A needle in countless haystacks: Finding habitable worlds - Ariel Anbar

Igła w niezliczonych stogach siana: Poszukiwanie zamieszkiwalnych światów - Ariel Anbar

Translator: tom carter Reviewer: Bedirhan Cinar

Tłumaczenie: Capa Girl Korekta: Jerzy Perydzenski

The universe contains about 100 billion galaxies.

Wszechświat zawiera około 100 miliardów galaktyk.

Each of those galaxies contains about 100 billion stars.

Każda z nich zawiera około 100 miliardów gwiazd.

Many of those stars have planets orbiting them.

Wokół wielu gwiazd krążą planety.

So how do we look for life in all that immensity?

Jak zatem szukać życia w takim bezkresnym świecie?

It's like searching for a needle in trillions of haystacks.

To jak szukanie igły w bilionach stogów siana.

We might want to focus our search on planets that we know can support life as we know it --

Może powinniśmy poszukiwać planety, które mogą podtrzymywać życie,

what we call habitable worlds.

zwanych zdatnymi do zamieszkania.

What do such planets look like?

Jak one wyglądają?

To answer that question, we don't look out there.

By odpowiedzieć na to pytanie nie szukajmy na zewnątrz.

Instead, we look at ourselves. At Earth.

Spójrzmy na siebie, Na Ziemię.

Because this is the one planet in the universe that we know for certain is habitable.

Ziemia jest planetą we Wszechświecie, na pewno nadającą się do zamieszkania.

When we look at Earth from space, we see a blue, watery world.

Patrząc na Ziemię z kosmosu, widzimy niebieski, wodny świat.

It's no coincidence that three quarters of the surface is covered by oceans.

To nie przypadek, że trzy czwarte jego powierzchni zajmują oceany.

Because of its unique chemical and physical properties,

Ze względu na jego wyjątkowe chemiczne i fizyczne właściwości

water is absolutely essential for all life as we know it.

woda jest absolutnie niezbędna do życia.

And so we get especially excited about other worlds on which water is abundant.

Szczególnie ekscytują nas światy, które w wodę obfitują.

Fortunately, water is very common in the universe.

Na szczęście, woda występuje we Wszechświecie powszechnie.

But life needs water in the form of liquid, not ice, and not vapor,

Jednak życie potrzebuje wody w postaci cieczy, a nie lodu czy pary,

and that's a little bit less common.

a to już dużo mniej powszechne.

For a planet to have liquid water at its surface, three things are important.

By planeta obfitowała w wodę w płynnej postaci, ważne są trzy rzeczy.

First, the planet needs to be large enough that the force of gravity

Po pierwsze, musi to być planeta tak duża, żeby siła ciężkości

keeps the water molecules from flying off into space.

była w stanie powstrzymać cząsteczki wody przed ucieczką w przestrzeń kosmiczną.

For example, Mars is smaller than Earth, and so has less gravity,

Na przykład, Mars jest mniejszy od Ziemi, stąd siłę grawitacji ma mniejszą.

and that's one important reason that Mars has a very thin atmosphere,

Jest to zasadniczy powód jego cienkiej atmosfery

and no oceans at its surface.

i braku oceanów na powierzchni.

Second, the planet needs to have an atmosphere. Why?

Po drugie, planeta musi posiadać atmosferę. Dlaczego?

Because without an atmosphere, the planet is in a vacuum,

Bez niej planetę otacza próżnia,

and liquid water isn't stable in a vacuum.

a woda w stanie ciekłym nie jest stabilna w próżni.

For example, our moon has no atmosphere, and so if you spill some water on the moon,

Na przykład, nasz Księżyc nie ma atmosfery, i gdyby wylać na nim trochę wody,

it will either boil away as vapor, or freeze solid to make ice.

to albo wyparuje, albo zamarznie.

Without the pressure of an atmosphere, liquid water can't survive.

Bez ciśnienia atmosferycznego woda w płynnej postaci nie przetrwa.

Third, the planet needs to be at the right distance from its star.

Po trzecie, planetę i jej gwiazdę musi dzielić odpowiednia odległość.

Too close, and the surface temperature will exceed the boiling point of water,

Będąc za blisko, temperatura powierzchni przekroczy temperatę wrzenia wody

and oceans will turn to vapor.

i oceany wyparują.

Too far, and the surface temperature will fall below the freezing point of water,

Będąc za daleko, temperatura spadnie poniżej zera

causing the oceans to turn to ice.

zamieniając oceany w lód.

Fire or ice. For life as we know it, neither will suffice.

Ogień lub lód. W takich warunkach życie nie przetrwa.

You can imagine that the perfect zone where water stays liquid looks kind of like a belt around a star.

Strefa idealna, gdzie woda jest cieczą, przypomina pas wokół gwiazdy.

We call that belt the habitable zone.

Nazywamy go pasem strefy zamieszkania.

So when we search for habitable worlds, we definitely want to look for planets in the habitable zones around their stars.

Poszukując inne zamieszkane światy, rozmyślnie wypatrujemy planety w takich strefach.

Those regions are the best bets to find planets like Earth.

To najlepsze rejony, by odnaleźć planety podobne do Ziemi.

