How the water you flush becomes the water you drink - Francis de los Reyes

389,857 views ・ 2023-08-15

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Elif Usta Gözden geçirme: esra kurul
00:07
In 2003, Singapore’s national water agency launched an unprecedented program.
0
7003
5714
2003 yılında, Singapur ulusal su ajansı benzeri görülmemiş bir program başlattı.
00:12
Using two new facilities,
1
12800
1835
İki yeni tesis kullanarak
00:14
they planned to provide more than 50% of their nation’s water supply
2
14635
3963
uluslarının su kaynağının %50′den fazlasını geri dönüştürülmüş atık sudan
00:18
by recycling wastewater.
3
18598
1960
sağlamayı planladılar.
00:20
And yes, we do mean that wastewater.
4
20808
2795
Evet, “o” atık sudan bahsediyoruz.
00:24
While this might seem like a desperate decision,
5
24020
3128
Bu umutsuz bir karar gibi gözükse de
bu program ada ülkesinin temiz sudan hiçbir zaman yoksun kalmamasını
00:27
this program had been planned for decades
6
27148
2544
00:29
to ensure the island nation never ran out of clean water.
7
29692
3587
garanti altına almak için onlarca yıldır planlanmaktaydı.
00:33
And today, as climate change increases the frequency and duration
8
33821
3837
Ve bugün, iklim değişikliği tüm dünyadaki kuraklıkların
00:37
of droughts worldwide,
9
37658
1752
sıklığını ve süresini arttırırken,
00:39
more and more regions are facing this problem.
10
39410
2670
giderek daha fazla bölge bu problem ile yüz yüze geliyor.
00:42
But is it really safe to reuse anything we flush down the toilet?
11
42288
4129
Ama tuvalette sifonu çektiğimiz suyu yeniden kullanmak, gerçekten güvenli mi?
00:46
To answer this,
12
46667
1085
Buna cevap vermek için,
00:47
we have to understand exactly what’s inside this cloudy cocktail.
13
47752
3587
bu bulanık kokteylin içinde ne olduğunu tam olarak anlamak zorundayız.
00:51
Wastewater is classified into several types,
14
51964
2920
Atık su birkaç farklı türde sınıflandırılmıştır
00:54
but the primary three are:
15
54884
1877
ama ilk üçü şunlardır:
00:56
gray water used in sinks, bathing, and laundry;
16
56761
3337
lavabolarda, banyoda ve çamaşır yıkamada kullanılan gri su;
01:00
yellow water containing just urine;
17
60098
2335
sadece idrarın olduğu sarı su;
01:02
and black water which has come into contact with feces.
18
62433
3671
ve dışkı ile temas eden siyah su.
01:06
Globally, we generate enough wastewater
19
66521
2377
Tüm dünyada, yaklaşık 400,000 olimpik
01:08
to fill about 400,000 Olympic-sized swimming pools every day.
20
68898
4421
yüzme havuzunu doldurmaya yetecek kadar atık su oluşturuyoruz.
01:13
In cities and towns with sewage systems,
21
73611
2336
Kanalizasyon sistemleri olan şehirlerde ve ilçelerde,
01:15
this wastewater combines in underground pipes,
22
75947
2836
bu atık su, aslında içinde dışkının olmadığı
01:18
which actually aren’t filled with feces.
23
78783
2586
yeraltı borularında birleşiyor.
01:21
The average 4,000 liters of sewage
24
81452
2378
Ortalama 4,000 litrelik kanalizasyon atığı
01:23
contains only a single liter of solid fecal material.
25
83830
3586
sadece bir litrelik katı dışkı malzemesi içeriyor.
01:27
But sewage is still rife with dangerous contaminants,
26
87416
3129
Ama kanalizasyon hâlâ milyarlarca patojenin ve mikro organizmanın,
01:30
including billions of pathogens and microorganisms,
27
90711
3295
iz kimyasallarının ve fazlaca inorganik besinlerin bulunduğu,
01:34
trace chemicals, and excess inorganic nutrients
28
94006
3629
nehirleri ve gölleri kirletebilecek olan
01:37
that can pollute rivers and lakes.
29
97635
2002
zararlı atıklarla dolu.
