Is capitalism actually broken?

Translator: Damrongrat Siriwanna Reviewer: Thipnapa Huansuriya

Each one of these machines represents the economic system of a country.

เครื่องจักรแต่ละตัวนี้ เป็นเสมือนระบบเศรษฐกิจของประเทศหนึ่ง ๆ

Every machine has three inputs:

เครื่องจักรทุกตัว มีสิ่งตั้งต้นสามอย่าง

labor, people’s work.

แรงงาน คืองานที่ผู้คนทำ

Capital, all the stuff that a business might use,

ทุน คือทรัพยากรใดๆ ก็ตามที่ธุรกิจเอามาใช้ได้

including intangibles, like ideas.

รวมถึง สิ่งที่จับต้องไม่ได้ เช่น ไอเดีย

And natural resources.

และทรัพยากรธรรมชาติ

The machine converts these inputs into goods and services,

เครื่องจักรจะแปรรูปสิ่งตั้งต้นเหล่านี้ ออกมาเป็นสินค้าและบริการ

and because we’re willing to pay for the things the machine produces,

และเพราะว่าเรายินดีที่จะจ่ายเงิน ซื้อสิ่งต่าง ๆ ที่เครื่องจักรนี้ผลิตขึ้น

what the machine is really creating here is value.

สิ่งที่เครื่องจักรเหล่านี้สร้างขึ้น จริง ๆ แล้วคือ มูลค่า

Economies turn inputs into value.

เศรษฐกิจแปลงสิ่งตั้งต้นให้กลายเป็นมูลค่า

What determines whether the machine is capitalist, communist, socialist,

แล้วอะไรเป็นตัวบ่งชี้ว่า เครื่องจักรตัวนี้ เป็นระบบทุนนิยม คอมมิวนิสต์ สังคมนิยม

or something else?

หรือระบบอื่น ๆ ล่ะ?

Three dials.

ต้องดูปุ่มหมุนสามอัน

The first dial controls who owns the capital.

ปุ่มแรกควบคุมว่า ใครเป็นเจ้าของทุน

Over here, the government owns every bit of capital,

สุดด้านนี้ รัฐบาลเป็นเจ้าของทุน เบ็ดเสร็จครบถ้วน

down to the last office paperclip.

ทุกเม็ดไปจนคลิปหนีบกระดาษชิ้นสุดท้าย

North Korea is probably the closest economy to 0%.

เกาหลีเหนือน่าจะเป็นประเทศที่มี ระบบเศรษฐกิจเข้าใกล้ด้าน 0% ที่สุด

On the other end of the spectrum, at 100%, private citizens own all the capital.

สุดปลายอีกด้านที่ 100% เอกชนทั่วไปจะเป็นเจ้าของทุนทุกอย่าง

The US is about here, at roughly two-thirds private ownership.

สหรัฐฯ จะอยู่แถว ๆ นี้ ที่เอกชนเป็นเจ้าของทุนประมาณสองในสาม

The second dial dictates how much control the government has

ปุ่มที่สอง กำหนดว่ารัฐบาลมีอำนาจเพียงใด ในการควบคุมว่า

over what gets produced.

ว่าจะผลิตสินค้าอะไร

In economies with high coordination, like the old USSR,

ในประเทศที่เศรษฐกิจมีการประสานสั่งการสูง เช่น สหภาพโซเวียต

the government dictated what the economy could— and would— produce.

รัฐบาลจะเป็นผู้กำหนดว่าสินค้าอะไร ที่อนุญาตและให้ทำการผลิต

In economies with low coordination,

ในประเทศที่มีการประสานสั่งการต่ำ

the government might mandate a few things,

รัฐบาลอาจออกกฎระเบียบมาบ้าง

but leaves most decision-making up to the private sector.

แต่จะปล่อยให้ภาคเอกชน เป็นผู้ตัดสินใจเป็นหลัก

The third dial controls how extensively markets are used to set prices.

ปุ่มที่สาม กำหนดว่าตลาด มีบทบาทขนาดไหนในการกำหนดราคาสินค้าบริการ

Over here at 0%, we have economies with no markets,

ด้านนี้ที่ 0% คือเศรษฐกิจที่ไม่มีตลาดเลย

where the government sets all prices, and consumers have no say.

โดยรัฐบาลกำหนดราคาเองแต่ผู้เดียว โดยผู้บริโภคไม่มีอำนาจเลย

Over here at 100%,

ด้านนี้ที่ 100%

markets are used to set the price of everything,

ตลาดเป็นตัวกำหนดราคา ของสินค้าและบริการทุก ๆ อย่าง

even things like basic life-saving health care.

