783
ABD'de ilk İşçi Bayramı
00:23
was celebrated in New York City
7
23667
1859
New York'ta 5 Eylül 1882'de kutlandı.
00:25
on September 5th, 1882,
8
25526
2915
00:28
as thousands of workers and their families
9
28441
2251
Binlerce işçi, aileleriyle birlikte
00:30
came to Union Square for a day in the park.
10
30692
3915
Union Meydanı'nda toplandı.
00:34
It was not a national holiday
11
34607
2085
Ulusal bir tatil değildi.
00:36
but had been organized by a union
12
36692
1916
Bir sendika tarafından
00:38
to honor workers and their hard efforts
13
38608
2417
işçilerin ve emeğin onuruna,
4 Temmuz ile Şükran Günü'nün arasında
00:41
with a rare day of rest,
14
41025
1915
00:42
halfway between July 4th and Thanksgiving.
15
42940
4084
nadir izin günlerinden biri olarak tasarlandı.
00:47
There were picnics and a parade,
16
47024
2584
Piknikler ve geçit törenleri yapılıyordu.
00:49
but there were also protests.
17
49608
2335
Ama protestolar da vardı.
00:51
The workers had gathered,
18
51943
1499
İşçiler, yalnızca dinlenme ve kutlama için değil;
00:53
not just to rest and celebrate,
19
53442
2334
00:55
but to demand fair wages,
20
55776
1936
adil ücret, çocuk işçiliğinin son bulması, sendikal örgütlenme hakkı
00:57
the end of child labor,
21
57712
2421
01:00
and the right to organize into unions.
22
60133
4086
talep etmek için bir araya gelmişti.
01:04
During the period known as
23
64219
1463
Sanayi Devrimi adı verilen bu dönem boyunca
01:05
The Industrial Revolution,
24
65682
1915
01:07
many jobs were difficult, dirty and dangerous.
25
67597
3462
pek çok iş zor, kirli ve tehlikeliydi.
01:11
People worked for twelve hours,
26
71059
2002
İnsanlar günde 12 saat,
01:13
six days a week,
27
73061
1336
haftada 6 gün çalışıyordu.
01:14
without fringe benefits,
28
74397
1666
Ücretli izin, sağlık güvencesi,
01:16
such as vacations, health care and pensions,
29
76063
4004
emeklilik gibi sosyal haklar yoktu.
01:20
and if you were young, chances are
30
80067
2505
Bu dönemde çocuk olsaydınız
01:22
you were doing manual labor
31
82572
2418
muhtemelen alfabe ya da kesirler yerine
01:24
instead of your ABCs and fractions.
32
84990
3001
bedensel bir işle meşgul olacaktınız.
01:27
Children as young as ten
33
87991
2179
10 yaşındaki çocuklar bile
01:30
worked in some of the most hazardous places,
34
90170
2343
kaynar kazanların, tehlikeli makinelerin bulunduğu
01:32
like coal mines or factories filled with boiling vats
35
92513
3696
fabrika ya da maden ocağı gibi
01:36
or dangerous machines.
36
96209
2732
tehlikeli iş yerlerinde çalışıyordu.
01:38
Trying to win better pay, shorter hours
37
98941
2856
ABD ve Kanada'da işçiler
01:41
and safer conditions
38
101797
1623
daha iyi ücret, daha kısa mesai ve daha güvenli çalışma şartları için
01:43
workers had begun to form labor unions
39
103420
2250
01:45
in America and Canada,
40
105670
2250
sendikalar kurmaya başladılar.
01:47
but the companies they worked for
41
107920
1983
Ama çalıştıkları şirketler
01:49
often fought hard to keep unions out
42
109903
2832
genellikle sendikaları dışarıda tutmak
01:52
and to supress strikes.
43
112735
2199
ve grevleri bastırmak için çok uğraştı.
01:54
At times, this led to violent battles
44
114934
2506
Bu, bazen işçilerle patronlar arasında sert çatışmalara yol açtı.
01:57
between workers and business owners
45
117440
2201
01:59
with the owners often backed up by the police,
46
119641
3302
Patronlar çoğu zaman polisin
02:02
or even the military.
47
122943
2368
ve hatta askerin desteğini arkasına aldı.
02:05
In the following years,
48
125311
1500
Sonraki yıllarda,
02:06
the idea of Labor Day caught on in America
49
126811
2915
İşçi Bayramı fikri ABD'de rağbet gördü.
