The myth of the Sampo— an infinite source of fortune and greed - Hanna-Ilona Härmävaara

2,117,160 views ・ 2019-09-23

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Gözde Alpçetin
00:06
After a savage seafaring skirmish
0
6914
2287
Denizdeki bir çatışmadan
00:09
and eight long days of being battered by waves,
1
9201
3372
ve sekiz gün boyunca dalgalarla boğuştuktan sonra,
00:12
Väinämöinen— a powerful bard and sage as old as the world itself—
2
12573
4900
Väinämöinen— dünyanın kendisi kadar güçlü bir ozan—
00:17
washed up on the shores of distant Pohjola.
3
17474
3421
uzak Pohjola kıyılarına vurdu.
00:20
Unlike his home Kalevala, Pohjola was a dark and frozen land,
4
20895
4640
Evi Kalevala'nın aksine Pohjola,
“Kuzey'in aralıklı dişli cadısı” Louhi tarafından yönetilen
00:25
ruled by Louhi, “the gap-tooth hag of the North."
5
25535
4488
karanlık ve donmuş bir yerdi.
00:30
The cunning witch nursed Väinämöinen back to health
6
30023
3323
Kurnaz cadı, Väinämöinen'ı tekrar sağlığına kavuşturdu
00:33
but demanded a reward for returning him home.
7
33346
3640
ancak geri döndürdüğü için bir karşılık istedi.
00:36
Not content with mere gold or silver,
8
36986
3031
Altın veya gümüşle yetinmedi.
00:40
Louhi wanted what did not yet exist— the Sampo.
9
40017
4520
Var olmayanı— Sampo'yu istedi.
00:44
To be forged from “the tips of white-swan feathers," “the milk of greatest virtue,"
10
44537
4972
“Beyaz kuğu tüylerinin uçları,” “en büyük erdemin sütü,”
00:49
“a single grain of barley," and “the finest wool of lambskins,"
11
49509
4547
“tek bir arpa tanesi” ve “kuzuların en iyi yünleri”nden dövülecek
00:54
this artifact was said to be an endless font of wealth.
12
54056
4570
bu eserin sonsuz bir servet kaynağı olduğu söylendi.
00:58
But Väinämöinen knew that only Seppo Ilmarinen,
13
58626
3312
Ancak Väinämöinen,
gök kubbesini kendisi döven Ebedi Çekiççi Seppo Ilmarinen'in
01:01
the Eternal Hammerer who forged the sky-dome itself,
14
61938
3722
01:05
could craft such an object.
15
65660
2337
böyle bir nesne üretebileceğini biliyordu.
01:07
So he convinced Louhi to send him home and fetch the smith.
16
67997
4790
Bu yüzden Louhi'yi eve gönderdi ve demirciyi almaya ikna etti.
01:12
Though the journey was far from easy, the bard finally made it back to Kalevala.
17
72787
5959
Yolculuk kolay olmasa da ozan nihayet Kalevala'ya geri döndü.
01:18
But Ilmarinen refused to go to the gloomy North— a land of witches and man-eaters.
18
78746
6318
Ancak Ilmarinen, cadı ve insan yiyicilerin ülkesi, kasvetli Kuzey'e gitmeyi reddetti.
01:25
But keeping true to his word,
19
85064
2057
Ancak Väinämöinen, sözüne sadık kalarak
01:27
Väinämöinen tricked Ilmarinen into climbing a giant tree,
20
87121
4341
ustayı Pohjola'ya kadar taşımak için güçlü bir fırtına çağırmadan önce
01:31
before summoning a mighty storm to carry the smith all the way to Pohjola.
21
91462
5600
Ilmarinen'i dev bir ağaca tırmanmaya kandırdı.
01:37
Ilmarinen was well received in the North.
22
97062
2933
Ilmarinen, kuzeyde iyi karşılandı.
01:39
Louhi lavished her guest with extravagant hospitality
23
99995
3434
Louhi misafirini abartılı misafirperverlikle ağırladı
01:43
and promised him the hand of her beautiful daughter—
24
103429
2809
ve eğer istediği şeyi yaparsa
01:46
if he could craft what she wished.
25
106238
2466
ona güzel kızını vereceğini vaat etti.
01:48
When she finally asked if Ilmarinen was capable of forging the Sampo,
26
108704
4680
Sonunda, Ilmarinen’in Sampo’yu dövüp dövemeyeceğini sorduğunda
01:53
the powerful smith declared he could indeed accomplish the task.
27
113384
4529
güçlü demirci, gerçekten de görevi tamamlayabileceğini ilan etti.
01:57
But try as he might to bend the forge to his will,
28
117913
3088
Fakat demiri ocakta bükmeye çalışırken
02:01
its fires only produced other artifacts—
29
121001
3354
ateşleri— görünüşte güzel
02:04
beautiful in appearance but ill-mannered in nature.
30
124355
3849
fakat doğada kötü huylu başka eserler üretti.
02:08
An elegant crossbow that thirsted for blood
31
128204
3013
Kana susayan zarif bir yaylı tüfek
02:11
and a gleaming plow that ruined cultivated fields among others.
32
131217
5371
ve ekili tarlaları mahveden parıltılı bir saban.
02:16
Finally, Ilmarinen summoned the winds themselves to work the bellows,
33
136588
4610
Son olarak, Ilmarinen rüzgarları esmeleri için çağırdı
02:21
and in three days time he pulled the Sampo,
34
141198
2950
ve üç gün içinde demir ocağının alevlerinden
02:24
with its lid of many colors from the forge’s flames.
