The Real Origin of the Franchise - Sir Harold Evans

ต้นกำเนิดที่แท้จริงของแฟรนไชส์ - เซอร์ แฮร์โรลด์ อีวานส์ (Sir Harold Evans)

(Music)

Translator: Pitipa Chongwatpol Reviewer: Kelwalin Dhanasarnsombut

(เสียงเพลง)

Quick! What's common between

เอาล่ะ อะไรคือสิ่งที่เหมือนกันระหว่าง

beef burgers, baseball training

เบอร์เกอร์เนื้อ การฝึกซ้อมเบสบอล

and auto mufflers?

และท่อไอเสียรถยนต์

Tough question. Let's ask it another way.

คำถามนี้ยาก ลองถามอีกแบบดูดีกว่า

What's the common factor between McDonald's,

ปัจจัยที่เหมือนกันระหว่างแมคโดนัลล์

D-Bat and Meineke?

ดีแบท และไมเนคี คืออะไร

You may know the answer if, along with a Big Mac,

คุณอาจจะรู้คำตอบ ที่มาพร้อมกับบิ๊กแมค

you've absorbed a fragment of the romantic story of Ray Kroc.

ถ้าคุณได้รับรู้เรื่องราว โรแมนติกของเรย์ คร็อค

He's the salesman that created what became

เขาเป็นเซลส์แมนที่สร้างสิ่งที่กลายเป็น

the world's biggest fast food chain.

เครือข่ายอาหารจานด่วนที่ใหญ่ที่สุดในโลก

He did it by making a deal

เขาทำได้โดยการทำข้อตกลง

with a couple of men called the McDonalds.

กับชายสองคนที่เรียกว่า แมคโดนัลล์

Brothers they were, owners of a small restaurant chain,

สองพี่น้องที่เป็นเจ้าของเครือข่าย ร้านอาหารเล็ก ๆ

and the deal was, he could use their brand name and their methods.

และข้อตกลงคือ เขาสามารถใช้ชื่อร้าน และวิธีของพวกเขาได้

Then he invited small entrepreneurs

หลังจากนั้นเขาเชิญผู้ประกอบการเล็ก ๆ

to open McDonald's, that they'd run as operators,

เพื่อเปิดแมคโดนัลล์ ที่พวกเขาต้องเป็นผู้ดำเนินการ

with an ownership state.

พร้อมกับเป็นเจ้าของไปด้วย

Very different than the business model where Mom and Pop stores

มันรูปแบบธุรกิจที่แตกต่างอย่างมากกับ ร้านของแม่และพ่อ

have full ownership, but no similar support.

ที่พวกเขามีความเป็นเจ้าของเต็มที่ แต่การสนับสนุนนั้นไม่เหมือนกัน

All the examples

ตัวอย่างที่อยู่ในคำถามในตอนต้น

in my opening question are a franchise operation.

นั้นคือระบบแฟรนไชส์

Kroc is sometimes credited

คร็อค นั้นบางครั้งได้รับเครดิต

with inventing franchising,

ว่าเป็นคนคิดระบบแฟรนไชส์

and so is Isaac Singer, the sewing machine magnate.

เช่นเดียวกับ ไอแซค ซิงเกอร์ เจ้าสัวจักรเย็บผ้า

Not so. The real genesis of franchising

แต่ไม่เป็นเช่นนั้น ต้นกำเนิดที่แท้จริงของแฟรนไชส์นั้น

was not in stitches or beef,

ไม่ได้อยู่ในเส้นด้าย หรือเนื้อวัว

it was in beauty.

มันอยู่ในความงาม

Martha Matilda Harper

มาร์ธา มาทิลด้า ฮาร์เปอร์

was a Canadian-born maid.

เป็นแม่บ้านชาวแคนาดา

She made the beds, cleaned house, did the shopping.

เธอจัดเตียง ทำความสะอาดบ้าน ไปซื้อของ

In the employment of a doctor's family in Ontario,

ภายใต้การจ้างงาน โดยครอบครัวของหมอในออนตาริโอ

she acquired a secret formula for shampoo,

เธอได้สูตรลับสำหรับแชมพู

one more scientifically based

ที่มีหลักการทางวิทยาศาสตร์

than the quackeries advertized every day in the newspapers.

มากกว่าเควกเคอรี่ส์ ที่โฆษณาทุกวันบนหน้าหนังสือพิมพ์

The kindly doctor also taught the maturing young woman

คุณหมอผู้ใจดีได้สอนหญิงสาววัยรุ่น

the elements of physiology.

เรื่องของสรีระวิทยา

Martha had a secret ambition

มาร์ธามีความทะเยอทะยานลับ ๆ

to go along with the secret formula:

ที่ควบคู่มากับสูตรลับนี้

a determination to run her own business.

