Jellyfish predate dinosaurs. How have they survived so long? - David Gruber

แมงกะพรุนผู้มาก่อนไดโนเสาร์ พวกมันอยู่มานานขนาดนี้ได้อย่างไร - เดวิด กรูเบอร์ (David Gruber)

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Vera Chicharito

Some are longer than a blue whale.

พวกมันบางตัวมีขนาดยาวกว่าวาฬสีน้ำเงิน

Others are barely larger than a grain of sand.

บางตัวแทบจะมีขนาดเท่ากับเม็ดทราย

One species unleashes one of the most deadly venoms on Earth.

สายพันธุ์หนึ่งสามารถปล่อยพิษ ที่ร้ายแรงที่สุดในโลกได้

Another holds a secret that's behind some of the greatest breakthroughs in biology.

อีกสายพันธุ์หนึ่งกุมความลับเบื้องหลัง ความก้าวหน้าที่ยิ่งใหญ่ที่สุดทางชีววิทยา

They've inhabited the ocean for at least half a billion years,

พวกมันอาศัยอยู่ในมหาสมุทร มาอย่างน้อยห้าร้อยล้านปี

and they're still flourishing as the sea changes around them.

และพวกมันก็ยังคงเจริญเติบโตอยู่ในทะเล ที่มีความเปลี่ยนแปลง

Jellyfish are soft-bodied sea creatures that aren't really fish.

แมงกะพรุนเป็นสัตว์ทะเลที่มีร่างกายอ่อนนุ่ม แต่พวกมันไม่ใช่ปลา

They're part of a diverse team of gelatinous zooplankton,

พวกมันเป็นแพลงก์ตอนสัตว์ จำพวกที่มีลักษณะคล้ายเจล

zooplankton being animals that drift in the ocean.

ซึ่งแพลงก์ตอนสัตว์ เป็นสัตว์ที่ลอยละล่องอยู่ในมหาสมุทร

There are more than 1,000 species of jellyfish,

แมงกะพรุนมีมากกว่า 1,000 สายพันธุ์

and many others that are often mistaken for them.

และมีสัตว์อีกมามาย ที่มักจะถูกเข้าใจผิดคิดว่าเป็นพวกมัน

A noted feature of jellyfish is a translucent bell

ลักษณะเด่นของแมงกะพรุน คือมีลักษณะเป็นระฆังโปร่งแสง

made of a soft delicate material called mesoglea.

ที่สร้างขึ้นมาจากผิวบอบบาง ที่เรียกว่า มีโซเกลีย (Mesoglea)

Sandwiched between two layers of skin,

ที่ถูกประกบอยู่ระหว่างชั้นผิวหนังสองชั้น

the mesoglea is more than 95% water held together by protein fibers.

มีโซเกลียนี้มีน้ำเป็นส่วนประกอบกว่า ร้อยละ 95 ซึ่งถูกกักเอาไว้ด้วยเยื่อโปรตีน

The jellyfish can contract and relax their bells to propel themselves.

แมงกะพรุนสามารถหดและคลาย ระฆังของมันเพื่อแหวกว่ายไปมา

They don't have a brain or a spinal cord,

พวกมันไม่มีสมองหรือกระดูกสันหลัง

but a neural net around the bell's inner margin

แต่มีเครือข่ายประสาทรอบ ๆ ของระฆังด้านใน

forms a rudimentary nervous system

ที่ประกอบกันเป็นระบบประสาทพื้นฐาน

that can sense the ocean's currents and the touch of other animals.

ที่สามารถรับสัมผัสต่อกระแสน้ำทะเล และสัมผัสกับสัตว์อื่น ๆ ได้

Jellyfish don't have typical digestive systems, either.

แมงกะพรุนไม่มีระบบย่อยอาหาร ในแบบทั่วไปที่เราคุ้นเคยกัน

These gelatinous carnivores consume plankton and other small sea creatures

สัตว์กินเนื้อตัวเด้งดึ๋งเหล่านี้กิน แพลงก์ตอนและสิ่งมีชีวิตเล็ก ๆ ในทะเล

through a hole in the underside of their bells.

ผ่านช่องที่อยู่ด้านล่างของระฆัง

The nutrients are absorbed by an inner layer of cells

สารอาหารต่าง ๆ ถูกดูดซึม โดยเซลล์ที่อยู่ชั้นใน

with waste excreted back through their mouths.