แม้กระทั่งความต้องการขั้นพื้นฐาน อย่างระบบดูแลสุขภาพ

You can also think of this dial as controlling the number and extent

เราสามารถมองแผงคุมเหล่านี้ว่าเป็น ตัวควบคุมจำนวนเรื่องและอำนาจ

of government regulations—

การควบคุมของรัฐบาล

from tariffs on foreign goods to antitrust laws

ตั้งแต่การขนส่งสินค้านำเข้า กฎหมายป้องกันการผูกขาด

to regulations on net neutrality.

จนถึงการควบคุมเครือข่ายที่เป็นกลาง

So, capitalism isn’t just one type of economy—

ดังนั้น ทุนนิยมจึงไม่ใช่เพียงแค่ ระบบเศรษฐกิจประเภทหนึ่ง

it’s a wide range of possible economies,

แต่ครอบคลุมระบบเศรษฐกิจหลาย ๆ แบบ

which makes answering the question of whether capitalism is broken, complicated.

คำถามที่ว่า ระบบทุนนิยมล้มเหลวหรือไม่นั้น จึงตอบได้ไม่ง่ายนัก

But we’re going to try.

แต่เราจะลองพยายามดู

At the height of the Industrial Revolution,

ช่วงที่ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม ยังรุ่งเรืองอยู่

the dials were set pretty close to what we now call free market,

ปุ่มทั้งสามถูกตั้งไว้ใกล้ระดับ ที่ปัจจุบันเราเรียกว่า ตลาดเสรี

or “laissez-faire” capitalism.

หรือระบบทุนนิยมแบบ “เลสเซ แฟร์”

There were very few regulations,

ซึ่งมีกฎระเบียบควบคุมน้อยมาก

and economists of the time believed that capitalism’s “invisible hand”—

และนักเศรษฐศาสตร์ในยุคนั้นเชื่อว่า “มือที่มองไม่เห็น” ของระบบทุนนิยม

basically, individuals acting freely and in their own self-interest—

นั่นคือ การที่ปัจเจกบุคคลกระทำการ ได้อย่างเสรีและเป็นไปเพื่อประโยชน์ของตนเอง

would produce optimal outcomes, both for the economy and for society.

จะสร้างมูลค่าที่เป็นประโยชน์สูงสุด ต่อทั้งเศรษฐกิจและสังคม

And that’s how we ended up with embalming fluid in milk.

และนั่นแหละที่พาเรามาเราลงเอยกับ นมที่ใส่สารดองศพ

In the late 1800s in the United States, food manufacturers put all kinds of cheap

ช่วงปลายทศวรรษ 1800 ในสหรัฐ โรงงานผลิดอาหารใส่สารเจือปนราคาถูก

(and sometimes dangerous) adulterants in food to maximize profits.

ทุกรูปแบบ (และบางทีก็อันตราย) ลงไปในอาหารเพื่อเพิ่มผลกำไรให้มากสูงสุด

What they were doing was legal, but of course, wrong.

ซึ่งแม้ว่าจะถูกกฎหมาย แต่ก็เห็นได้ชัดว่าผิด

There was a public outcry, and in 1906,

นำไปสู่การเรียกร้องของประชาชน และในปี 1906

Congress passed the Pure Food and Drugs Act,

สภาคองเกรสผ่านบัญญัติ อาหารและยาที่สะอาด

setting the stage for the Food and Drug Administration,

และนำไปสู่การก่อตั้ง สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา

which watches over the US’s food supply to this day.

ที่เฝ้าระวังความปลอดภัยของอาหาร ของสหรัฐมาจนถึงทุกวันนี้

These days, no economy really practices pure “invisible hand” capitalism,

ทุกวันนี้ ไม่มีเศรษฐกิจไหนทำตาม “มือที่มอง ไม่เห็น” ของระบบทุนนิยมอย่างเต็มรูปแบบ

but some people are increasingly worried that today’s threats,

แต่คนบางกลุ่มเริ่มกังวลว่าปัญหาปัจจุบันนี้

like climate change and rising inequality, can’t be solved by any capitalist system.

เช่นภาวะโลกร้อนและความไม่เท่าเทียม จะไม่มีวันแก้ได้ด้วยระบบทุนนิยมใด ๆ

Let’s look at climate change first.

เรามาดูปัญหาโลกร้อนก่อน

Capitalist economies incentivize growth.

เศรษฐกิจทุนนิยม เน้นผลลัพธ์ที่การเติบโต

That’s created massive demand for the cheapest energy possible,

สร้างความต้องการพลังงาน ที่ถูกที่สุดปริมาณมหาศาล

which, for a long time, was fossil fuels.

