How to make your writing suspenseful - Victoria Smith

2,902,548 views ・ 2017-10-31

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Ola Królikowska Korekta: Barbara Guzik
Co składa się na dobry horror?
00:08
What makes a good horror story?
0
8113
1728
00:09
Sure, you could throw in some hideous monsters,
1
9841
2321
Jasne, można wrzucić trochę potworów,
00:12
fountains of blood,
2
12162
1261
fontannę krwi
00:13
and things jumping out from every corner,
3
13423
1949
i kreatury wyskakujące zza każdego rogu,
00:15
but as classic horror author H.P. Lovecraft wrote,
4
15372
3360
ale, jak pisał H.P. Lovecraft, autor klasycznych horrorów,
00:18
"The oldest and strongest kind of fear is fear of the unknown."
5
18732
5221
"Najstarszym i najsilniejszym rodzajem strachu jest strach przed nieznanym".
00:23
And writers harness that fear not by revealing horrors,
6
23953
3331
Pisarze eksploatują strach nie przez ujawnianie strasznych rzeczy,
00:27
but by leaving the audience hanging in anticipation of them.
7
27284
4029
ale trzymając publiczność w oczekiwaniu na nie,
00:31
That is, in a state of suspense.
8
31313
3292
czyli w stanie napięcia.
00:34
The most familiar examples of suspense come from horror films and mystery novels.
9
34605
4737
Najlepiej znane przykłady napięcia pochodzą z horrorów i kryminałów.
00:39
What's inside the haunted mansion?
10
39342
1909
Co jest w tym nawiedzonym domu?
00:41
Which of the dinner guests is the murderer?
11
41251
2742
Który z gości przy stole zabił?
00:43
But suspense exists beyond these genres.
12
43993
2950
Ale napięcie istnieje także w innych gatunkach.
00:46
Will the hero save the day?
13
46943
1771
Czy bohater uratuje sytuację?
00:48
Will the couple get together in the end?
14
48714
2159
Czy ci dwoje będą ostatecznie razem?
00:50
And what is the dark secret that causes the main character so much pain?
15
50873
5240
I co za mroczna tajemnica sprawia głównemu bohaterowi tyle bólu?
00:56
The key to suspense is that it sets up a question, or several,
16
56113
3504
Kluczem do wywołania napięcia jest postawienie jednego lub kilku pytań,
00:59
that the audience hopes to get an answer to
17
59617
2540
na które odbiorca chce poznać odpowiedź.
01:02
and delays that answer while maintaining their interest and keeping them guessing.
18
62157
5799
Długie oczekiwanie na odpowiedź wzmaga zainteresowanie i zmusza do domysłów.
01:07
So what are some techniques you can use to achieve this in your own writing?
19
67956
5109
Jakich technik użyć, żeby osiągnąć taki efekt we własnej twórczości?
Ogranicz punkty widzenia.
01:13
Limit the point of view.
20
73065
1579
01:14
Instead of an omniscient narrator who can see and relay everything that happens,
21
74644
4308
Zrezygnuj z wszechwiedzącego narratora
01:18
tell the story from the perspective of the characters.
22
78952
3563
na rzecz opowiedzenia historii z perspektywy bohaterów.
01:22
They may start off knowing just as little as the audience does,
23
82515
3417
Na początku postacie mogą wiedzieć równie mało, co publiczność
01:25
and as they learn more, so do we.
24
85932
2676
i wraz z nią dowiadywać się coraz więcej.
01:28
Classic novels, like "Dracula," for example, are told through letters and diary entries
25
88608
4659
Narracja w klasykach, jak "Drakula", wiedzie przez listy i wpisy w pamiętniku,
01:33
where characters relate what they've experienced
26
93267
2201
gdzie bohaterowie opowiadają, czego doświadczyli,
01:35
and fear what's to come.
27
95468
2893
i obawiają się tego, co ma nadejść.
01:38
Next, choose the right setting and imagery.
28
98361
2876
Po drugie wybierz odpowiednie miejsce i scenerię.
01:41
Old mansions or castles with winding halls and secret passageways
29
101237
5569
Stare domy i zamki z tajnymi przejściami i krętymi korytarzami
01:46
suggest that disturbing things are being concealed.
30
106806
4030
wywołują uczucie niepokoju.
01:50
Nighttime, fog, and storms all play similar roles in limiting visibility
31
110836
5442
Noc, mgła i burza świetnie ograniczają widoczność
01:56
and restricting characters' movements.
32
116278
2850
i ruchy bohaterów.
01:59
That's why Victorian London is such a popular setting.
33
119128
3902
Dlatego akcja tak często dzieje się w wiktoriańskim Londynie.