คือความมุ่งมั่นในการดำเนินธุรกิจของเธอเอง

By 1888, serving as a maid in Rochester, New York,

ในปี ค.ศ. 1888 เธอเป็นแม่บ้าน ที่เมืองโรเชสเตอร์ รัฐนิวยอร์ค

she saved enough money --

เธอเก็บเงินได้ 360 ดอลล่าร์ --

360 dollars -- to think of opening

ซึ่งพอสำหรับการคิดจะเปิด

a public hairdressing salon.

ร้านทำผมสำหรับประชาชน

But before she could realize her dream,

แต่ก่อนที่ความฝันของเธอจะเป็นจริง

two blows fell. She became sick,

สิ่งแย่ ๆ สองอย่างเกิดขึ้น เธอล้มป่วย

and collapsed from exhaustion.

และทรุดลงจากความเหนื่อยล้า

Mrs. Helen Smith, a healing practitioner

นางเฮเลน สมิธ ผู้ประกอบการรักษา

of the Christian Science faith, was summoned to her bedside.

ที่คริสเตียน ไซน์ เฟธ ได้ถูกเรียก ไปที่ข้างเตียงของเธอ

The two women prayed, and Martha recovered.

ผู้หญิงสองคนสวดภาวนา และมาร์ธาอาการดีขึ้น

No sooner was she better then she was told,

ในไม่ช้า เธอทำได้ดีกว่าที่คนอื่นพูดไว้

"Oh no, you can't rent the place you've eyed."

"โอ้ไม่ เธอเช่าที่ที่เธอเล็งไว้ไม่ได้หรอก"

You see, her venture was to be the first public hairdressing salon.

เห็นไหม ความเสี่ยงของเธอคือ การเป็นร้านทำผมของประชาชนเจ้าแรก

A woman in business was shocking enough then.

ในตอนนั้นแค่ผู้หญิงทำธุรกิจ ก็เป็นที่น่าตกใจอยู่แล้ว

Only 17 percent of the workforce in 1890 was female,

17 เปอร์เซ็นต์ ของแรงงานในปี ค.ศ.1890 เป็นผู้หญิง

but a woman carrying out hairdressing

แต่ผู้หญิงเปิดร้านทำผม

and skincare in a public place?

และดูแลผิวพรรณในที่สาธารณะเนี่ยหรือ

Why, it was sure to invite a scandal.

ทำไมน่ะหรือ มันจะเป็นการเชิญชวน ให้เกิดเรื่องอื้อฉาวอย่างแน่นอน

Martha spent some of her savings on a lawyer, and won her case.

มาร์ธาใช้เงินเก็บส่วนหนึ่งในการจ้างทนาย และเธอก็ชนะคดี

She proudly displayed on the door

เธอภูมิใจที่จะโชว์รูปภาพ

of her new her salon a photograph

บนประตูร้านเสริมสวยใหม่ของเธอ

of the barely five-foot Martha as Rapunzel,

มาร์ธาที่สูงประมาณห้าฟุต เหมือนกับราพันเซล

with hair down to her feet, but glowing with good health.

มีผมที่ยาวมาถึงเท้า แต่เงางามสุขภาพดี

Her sickness, too, had proved a boon.

อาการป่วยของเธอ ได้พิสูจน์แล้วว่าเป็นประโยชน์

Her ambition was now propelled

ความใฝ่ฝันของเธอตอนนี้ได้ถูกขับเคลื่อน

by Christian Science values.

ด้วยคุณค่าของ คริสเตียน ไซน์

The Harper Method, as she came to call her services,

วิธีการฮาร์เปอร์ ชื่อที่เธอใช้เรียกการบริการของเธอ

was as much about servicing the soul

เกี่ยวกับจิตวิญญาณการบริการมากพอ ๆ กับ

as it was about cutting hair.

ที่มันเกี่ยวกับการตัดผม

In the therapeutic serenity of her salon,

ในการบำบัดอย่างผ่อนคลาย ของร้านเสริมสวยของเธอ

she taught that every person could glow

เธอสอนว่าทุกคนสามารถเฉิดฉายได้

with the kind of beauty she had,

ด้วยความงามที่เธอมี

if spiritually whole and physically obedient to what she called

ถ้าทั้งจิตวิญญาณและร่างกาย เชื่อฟังสิ่งที่เธอเรียกว่า

"the laws of cleanliness, nourishment,

"กฎของความสะอาด การบำรุง

exercise and breathing."

การออกกำลังกาย และการหายใจ"

She was very practical about it.

