Can you solve the jail break riddle? - Dan Finkel

4,148,598 views ・ 2019-02-26

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ozay Ozaydin Gözden geçirme: Suleyman Cengiz
00:06
Your timing made you and your partner
0
6636
2110
Zamanlamanız sizi ve ortağınızı
00:08
the most infamous bank robbers in the west.
1
8746
2830
batının en ünlü banka soyguncuları yaptı.
00:11
Now, you’ll need to use that timing to help you break out of jail.
2
11576
4190
Şimdi, bu zamanlamadan yararlanarak hapisten kaçmanız gerekiyor.
00:15
At the appointed time, you’ll be walking in the yard near the electric fence.
3
15766
4742
Belirlenen anda, bahçedeki elektrikli çitin yanında yürüyor olacaksınız.
00:20
Your partner will flash you the signal,
4
20509
1990
Ortağınız size sinyal gönderecek
00:22
and exactly 45 seconds later,
5
22499
2520
ve tam 45 saniye sonra
00:25
short out the fence circuit.
6
25019
2510
çite kısa devre yaptıracak.
00:27
It’ll automatically restart after a second or two,
7
27529
3240
İki veya üç saniye sonra otomatik olarak yeniden çalışacak,
00:30
but as long as you move fast,
8
30769
1880
eğer hızlı hareket edebilirseniz
00:32
you’ll be home free.
9
32649
1700
evinize özgür olarak varacaksınız.
00:34
And then you notice,
10
34349
1390
Ancak tam o anda,
00:35
to your horror,
11
35739
1160
saatinizin bozuk olduğunun
00:36
that your watch is broken,
12
36899
1590
farkına varıyorsunuz
00:38
and there’s no time to fix it.
13
38489
1670
ve tamir edecek zaman da yok.
00:40
The signal is coming,
14
40159
1170
Sinyal geliyor
00:41
and if you make even a small mistake in counting off 45 seconds,
15
41329
4440
ve 45 saniyeyi saymakta ufak bir hata bile yapsanız
00:45
you’ll get fried.
16
45769
1991
çitlerde kızaracaksınız.
00:47
Searching your pockets,
17
47760
1230
Ceplerinizi kurcalarken
00:48
you find something that might help:
18
48990
2300
yardımı olabilecek bir şey buluyorsunuz:
00:51
a lighter and two fuses you made earlier in the prison work program.
19
51290
5030
Hapishane çalışma programında yaptığınız bir çakmak ve iki fitil.
00:56
Each fuse is a length of flammable twine,
20
56320
3110
Her bir fitil, herhangi bir ucundan yakılabilecek
00:59
built to be lit on either end and burn for precisely one minute.
21
59430
4820
ve tam 1 dakika yanabilecek şekilde yapılmış bir sicimdir.
01:04
The problem is that even though the fuses look uniform,
22
64250
3400
Sorun şu ki her ne kadar fitiller homojen görünse de
01:07
they don’t burn evenly,
23
67650
1820
düzenli şekilde yanmıyorlar,
01:09
so if you cut one in half, for example,
24
69470
2400
mesela bir fitili ortadan ikiye keserseniz
01:11
one side might burn longer than the other.
25
71870
3330
bir tarafı diğerinden daha uzun süre yanabilmektedir.
01:15
Your partner is going to give the signal any minute,
26
75200
2510
Ortağınız sinyali her an verebilir
01:17
and you’ll have to make your move.
27
77710
1720
ve harekete geçmeniz gerekecek.
01:19
How can you use the fuses and lighter to time exactly 45 seconds?
28
79430
5180
Tam 45 saniye ayarlamak için çakmağı ve fitilleri nasıl kullanabilirsiniz?
01:24
Pause the video to figure it out yourself.
29
84610
4890
Videoyu şimdi durdurup çözümü kendiniz bulmaya çalışabilirsiniz.