35
144148
4183
birçok renkteki kapağıyla Sampo'yu çekti.
02:28
On its sides the smith carefully crafted a grain mill, a salt mill,
36
148331
4610
Demirci; bir tahıl değirmeni, bir tuz değirmeni
ve bir para değirmenini dikkatlice üretti.
02:32
and a money mill.
37
152941
1977
02:34
Louhi was so delighted with the object’s limitless productive power
38
154918
4288
Louhi nesnenin sınırsız üretken gücünden o kadar memnun kaldı ki
02:39
that she ran off to lock her treasure inside a mountain.
39
159206
4136
hazinesini bir dağın içine saklamak için kaçtı.
02:43
But when Ilmarinen tried to claim his prize,
40
163342
2788
Ancak Ilmarinen ödülünü almaya çalıştığında
02:46
the promised maiden refused to marry him, and the smith had to return home alone.
41
166130
6394
vaat edilen genç kız evliliği reddetti ve demirci eve yalnız döndü.
02:52
Years passed, and while Pohjola prospered,
42
172524
2966
Yıllar geçti ve Pohjola gelişirken
02:55
Ilmarinen and Väinämöinen were without wives or great wealth.
43
175490
4620
Ilmarinen ve Väinämöinen'in karısı veya büyük bir serveti yoktu.
03:00
Bitter about this injustice, the bard proposed a quest to retrieve the Sampo,
44
180110
5075
Bu adaletsizlikle ilgili kötü hisseden ozan Sampo'yu geri almak için
03:05
and the two sailed north with the help of Lemminkäinen—
45
185185
4108
bir arayış önerdi ve ikisi kuzeyden, baş belası bir geçmişi olan
03:09
a beautiful young man with a history of starting trouble.
46
189293
3964
güzel bir genç adam Lemminkäinen'in yardımıyla denize açıldı.
03:13
Upon arrival, Väinämöinen requested half the Sampo’s profits as compensation—
47
193257
5570
Väinämöinen vardığında, Sampo’nun kârının yarısını tazminat olarak istedi—
03:18
or they’d take the artifact by force.
48
198827
2930
ya da eseri zorla alırlardı.
03:21
Outraged at this request, Louhi summoned her forces to fight the heroes.
49
201757
5200
Bunun üzerine öfkelenen Louhi, kahramanlar ile savaşmak için güçlerini çağırdı.
03:26
But as her army readied for war, the bard played his magic harp, Kantele,
50
206957
5639
Fakat ordusu savaşa hazırlanırken ozan sihirli arpı Kantele'yi çaldı,
03:32
entrancing all who heard it and sending Pohjola into a deep slumber.
51
212596
5200
onu duyan herkesi büyüledi ve Pohjola'yı derin bir uykuya gönderdi.
03:37
Unimpeded, the three men took the Sampo and quietly made their escape.
52
217796
5478
Üç adam engellenmeden Sampo'yu aldı ve sessizce kaçtılar.
03:43
Lemminkäinen was ecstatic at their success,
53
223274
3076
Lemminkäinen başarılarıyla çok mutluydu
03:46
and demanded that Väinämöinen sing of their triumph.
54
226350
3393
ve Väinämöinen'den zaferlerini söylemesini istedi.
03:49
The bard refused, knowing the dangers of celebrating too early.
55
229743
4360
Ozan reddetti, çok erken kutlamanın tehlikelerini biliyordu.
03:54
But after three days of traveling, Lemminkäinen’s excitement overwhelmed him,
56
234103
4788
Ancak üç günlük seyahatten sonra Lemminkäinen’in heyecanı onu çok etkiledi
03:58
and he recklessly broke out in song.
57
238891
2920
ve dikkatsizce şarkıya daldı.
04:01
His awful singing voice woke a nearby crane,
58
241811
3714
Korkunç şarkı sesi, çığlıkları Pohjolan sürüsünü
04:05
whose screeching cries roused the Pohjolan horde.
59
245525
4660
kızdıran yakındaki bir turnayı uyandırdı.
04:10
The army made chase.
60
250185
1757
Ordu onu kovaladı.
04:11
As their warship closed in, Väinämöinen raised a rock to breach their hull.
61
251942
4900
Savaş gemileri kuşatırken Väinämöinen, gövdesini kırmak için bir kaya kaldırdı.
04:16
Undeterred, Louhi transformed into a giant eagle,
62
256842
4332
Azimli Louhi dev bir kartala dönüşerek
04:21
carrying her army on her back as they attacked the heroes’ vessel.
63
261174
4790
ordusunu kahramanların gemisine saldırırken sırtına koydu.
04:25
She managed to grab the Sampo in her claw,
64
265965
3162
Pençesiyle Sampo'yu yakalamayı başardı,
04:29
but just as quickly, it dropped into the sea, shattering into pieces
65
269127
4342
ama alır almaz denize düştü,
parçalara ayrıldı ve pençesinin ulaşamayacağı derinliklere battı.
04:33
and sinking deep beyond her talon’s reach.
66
273469
3575
04:37
Buried on the ocean floor,
67
277044
1593
Okyanus tabanına gömülü olan bu güçlü aletin kalıntıları,
04:38
the remnants of this powerful device remain in the realm of Ahti, god of water—
68
278637
6682
günümüze kadar denizler için tuz öğüttükleri
04:45
where they grind salt for the seas to this very day.
69
285319
4170
su tanrısı Ahti'nin alanında kaldı.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7