Meet the tardigrade, the toughest animal on Earth - Thomas Boothby

Dünya'nın en dayanıklı canlısına merhaba deyin, tardigradalar - Thomas Boothby

Çeviri: Arsel Acar Gözden geçirme: Suleyman Cengiz

Without water, a human can only survive for about 100 hours.

Bir insan su içmeden 100 saat yaşayabilir.

But there's a creature so resilient that it can go without it for decades.

Ancak öyle bir canlı var ki onlarca sene boyunca sussuz kalabilir.

This one millimeter animal can survive both the hottest

Bir milimetre küçüklüğündeki bu canlı Dünya'nın hem en sıcak,

and coldest environments on Earth,

hem de en soğuk iklimlerde yaşayabilir

and can even withstand high levels of radiation.

ve yüksek radyasyon seviyelerine bile dayanabilir.

This is the tardigrade,

İşte karşınızda tardigrada.

and it's one of the toughest creatures on Earth,

Dünya'daki en dayanıklı canlılardan birisidir.

even if it does look more like a chubby, eight-legged gummy bear.

Sekiz bacaklı şişman bir sakızlı ayıya benzese bile.

Most organisms need water to survive.

Çoğu organizmanın yaşaması için su gereklidir.

Water allows metabolism to occur,

Su metabolizmayı tetikler,

which is the process that drives all the biochemical reactions

bu da hücrelerde yer alan tüm biyokimyasal reaksiyonları

that take place in cells.

sürdüren bir işlemdir.

But creatures like the tardigrade, also known as the water bear,

Ancak su ayıları olarak da bilinen tardigrada gibi canlılar,

get around this restriction with a process called anhydrobiosis,

Yunanca'da susuz hayat anlamına gelen anhidrobiyoz

from the Greek meaning life without water.

yöntemiyle bu kısıtlamadan kaçınabilirler.

And however extraordinary, tardigrades aren't alone.

Ne kadar inanılmaz olursa olsun, tardigradalar yalnız değildir.

Bacteria,

Bakteriler,

single-celled organisms called archaea,

arke adı verilen tek-hücreli organizmalar,

plants,

bitkiler

and even other animals can all survive drying up.

ve bazı diğer hayvanlar da kuruyunca hayatta kalabilirler.

For many tardigrades,

Birçok tardigrada için,

this requires that they go through something called a tun state.

bu işlem için bir tür kapanma durumundan geçerler.

They curl up into a ball,

Bir top hâline bükülürler,

pulling their head and eight legs inside their body

başlarını ve sekiz bacaklarını içeriye doğru çekerler

and wait until water returns.

ve suyun dönmesini beklerler.

It's thought that as water becomes scarce

Suyun sınırlı olduğu durumlarda

and tardigrades enter their tun state,

ve tardigradalar kapanma durumuna geldiklerinde,

they start synthesize special molecules,

özel moleküller sentezledikleri düşünülür.

which fill the tardigrade's cells to replace lost water

Bu da tardigradanın hücrelerindeki kayıp suyu bir kalıp oluşturarak

by forming a matrix.

telafi eder.

Components of the cells that are sensitive to dryness,

Kuruluğa karşı hassas hücrelerin bileşenleri,

like DNA,

DNA,

proteins,

proteinler

and membranes,

ve membranlar gibi,

get trapped in this matrix.

bu kalıbın içerisinde hapsolurlar.

It's thought that this keeps these molecules locked in position

Burada moleküllerin kilitli bir pozisyonda tutulmalarıyla,

to stop them from unfolding,

çözümlenmelerini,

breaking apart,

parçalanmalarını

or fusing together.

ve birleşmelerini önlediği düşünülür.

Once the organism is rehydrated, the matrix dissolves,

Organizma yeniden sulandırıldığında, bu kalıp çözümlenir

leaving behind undamaged, functional cells.

ve geriye çalışabilir ve zarar görmemiş hücreler bırakılır.