ซึ่งที่ใช้กันมานานก็คือเชื้อเพลิงฟอสซิล

Burning all those fossil fuels unquestionably drove—

ไม่ต้องสงสัยเลยว่า การเผา เชื้อเพลิงฟอสซิลทั้งหมดนี้

and continues to drive— climate change.

ได้ผลักดัน และยังคงผลักดัน ให้เกิดภาวะโลกร้อนอย่างต่อเนื่อง

Not only that, but the desire to maximize profit usually gives corporations

นอกจากนั้น ความต้องการผลกำไรสูงสุด ทำให้บริษัทธุรกิจทั้งหลาย

a powerful incentive to ignore inconvenient truths.

มีสิ่งจูงใจอันทรงพลังให้เพิกเฉยความจริง ที่ชวนกระอักกระอ่วนใจ

Just like tobacco companies denied the link between cigarettes and cancer,

เช่นเดียวกับที่บริษัทยาสูบปฏิเสธว่า บุหรี่และมะเร็งมีความเกี่ยวเนื่องกัน

oil and gas companies denied or downplayed climate science for decades.

บริษัทน้ำมันและแก๊สก็ปฏิเสธ และด้อยค่างานวิจัยด้านโลกร้อนมาหลายสิบปี

Next, inequality.

ต่อไป ความไม่เท่าเทียม

Inequality is complicated enough that we made a whole video about it,

ความเหลื่อมล้ำเป็นเรื่องซับซ้อนขนาดที่ เราทำคลิปหัวข้อนี้ได้อีกคลิปหนึ่งเลย

but the simple story is:

แต่ประเด็นง่าย ๆ ก็คือ

in many countries, inequality is rising.

ในหลายประเทศ ความเหลื่อมล้ำกำลังเพิ่มสูงขึ้น

In the US, the UK, Canada, Ireland, and Australia,

ทั้งในสหรัฐ อังกฤษ แคนาดา ไอร์แลนด์ และออสเตรเลีย

the top 1% of income earners have been eating up a larger and larger share

กลุ่มคนจำนวน 1 % แรกที่มีรายได้สูงสุด มีส่วนแบ่งรายได้จากรายได้ทั้งระบบ

of total income over the past 50 years.

มากขึ้นและมากขึ้นเรื่อย ๆ ตลอด 50 ปีที่ผ่านมา

In the UK, the top 1% share doubled from 7% in 1980 to 14% in 2014.

ในอังกฤษ คน 1% แรกมีสัดส่วนรายได้ เพิ่มเป็นสองเท่า จาก 7% เป็น 14% ในปี 2014

But that's not the whole picture.

แต่นั่นไม่ใช่ภาพรวมทั้งหมด

In England, the country for which we have the best data before capitalism,

ในอังกฤษ ประเทศที่เรามีข้อมูลที่ดีที่ สุดเกี่ยวกับเศรษฐกิจก่อนยุคระบบทุนนิยม

the share of income going to the top 5% of income earners

สัดส่วนรายได้ของกลุ่มคนจำนวน 5% แรก

peaked at around 40% in 1801,

มีมากที่สุดราว 40% ในปี 1801

and then, as capitalism took hold, it fell steadily to a low of about 17% in 1977.

หลังจากที่ระบบทุนนิยมเข้ามา สัดส่วนนี้ตกลงไปราว 17% ในปี 1977

These days, it’s back up— hovering around 26%.

ทุกวันนี้ มันย้อนกลับมาที่ราว ๆ 26%

And here’s another data point: in many European countries and Japan,

ยังมีข้อมูลอีกชิ้นหนึ่ง คือ ในประเทศยุโรปหลายประเทศ และญี่ปุ่น

the top 1%’s share of income came down from 20 to 25% in the early 1900s

กลุ่มคน 1% แรก มีสัดส่วนรายได้ลดลง จาก 20 ถึง 25% ในช่วงต้นทศวรรษ 1900

to 7 to 12% today.

เป็น 7 ถึง 12% ในปัจจุบัน

So, is capitalism increasing inequality or not?

แล้วระบบทุนนิยมเป็นตัวการ ทำให้ความเหลื่อมล้ำรุนแรงขึ้นหรือเปล่า?

It depends.

คำตอบไม่ตายตัว

Remember, there's a wide range of settings that all fall under capitalism,

จำได้ไหมว่ามีการบริหารจัดการหลากหลายแบบ ที่นับว่าเป็นระบบทุนนิยมเหมือนกัน

meaning that one country's version can look very different from another's.