02:03
And even ordinary places and objects can be made sinister
34
123030
3836
Nawet zwykłe miejsca i przedmioty mogą stać się złowieszcze,
02:06
as in the Gothic novel "Rebecca"
35
126866
3181
jak w gotyckiej powieści "Rebeka",
02:10
where the flowers at the protagonist's new home are described as blood red.
36
130047
7061
gdzie kwiaty w nowym domu bohaterki są opisywane jako krwistoczerwone.
02:17
Three: play with style and form.
37
137108
3130
Po trzecie graj formą i stylem.
02:20
You can build suspense by carefully paying attention not just to what happens
38
140238
4120
Możesz budować napięcie nie tylko poprzez wydarzenia,
02:24
but how it's conveyed and paced.
39
144358
3370
ale też przez sposób ich pokazania.
02:27
Edgar Allan Poe conveys the mental state of the narrator in "The Tell-Tale Heart"
40
147728
4440
Edgar Allan Poe w "Serce oskarżycielem" pokazuje stan psychiczny narratora,
02:32
with fragmented sentences that break off suddenly.
41
152168
3791
nagle kończąc zdania w połowie.
02:35
And other short declarative sentences in the story
42
155959
2549
Narracja składa się z krótkich zdań,
02:38
create a mix of breathless speed and weighty pauses.
43
158508
5123
co tworzy mieszankę utraty tchu i znaczących pauz.
02:43
On the screen, Alfred Hitchcock's cinematography
44
163631
2769
W swoich filmach Alfred Hitchcock
02:46
is known for its use of extended silences and shots of staircases
45
166400
4239
słynął z ciągłej ciszy i ujęć klatek schodowych
02:50
to create a feeling of discomfort.
46
170639
3060
w celu stworzenia uczucia dyskomfortu.
02:53
Four: use dramatic irony.
47
173699
2782
Po czwarte użyj ironii tragicznej.
02:56
You can't just keep the audience in the dark forever.
48
176481
2949
Nie można cały czas trzymać publiki w ciemnościach.
02:59
Sometimes, suspense is best served
49
179430
2397
Czasem łatwiej stworzyć napięcie,
03:01
by revealing key parts of the big secret to the audience but not to the characters.
50
181827
6483
ujawniając publice tajemnicę, o której postać nie wie.
03:08
This is a technique known as dramatic irony,
51
188310
2841
To ironia tragiczna,
03:11
where the mystery becomes not what will happen
52
191151
2330
gdzie tajemnicą nie jest samo zdarzenie,
03:13
but when and how the characters will learn.
53
193481
4156
ale to kiedy i jak poznają je bohaterowie.
03:17
In the classic play "Oedipus Rex,"
54
197637
2104
W antycznej tragedii "Król Edyp"
03:19
the title character is unaware that he has killed his own father
55
199741
3850
tytułowy bohater nie wie, że zabił ojca
03:23
and married his mother.
56
203591
1870
i ożenił się z własną matką.
03:25
But the audience knows, and watching Oedipus gradually learn the truth
57
205461
4059
Ale wie to publika i śledzenie, jak Edyp stopniowo dowiaduje się prawdy,
03:29
provides the story with its agonizing climax.
58
209520
4501
prowadzi do bolesnej kulminacji opowieści.
03:34
And finally, the cliffhanger.
59
214021
2074
I na koniec zawieszenie akcji.
03:36
Beware of overusing this one.
60
216095
1908
Ale nie przesadzaj z tym.
03:38
Some consider it a cheap and easy trick, but it's hard to deny its effectiveness.
61
218003
5480
Niektórzy uważają, że to tani trik, choć trudno zaprzeczyć jego efektywności.
03:43
This is where a chapter, episode, volume, or season
62
223483
3280
To moment, w którym rozdział, odcinek, tom albo sezon
03:46
cuts off right before something crucial is revealed,
63
226763
4099
urywa się tuż przed decydującym momentem
03:50
or in the midst of a dangerous situation with a slim chance of hope.
64
230862
4372
albo w środku niebezpiecznej sytuacji, która wydaje się beznadziejna.
03:55
The wait, whether moments or years,
65
235234
2298
Oczekiwanie przez chwilę albo kilka lat
03:57
makes us imagine possibilities about what could happen next,
66
237532
4331
sprawia, że tworzymy domysły, co może się stać.
04:01
building extra suspense.
67
241863
2299
To dodaje napięcia.
04:04
The awful thing is almost always averted,
68
244162
2591
Często tragedii udaje się zapobiec,
04:06
creating a sense of closure and emotional release.
69
246753
3296
co daje uczucie rozstrzygnięcia i ulgi.
04:10
But that doesn't stop us from worrying and wondering the next time
70
250049
4104
Ale nie powstrzymuje przed napięciem,
04:14
the protagonists face near-certain disaster.
71
254153
2954
kiedy bohater napotka kolejne niebezpieczeństwo.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7