02:09
with official celebrations reaching 30 states.
50
129726
3519
Resmi kutlamalar 30 eyalette yapılır oldu.
02:13
But then came the violent
51
133245
1723
Ama sonra gene şiddet hakim oldu.
02:14
Haymarket Square Riot of 1886,
52
134968
3415
1886'da Chicago'da yaşanan Haymarket Olayı
02:18
which led to the deaths of several policemen
53
138383
2287
pek çok polisin ve işçinin ölümüne
02:20
and workers in Chicago
54
140670
1839
02:22
and the execution of four union leaders.
55
142509
3587
ve 4 sendika liderinin idamına neden oldu.
02:26
After that, many labor and political groups
56
146096
3000
Bu olaydan sonra,
tüm dünyada pek çok emek ve siyaset örgütü
02:29
around the world
57
149096
1497
02:30
had begun to mark Haymarket Square on May 1st,
58
150593
3856
1 Mayıs Haymarket Olayını anmaya başladı.
02:34
which became known as
59
154449
1453
Bunun sonucunda
02:35
International Workers' Day.
60
155902
2556
Uluslararası İşçi Bayramı ortaya çıktı.
02:38
In 1894, President Grover Cleveland
61
158458
3358
1894'te Başkan Grover Cleveland,
02:41
signed the law making Labor Day a
62
161816
2548
İşçi Bayramı'nı resmi tatil yapan yasayı imzaladı.
02:44
federal holiday in America,
63
164364
2225
02:46
only days after he had sent
64
166589
1935
Bu imzadan birkaç gün önce,
02:48
12,000 soldiers to end
65
168524
2168
bir demiryolu grevini bastırmak için
02:50
a violent railroad strike
66
170692
1972
12.000 asker göndermiş,
02:52
that resulted in the death of several people.
67
172664
3207
bu nedenle onlarca insan ölmüştü.
02:55
The original September date was kept,
68
175871
2560
1 Mayıs'ın radikal çağrışımlarından kaçınmak için Eylül ayı uygun görülmüştü.
02:58
partly to avoid the more radical associations of May 1st.
69
178431
4534
03:02
Canada also created its Labor Day in 1894.
70
182965
5101
Kanada da İşçi Bayramı'nı 1894'te tanıdı.
03:08
But, in spite of this new holiday,
71
188066
2294
Ama bu yeni resmi tatile rağmen
03:10
it would be a long time before the changes
72
190360
2322
işçilerin talep ettiği değişimlerin gerçekleşmesi uzun zaman aldı.
03:12
that workers wanted
73
192682
1636
03:14
became a reality.
74
194318
1699
03:16
In 1938, during the Great Depression
75
196017
3406
Milyonların işsiz kaldığı Büyük Buhran'ın etkisini sürdürdüğü 1938 yılında
03:19
that left millions without jobs,
76
199423
2166
03:21
President Franklin D. Roosevelt
77
201589
1976
başkan Franklin D. Roosevelt
03:23
signed a law calling for an eight-hour work day,
78
203565
3131
günde 8 saat, haftada 5 gün çalışılmasını öngören
03:26
a five-day work week,
79
206696
2058
ve çocuk işçiliğine son veren yasayı imzaladı.
03:28
and an end to child labor,
80
208754
1944
03:30
some of the first federal protections for American workers.
81
210698
4303
Bu, ABD'li işçileri koruyan ilk yasalardı.
03:35
As America and Canada celebrate Labor Day,
82
215037
3577
ABD ve Kanada'da işçi bayramı kutlanırken
03:38
most of the two countries' children enjoy
83
218614
2539
çocuklar da okulun tatil olmasının tadını çıkarıyor.
03:41
a day off from school.
84
221153
2000
03:43
But it is important to remember
85
223153
1916
Ama önemle hatırlatalım ki
03:45
that there was a time that
86
225069
1500
bir zamanlar ABD ve Kanada'da çocuklar için her gün bir iş günüydü.
03:46
everyday was a labor day for children in America and Canada,
87
226569
5055
03:51
and unfortunately,
88
231624
1529
Ne acı ki
03:53
the same fact remains true
89
233153
2000
bugün dünya genelinde
03:55
for millions of children around the world today.
90
235153
3269
milyonlarca çocuk hâlâ aynı durumda.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7