Beyond dryness, tardigrades can also tolerate other extreme stresses:

Kuruluğun ötesinde, tardigradalar diğer olağanüstü durumlarda da dayanıklıdırlar:

being frozen,

Donmak,

heated up past the boiling point of water,

suyun kaynama noktasını geçen ısılarda kalmak,

high levels of radiation,

yüksek radyasyon seviyeleri

and even the vacuum of outer space.

ve hatta uzay boşluğu.

This has led to some erroneous speculation

Bu gibi durumlar tardigradaların uzaylı

that tardigrades are extraterrestrial beings.

olduklarına dair bazı hatalı tahminlere neden olmuştur.

While that's fun to think about,

Bunu düşünmek eğlenceli olsa bile

scientific evidence places their origin firmly on Earth

bilimsel kanıt, kökenlerinin Dünya'dan olduklarını gösterir

where they've evolved over time.

ve zamanla burada evrimleşmişlerdir.

In fact, this earthly evolution has given rise

Hatta bu dünyevi evrim yaklaşık olarak

to over 1100 known species of tardigrades

1100 tardigrada türünü ortaya çıkarmıştır

and there are probably many others yet to be discovered.

ve büyük ihtimalle hâlâ keşfedilmeyi bekleyen diğerleri de vardır.

And because tardigrades are so hardy, they exist just about everywhere.

Tardigradalar çok dayanıklı oldukları için neredeyse her yerde bulunurlar.

They live on every continent, including Antarctica.

Bütün kıtalarda, Antarktika'da bile yaşıyorlar.

And they're in diverse biomes including deserts,

Farklı ortamlarda bile bulunurlar; bunlara çöller,

ice sheets,

buz tabakaları,

the sea,

deniz,

fresh water,

tatlısu,

rainforests,

yağmur ormanları

and the highest mountain peaks.

ve en yüksek dağların tepeleri de dâhil.

But you can find tardigrades in the most ordinary places, too,

Ancak tardigradaları sıradan yerlerde de bulabilirsiniz:

like moss or lichen found in yards,

Bahçelerdeki yosun ve likenlerde,

parks,

parklarda

and forests.

ve ormanlarda.

All you need to find them is a little patience and a microscope.

Onları bulmak için tek ihtiyacınız biraz sabır ve bir mikroskoptur.

Scientists are now to trying to find out whether tardigrades use the tun state,

Bilim insanları şu an tardigradaların kapanma durumlarını, yani anti-kuruma

their anti-drying technique,

tekniklerini, diğer zorlu koşullarda da

to survive other stresses.

kullanıyorlar mı diye araştırıyorlar.

If we can understand how they, and other creatures,

Eğer onların ve diğer canlıların hassas

stabilize their sensitive biological molecules,

biyolojik moleküllerini nasıl dengeleyebildiklerini anlayabilirsek

perhaps we could apply this knowledge to help us stabilize vaccines,

o zaman bu bilgiyi kullanarak aşıları stabilize edebiliriz

or to develop stress-tolerant crops that can cope with Earth's changing climate.

ya da Dünya'nın değişen iklimine dayanıklı ekinler geliştirebiliriz.

And by studying how tardigrades survive

Tardigradaların uzun bir süre

prolonged exposure to the vacuum of outer space,

uzay boşluğuna maruz kalıp nasıl yaşadıklarını inceleyerek,

scientists can generate clues about the environmental limits of life

bilim insanları yaşamın çevresel sınırları ile ilgili ve astronotları nasıl

koruyabileceklerine dair fikirler üretebilirler.

and how to safeguard astronauts.

In the process, tardigrades could even help us answer a critical question:

Bu süreçte, tardigradalar bize çok ciddi bir soruyla ilgili bir cevap sunabilirler:

could life survive on planets much less hospitable than our own?

Gezegenimizden daha az yaşanılabilir olan gezegenlerde hayat sürdürülebilir mi?