และของเสียจะถูกกำจัด กลับออกมาทางปาก

But the jellyfish's relatively simple anatomy

แต่ลักษณะทางกายวิภาค ที่เรียบง่ายของแมงกะพรุนนี้

doesn't prevent it from having some remarkable abilities.

ไม่ได้เป็นอุปสรรคต่อความสามารถ อันน่าทึ่งของมัน

One kind of box jellyfish has 24 eyes.

แมงกะพรุนกล่องชนิดหนึ่งมีตาถึง 24 ดวง

Scientists think it can see color and form images within its simple nervous system.

นักวิทยาศาสตร์คิดว่ามันสามารถเห็นสี และภาพด้วยระบบประสาทง่าย ๆ ที่มีอยู่ในตัว

Four of its eyes are curved upward on stalks.

ตาสี่ดวงของมันโค้งขึ้นอยู่บนรยางค์

This allows the jellyfish to peer through the surface of the water,

นั่นทำให้แมงกะพรุนสามารถแอบดู สิ่งต่าง ๆ บนผิวน้ำได้

looking for the canopy of the mangrove trees where it feeds.

เพื่อมองหาร่มเงาของต้นโกงกาง ซึ่งเป็นแหล่งอาหารของมัน

In fact, this may be one of the only creatures

อันที่จริง นี่อาจเป็น สิ่งมีชีวิตเพียงอย่างเดียว

with a 360-degree view of its environment.

ที่สามารถมองสิ่งแวดล้อมรอบตัวมัน ได้ 360 องศา

The jellyfish's sting, which helps it capture prey and defend itself,

เข็มพิษของแมงกะพรุนซึ่งช่วยมัน ในการดักจับเหยื่อและป้องกันตัวเอง

is its most infamous calling card.

เป็นไพ่ไม้ตายของมัน

In the jelly's epidermis,

ในผิวชั้นเอพิเดอร์มิส (epidermis) ของแมงกะพรุน

cells called nematocysts lie coiled like poisonous harpoons.

เซลล์ที่เรียกว่าเข็มพิษ (nematocysts) ถูกขดเอาไว้ราวกับฉมวกพิษ

When they're triggered by contact, they shoot with an explosive force.

เมื่อมันถูกกระตุ้นด้วยการสัมผัส พวกมันก็จะยิงออกมาด้วยแรงระเบิด

It exerts over 550 times the pressure of Mike Tyson's strongest punch

อานุภาพของมันมากกว่าแรงชกสูงสุด ของไมค์ ไทสันถึง 550 เท่า

to inject venom into the victim.

ในการฉีดพิษเข้าสู่ร่างเหยื่อ

Some jellyfish stings barely tingle,

เข็มพิษของแมงกะพรุนบางชนิด อาจให้ความรู้สึกเพียงเสี้ยนตำ

but others cause severe skin damage.

แต่สำหรับบางชนิด มันก่อให้เกิด ความเสียหายรุนแรงต่อผิวหนังได้

The venom of one box jellyfish can kill a human in under five minutes,

พิษของแมงกะพรุนกล่องตัวหนึ่ง สามารถฆ่าคนได้ภายในห้านาที

making it one of the most potent poisons of any animal in the world.

ทำให้มันเป็นหนึ่งในพิษที่ร้ายแรงที่สุด ในบรรดาสัตว์โลก

Other jellyfish superpowers are less lethal.

แมงกะพรุนจอมพลังชนิดอื่น ๆ ไม่ทำให้ถึงกับตาย

One species of jellyfish glows green when it's agitated,

แมงกะพรุนสายพันธุ์หนึ่ง จะเรืองแสงสีเขียวเมื่อมันถูกรบกวน

mostly thanks to a biofluorescent compound called green fluorescent protein,

ส่วนใหญ่แล้วต้องขอบคุณสารเรืองแสงชีวภาพ ที่เรียกว่า "โปรตีนเรืองแสงสีเขียว"

or GFP.

หรือ "GFP"

Scientists isolated the gene for GFP

นักวิทยาศาสตร์ได้แยกยีนของ GFP ออกมา

and figured out how to insert it into the DNA of other cells.