หมายความว่ารูปแบบทุนนิยมของประเทศหนึ่ง อาจจะดูต่างจากอีกประเทศหนึ่งมาก

It’s totally possible that inequality could be increasing

เป็นไปได้ที่ความไม่เท่าเทียม อาจกำลังเพิ่มขึ้น

in China’s version of capitalism, while it decreases in France’s.

ในรูปแบบทุนนิยมของจีน และลดลง ในรูปแบบของฝรั่งเศส

Capitalism, it seems, is a double-edged sword.

ระบบทุนนิยม จึงเหมือนเป็นดาบสองคม

On the one hand, it generates a huge amount of value,

ในด้านหนึ่ง มันสร้างมูลค่าอย่างมากมาย

which translates to almost everyone having more money than they otherwise would.

ที่ทำให้ผู้คนเกือบทั้งหมดมีเงินมากกว่าเดิม

On the other hand, it also funnels the biggest chunk of that money

ในทางกลับกัน มันก็รวบเงินก้อนใหญ่ที่สุด

into the wallets of relatively few people.

ลงกระเป๋าตังค์ของคนจำนวนน้อย

Capitalism’s staunchest defenders say that with enough grit and determination,

คนที่ปกป้องระบบทุนนิยมแย้งว่า ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจที่เพียงพอ

anyone can join the ranks of the wealthy.

ทุกคนสามารถไต่บันไดขึ้นสู่ความมั่งคั่งได้

Is that really true?

มันเป็นเข่นนั้นจริงหรือ

In a free, capitalist market,

ในตลาดทุนนิยมแบบเสรี

the wealth generated by successful companies mostly flows to the owners.

ความมั่งคั่งจากบริษัทซึ่งประสบความสำเร็จ ส่วนใหญ่มักไหลเข้ามือเจ้าของ

And along with that come other benefits:

พร้อมกับผลประโยชน์อื่น ๆ มากมาย:

education, health, social standing, and power.

การศึกษา สุขภาพ ตำแหน่งทางสังคม และอำนาจ

If owners tinker with the machine so that it benefits them more than others,

หากเจ้าของปรับแปลงตัวเครื่องกล จนมันให้ประโยชน์พวกเขามากกว่าฝ่ายอื่น

they create a feedback loop where power and everything that flows with it

เขาจะสร้างวงจรป้อนกลับที่ อำนาจและทุกอย่างในนั้น

calcifies within their families.

ตกตะกอนลงมายังครอบครัวของพวกเขาเอง

And then you’ve got, basically, an aristocracy.

และสุดท้ายเราจะได้ระบบอภิชนาธิปไตย

So let’s break down the question we started with:

ฉะนั้น กลับมาหาคำถามที่ตั้งไว้ตอนแรกกัน

is pure, “invisible hand” capitalism,

ระบบทุนนิยมที่ใช้ “มือที่มองไม่เห็น” อย่างเต็มรูปแบบ

with all the dials set to the extremes, broken?

ที่ปุ่มควบคุมทุกตัวหมุนไปสุดขั้วนั้น เป็นระบบที่ล้มเหลวใช่มั้ย

Yeah.

ใช่

But it’s also kind of irrelevant, since no country uses pure capitalism.

แต่ก็ไม่เกี่ยวแล้ว เพราะปัจจุบัน ไม่มีประเทศใดใช้ระบบทุนนิยมเต็มรูปแบบ

Is contemporary capitalism—

แล้วระบบทุนนิยมปัจจุบัน

as it’s practiced in much of the world today— broken?

ที่หลาย ๆ ประเทศใช้กันอยู่ตอนนี้ล่ะ ล้มเหลวหรือเปล่า?

Well, it’s the major driver of climate change

มันเป็นตัวการหลักของสภาวะโลกร้อน

and in many places is contributing to rising inequality.

และยังเป็นปัจจัยให้ความเหลื่อมล้ำ รุนแรงขึ้นในหลาย ๆ ประเทศ

And it may even be creating a de facto aristocracy in certain countries,

อาจถึงขั้นทำให้เกิดระบบเจ้าขุนมูลนาย โดยกลาย ๆ ในบางประเทศด้วยซ้ำ

so, not looking good.

เรียกได้ว่า ดูไม่ดีเท่าไหร่

The critical question is: can we fix contemporary capitalism

คำถามสำคัญคือ เราจะซ่อมแซมระบบทุนนิยมปัจจุบันนี้

by fiddling with the dials or restricting who can turn them,

โดยปรับปุ่มควบคุม หรือกำหนดว่าใครมีสิทธิปรับปุ่มควบคุม

or do we need to tear the machine down and build a new one from scratch?

หรือเราควรรื้อเครื่องจักรทั้งเครื่องลง แล้วสร้างใหม่ตั้งแต่ต้นดี