But while habitable zones are a pretty good place to begin the search for planets with life,

Choć strefy te są świetnym początkiem poszukiwań planet, gdzie obecne jest życie,

there are a couple of complications.

napotykamy kilka przeszkód.

First, a planet isn't necessarily habitable just because it's in the habitable zone.

Po pierwsze, planeta niekoniecznie nadaje się do zamieszkania,gdy znajduje się w tej strefie.

Consider the planet Venus in our solar system.

Przykładem jest Wenus z naszego układu słonecznego.

If you were an alien astronomer, you'd think Venus is a pretty good bet for life.

Niezorientowany astronom mógłby pomyśleć, że Wenus świetnie nadaje się do życia.

It's the right size, it has an atmosphere, and it's in the habitable zone of our sun.

Właściwy rozmiar, obecność atmosfery, położenie w strefie zamieszkanej słońca.

An alien astronomer might see it as Earth's twin.

Niezorientowany astronom może uznać ją za planetę bliźniaczo podobną do Ziemi.

But Venus is not habitable, at least not at its surface.

Jednak Wenus nie nadaje się do zamieszkania. Na pewno nie na powierzchni.

Not by life as we know it. It's too hot.

Jest za gorąco.

That's because Venus' atmosphere is full of carbon dioxide, an important greenhouse gas.

Dlatego, że atmosfera Wenus pełna jest dwutlenku węgla, gazu cieplarnianego.

In fact, its atmosphere is almost entirely carbon dioxide,

W rzeczywistości jej atmosferę prawie w całości stanowi dwutlenek węgla.

and is almost 100 times thicker than our own.

Jest też prawie 100 razy grubsza od naszej.

As a result, the temperature on Venus is hot enough to melt lead,

W rezultacie, temperatura na Wenus wystarcza, by stopić ołów,

and the planet is dry as a bone.

Planeta jest sucha jak pieprz.

So finding planets of the right size and distance from their stars is only a beginning.

Znalezienie planet o odpowiedniej wielkości i odległości od gwiazd, to tylko początek.

We also want to know about the makeup of their atmospheres.

Chcemy również poznać skład ich atmosfer.

The second complication emerges when we look a little more deeply at planet Earth.

Druga przeszkoda pojawia się, gdy lepiej przyjrzymy się Ziemi.

In the last 30 years, we've discovered microbes living in all sorts of extreme environments.

W ciągu ostatnich 30 lat, odkryliśmy mikroby żyjące w różnego rodzaju ekstremalnych warunkach.

We find them in fissures of rock miles beneath our feet,

Znajdujemy je w skalnych szczelinach kilometry pod ziemią,

in boiling waters of the ocean floor,

we wrzących wodach dna oceanu,

in acidic waters of thermal springs,

w kwaśnych wodach termalnych,

and in cloud droplets miles above our heads.

i w kroplach spadających z ogromnych wysokości.

These so-called extremophiles aren't rare.

Te tzw. ekstremofile wcale nie są takie rzadkie.

Some scientists estimate that the mass of microbes living deep underground

Pewni naukowcy szacują, że masa drobnoustrojów żyjących głęboko pod ziemią

equals the mass of all the life at Earth's surface.

równa się masie wszystkich form życia na powierzchni Ziemi.

These subterranean microbes don't need oceans or sunshine.

Te podziemne mikroby nie potrzebują do życia oceanów lub słońca.

These discoveries suggest that Earth-like planets may be only the tip of the astrobiological iceberg.

Wniosek- planety podobne do Ziemi mogą być tylko wierzchołkiem astrobiologicznej góry lodowej.

It's possible that life might persist in aquifers beneath the surface of Mars.

Możliwe, że istnieje życie się w warstwach wodonośnych pod powierzchnią Marsa.

Microbes may thrive on Jupiter's moon Europa,

Drobnoustroje mogą rozwijać się na Europie, księżycu Jowisza,

where liquid water ocean probably lies beneath the icy crust.

gdzie wodny ocean prawdopodobnie leży pod lodowatą skorupą.

Another ocean beneath the surface of Saturn's moon Enceladus is the source of geysers erupting into space.

Ocean pod powierzchnią księżyca Saturna, Enceladusa jest źródłem erupcji gejzerów.

Could these geysers be raining microbes?

Czy mogą one obfitować w mikroby?

Could we fly through them to find out?

Czy jesteśmy w stanie to sprawdzić?

And what about life as we don't know it, using a liquid other than water?

Co z formami życia, których nie znamy? Wykorzystujących ciecz inną niż woda?

Maybe we are the crazy creatures living in an unusual and extreme environment.

Może to my jesteśmy dziwakami żyjącymi w niezwykłych i ekstremalnych warunkach.

Maybe the real habitable zone is so large

Może prawdziwa mieszkalna strefa jest tak duża,

that there are billions of needles in those trillions of haystacks.

że istnieją miliardy igieł w bilionach stogów siana.

Maybe in the big scheme of things, Earth is only one of many different kinds of habitable worlds.

Może w całym Wszechświecie, Ziemia to tylko jedna z wielu form zamieszkanych światów .

The only way to find out is to go out and explore.

Jedynym sposobem, by się tego dowiedzieć, jest wyruszyć na poszukiwania.