01:40
So even if we aren’t planning to drink this concoction,
30
100138
2877
Bu sebeple, bu karışımı içmeyi planlamıyor olsak bile,
yine de onu arındırmamız gerekir;
01:43
we still need to clean it;
31
103015
1460
01:44
which is why sewer systems typically run to wastewater treatment plants.
32
104475
4213
bu nedenledir ki kanalizasyon sistemleri
genellikle atık su arıtma tesislerine ulaşır.
01:48
Most plants remove major contaminants
33
108688
2335
Pek çok tesis, işlemden geçirdikleri
01:51
such as feces, pathogens, and excess nitrogen
34
111023
3379
suyun içerisindeki dışkı, patojenler ve fazla nitrojen gibi
01:54
from all the water they process.
35
114402
2127
ana kirleticilerinden suyu arındırırlar.
01:56
And this involves a ton of biological, chemical, and physical interventions.
36
116737
5214
Bu süreç çok sayıda biyolojik, kimyasal ve fiziksel müdahaleyi içerir.
En önemlilerinden bazıları şunlardır;
02:02
Some of the most important include settling tanks to remove large particles,
37
122118
4421
büyük parçacıkları gidermek için çökeltme tankları,
02:06
biological reaction tanks where microbes eat unwanted materials,
38
126539
4796
mikropların istenmeyen malzemeleri yediği biyolojik reaksiyon tankları,
02:11
and chemical disinfection processes that kill pathogens.
39
131335
4046
ve patojenlerin yok edildiği kimyasal dezenfeksiyon işlemleri.
02:15
After these procedures, typical treated wastewater in the US
40
135840
4004
Bu işlemlerden sonra, ABD’deki tipik arıtılmış atık su
02:19
is already cleaner than most natural bodies of water,
41
139844
3086
çoğu doğal su kütlesinden daha temiz hale gelmiştir,
02:22
making it safe to discharge into rivers and lakes.
42
142930
2962
bu sayede nehirlere ve göllere boşaltılması güvenlidir.
02:26
If we plan on reusing the water for non-potable purposes,
43
146225
3504
Eğer suyu, tarımsal sulama veya araba yıkama gibi
02:29
such as irrigation or washing cars,
44
149729
2419
içme amacı dışında yeniden kullanmayı planlıyorsak,
02:32
it gets even further disinfected to prevent bacteria from growing
45
152148
3962
depolama esnasında bakteri üremesini önlemek amacıyla daha da fazla
02:36
during storage.
46
156110
1293
dezenfekte edilir.
02:37
But if we want it clean enough to drink,
47
157653
2169
Ama eğer su içilecek kadar temiz olsun istiyorsak,
02:39
there's much more treatment to be done.
48
159822
2211
daha fazla arıtma işleminin yapılması gerekir.
02:42
One common process includes microfiltration,
49
162158
3503
Yaygın bir işlem olan mikrofiltrasyonda,
02:45
where membranes with pores one millionth of a meter across
50
165661
3837
bir metrenin milyonda biri oranında gözenekli membranlarda
02:49
filter out small particles and larger microorganisms.
51
169582
3754
küçük parçacıklar ve daha büyük mikroorganizmalar filtrelenir.
02:53
Next, the water passes through an even finer reverse osmosis membrane,
52
173544
5130
Daha sonra, su daha da ince olan ters ozmoz membranından geçer,
02:58
which can remove particles as small as a tenth of a billionth of a meter.
53
178674
4588
bu sayede metrenin milyarda biri kadar küçük olan parçacıklar temizlenir.
03:03
This membrane is semi-permeable, allowing water to pass through,
54
183429
4129
Bu membran, suyun geçmesine izin veren yarı geçirgen özelliktedir,
03:07
but stopping things like salt, viruses, or unwanted chemicals.
55
187558
4046
ancak tuz, virüsler veya istenmeyen kimyasallar vb. geçişini engeller.
03:12
After this stage, UV lamps are plunged into the water,
56
192063
3879
Bu aşamadan sonra, kalan tüm yaşam formlarının genetik materyallerine
03:15
emitting radiation that permanently damages
57
195942
2752
kalıcı hasarlar veren radyasyon yayan
03:18
the genetic material of any lingering life forms.
58
198694
3629
ultraviyole ışıklar suya daldırılır.
