Are you a body with a mind or a mind with a body? - Maryam Alimardani

Çeviri: Esra Çakmak Gözden geçirme: Suleyman Cengiz

Look at your hand.

Eline bak.

How do you know it's really yours?

Gerçekten senin olduğunu nereden biliyorsun?

It seems obvious, unless you've experienced the rubber hand illusion.

Plastik el yanılsamasını bilmiyorsanız, gayet bariz gelebilir.

In this experiment, a dummy hand is placed in front of you

Bu deneyde sahte bir el önünüze konuluyor

and your real hand is hidden behind a screen.

ve gerçek eliniz bir levha arkasına saklanıyor.

Both are simultaneously stroked with a paint brush.

Her birine, aynı anda boya fırçası ile vuruluyor.

No matter how much you remind yourself the dummy hand isn't yours,

Sahte elin sana ait olmadığını kendine ne kadar hatırlatsan da

you eventually start to feel like it is,

sanki seninmiş gibi hissetmeye başlıyorsun

and inevitably flinch when it's threatened with a knife.

ve bıçak darbesi altında, hâliyle çekiliyorsun.

That may just be a temporary trick, but it speaks to a larger truth:

Anlık bir hile olabilir, ama çok daha büyük bir şeyi anlatıyor:

our bodies, the physical, biological parts of us,

Bedenlerimiz, fiziksel ve biyolojik parçalarımız,

and our minds, the thinking, conscious aspects,

zihinlerimiz, düşünebilmemiz ve bilinç şeklimiz,

have a complicated, tangled relationship.

çetrefilli ve karmakarışık bir ilişki içerisindeler.

Which one primarily defines you or your self?

Hangisi esasen seni veya benliğini tanımlıyor?

Are you a physical body that only experiences thoughts and emotions

Sen, duygu ve düşünceleri, yalnızca beyindeki biyokimyasal etkileşimler sonucu

as a result of biochemical interactions in the brain?

deneyimleme imkânı bulan fiziksel bir bedenden mi ibaretsin?

That would be a body with a mind.

Bunu, bedenin zihne sahip olması şeklinde tanımlıyoruz.

Or is there some non-physical part of you that's pulling the strings

Yoksa ipleri eline almış fiziksel olmayan,

but could live outside of your biological body?

ama biyolojik beden dışında var olabilen bir parçan da var mı?

That would be a mind with a body.

Bunda da zihin bedene sahip.

That takes us to an old question

Bu, bizleri

of whether the body and mind are two separate things.

zihnin ve bedenin iki ayrı şey olup olmadığı o eski soruya götürüyor.

In a famous thought experiment,

Ünlü bir düşünce deneyinde

16th-century philosopher René Descartes pointed out

16. yüzyılın ünlü filozofu René Descartes,

that even if all our physical sensations were just a hallucinatory dream,

bütün fiziksel duyularımızın halüsinasyondan ibaret olduğu koşulda bile

our mind and thoughts would still be there.

zihnimizin ve düşüncelerimizin var olacağını öne sürüyor.

That, for him, was the ultimate proof of our existence.

Ona göre bu düşünce, varoluşumuzun en önemli kanıtıydı.

And it led him to conclude that

Bununla birlikte,

the conscious mind is something separate from the material body

kişiliğimizin özünü oluşturan bilinçli zihnimizin,

that forms the core of our identity.

maddesel bedenden ayrı olduğu sonucuna vardı.

The notion of a non-physical consciousness

Soyut bilinçlilik kavramı,

echoes the belief of many religions in an immaterial soul

birçok dinde vücudun, fiziksel olmayan ruh için geçiçi bir

for which the body is only a temporary shell.

kabuk oluşturduğu fikrini çağrıştırır.

If we accept this, another problem emerges.

Bunu kabul ettiğimiz noktada, farklı bir problem ortaya çıkar.

How can a non-physical mind have any interaction with the physical body?

Soyut zihin, fiziksel beden ile ne şekilde temas kurabilir?

If the mind has no shape, weight, or motion,

Zihnin boyutu, ağırlığı veya hareketi kabiliyeti yoksa

how can it move your muscles?

kaslarınızı nasıl hareket ettirebilir?

Or if we assume it can, why can your mind only move your body and not others?

Yapabileceğini farz edersek senin zihnini niye sadece sen kontrol edebiliyor olasın?

Some thinkers have found creative ways to get around this dilemma.

Bazı düşünürler, bu ikilemin üstesinden gelmek için yaratıcı çözümler keşfettiler.

For example, the French priest and philosopher Nicolas Malebranche

Örneğin, Fransız filozof ve rahip Nicolas Malebranche,

claimed that when we think about reaching for a fork,

çatala elimizi uzattığımızda, elimizi asıl hareket ettiren şeyin

it's actually god who moves our hand.

Tanrı olduğu fikrini öne sürdü.

Another priest philosopher named George Berkeley

George Berkeley adlı başka bir rahip filozofsa

concluded that the material world is an illusion,

fiziksel dünyanın yalnızca zihinsel algılarda yer eden

existing only as mental perceptions.

bir yanılsama olduğu sonucuna vardı.

This question of mind versus body isn't just the domain of philosophers.

Zihin-beden sorgulaması, yalnızca filozofların çalışma alanında değil.

With the development of psychology and neuroscience,

Psikoloji ve nörobilimdeki gelişmelerle birlikte,

scientists have weighed in, as well.

bilim insanları da bu konuya dâhil oldular.

Many modern scientists reject the idea

Günümüzde birçok bilim insanı,

that there's any distinction between the mind and body.

zihin ile beden arasında bir fark olduğu fikrini reddediyor.