และพบว่าจะแทรกมันเข้าไป ในดีเอ็นเอของเซลล์อื่นอย่างไร

There, it acts like a biochemical beacon,

ที่นั่น มันจะทำหน้าที่ ประหนึ่งเป็นประภาคารเคมีชีวภาพ

marking genetic modifications,

สำหรับการดัดแปลงทางพันธุกรรม

or revealing the path of critical molecules.

หรือการเปิดเผยวิถีของโมเลกุลที่สำคัญ

Scientists have used the glow of GFP to watch cancer cells proliferate,

นักวิทยาศาสตร์ได้ใช้การเรืองแสงของ GFP นี้ เพื่อติดตามการเพิ่มจำนวนของเซลล์มะเร็ง

track the development of Alzheimer's,

ติดตามพัฒนาการของภาวะสมองเสื่อม

and illuminate countless other biological processes.

และแสดงกระบวนการทางชีววิทยา อื่น ๆ อีกนับไม่ถ้วน

Developing the tools and techniques from GFP

การพัฒนาเครื่องมือและเทคนิคต่าง ๆ จาก GFP

has netted three scientists a Nobel Prize in 2008,

ทำให้นักวิทยาศาสตร์ทั้งสาม ได้รับรางวัลโนเบลประจำปี ค.ศ. 2008

and another three in 2014.

และนักวิทยาศาสตร์อีกสามท่าน ในปี ค.ศ. 2014

But it's jellyfish who may be the most successful organisms on Earth.

แต่แมงกะพรุนนี่แหละที่เป็นสิ่งมีชีวิต ที่ประสบความสำเร็จที่สุดในโลก

Ancient fossils prove that jellyfish have inhabited the seas

ฟอสซิลโบราณพิสูจน์ว่า แมงกะพรุนอาศัยอยู่ในทะเล

for at least 500 million years,

เป็นเวลากว่า 500 ล้านปีมาแล้ว

and maybe go back over 700 million.

และอาจย้อนกลับไปไกลได้ถึง 700 ล้านปี

That's longer than any other multiorgan animal.

ซึ่งเนิ่นนานกว่า สิ่งมีชีวิตที่มีหลายอวัยวะใด ๆ ทั้งมวล

And as other marine animals are struggling to survive

และเช่นเดียวกับสัตว์ทะเลชนิดอื่น ๆ ที่ดิ้นรนเอาชีวิตรอด

in warmer and more acidic oceans,

ในมหาสมุทรที่อุ่นขึ้นและเป็นกรดมากขึ้น

the jellyfish are thriving,

แมงกะพรุนก็กำลังเจริญเติบโต

and perhaps getting even more numerous.

และบางทีอาจเพิ่มจำนวนมากขึ้น

It doesn't hurt that some can lay as many as 45,000 eggs in a single night.

บางตัวสามารถวางไข่ 45,000 ฟอง ภายในคืนเดียว โดยไม่ลำบากอะไร

And there's some jellyfish whose survival strategy

และแมงกะพรุนบางชนิด ก็มีทีเด็ดในการเอาตัวรอด

almost sounds like science fiction.

ที่ราวกับโลดแล่นออกมา จากนิยายวิทยาศาสตร์

When the immortal jellyfish is sick, aging, or under stress,

เมื่อแมงกะพรุนที่เป็นอมตะนี้เจ็บป่วย แก่ตัว หรืออยู่ในภาวะความเครียด

its struggling cells can change their identity.

เซลล์สู้ชีวิตของมัน ก็สามารถเปลี่ยนตัวตนได้

The tiny bell and tentacles deteriorate

ระฆังน้อย ๆ และหนวดทั้งหลาย ต่างค่อย ๆ ลดรูป

and turn into an immature polyp

และกลายเป็นหน่อที่ยังไม่เจริญเต็มที่

that spawns brand new clones of the parent.

ที่จะแพร่กระจายโคลนใหม่ ของพ่อแม่เดิมออกไป

As far as we know, these are the only animals who found a loophole

เท่าที่เรารู้ นี่เป็นสิ่งมีชีวิต ชนิดเดียวที่พบทางออกนี้

when facing mortality.

เมื่อกำลังเผชิญหน้ากับความตาย

That's pretty sophisticated for species that are 95% water

มันค่อนข้างน่าอัศจรรย์ สำหรับสายพันธุ์ที่ร้อยละ 95 ประกอบด้วยน้ำ

and predate the dinosaurs.

และกำเนิดมาก่อนไดโนเสาร์