03:22
Sometimes UV disinfection is then combined with further disinfection processes
59
202490
5422
Bazen ultraviyole dezenfeksiyonu hidrojen peroksit gibi kimyasalların kullanıldığı
03:27
that use chemicals like hydrogen peroxide
60
207912
2794
başka dezenfeksiyon işlemleri ile birleştirilerek
03:30
to handle a wide range of microorganisms and micropollutants.
61
210706
4797
çok sayıda mikroorganizma ve mikro kirletici ile başa çıkmak hedeflenir.
03:36
At this point, the treated wastewater is tested rigorously.
62
216087
3587
Gelinen bu noktada, arıtılmış atık su titizlikle test edilir.
03:39
And if it passes, it can safely enter the typical pipeline for drinking water,
63
219674
4629
Testi geçmesi durumunda, belediyenin su şebekesine dahil olmadan önce
03:44
going through the standard treatment procedures
64
224303
2211
standart prosedürlerden geçerek içme suyu için kullanılan
03:46
before joining the municipal supply.
65
226514
2085
normal boru hattına güvenle girebilir.
03:48
This approach is called direct potable reuse,
66
228933
3378
Bu yaklaşım doğrudan içilebilir yeniden kullanım olarak adlandırılır
03:52
but even though it’s perfectly healthy,
67
232311
2044
ancak tamamen sağlıklı olmasına rağmen
03:54
there’s still some concern with such a direct system.
68
234355
2878
böyle bir doğrudan sistem hakkında yine de endişeler var.
03:57
Instead, most places opt for indirect potable reuse,
69
237275
3962
Bunun yerine, çoğu yer arıtılmış atık suyun depo, göl, sulak alan veya
04:01
where the treated wastewater is discharged to an environmental buffer,
70
241237
4171
yeraltı akiferleri gibi bir çevresel tampon alana boşaltıldığı
04:05
such as a reservoir, lake, wetland, or groundwater aquifer.
71
245408
4462
dolaylı içilebilir yeniden kullanımı tercih ediyor.
04:10
After some time in this environment,
72
250162
2044
Bu çevrede biraz zaman geçirdikten sonra,
04:12
any lingering chemicals from the treatment process
73
252206
2628
arıtma işleminden arta kalan herhangi bir kimyasal
04:14
will diffuse and degrade.
74
254834
1751
dağılacak ve ayrışacak.
04:16
Then, the water can be extracted and enter the drinking water pipeline.
75
256752
4213
Ardından su çıkarılabilir ve içme suyu boru hattına girebilir.
04:21
Indirect potable reuse is the process used in Singapore,
76
261215
4296
Dolaylı içilebilir yeniden kullanım Singapur’da kullanılan bir işlemdir
04:25
and it's become an increasingly common lifeline for arid regions in the US.
77
265511
5005
ve Amerika’daki kurak bölgelerde gittikçe artarak kullanılan bir çare olmuştur.
04:30
But this system is only feasible in places with centralized sewer systems
78
270516
4755
Ama bu sistem, sadece merkezi kanalizasyon sistemlerinin ve suyu insanların evlerine
04:35
and infrastructure for pumping water into people's homes.
79
275271
3545
pompalayacak altyapının mevcut olduğu yerlerde uygulanabilir.
04:38
This means it can’t help communities
80
278899
1961
Bu demek oluyor ki, temiz suya erişimin
04:40
dealing with the most serious sanitation issues,
81
280860
2711
günlük bir mücadele olduğu,
04:43
where access to clean water is a daily struggle.
82
283571
3086
en ciddi temizlik sorunları ile uğraşan topluluklara bir faydası olamaz.
04:46
Researchers are investigating smaller scale technologies to recycle sewage
83
286907
4713
Araştırmacılar atık suyu, içilebilir suya yerinde dönüştürmek için
04:51
into potable water on site.
84
291620
1919
daha küçük ölçekli teknolojileri inceliyorlar.
04:53
But helping these communities in the long term
85
293664
2753
Ancak bu topluluklara uzun dönemde yardım etmemiz için
04:56
will require us to take a closer look at all the water we’ve been wasting.
86
296417
4421
kullandığımız bütün suya daha yakından bakmamız gerekiyor.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7