Neuroscience suggests that our bodies, along with their physical senses,

Nörobilime göre fiziksel duyularımız ile birlikte bedenlerimiz,

are deeply integrated with the activity in our brains

bilinçlilik dediğimiz şeyi oluşturmak için

to form what we call consciousness.

beyinde gerçekleşen etkinliklerle derin bir ilişki içerisinde.

From the day we're born,

Doğduğumuz günden itibaren

our mental development is formed through our body's interaction

zihinsel gelişimimiz, bedenin dış dünya ile olan

with the external world.

etkileşimi dolayısıyla oluşur.

Every sight, sound, and touch create new maps and representations in the brain

Her görüntü, ses ve temas beyinde, nihayetinde bizdeki benlik deneyimini

that eventually become responsible for regulating our experience of self.

düzenlemekten sorumlu olacak yeni haritalar ve simgeler oluşturur.

And we have other senses, besides the typical five,

Temel 5 duyumuz dışında farklı duyulara da sahibizdir;

such as the sense of balance

denge duyusu

and a sense of the relative location of our body parts.

ve vücut organlarımızın birbiri arasındaki yakınlık duyusu gibi.

The rubber hand illusion, and similar virtual reality experiments,

Plastik el yanılsaması ve benzeri sanal gerçeklik deneyleri,

show that our senses can easily mislead us in our judgment of self.

duyularımızın benlik algımızı kolayca yanıltabileceğini gösteriyor.

They also suggest that our bodies and external sensations

Aynı zamanda bedenlerimiz ve dış duyularımızın,

are inseparable from our subjective consciousness.

bireysel bilinç sistemimizin ayrılamaz parçası olduklarını gösteriyor.

If this is true, then perhaps Descartes' experiment was mistaken from the start.

Eğer bu doğruysa o zaman belki de Descartes'ın deneyi en başından hatalıydı.

After all, if we close our eyes in a silent room,

Nihayetinde, sessiz bir odada gözlerimizi kapattığımızda,

the feeling of having a body isn't something we can just imagine away.

bedene sahip olma algısı, birden hayal edebileceğimiz bir şey değildir.

This question of mind and body becomes particularly interesting

Bu beden ve zihin bahsi,

at a time when we're considering future technologies,

sinirsel prostetikler ve vücudumuzun dış parçalarını oluşturacak

such as neural prosthetics and wearable robots

giyilebilir robotlar gibi gelecek teknoloji ürünlerini düşündüğümüzde

that could become extended parts of our bodies.

özellikle ilgi çekici oluyor.

Or the slightly more radical idea of mind uploading,

Veya bir tık daha iddialı zihin transferi fikri;

which dangles the possibility of immortal life without a body

insan bilinci bir bilgisayara aktarılarak,

by transferring a human consciousness into a computer.

beden olmadan sonsuz yaşam kapılarını açma ihtimalini sunar.

If the body is deeply mapped in the brain,

Eğer beden beyinde derin bir şekilde yer etmişse

then by extending our sense of self to new wearable devices,

o hâlde benlik algımızı yeni giyilebilir cihazlara genişleterek

our brains may eventually adapt to a restructured version

yeni duyu simgelerimizle beynimiz,

with new sensory representations.

yeniden yapılandırılmış versiyona uyum sağlayabilir.

Or perhaps uploading our consciousness into a computer might not even be possible

Belki de fiziksel duyuları aktarabilecek bir beden oluşturmadığımız takdirde,

unless we can also simulate a body capable of delivering physical sensations.

bilincimizi bilgisayara aktarmamız mümkün bile olmayabilir.

The idea that our bodies are part of our consciousness and vice versa

Bedenimizin bilincin bir parçası olduğu fikri, aynı şekilde tam tersi fikri de

also isn't new.

yeni değil.

It's found extensively in Buddhist thought,

Heidegger'den Aristotales'e, filozof yazıtlarının yanı sıra,

as well as the writings of philosophers from Heidegger to Aristotle.

Budizm'de de büyük ölçüde yer eden bir düşünce sistemi.

But for now, we're still left with the open question

Fakat şu an için benliğin tam olarak ne olduğu sorusuna

of what exactly our self is.

hâlâ kesin bir cevap veremiyoruz.

Are we a mind equipped with a physical body as Descartes suggested?

Descartes'ın da söylediği gibi, fiziksel bedene sahip zihinler miyiz?

Or a complex organism that's gained consciousness

Yoksa uzak atalarımızınkine göre daha çok sinire ve daha büyük bir beyne

over millions of years of evolution

sahip olmamız sayesinde,

thanks to a bigger brain and more neurons than our distant ancestors?

milyonlarca yıl süren evrim ile bilinç kazanmış karmaşık organizmalar mıyız?

Or something else entirely that no one's yet dreamt up?

Yoksa şu ana kadar kimsenin hayal etmediği tamamıyle farklı bir şey miyiz?

Zihin-beden dualizmi konusunu daha detaylı incelemek isterseniz

Isaac Asimov'un "Ben, Robot" adlı eserini

okumanızı veya dinlemenizi şiddetle tavsiye ederiz:

audible.com/teded adresinden.

Bu eserin sesli kitap versiyonunu ücretsiz indirebilirsiniz.

Bu bağlantı üzerinden edinilen her ücretsiz deneme,

TED-Ed'in kâr amacı gütmeyen sesli kitap projesini destelemeniz demektir.

Dinlediğiniz ve desteğiniz için teşekkür ederiz.