01:29
Answer in 3
30
89500
2102
Cevap için 3
01:31
Answer in 2
31
91602
2240
Cevap için 2
01:33
Answer in 1
32
93842
1170
Cevap için 1
01:35
The length of the fuse may not tell you anything,
33
95012
2690
Fitilin uzunluğu size bir şey ifade etmeyebilir,
01:37
but you do know the fuses take exactly 60 seconds to burn from end to end.
34
97702
5350
ama bir uçtan diğerine tam 60 saniyede yandığını biliyorsunuz.
01:43
Here’s the key insight:
35
103052
1360
İşte anahtar nokta:
01:44
If you start a fuse on one side and it burns for 30 seconds,
36
104412
4270
Eğer fitili bir tarafından başlatınca 30 saniye boyunca yanıyorsa
01:48
there’ll still be 30 seconds of fuse left.
37
108682
3510
fitilin yanması 30 saniye daha sürecektir.
01:52
If you had started it from the other end,
38
112192
1950
Eğer diğer uçtan başlasaydınız
01:54
it would’ve reached the exact same spot in thirty seconds.
39
114142
3950
bir önceki durumda ulaştığı aynı noktaya 30 saniyede gelecekti.
01:58
That means that if you lit it from both ends simultaneously,
40
118092
3620
Yani her iki uçtan aynı anda yaksanız da
02:01
it would burn out in precisely 30 seconds.
41
121712
3450
tam olarak 30 saniyede yanıp tükenecek.
02:05
But how will you time the last fifteen?
42
125162
2860
Ama kalan 15 saniyeyi nasıl ayarlayacaksınız?
02:08
That’ll have to come from the second fuse.
43
128022
2640
Bunun için ikinci fitile ihtiyacınız var.
02:10
If it were a 30 second fuse,
44
130662
1880
Eğer 30 saniyelik bir fitil olsaydı
02:12
you’d be able to use that same trick again
45
132542
2290
yanma hızını ikiye katlayıp
02:14
to double the burning speed and make it last exactly 15 seconds.
46
134832
4940
tam olarak 15 saniye sürmesi için aynı hileyi kullanabilirdiniz.
02:19
And, you realize, you can shorten the second fuse
47
139772
3165
Ve ilk fitili yaktığınız aynı anda
02:22
by lighting one end of it at the same time as you light the first.
48
142937
4260
ikinci fitilin bir ucunu yakarak onu kısaltabileceğinizi anlarsınız.
02:27
At the moment the first burns out,
49
147197
2140
İlk fitil tamamen bittiği anda,
02:29
you’ll be left with 30 seconds on the second fuse.
50
149337
3830
ikinci fitilde 30 saniyelik yanma süresi kalacaktır.
02:33
Just when you’ve got this all figured out,
51
153167
2030
Tüm bunları anladığınız anda
02:35
you see the signal from your partner,
52
155197
1840
ortağınızın sinyalini görüyorsunuz
02:37
and spring into action.
53
157037
1730
ve harekete geçiyorsunuz.
02:38
You gather the four ends of the two fuses and light three of them.
54
158767
4270
İki fitilin dört ucunu toplayıp üçünü ateşliyorsunuz.
02:43
The moment the first burns out,
55
163037
1806
İlk fitil tamamen bittiği anda
02:44
you light the other end of the second fuse.
56
164843
3040
ikinci fitilin diğer ucunu ateşliyorsunuz.
02:47
When it flickers and dies,
57
167883
1520
O da yanıp bittiğinde
02:49
you know that exactly 45 seconds have passed,
58
169403
3210
tam olarak 45 saniye geçtiğini ve elektrikli çitin
02:52
and the electric fence is dead.
59
172613
2890
artık devre dışı olduğunu biliyorsunuz.
02:55
By the time it hiccups back to life,
60
175258
2430
Tekrar elektrik geldiğinde ise
02:57
you’re over the fence and home free.
61
177688
2830
çitin diğer tarafına geçmiş olarak işi tamamlıyorsunuz.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7