และเธอจริงจังกับมันมาก

She even designed the first reclining shampoo chair,

เธอถึงกับออกแบบเก้าอี้สระผม ที่เอนหลังได้ตัวแรก

though she neglected to patent the invention.

แม้ว่าเธอจะละเลย ที่จะจดสิทธิบัตรการประดิษฐ์

Martha's salon was a huge success.

ร้านเสริมสวยมาร์ธาประสบความสำเร็จอย่างมาก

Celebrities came from out of town

ดาราหลายคนมาจากนอกเมือง

to experience the Harper Method.

เพื่อที่จะมารับประสบการณ์วิธีการฮาร์เปอร์

They enjoyed the service so much

พวกเขาชอบการบริการของเธอมาก

that they urged her to set up a salon in their cities.

ถึงกับรบเร้าให้เธอเปิดร้านเสริมสวย ในเมืองของพวกเขา

And this is where Martha's ethical sense

และนี่คือที่ตอนที่ความรู้สึกทางจริยธรรม ของมาร์ธา

inspired her crowning innovation.

ดลใจนวัตกรรมอันยอดเยี่ยมของเธอ

Instead of commissioning agents, as other innovators had done,

แทนที่จะจ้างตัวแทน เหมือนที่ผู้สร้างนวัตกรรมอื่น ๆ ได้ทำ

from 1891, she installed

ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1891

working-class women just like herself

เธอได้ทำให้สาว ๆ ชนชั้นทำงานที่เหมือนกับเธอ

in salons exactly like hers,

ได้ทำงานในร้านทำผมเช่นเดียวกับเธอ

dedicated to her philosophy and her products.

ทุ่มเทให้กับปรัชญาและผลิตภัณฑ์ของเธอ

But these new employees

แต่พนักงานใหม่เหล่านี้

were not provided a salary by Martha.

ไม่ได้รับเงินเดือนจากมาร์ธา

The women in what became a satellite network of 500 salons

ผู้หญิงทั้งหลายที่เป็นเครือข่าย ของร้านเสริมสวย 500 ร้าน

in America, and then Europe and Central America

ในอเมริกา และต่อมาในยุโรป และอเมริกากลาง

and Asia, actually owned the Harper's Salons.

และเอเชีย ที่จริงแล้ว เป็นเจ้าของร้านเสริมสวยฮาร์เปอร์

What was good enough in the nineteenth century

มันเป็นสิ่งที่ดีมากพอในศตวรรษที่ 19

for suffragette campaigners like Susan B. Anthony

สำหรับการหาเสียงของผู้ลงเลือกตั้ง เช่น ซูซาน บี แอนโธนี

and was good enough in the twentieth century

และดีพอในศตวรรษที่ 20

for Woodrow Wilson, Calvin and Grace Coolidge, Jacqueline Kennedy,

สำหรับ วู๊ดโรว์ วิลสัน, เคลวิน และ เกรซ คูลิดจ์ แจ็คเคอลีน เคเนดี้

Helen Hayes and Ladybird Johnson

เฮเลน เฮย์ส และ เลดี้เบิร์ด จอห์นสัน

must be good enough for the rest of the world.

น่าจะดีพอสำหรับคนที่เหลือทั้งโลก

Today, only the Harper Method Founder's Shop

วันนี้ เหลือแค่ร้านเดียวของผู้ก่อตั้ง วิธีการฮาร์เปอร์

remains in Rochester, New York, but Martha's legacy is manifold.

อยู่ที่โรเชสเตอร์ นิวยอร์ค แต่มรดกของมาร์ธานั้นมากมาย

Her health and beauty treatments have been copied,

การดูและสุขภาพและความงามของเธอถูกเลียนแบบ

and her business model is dominant.

และรูปแบบธุรกิจของเธอนั้นโดดเด่น

In fact, half of retail sales in America

ในความเป็นจริงแล้ว ครึ่งหนึ่งของยอดค้าปลีกในอเมริกา

are through Martha Harper's franchising idea.

มาจากแนวคิดแฟรนไชนส์ของมาร์ธา

So the next time you enjoy a McDonald's hamburger

ดังนั้นครั้งต่อไป ที่คุณเอร็ดอร่อยกับแมคโดนัลล์

or a good night's rest at a Days Inn,

หรือหลับพักผ่อนสบายที่ เดย์ส อินน์

think of Martha.

คิดถึงมาร์ธา

Because these franchises might not be the same

เพราะแฟรนไชส์พวกนี้จะไม่เหมือนเดิม

without her inventing the model, over a century ago.

ถ้าไม่มีเธอที่ริเริ่มรูปแบบนี้ เมื่อหลายศตวรรษก่อน