Can you solve the jail break riddle? - Dan Finkel

4,155,680 views ・ 2019-02-26

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Haval Aso Reviewer: Ayan Organization
00:06
Your timing made you and your partner
0
6636
2110
کاتەکەتان ئێوەی کرد بە
00:08
the most infamous bank robbers in the west.
1
8746
2830
ناو زڕاوترین بانك بڕە‌كان لە‌ ڕۆژئاوا.
00:11
Now, you’ll need to use that timing to help you break out of jail.
2
11576
4190
ئێستا پێویستت بەو کاتەیە بۆ ڕزگار بوونت لەم زیندانە.
00:15
At the appointed time, you’ll be walking in the yard near the electric fence.
3
15766
4742
لە‌ كاتی دیاریكراودا، لە‌ گۆڕە‌پانە‌كە‌دا لە‌ نزیكی پە‌رژینە كارە‌باییە‌كە‌ دەڕۆیت.
00:20
Your partner will flash you the signal,
4
20509
1990
ھاوڕێكە‌ت ئاماژە‌ت بۆ دە‌كات،
00:22
and exactly 45 seconds later,
5
22499
2520
و ڕێك ٤٥ چركە‌ دواتر،
00:25
short out the fence circuit.
6
25019
2510
شۆرت بە‌ پە‌رژینە‌ كارە‌باییە‌كە‌ دە‌كە‌یت.
00:27
It’ll automatically restart after a second or two,
7
27529
3240
پەرژینەکە خودکارانە دە‌ست بە‌كار دە‌كاتە‌ و دوای چرکەیەک یان دووان،
00:30
but as long as you move fast,
8
30769
1880
بە‌ڵام بە‌شێوە‌یە‌ك خێرا ڕادە‌كە‌یت،
00:32
you’ll be home free.
9
32649
1700
ماڵە‌وە‌ت مسۆگە‌ر بکەیت.
00:34
And then you notice,
10
34349
1390
‌دواتر سە‌رنج دە‌دە‌یتە،
00:35
to your horror,
11
35739
1160
ئەو شتەی کە دەتترسێنێت،
00:36
that your watch is broken,
12
36899
1590
ئەوەیە کە کاتژمێرەکەت شکاوە،
00:38
and there’s no time to fix it.
13
38489
1670
کاتی چاککردنەوەشت نییە.
00:40
The signal is coming,
14
40159
1170
ئاماژەکەش دەردەکەوێت،
00:41
and if you make even a small mistake in counting off 45 seconds,
15
41329
4440
ئەگەر یەک هەڵەی بچووکیش بکەت لە ژماردنی ٤٥ چرکەدا،
00:45
you’ll get fried.
16
45769
1991
ئەوا لەناو دەچیت.
00:47
Searching your pockets,
17
47760
1230
سە‌یری گیرفانە‌كانت بكە‌،
00:48
you find something that might help:
18
48990
2300
شتێك دە‌دۆزیە‌وە‌ لە‌وانە‌یە‌ یارمە‌تیدە‌ر بێت:
00:51
a lighter and two fuses you made earlier in the prison work program.
19
51290
5030
چە‌رخێك و دوو فیوز كە‌ پێشتر لەناو زیندان لە‌كاتی پلان دانان ئامادە‌ت كردووە‌.
00:56
Each fuse is a length of flammable twine,
20
56320
3110
ھە‌ر فیوزێك بریتییە‌ لە‌ پارچە‌ پە‌تێكی زووگڕگرتووی درێژ،
00:59
built to be lit on either end and burn for precisely one minute.
21
59430
4820
جە‌مسە‌ری ھە‌ر دووكیان گڕ دە‌دە‌یت و بۆ ماوە‌ی یە‌ك خولە‌ك ڕووناكی دە‌بە‌خشێت.
01:04
The problem is that even though the fuses look uniform,
22
64250
3400
كێشە‌كە‌ ئە‌وە‌یە‌ فیوزە‌كان زۆر لێك دە‌چن،
01:07
they don’t burn evenly,
23
67650
1820
وە‌كو یە‌كیش گڕ ناگرن،
01:09
so if you cut one in half, for example,
24
69470
2400
بۆ نموونە‌، ئە‌گە‌ر نیوە‌ی یە‌كێكیان ببڕی
01:11
one side might burn longer than the other.
25
71870
3330
لە‌وانە‌یە‌ لایە‌كیان زیاتر بسووتێت لە‌چاو ئە‌وی تریان.
01:15
Your partner is going to give the signal any minute,
26
75200
2510
ھاوبە‌شە‌كە‌ت ھە‌موو خولە‌كێك ئاماژە‌ت بۆ دە‌كات،
01:17
and you’ll have to make your move.
27
77710
1720
و پێویستە‌ تۆ كاری خۆت بكە‌یت.
01:19
How can you use the fuses and lighter to time exactly 45 seconds?
28
79430
5180
چۆن دە‌توانی فیوز و چە‌رخە‌كان بە‌كاربێنیت بۆ ژماردنی ٤٥ چرکەی تەواو؟
01:24
Pause the video to figure it out yourself.
29
84610
4890
ڤیدیۆكە‌ ڕاگرە‌ و وەڵامەکە بدۆزەوە.
01:29
Answer in 3
30
89500
2102
٣ چرکەت ماوە
01:31
Answer in 2
31
91602
2240
٢ چرکەت ماوە
01:33
Answer in 1
32
93842
1170
١ چرکەت ماوە
01:35
The length of the fuse may not tell you anything,
33
95012
2690
ڕە‌نگە‌ درێژی فیوزە‌كە‌ ھیچ شتێكت پێ نە‌ڵێت،
01:37
but you do know the fuses take exactly 60 seconds to burn from end to end.
34
97702
5350
هەردوو فیوزەکەش ٦٠ چرکەیان دەوێت بۆ بۆ ئەوەی بە تەواوی بسوتێن.
01:43
Here’s the key insight:
35
103052
1360
بیرۆكە‌كە‌ ئە‌وە‌یە‌:
01:44
If you start a fuse on one side and it burns for 30 seconds,
36
104412
4270
سووتانەکە ٣٠ چرکەی دەوێت، ئەگەر لە یەک لا دەست پێ بکەیت
01:48
there’ll still be 30 seconds of fuse left.
37
108682
3510
ھێشتا ٣٠ چركە‌ی تری فیوزەکە ماوە‌.
01:52
If you had started it from the other end,
38
112192
1950
ئەگەر لە لایەکەی ترەوە دەستت پێ کردبێت،
01:54
it would’ve reached the exact same spot in thirty seconds.
39
114142
3950
لە‌ ماوە‌ی ٣٠ چركە‌دا بە‌ھە‌مان خاڵ دە‌گەیتەوە‌.
01:58
That means that if you lit it from both ends simultaneously,
40
118092
3620
ئەمەش مانای ئەوەیە ئەگەر لە هەمان کاتدا کۆتایی هەر دووکیان داگیرسێنیت،
02:01
it would burn out in precisely 30 seconds.
41
121712
3450
لە‌ ماوە‌ی ٣٠ چركە‌ بە‌ تە‌واوی دە‌سوتێت.
02:05
But how will you time the last fifteen?
42
125162
2860
ئەی چۆن ١٥ چرکەکەی تر دەژمێریت؟
02:08
That’ll have to come from the second fuse.
43
128022
2640
کەواتە دەبێت فیوزی دووەمیش بەکار بهێنیت.
02:10
If it were a 30 second fuse,
44
130662
1880
ئە‌گە‌ر ئە‌وە‌ فیوزێكی ٣٠ چركە‌یی بێت،
02:12
you’d be able to use that same trick again
45
132542
2290
ئەو کات دەکرا هەمان فێڵ بەکار بهێنیت
02:14
to double the burning speed and make it last exactly 15 seconds.
46
134832
4940
و زیاد کردنی خێراییەکەی بۆ دوو ئەوەندە لە ١٥ چرکەی کۆتایی.
02:19
And, you realize, you can shorten the second fuse
47
139772
3165
ھە‌روە‌ھا، دە‌توانیت فیوزی دووە‌م كورت بكە‌یتە‌وە‌
02:22
by lighting one end of it at the same time as you light the first.
48
142937
4260
بە‌ سووتاندنی كۆتایی یە‌كێكیان لە‌ھەمان کاتدا وەکو ئەوەی یەکەم‌.
02:27
At the moment the first burns out,
49
147197
2140
لە‌و كاتە‌ی کە یە‌كە‌میان دە‌سووتێت،
02:29
you’ll be left with 30 seconds on the second fuse.
50
149337
3830
تۆ ٣٠ چركە‌ت ھە‌یە‌ بۆ فیوزی دووە‌م.
02:33
Just when you’ve got this all figured out,
51
153167
2030
کاتێک کە ئەمەت چارەسەر کرد،
02:35
you see the signal from your partner,
52
155197
1840
ئاماژەیە‌ك‌ لە‌ ھاوكارە‌كە‌ت‌ دە‌بینی،
02:37
and spring into action.
53
157037
1730
کە ئەویش دەستبەکار بووە.
02:38
You gather the four ends of the two fuses and light three of them.
54
158767
4270
سەرەکانی دوو فیوزەکە کۆ بکەوە سێیان گڕ تێبەردە.
02:43
The moment the first burns out,
55
163037
1806
ئەو کاتەی کە یە‌كە‌م سەر دە‌سووتێت،
02:44
you light the other end of the second fuse.
56
164843
3040
كۆتایی فیوزە‌كە‌ی دووە‌م گڕ تێبە‌ر دە‌دە‌یت.
02:47
When it flickers and dies,
57
167883
1520
کاتێک خامۆش دەبێتەوە،
02:49
you know that exactly 45 seconds have passed,
58
169403
3210
تۆ دە‌زانی كە‌ ٤٥ چركە‌كە‌ تێپە‌ڕ بووە‌،
02:52
and the electric fence is dead.
59
172613
2890
پەرژینەکەش کارەبای لەسەر نییە.
02:55
By the time it hiccups back to life,
60
175258
2430
بەڵام دوای ماوەیەک کارەبای دەکەوێتەوە سەر،
02:57
you’re over the fence and home free.
61
177688
2830
تۆش پەرژینەکە دەبڕیت و ئازاد دەبیت.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7